پرش به محتوا

صلوات در صحیفه سجادیه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:
===جنبه [[سیاسی]]===
===جنبه [[سیاسی]]===
*صلوات‌های [[صحیفه سجادیه]] پیش از آن‌که درخواست [[آرزو]] و استدعا از [[خداوند]] باشد، بیشتر مفهومی [[سیاسی]] دارد. در دوره خفقانی که تمام تلاش در جهت منزوی ساختن [[آل محمد]]{{صل}} بود، [[امام سجاد]]{{ع}} ترجیع‌بند دعاهای خود را [[صلوات]] قرار می‌دهد... اصولاً [[صلوات]] اعلام موضع است... و مضامین بلند [[سیاسی]] دیگر همچون بزرگداشت [[روحیه]] [[جهاد]]، [[نبرد]] با [[دشمنان اسلام]]، [[ارزش]] [[شهیدان]] و [[مقام]] [[شهیدان]]، اهداف والای [[جهاد]] و... از آن برمی‌آید<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص:۶۰.</ref>
*صلوات‌های [[صحیفه سجادیه]] پیش از آن‌که درخواست [[آرزو]] و استدعا از [[خداوند]] باشد، بیشتر مفهومی [[سیاسی]] دارد. در دوره خفقانی که تمام تلاش در جهت منزوی ساختن [[آل محمد]]{{صل}} بود، [[امام سجاد]]{{ع}} ترجیع‌بند دعاهای خود را [[صلوات]] قرار می‌دهد... اصولاً [[صلوات]] اعلام موضع است... و مضامین بلند [[سیاسی]] دیگر همچون بزرگداشت [[روحیه]] [[جهاد]]، [[نبرد]] با [[دشمنان اسلام]]، [[ارزش]] [[شهیدان]] و [[مقام]] [[شهیدان]]، اهداف والای [[جهاد]] و... از آن برمی‌آید<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص:۶۰.</ref>
*ذکر [[صلوات بر محمد]] و [[آل محمد]]{{صل}} ترجیع‌بند بسیاری از جملات و عبارات [[صحیفه سجادیه]] است. صرف نظر از ابعاد [[اعتقادی]] آن، ذکر این عبارت آن هم در حجم انبوه، در ظرف زمانی و مکانی دوران حیات [[امام]]{{ع}}، خود [[رفتاری]] [[سیاسی]] است. [[امام]]{{ع}} می‌کوشد که بدین وسیله، [[حقانیت]] [[خاندان]] [[نبوت]] و [[آل علی]]{{ع}} را در مقابل خلفای [[اموی]] طرح کرده، بر ویژگی‌هایی تکیه کند که [[حاکمان]] و [[سیاستمداران]] [[اسلامی]] باید دارا باشند و بر اصل "[[امامت]]" به عنوان اصلی [[اعتقادی]] در [[اندیشه سیاسی]] [[شیعیان]] تأکید کند<ref>ابراهیم برزگر، «رابطه عرفان و سیاست در صحیفه سجادیه»، فصلنامه اندیشه دینی، ۱۲، پاییز ۸۳، ص۲۹.</ref>.
*ذکر [[صلوات بر محمد]] و [[آل محمد]]{{صل}} ترجیع‌بند بسیاری از جملات و عبارات [[صحیفه سجادیه]] است. صرف نظر از ابعاد [[اعتقادی]] آن، ذکر این عبارت آن هم در حجم انبوه، در ظرف زمانی و مکانی دوران حیات [[امام سجاد]]{{ع}}، خود [[رفتاری]] [[سیاسی]] است. [[امام سجاد]]{{ع}} می‌کوشد که بدین وسیله، [[حقانیت]] [[خاندان]] [[نبوت]] و [[آل علی]]{{ع}} را در مقابل خلفای [[اموی]] طرح کرده، بر ویژگی‌هایی تکیه کند که [[حاکمان]] و [[سیاستمداران]] [[اسلامی]] باید دارا باشند و بر اصل "[[امامت]]" به عنوان اصلی [[اعتقادی]] در [[اندیشه سیاسی]] [[شیعیان]] تأکید کند<ref>ابراهیم برزگر، «رابطه عرفان و سیاست در صحیفه سجادیه»، فصلنامه اندیشه دینی، ۱۲، پاییز ۸۳، ص۲۹.</ref>.
*آن [[حضرت]] [[صلوات]] را با [[ادعیه]] دیگر همراه می‌ساخت تا از این طریق هم [[جانشینان]] واقعی [[پیامبر]]{{صل}} را معرفی نماید و هم [[فضائل]] و [[مقام]] و [[منزلت]] والای آن‌ها را [[بیان]] نماید.
*آن [[حضرت]] [[صلوات]] را با [[ادعیه]] دیگر همراه می‌ساخت تا از این طریق هم [[جانشینان]] واقعی [[پیامبر]]{{صل}} را معرفی نماید و هم [[فضائل]] و [[مقام]] و [[منزلت]] والای آن‌ها را [[بیان]] نماید.
*تکیه [[امام]]{{ع}} به [[صلوات]] در [[دعاها]]، نوعی پیوند دادن با [[محمد]]{{صل}} و آل او است<ref>محمدعلی مجد فقیهی، آشنایی با صحیفه سجادیه، ص۱۶.</ref>. از آنجایی که در آن زمان، [[مردم]] به کلی از [[اسلام ناب]] و [[اهل بیت]]{{عم}} بریده شده بودند و تنها به پوسته و ظاهر [[اسلام]] توجه می‌شد – آن هم به خاطر اینکه [[اسلام]] وسیله‌ای شده بود در دست [[حاکمان]] برای تحکیم [[سلطه]]، - [[امام]] می‌خواستند مجدداً [[اسلام ناب]] را [[احیاء]] کنند.
*تکیه [[امام سجاد]]{{ع}} به [[صلوات]] در [[دعاها]]، نوعی پیوند دادن با [[محمد]]{{صل}} و آل او است<ref>محمدعلی مجد فقیهی، آشنایی با صحیفه سجادیه، ص۱۶.</ref>. از آنجایی که در آن زمان، [[مردم]] به کلی از [[اسلام ناب]] و [[اهل بیت]]{{عم}} بریده شده بودند و تنها به پوسته و ظاهر [[اسلام]] توجه می‌شد – آن هم به خاطر اینکه [[اسلام]] وسیله‌ای شده بود در دست [[حاکمان]] برای تحکیم [[سلطه]]، - [[امام]] می‌خواستند مجدداً [[اسلام ناب]] را [[احیاء]] کنند.
*[[امام سجاد]]{{ع}} نه تنها بر [[پیامبر]]{{صل}} و [[اهل بیت]] هعم م [[درود]] می‌فرستد، بلکه [[درود]] [[الهی]] را برای کسانی می‌خواهد که [[مقام]] [[اهل بیت]]{{عم}} را به خوبی شناخته و پذیرفته‌اند؛ راه آن‌ها را پی می‌گیرند؛ از ولایتشان جدا نمی‌شوند؛ در برابر امرشان [[تسلیم]] هستند؛ در راه اطاعتشان می‌کوشند؛ [[چشم به راه]] [[دولت حقه]] ایشان‌اند و دیده به آن روز دوخته‌اند<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص:۶۱.</ref>
*[[امام سجاد]]{{ع}} نه تنها بر [[پیامبر]]{{صل}} و [[اهل بیت]] هعم م [[درود]] می‌فرستد، بلکه [[درود]] [[الهی]] را برای کسانی می‌خواهد که [[مقام]] [[اهل بیت]]{{عم}} را به خوبی شناخته و پذیرفته‌اند؛ راه آن‌ها را پی می‌گیرند؛ از ولایتشان جدا نمی‌شوند؛ در برابر امرشان [[تسلیم]] هستند؛ در راه اطاعتشان می‌کوشند؛ [[چشم به راه]] [[دولت حقه]] ایشان‌اند و دیده به آن روز دوخته‌اند<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص:۶۱.</ref>
*به نظر می‌رسد که این عبارات، در [[وصف]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} باشد، چنان‌که ویژگی‌های یاد شده بر آن دلالت دارد. به هرحال، پیوند قلبی، زبانی و عملی با [[خاندان]] [[نور]] - که [[صلوات]]، نشانه بارز آن است – مهم‌ترین راه برای بهسازی درون و برون فرد و جامعه‌ای است که در مسیر تعالی و [[معنوی]] پیش می‌رود<ref>منصور پهلوان، «مبانی اخلاقی در صحیفه سجادیه»، سفینه، ۸، پاییز ۸۴، ص۹۲.</ref>.
*به نظر می‌رسد که این عبارات، در [[وصف]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} باشد، چنان‌که ویژگی‌های یاد شده بر آن دلالت دارد. به هرحال، پیوند قلبی، زبانی و عملی با [[خاندان]] [[نور]] - که [[صلوات]]، نشانه بارز آن است – مهم‌ترین راه برای بهسازی درون و برون فرد و جامعه‌ای است که در مسیر تعالی و [[معنوی]] پیش می‌رود<ref>منصور پهلوان، «مبانی اخلاقی در صحیفه سجادیه»، سفینه، ۸، پاییز ۸۴، ص۹۲.</ref>.
۲۱۸٬۳۵۲

ویرایش