|
|
| خط ۳۸: |
خط ۳۸: |
| *'''[[معجزات]]:''' [[دلیل]] دیگر بر [[اثبات امامت]] [[ائمه دوازده‌گانه]] [[شیعه]]، معجزه‌هایی است که از آنان در موارد متعددی صادر شده است. صدور این [[معجزات]] از سوی آنان گاهی به صورت [[اخبار غیبی]] درباره وقایعی در عالم کائنات در [[آینده]] بوده است که دقیقاً مطابق آنچه خبر داده‌اند، به وقوع پیوسته است، گاهی به صورت [[اخبار]] از حقایق غیبی و ملکوتی بوده است که کسی دیگر از راه عادی بدان راه ندارد و گاهی به صورت اظهار [[علم]] در حال [[کودکی]] بوده است؛ به گونه‌ای که همگان در برابر آنان، اظهار عجز و [[حقارت]] می‌کردند و گاهی نیز به صورت تصرفات ولائی و ملکوتی در عالم [[تکوین]] بوده است، مثل به سخن در آمدن حجرالاسود توسط [[امام سجاد]]{{ع}} و [[شهادت]] آن بر [[حقانیت]] ادعای [[امامت]] [[حضرت]] و یا به بارنشستن و میوه دادن چوب خشک خرما توسط [[امام مجتبی]]{{ع}}<ref>حلبی، ابوالصلاح، تقریب المعارف فی الکلام، ص۱۱۹- ۱۲۳.</ref> و یا اعطای [[بینایی]] کامل به [[ابوبصیر]] توسط [[امام باقر]]{{ع}} و باز گرداندن او به حال اول به تقاضای خود وی<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ج۱، ص۵۰۳.</ref> و صدها [[معجزه]] دیگری که از [[امامان معصوم]]{{عم}} حکایت شده و در [[کتب حدیثی]] و [[تاریخی]] معتبر مانند: [[اصول کافی]]، [[مناقب]] ابن [[شهر]] [[آشوب]]، [[اثبات الوصیه]] [[مسعودی]]، دلائل الامامه [[طبری]] و... بسیاری از این [[معجزه‌ها]] ثبت گردیده است. | | *'''[[معجزات]]:''' [[دلیل]] دیگر بر [[اثبات امامت]] [[ائمه دوازده‌گانه]] [[شیعه]]، معجزه‌هایی است که از آنان در موارد متعددی صادر شده است. صدور این [[معجزات]] از سوی آنان گاهی به صورت [[اخبار غیبی]] درباره وقایعی در عالم کائنات در [[آینده]] بوده است که دقیقاً مطابق آنچه خبر داده‌اند، به وقوع پیوسته است، گاهی به صورت [[اخبار]] از حقایق غیبی و ملکوتی بوده است که کسی دیگر از راه عادی بدان راه ندارد و گاهی به صورت اظهار [[علم]] در حال [[کودکی]] بوده است؛ به گونه‌ای که همگان در برابر آنان، اظهار عجز و [[حقارت]] می‌کردند و گاهی نیز به صورت تصرفات ولائی و ملکوتی در عالم [[تکوین]] بوده است، مثل به سخن در آمدن حجرالاسود توسط [[امام سجاد]]{{ع}} و [[شهادت]] آن بر [[حقانیت]] ادعای [[امامت]] [[حضرت]] و یا به بارنشستن و میوه دادن چوب خشک خرما توسط [[امام مجتبی]]{{ع}}<ref>حلبی، ابوالصلاح، تقریب المعارف فی الکلام، ص۱۱۹- ۱۲۳.</ref> و یا اعطای [[بینایی]] کامل به [[ابوبصیر]] توسط [[امام باقر]]{{ع}} و باز گرداندن او به حال اول به تقاضای خود وی<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ج۱، ص۵۰۳.</ref> و صدها [[معجزه]] دیگری که از [[امامان معصوم]]{{عم}} حکایت شده و در [[کتب حدیثی]] و [[تاریخی]] معتبر مانند: [[اصول کافی]]، [[مناقب]] ابن [[شهر]] [[آشوب]]، [[اثبات الوصیه]] [[مسعودی]]، دلائل الامامه [[طبری]] و... بسیاری از این [[معجزه‌ها]] ثبت گردیده است. |
| *صدور این [[معجزات]] از سوی [[امامان معصوم]]{{عم}} که همراه با ادعای [[امامت]] است، [[دلیل]] [[امامت]] آنان می‌باشد؛ همان گونه که معجزه‌های [[پیامبران]] [[دلیل]] [[قاطع]] بر صحت [[ادعای نبوت]] آنان بوده است<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]،[[امامت ائمه اثنی عشر (مقاله)|امامت ائمه اثنی عشر]]،[[دانشنامه کلام اسلامی ج۱|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص: ۴۲۲.</ref>. | | *صدور این [[معجزات]] از سوی [[امامان معصوم]]{{عم}} که همراه با ادعای [[امامت]] است، [[دلیل]] [[امامت]] آنان می‌باشد؛ همان گونه که معجزه‌های [[پیامبران]] [[دلیل]] [[قاطع]] بر صحت [[ادعای نبوت]] آنان بوده است<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]،[[امامت ائمه اثنی عشر (مقاله)|امامت ائمه اثنی عشر]]،[[دانشنامه کلام اسلامی ج۱|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص: ۴۲۲.</ref>. |
|
| |
| ==فهرست مباحث امامت==
| |
| {{پرسش‌های وابسته}}
| |
| {{ستون-شروع|3}}
| |
| ===واژه‌شناسی و تعریف امامت===
| |
| * تعریف لغوی امامت؛
| |
| * کاربردهای [[امام در قرآن]]؛
| |
| * تعریفهای متکلمان اسلامی؛
| |
| * الف) تعریفهای عام؛
| |
| * ب) تعریفهای خاص؛
| |
| *تعریف عام امامت؛
| |
| *تعریف خاص امامت؛
| |
| *معنای لغوی [[امام]]؛
| |
| *معنای اصطلاحی [[امام]]؛
| |
| * امامت از منظر [[اهل‌بیت]]
| |
| * امامت از منظر [[امامیه]]
| |
| *امامت از نظر [[اهل تسنن]]
| |
| *[[خلافت]] و [[بیعت]]؛
| |
| *امامت و سکولاریزم؛
| |
| *نسبت خلافت با امامت؛
| |
|
| |
| ===اهمیت و [[جایگاه امامت]]===
| |
| * قرآن و جایگاه امامت؛
| |
| * [[جایگاه امامت در احادیث اسلامی]]؛
| |
| * جایگاه امامت از منظر تاریخی.
| |
| ====جایگاه امام در عقاید شیعه====
| |
| # [[امام]] [[حجت خدا]] و [[پرچم هدایت]]؛
| |
| # [[رهبری سیاسی]] و [[رهبری حکومتی|حکومتی]] [[امام]] در [[جامعه]]؛
| |
| # [[امام]] [[الگوی امت]]؛
| |
| # [[امام]] [[بیان‌کننده قرآن]] و [[بیان‌کننده معارف اسلامی|معارف اسلامی]]؛
| |
| * [[درجات ولایت تکوینی]]؛
| |
| * [[فلسفه ولایت تکوینی]]؛
| |
| * [[نقش امام در هدایت باطنی]] [[انسان]]؛
| |
| * [[ارائه اعمال امت به امام]]؛
| |
| * [[نقش امام در نظام زمین]]؛
| |
| * [[نقش امام در نظام جهان هستی]].
| |
|
| |
| ===مراتب و [[شؤون امام]] و امامت===
| |
| ===[[وظایف امام]]===
| |
| ===[[فلسفه امامت]]===
| |
| * بخش نخست: [[فلسفه امامت]] از دیدگاه [[اهل سنت]]؛
| |
| :۱. [[معتزله]] و [[فلسفه امامت]]؛
| |
| :۲. [[ماتریدیه]] و [[فلسفه امامت]]؛
| |
| :۳. [[اشعریه]] و [[فلسفه امامت]]؛
| |
| * بخش دوم: [[فلسفه امامت]] از نظر [[امامیه]]؛
| |
| :۱. [[حفظ نظام اجتماعی]] [[مسلمانان]]؛
| |
| :۲. [[برقراری عدالت اجتماعی]]؛
| |
| :۳. [[تکالیف اجتماعی]]؛
| |
| :۴. [[اجرای حدود الهی]]؛
| |
| :۵. امامت و [[لطف]]؛
| |
| :۶. [[حفظ شریعت]]؛
| |
| :۷. [[بیان تفاصیل شریعت]]؛
| |
| ====امامت و [[فلسفه خلقت]]====
| |
| * [[انسان کامل]]، [[فلسفه خلقت]] است؛
| |
| * [[انسان کامل]] [[خلیفه خداوند در زمین]] است؛
| |
| * [[پیامبران]]، [[امام]] و [[خلفای الهی در زمین]] بودهاند؛
| |
| * [[خلافت الهی]] و [[امامت بشر]]؛
| |
| * [[استمرار امامت]] و [[استمرار خلافت الهی|خلافت الهی ]] پس از [[پیامبران]]؛
| |
| * پاسخ به یک اشکال.
| |
| *[[فلسفه امامت]] از نگاه [[روایات]]:
| |
| ** [[روایات نبوی]]؛
| |
| ** [[روایات اهل بیت]] {{ع}}؛
| |
| * [[مسئولیت‌های اخلاقی]]، [[مسئولیت‌های دینی|دینی]] و [[مسئولیت‌های اجتماعی|اجتماعی]]؛
| |
| * [[مصالح دینی]] و [[مصالح دنیوی|دنیوی]]؛
| |
| * [[نظم]]، [[امنیت]] و [[عدالت اجتماعی]]؛
| |
| * [[اجرای احکام]] و [[اجرای حدود الهی|حدود الهی]]؛
| |
| * [[حفظ شریعت]]؛
| |
| * [[اتمام حجت بر مکلفان]]؛
| |
| * [[ولایت]] و [[هدایت درونی]]؛
| |
| * امامت و [[غایت خلقت]].
| |
| *[[تکامل معنوی]] در پرتو [[نصب امام معصوم]]؛
| |
| *[[حفاظت از دین|حفاظت]] و [[پاسداری از دین]]؛
| |
| *لزوم [[اتمام حجت]]؛
| |
| *[[زمین هیچ‌گاه خالی از حجت نیست]]؛
| |
| *[[امام]] [[واسطه‌ای میان خدا و خلق]]؛
| |
| *[[پیش‌گیری از انحراف فکری]].
| |
|
| |
| ===[[ضرورت امامت]]===
| |
| :۱. [[مذهب امامیه]]؛
| |
| :۲. [[مذهب اسماعیلیه]]؛
| |
| :۳. [[مذهب زیدیه]]؛
| |
| :۴. [[معتزله]]؛
| |
| :۵. [[خوارج]]؛
| |
| :۶. [[اشاعره]]؛
| |
| :۷. [[ماتریدیه]]؛
| |
| :۸. [[وهابیت]]؛
| |
| *'''[[دلایل وجوب امامت]]:'''
| |
| :۱. [[آیه اولی الامر]]؛
| |
| :۲. [[حدیث من مات و لم یعرف امام زمانه]]...؛
| |
| :۳. [[سیره مسلمانان]]؛
| |
| :۴. [[اجرای حدود]] و [[حفظ نظام اسلامی]]؛
| |
| :۵. [[وجوب دفع ضررهای عظیم]].
| |
| *'''[[قاعده لطف]] و [[وجوب امامت]]:'''
| |
| * تعریف و اقسام [[لطف]]؛
| |
| * [[لطف]] و [[حکمت الهی]]؛
| |
| * فاعل [[لطف]]؛
| |
| * [[برهان لطف]] بر [[وجوب امامت]]؛
| |
| *خودسری، رمز سقوط فرد و جامعه؛
| |
| *[[عدالت اجتماعی]]؛
| |
| *[[استقلال]]، [[آزادی]] و [[امنیت]]؛
| |
| *[[حاکمیت نظم]] و [[حاکمیت قانون|قانون]].
| |
| *[[قاعده لطف]] و [[وجوب امامت]]؛
| |
| **تعریف [[لطف]]؛
| |
| **دلیل وجوب [[لطف]] بر خداوند؛
| |
| **[[لطف امامت]]؛
| |
| ====ضرورت [[شناخت امام]]====
| |
| *[[اعتقاد به خداوند]]، ملازم [[شناخت امام]]؛
| |
| *[[رهایی از ضلالت]] و [[رهایی از گمراهی|گمراهی]]؛
| |
| *[[نصب امام]] بر عهده ی کیست؟
| |
| *[[نصب امام]] از افعال الهی است؛
| |
| *[[خدا]] و [[رسول]]، منشأ [[شناسایی امام]]؛
| |
| *او کجا و انتخاب بشر؟!
| |
| *[[میزان اطاعت از امام]].
| |
|
| |
| ===[[صفات امام|صفات]] و [[ویژگی‌های امام]]===
| |
|
| |
| ===[[شرایط امامت|شرایط]] و [[بایستگی‌های امامت]]===
| |
| * [[قریشی بودن امام]]؛
| |
| * [[پارسایی]] و [[عدالت]]؛
| |
| * [[دانایی]] و [[کفایت]]؛
| |
| * [[شیعه امامیه]] و [[علم امام]]؛
| |
| * [[معتزله]] و [[علم امام]]؛
| |
| * [[اشعریه]] و [[علم امام]]؛
| |
| * [[ماتریدیه]] و [[علم امام]]؛
| |
| * [[زیدیه]] و [[علم امام]]؛
| |
|
| |
| ==== نخست: [[عصمت امام]]====
| |
| * [[حقیقت عصمت|حقیقت]] و معنای [[عصمت]]؛
| |
| * [[خاستگاه عصمت]]؛
| |
| * [[عصمت علمی]]؛
| |
| * [[دلایل عصمت ائمه]] {{عم}}:
| |
| # ۱. دلایل نقلی؛
| |
| #[[آیه امامت]]؛
| |
| #[[آیه اطاعت]]؛
| |
| #[[آیه تطهیر]]؛
| |
| #[[آیه ابتلای ابراهیم]] {{ع}}؛
| |
| #[[آیه اولی الامر]]؛
| |
| * [[آیه صادقین]]؛
| |
| * دلایل عقلی؛
| |
| ** برهان امتناع تسلسل؛
| |
| **[[برهان حفظ شریعت]]؛
| |
| ** [[پیامدهای معصوم نبودن امام]]؛
| |
| **[[ضرورت امام معصوم]]؛
| |
| **مقام عقل در استنباط احکام شرعی؛
| |
| **[[نیاز به امام معصوم در عصر غیبت]]؛
| |
| **معنای [[گناه پیامبران]]؛
| |
| **عوامل مؤثر در دوری از [[گناه]] و [[معصیت]]:
| |
| # ۱. عذاب؛
| |
| # ۲. بهشت و درجات آن؛
| |
| # ۳. دوری از رحمت و رضای الهی؛
| |
| # ۴. هشدارهای دنیایی.
| |
| **[[عدم عصمت امام]]، مقتضی لزوم تسلسل؛
| |
| **[[امام]] [[پاسدار احکام شرع]]؛
| |
| **[[عصمت]] ملازم با [[اطاعت از امام]]؛
| |
| **[[فقدان عصمت]]، منافی با [[افضلیت امام]]؛
| |
| **[[برتری امام]] نسبت به دیگران؛
| |
|
| |
| ==== دوم: [[علم امام]]====
| |
| *[[علم]] و [[بصیرت]]؛
| |
| *[[چگونگی علم امام]]؛
| |
| *دلایلی نقلی بر [[علم حضوری امام]]؛
| |
| *[[آیات]]؛
| |
| *[[روایات]]؛
| |
| *دیدگاه [[نهج‌البلاغه]] درباره [[علم امامان]]؛
| |
| *[[اهل بیت]] [[معدن‌های علوم]] و [[گنجینه‌های رحمان]]؛
| |
| *[[امامان]]، [[استوانه‌های دین]] و [[چشمه‌های دانش]] و [[چشمه‌های حکمت|حکمت]]؛
| |
| *[[ائمه اطهار]]، [[قرآن ناطق]] اند؛
| |
| *چگونه از راه روشن بازتان می گردانند؟
| |
| # [[علم امام]]
| |
| *معنای لغوی [[غیب]]؛
| |
| * [[غیب]] در اصطلاح [[کتاب]] و [[سنت]]؛
| |
| * [[علم غیب ذاتی]]، ویژه خدا؛
| |
| * [[خاستگاه علوم غیبی]]:
| |
| # [[ابعاد دانش غیبی]] و [[گستره علم الکتاب]]؛
| |
| # [[شرایع آسمانی]]؛
| |
| # گذشته و آینده؛
| |
| # زمان مرگ و پیشامدهای ناگوار؛
| |
| # [[رازهای پنهان]] و [[اسرار درونی آدمیان]]؛
| |
| # [[زبان همه آدمیان]]؛
| |
| # [[زبان حیوانات]]؛
| |
| * [[چگونگی آگاهی معصومان از امور غیبی]]:
| |
| # مطلق و بدون شرط؛
| |
| # وابسته به مشیت و اراده؛
| |
| * [[بداء]] و رابطه آن با [[علم غیب]]؛
| |
| * [[علم غیب]] و میدان عمل؛
| |
| * فرق [[امام]] و [[پیامبر]].
| |
|
| |
| ==== سوم: [[پاکزادی امام]]====
| |
| *[[پاکزادی]]؛
| |
| ==== چهارم: [[عدالت امام]]====
| |
|
| |
| ==== پنجم: [[افضلیت امام]]====
| |
| * [[شیعه امامیه]] و [[افضلیت امام]]؛
| |
| * [[قلمرو افضلیت]]؛
| |
| * [[امامت مفضول]] قبیح است؛
| |
| * بررسی اشکالات؛
| |
| * نقد و نظر؛
| |
| * [[قرآن]] و [[افضلیت امام]]؛
| |
| * نقد و نظر؛
| |
| * [[برتری اخروی]]؛
| |
| :۱. [[عصمت]] و [[افضلیت]]؛
| |
| :۲. تکلف سنگین‌تر و پاداش بیش‌تر؛
| |
| :۳. [[امام]]، [[حجت خداوند بر بشر]] است؛
| |
| :۴. [[تعظیم]] ویژه، مستلزم [[افضلیت]] است؛
| |
| :۵. [[برتری در کمالات]]، مستلزم [[برتری در پاداش]] است؛
| |
| * [[اشاعره]] و [[افضلیت امام]]؛
| |
|
| |
| ===[[تعیین امامت]]===
| |
| * [[انتصاب]] و [[انتخاب]]
| |
| * [[اثبات نظریه انتصاب شیعه]]
| |
| ====[[راه تعیین امام]] از دیدگاه [[مذاهب اسلامی]]====
| |
| * [[نص]] و [[معجزه]]؛
| |
| * [[کیسانیه]] و [[نص در امامت]]؛
| |
| * بررسی و نقد؛
| |
| * [[بکریه]] و [[نص در امامت]]؛
| |
| * [[نص]] و [[دعوت]]؛
| |
| * [[نص]] و [[وراثت]]؛
| |
| * [[غلبه]] و [[استیلاء]]؛
| |
| * [[بیعت]] و [[انتخاب]].
| |
| ====[[راه تعیین امام]] از [[دیدگاه امامیه]]====
| |
| :۱. [[عصمت امام]]؛
| |
| :۲. [[افضلیت امام]]؛
| |
| :۳. [[علم گسترده امام]]؛
| |
| :۴. [[سیره پیامبر خاتم|سیره پیامبر]] {{صل}}؛
| |
| :۵. [[روش انتخاب]] فاقد [[مشروعیت]] است؛
| |
| :۶. [[امام]] [[خلیفه پیامبر]] {{صل}} است، نه [[وکیل مردم]]؛
| |
| :۷. [[نظریه انتخاب]] اختلاف خیز است؛
| |
| ====[[نظریه انتخاب]] در [[تعیین امام]]====
| |
| *''' گونه نخست: [[بیعت]] و [[اجماع]]'''
| |
| :۱. [[رفتار صحابه]]؛
| |
| :۲. [[اثبات خلافت ابوبکر]] از طریق [[بیعت]]؛
| |
| * '''گونه دوم: [[انکار نص در امامت]]'''
| |
| :۱. مقایسه [[نص در امامت]] با [[فرائض اسلامی]]؛
| |
| :۲. [[وجوب احتجاج]] و [[وجوب قیام|قیام]]؛
| |
| :۳. [[تعارض نصوص امامت]]؛
| |
| :۴. [[شواهد فقدان نص]]؛
| |
| ====[[نظریه انتصاب در تعیین امام]]====
| |
| * تبیین نظریه؛
| |
| * [[قرآن]] و [[صحابه پیامبر خاتم|صحابه پیامبر]] {{صل}}؛
| |
| * [[صحابه پیامبر خاتم|صحابه پیامبر]] {{صل}} از نگاه [[احادیث]]؛
| |
| * [[صحابه پیامبر خاتم|صحابه]] از نگاه تاریخ؛
| |
| * [[تاویل نصوص]] یا [[اجتهاد در برابر نص]]؛
| |
|
| |
| ====[[مقام امامت]]====
| |
| * تفکر مادی درباره [[رهبری]] و اختلاف بنیادین آن با تفکر اسلامی؛
| |
| * سطوح متعدد [[رهبری]] در اسلام:
| |
| # ۱. سطح کار برای زندگی دنیا؛
| |
| # ۲. سطح کوشش برای زندگی آخرت؛
| |
| # ۳. سطح [[کمال]] و [[رشد معنوی]] و رسیدن به [[رضوان الهی]]؛
| |
| * حقانیت [[انتصاب]] و نادرستی [[انتخاب امام]] در اسلام؛
| |
| * [[دلایل انتخاب]]؛
| |
| * [[آیات خلافت]]؛
| |
| * [[روایت]] [[اجماع مسلمانان]]؛
| |
| * دو [[آیه شوری]]؛
| |
| * [[دلایل ضرورت انتصاب]]:
| |
| # ۱. [[احادیث اهل بیت]] در مورد [[امامت]]؛
| |
| # ۲. [[حدیث غدیر]].
| |
| ===[[ولایت امامان]]===
| |
| * [[ولایت تکوینی]]
| |
| * [[ولایت تشریعی]]
| |
| * [[ولایت امر]]
| |
| ===[[مرجعیت دینی امامان]]===
| |
|
| |
| ====[[وظیفه امت در قبال امام]]====
| |
| # [[شناسایی]]، [[رجوع]] و [[پیروی از امام]]؛
| |
| # [[دلبستگی]] و [[محبت به امام]]؛
| |
| # [[بیزاری جستن]] از [[دشمنان امام]]؛
| |
| * [[ولایت]] و شرط [[قبولی اعمال]].
| |
| ====[[امامت در قرآن]]====
| |
| *'''مفهوم [[امامت در قرآن|امامت از منظر قرآن]]'''
| |
| **[[ویژگی‌های امامت در قرآن کریم]]؛
| |
| **[[توحید|امامت و حقیقت توحید]]؛
| |
| **[[آیات عبادت]]؛
| |
| **[[آیات امر]]؛
| |
| **[[آیات حکم]]؛
| |
| **[[آیات ملک]]؛
| |
| *'''[[نصب امام|امامت و گزینش الهی]] در قرآن کریم'''
| |
| **[[آیات امر]]؛
| |
| **[[آیات حکم]]؛
| |
| **[[آیات ملک]]؛
| |
| **[[آیات ولایت]]؛
| |
| **[[آیات اطاعت]]؛
| |
| **[[آیه اختیار]]؛
| |
| **[[آیه تحکیم]]؛
| |
| **[[آیات ایتاء]]؛
| |
| *'''[[نص|نص بر امامان]]{{ع}} و گزینش الهی آنان در قرآن کریم'''
| |
| **نصوص عام؛
| |
| **نصوص خاص بر [[امامت]] [[برگزیدگان آل ابراهیم]]؛
| |
| **[[اهل بیت در قرآن|نصوص دال بر امامت اهل بیت]]{{عم}}؛
| |
| **[[آیه ولایت]]؛
| |
| **[[آیه تطهیر]]؛
| |
| **[[آیه مودت]]؛
| |
| **[[آیه تبلیغ]]؛
| |
| **[[آیه شهادت]].
| |
| {{پایان}}
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| |
|
| |
|
| ==منابع== | | ==منابع== |
