حقوق امام مهدی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «{{خرد}} {{مهدویت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center;...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*[[حق امام]]{{ع}} پس از [[خدا]] و [[رسول]] از همه [[حقوق]] بر تمامی اهل عالم مهمتر است، نظر به مراتبی که [[خدای تعالی]] به او اختصاص داده، و او را از سایر خلایق [[برگزیده]] است، و او واسطه رسیدن هرگونه [[فیض]] به آفریدگان میباشد، و نیز به این مطلب [[راهنمایی]] میکند آنچه در بخش پنجم گذشت، که [[حق]] [[قرابت]] و [[خویشاوندی]] [[پیغمبر]]{{صل}} از [[خویشاوندی]] نَسَبی مهمتر و عظیمتر میباشد. و از [[امامان]] {{ع}} [[روایت]] آمده که: هر حقی که برای [[خدای تعالی]] هست از آنِ ما میباشد<ref>الکافی، ج ۱، ص ۵۳۷.</ref>. و نیز حاصل روایتی چنین است که: [[قدر]] و [[منزلت]] [[مؤمن]] نزد [[امام]] {{ع}} به حسب [[منزلت امام]] نزد او است. و شواهد آنچه یاد کردیم بسیار است و بر اهل [[بصیرت]] پوشیده نیست، و چون بیان شد که رعایت [[حق]] [[خدای تعالی]] با رعایت [[حق]] آن [[حضرت]] {{ع}} حاصل میگردد، پس رعایت [[حق]] آن جناب مایه نزدیک شدن و [[تقرب]] یافتن به [[خدای تعالی]] است، و سبک شمردن [[حق]] آن بزرگوار مایه دوری از [[خداوند]] و مبغوض شدن نزد او میباشد، چنان که مولایمان [[حضرت سجاد]]{{ع}} در دعای [[ابوحمزه ثمالی]] میگوید: {{متن حدیث|أَوْ لَعَلَّكَ رَأَيْتَنِي مُسْتَخِفّاً بِحَقِّكَ فَأَقْصَيْتَنِي}}<ref>یا شاید مرا دیدهای که [[حق]] تو را سبک میشمارم که مرا دور ساختهای...؛ اقبال، ص ۷۱.</ref>»<ref>[[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۳۲۵.</ref>. | |||
==حقوق امام مهدی در چشم به راه== | |||
*[[پیشوایان معصوم]] [[دین]] {{عم}} [[حقوق]] گوناگونی برعهده ما دارند که بررسی تفصیلی همه این [[حقوق]]، مجالی گسترده میطلبد، در این مجال به برخی از مهمترین این [[حقوق]] اشاره میکنیم: | *[[پیشوایان معصوم]] [[دین]] {{عم}} [[حقوق]] گوناگونی برعهده ما دارند که بررسی تفصیلی همه این [[حقوق]]، مجالی گسترده میطلبد، در این مجال به برخی از مهمترین این [[حقوق]] اشاره میکنیم: | ||
*'''[[دوست]] داشتن''': [[رسول اکرم]] {{صل}} در ازای زحمات فراوانی که در راه [[ارشاد]] و [[هدایت مردم]] پذیرا شد، تنها یک چیز از [[مردم]] درخواست کرد و آن [[دوستی]] [[خویشاوندان]] خود بود. [[قرآن کریم]] در این باره میفرماید: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}}<ref>«بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمیخواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>. [[امام باقر]] {{ع}} در پاسخ شخصی که از ایشان درباره [[تفسیر]] این [[آیه]] پرسیده بود، میفرماید: ... به [[خدا]] [[سوگند]] که این [[دوستی]]، فریضهای است که [[خداوند]] نسبت به [[اهل بیت]] [[محمد]] بر عهده [[بندگان]] نهاده است<ref>احمدبن محمدبن خالد برقی، المحاسن، چاپ دوم: قم، دارالکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ ه- ق، ج ۱، ص ۲۴۴؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۵۶، ح ۸۱۹.</ref>. [[احادیث]] دیگری نیز در این زمینه وارد شده است که به جهت رعایت اختصار به همین مقدار بسنده میکنیم<ref>ر.ک: اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، صص ۵۵۱ - ۵۵۹.</ref>. | *'''[[دوست]] داشتن''': [[رسول اکرم]] {{صل}} در ازای زحمات فراوانی که در راه [[ارشاد]] و [[هدایت مردم]] پذیرا شد، تنها یک چیز از [[مردم]] درخواست کرد و آن [[دوستی]] [[خویشاوندان]] خود بود. [[قرآن کریم]] در این باره میفرماید: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}}<ref>«بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمیخواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>. [[امام باقر]] {{ع}} در پاسخ شخصی که از ایشان درباره [[تفسیر]] این [[آیه]] پرسیده بود، میفرماید: ... به [[خدا]] [[سوگند]] که این [[دوستی]]، فریضهای است که [[خداوند]] نسبت به [[اهل بیت]] [[محمد]] بر عهده [[بندگان]] نهاده است<ref>احمدبن محمدبن خالد برقی، المحاسن، چاپ دوم: قم، دارالکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ ه- ق، ج ۱، ص ۲۴۴؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۵۶، ح ۸۱۹.</ref>. [[احادیث]] دیگری نیز در این زمینه وارد شده است که به جهت رعایت اختصار به همین مقدار بسنده میکنیم<ref>ر.ک: اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، صص ۵۵۱ - ۵۵۹.</ref>. | ||
خط ۲۲: | خط ۲۵: | ||
*'''فرستادن [[صلوات]]''': یکی دیگر از [[حقوق]] [[امامان معصوم]] {{عم}} [[درود]] و [[صلوات]] فرستادن بر آنهاست. در این زمینه نیز [[روایات]] فراوانی وارد شده است که در اینجا به دو [[روایت]] بسنده میکنیم. از [[رسول]] خاتم {{صل}} [[روایت]] شده است که فرمود: هر که نمازی بخواند و در آن بر من و اهل بیتم [[صلوات]] نفرستد، نمازش پذیرفته نمیشود<ref>بحارالأنوار، ج ۸۵، ص ۲۷۹؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۸۹، ح ۹۰۴.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} نیز در این باره میفرماید: پدرم مردی را دید که به [[کعبه]] آویخته و میگوید: اللهم صل [[علی محمد]]. پدرم به او فرمود: "ای [[بنده]] [[خدا]]! آن را ناقص مگو، [[حق]] ما را ضایع مگردان. بگو: اللهم صل [[محمد]] و اهل بیته<ref>الکافی، ج ۲، ص ۴۹۵، ح ۲۱؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۸۹، ح ۹۰۳.</ref>. | *'''فرستادن [[صلوات]]''': یکی دیگر از [[حقوق]] [[امامان معصوم]] {{عم}} [[درود]] و [[صلوات]] فرستادن بر آنهاست. در این زمینه نیز [[روایات]] فراوانی وارد شده است که در اینجا به دو [[روایت]] بسنده میکنیم. از [[رسول]] خاتم {{صل}} [[روایت]] شده است که فرمود: هر که نمازی بخواند و در آن بر من و اهل بیتم [[صلوات]] نفرستد، نمازش پذیرفته نمیشود<ref>بحارالأنوار، ج ۸۵، ص ۲۷۹؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۸۹، ح ۹۰۴.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} نیز در این باره میفرماید: پدرم مردی را دید که به [[کعبه]] آویخته و میگوید: اللهم صل [[علی محمد]]. پدرم به او فرمود: "ای [[بنده]] [[خدا]]! آن را ناقص مگو، [[حق]] ما را ضایع مگردان. بگو: اللهم صل [[محمد]] و اهل بیته<ref>الکافی، ج ۲، ص ۴۹۵، ح ۲۱؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۸۹، ح ۹۰۳.</ref>. | ||
*'''یاد کردن''': از آنجا که یاد کردن از [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] {{عم}} و بیان [[فضایل]] و صفات برجسته آنها، موجب زنده شدن [[مکتب اهل بیت]] {{عم}} و جلا یافتن دلهای ما میشود، در [[روایات]] سفارشهای فراوانی به این موضوع شده است. در یکی از این [[روایات]]، [[امام صادق]] {{ع}} خطاب به [[داوود بن سرحان]] میفرماید: ای [[داوود]]! [[سلام]] مرا به دوستدارانم برسان و آنچه را میگویم و به آنان [[ابلاغ]] کن، [[رحمت خدا]] بر آن بندهای که با دیگری گرد آید و دو نفری درباره امر ما گفت و گو کنند که در این حال، سومین نفر آنان فرشتهای است که برای آن دو [[آمرزش]] میطلبد. هیچ دو نفری گرد هم نیامدند و از ما یاد نکردند، مگر اینکه [[خداوند متعال]]، به وجود آنان بر [[فرشتگان]] بالید. پس هرگاه گرد هم آمدید، به ذکر مشغول شوید؛ زیرا گردهمآیی و [[مذاکره]] شما با یکدیگر باعث زنده شدن ما میشود. [[بهترین]] [[مردم]] بعد از ما کسی است که درباره امر ما [[مذاکره]] کند و به یاد و نام ما، فراخواند<ref>ابو جعفرمحمدبن حسن (شیخ طوسی)، الأمالی، تحقیق: مؤسسة البعثة، چاپ اول: قم، دارالثقافة، ۱۴۱۳ ه- . ق، ص ۲۲۴، ح ۳۹۰؛ بحارالأنوار، ج ۱، ص ۲۰۰، ح ۸؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۹۱، ح ۹۱۰.</ref><ref>[[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۱۶۳-۱۷۲.</ref>. | *'''یاد کردن''': از آنجا که یاد کردن از [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] {{عم}} و بیان [[فضایل]] و صفات برجسته آنها، موجب زنده شدن [[مکتب اهل بیت]] {{عم}} و جلا یافتن دلهای ما میشود، در [[روایات]] سفارشهای فراوانی به این موضوع شده است. در یکی از این [[روایات]]، [[امام صادق]] {{ع}} خطاب به [[داوود بن سرحان]] میفرماید: ای [[داوود]]! [[سلام]] مرا به دوستدارانم برسان و آنچه را میگویم و به آنان [[ابلاغ]] کن، [[رحمت خدا]] بر آن بندهای که با دیگری گرد آید و دو نفری درباره امر ما گفت و گو کنند که در این حال، سومین نفر آنان فرشتهای است که برای آن دو [[آمرزش]] میطلبد. هیچ دو نفری گرد هم نیامدند و از ما یاد نکردند، مگر اینکه [[خداوند متعال]]، به وجود آنان بر [[فرشتگان]] بالید. پس هرگاه گرد هم آمدید، به ذکر مشغول شوید؛ زیرا گردهمآیی و [[مذاکره]] شما با یکدیگر باعث زنده شدن ما میشود. [[بهترین]] [[مردم]] بعد از ما کسی است که درباره امر ما [[مذاکره]] کند و به یاد و نام ما، فراخواند<ref>ابو جعفرمحمدبن حسن (شیخ طوسی)، الأمالی، تحقیق: مؤسسة البعثة، چاپ اول: قم، دارالثقافة، ۱۴۱۳ ه- . ق، ص ۲۲۴، ح ۳۹۰؛ بحارالأنوار، ج ۱، ص ۲۰۰، ح ۸؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۹۱، ح ۹۱۰.</ref><ref>[[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۱۶۳-۱۷۲.</ref>. | ||
*در این زمینه [[روایات]] فراوانی از [[پیامبر اعظم]] {{صل}} و [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] {{عم}} وارد شده است که در اینجا به برخی از آنها اشاره میکنیم<ref>برای مطالعه بیشتر در این زمینه ر.ک: محمد محمدی ری شهری، اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ترجمه حمیدرضا شیخی و حمیدرضا آژیر، چاپ اول: قم، دارالحدیث، ۱۳۷۹، ج ۲، صص ۵۴۰ - ۵۴۹.</ref>: | |||
#[[رسول اکرم]] {{صل}} در روایتی میفرماید: [[سوگند]] به آنکه جانم در دست اوست، هیچ بندهای را کردارش سود نرساند، مگر در پرتو [[شناخت حق]] ما<ref>محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید)، الأمالی، چاپ اول: قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ ه- ق، ص ۴۴؛ اهل بیت در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۴۱، ح ۷۸۱.</ref>. | |||
#[[امام صادق]] {{ع}} نیز در همین زمینه میفرماید: [[خداوند عزوجل]] به وسیله [[پیشوایان]] [[هدایت]] از [[خاندان پیامبر]] ما، دینش را [[آشکار]] ساخت و به وسیله ایشان راهش را روشن نمود و به واسطه آنان چشمههای [[پنهان]] [[دانش]] خود را گشود. پس، از [[امت]] [[محمد]] - [[درود]] [[خدا]] بر او و خاندانش باد - هر کس که [[حق]] [[واجب]] امامش را بشناسد، مزه ایمانش را بچشد و به [[ارزش]] دلپذیری [[اسلام]] خود پی برد<ref>الکافی سوره، ج ۱، ص ۲۰۳؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۴۳، ح ۷۶۸.</ref>»<ref>[[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۱۶۲.</ref>. | |||
==حقوق امام مهدی در موعودنامه== | |||
*[[حقوق]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} بر [[شیعیان]]، بسیار و [[الطاف]] او بیشمار است. از آن جمله است: | |||
#'''[[حق]] وجود و هستی'''؛ از [[توقیعات]] شریفه آن [[حضرت]] است که فرمود: {{عربی|"نَحْنُ صَنَائِعُ رَبِّنَا وَ الْخَلْقُ بَعْدُ صَنَائِعُنَا"}}<ref>احتجاج طبرسی، ج ۲، ص ۲۷۸.</ref> و [[امام زمان]] و پدران بزرگوارش {{عم}} واسطه هستند در رساندن فیضهای [[الهی]] به سایر مخلوقات، و به همین معنی در [[دعای ندبه]] اشاره شده که: {{عربی|"أَيْنَ السَّبَبُ الْمُتَّصِلُ بَيْنَ الْأَرْضِ وَ السَّمَاءِ"}}. | |||
#'''[[حق]] بقا در [[دنیا]]'''؛ در روایتی از [[امام صادق]] {{ع}} آمده است که: "اگر [[زمین]] بدون [[امام زمان]] باقی بماند، از هم میپاشد"<ref>اصول کافی، ج ۱، ص ۱۷۹.</ref>. | |||
#'''[[حق]] [[قرابت]] و [[خویشاوندی]] [[پیامبر]]''' {{صل}}؛ که در [[قرآن کریم]] آمده است: {{متن قرآن|قُل لّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}}<ref>سوره شوری، ۲۳.</ref>؛ بگو که من از شما بر [[تبلیغ]] [[رسالت]] توقع مزدی ندارم، جز اینکه در مورد خویشاوندانم [[مودّت]] ورزید. و در [[حدیث]] ندای [[حضرت قائم]] {{ع}} هنگام ظهورش آمده، "از شما میخواهم شما را به [[حق]] [[خدا]] و [[حق]] [[رسول خدا]] و [[حق]] خودم بر شما که مرا بر شما [[حق]] [[قرابت]] و [[خویشاوندی]] [[پیغمبر]] هست"<ref>غیبة نعمانی، ص ۱۴۹.</ref>. | |||
#'''[[حق]] واسطه [[نعمت]]'''؛ در [[زیارت جامعه]] درباره [[امامان]] {{عم}} میخوانیم {{عربی|"وَ أَوْلِيَاءَ النِّعَمِ"}} و از [[امام صادق]] {{ع}} آمده که: "اگر ما نبودیم، نه نهرها جاری میشد، نه میوهها میرسید و نه درختها سبز میگشت"<ref>اصول کافی، ج ۱، ص ۱۴۴.</ref>. [[امام سجاد]] {{ع}} نیز به [[ابو حمزه]] فرمود: "ای [[ابو حمزه]]! پیش از طلوع [[آفتاب]] نخواب، که برایت خوش ندارم. به تحقیق که [[خداوند]] در آن وقت، روزیهای [[بندگان]] را تقسیم میکند و بر دست ما آنها را جاری میسازد"<ref>مکیال المکارم، ج ۱، ص ۶۲.</ref>. | |||
#'''[[حق]] [[پدر]] بر [[فرزند]]'''؛ [[شیعیان]] از باقیمانده گل [[خاندان وحی]] آفریده شدهاند، همانطور که [[فرزند]] از [[پدر]] به وجود میآید. [[امام رضا]] {{ع}} فرمود: "[[امام]]، همدم و رفیق و [[پدر]] [[مهربان]] است"<ref>اصول کافی، ج ۱، ص ۲۰۰.</ref>. از [[امام باقر]] {{ع}} نیز [[روایت]] شده است که فرمود: "به تحقیق که [[خداوند]] ما را از اعلی علیین خلق فرموده و دلهای [[شیعیان]] ما را از مایه [[خلقت]] ما و تنشان را از پایینتر از آن آفرید. پس دلهایشان در هوای ما است، زیرا از آنچه ما آفریده شدیم، آنها نیز آفریده شدهاند<ref>همان، ص ۳۹۰.</ref>. | |||
#'''[[حق]] ارباب بر [[بنده]]'''؛ از [[حسین بن علی]] {{ع}} [[روایت]] شده که فرمود: "[[پیامبر خاتم|رسول الله]] {{صل}} به [[امام علی|علی]] {{ع}} فرمود: من به [[مؤمنین]] از خودشان به خودشان سزاوارترم، پس تو ای [[علی]] از [[مؤمنین]] به خودشان سزاوارتری، پس بعد از تو، [[حسن]] سزاوارتر است به [[مؤمنین]] از خودشان... و حجة بن الحسن به [[مؤمنین]] سزاوارتر است از خودشان. [[امامان]] [[نیکوکار]]، انها با [[حق]] و [[حق]] با آنها است"<ref>اصول کافی، ج ۱، ص ۱۸۷؛ [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج ۱، ص ۲۷۰.</ref>. و از [[امام رضا]] {{ع}} [[روایت]] شده که فرمود: "[[مردم]] در [[اطاعت]] کردن، بردگان ما هستند"<ref>اصول کافی، ج ۱، ص ۱۸۷.</ref>. | |||
#'''[[حق]] عالم بر متعلّم''': [[خداوند]] در [[قرآن]] فرموده است: {{متن قرآن|فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ}}<ref>سوره انبیاء، ۷.</ref>. | |||
#'''[[حق امام]] بر رعیت'''؛ [[امیر المؤمنین]] {{ع}} فرمود: مهمترین چیزی که [[خداوند]] آن را از جمله [[حقوق]]، فرض کرده، [[حق]] [[والی]] و [[زمامدار]] بر رعیت است"<ref>روضه کافی، ص ۳۵.</ref>. اینها بخشی از [[حقوق حضرت بر شیعیان]] بود<ref>مکیال المکارم، ج ۱، ص ۵۶.</ref><ref>[[مجتبی تونهای|تونهای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۸۱.</ref>. | |||
==پرسش مستقیم== | ==پرسش مستقیم== | ||
*[[حقوق امام مهدی بر شیعیان چیست؟ (پرسش)]] | *[[حقوق امام مهدی بر شیعیان چیست؟ (پرسش)]] | ||
{{پرسمان انتظار فرج}} | {{پرسمان انتظار فرج}} | ||
{{مدخل انتظار}} | {{مدخل انتظار}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* [[پرونده:48623.jpg|22px]] [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|'''چشم به راه''']] | * [[پرونده:678657.jpg|22px]] [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|'''تکالیف بندگان نسبت به امام زمان''']] | ||
* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونهای|تونهای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']] | |||
* [[پرونده:48623.jpg|22px]] [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|'''چشم به راه''']] | |||
==پانویس== | ==پانویس== |