پرش به محتوا

خانواده در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱ مارس ۲۰۲۰
جز
جایگزینی متن - 'احساس مسئولیت' به 'احساس مسئولیت'
جز (جایگزینی متن - '''']]؛' به '''']]')
جز (جایگزینی متن - 'احساس مسئولیت' به 'احساس مسئولیت')
خط ۳۹: خط ۳۹:
*[[اسلام]] به [[احترام]] و [[اصلاح]] میان افراد افراد اجتماع و اعضای خانواده اهمیت بسیار داده است. [[قرآن کریم]] می‌فرماید: "از [[خدا]] پروا کنید و با یکدیگر [[سازش]] داشته باشید"<ref>{{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ عَنِ الأَنفَالِ قُلِ الأَنفَالُ لِلَّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُواْ اللَّهَ وَأَصْلِحُواْ ذَاتَ بَيْنِكُمْ وَأَطِيعُواْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ }}؛ سوره انفال، آیه ۱</ref>. [[امام علی]] {{ع}} در وصیّت به فرزندانش و همه کسانی‌که [[وصیت]] او را می‌خوانند، آن‌ها را به [[ترس از خدا]] و آراستن کارها و آشتی با یکدیگر سفارش می‌فرماید<ref>نهج البلاغه، نامه ۴۷</ref>. مراعات [[آداب]] و [[احترام]] بین اعضای خانواده، فضایی پر از [[فضایل]] و ارزش‌های [[اخلاقی]] فراهم می‌آورد که پرورش سلوک و [[رفتار]] صحیح را در [[فرزندان]] کامل می‌کند و آن‌ها را به همکاری با خانواده و اجتماع سوق می‌دهد. [[امام علی]] {{ع}} بر [[حقوق]] متقابل اعضای خانواده تأکید کرده و [[حقوق]] [[پدر]] و [[فرزند]] نسبت به یکدیگر را چنین برشمرده‌اند: [[فرزند]] را بر [[پدر]] حقی است و [[پدر]] را بر [[فرزند]] حقی. [[حق]] [[پدر]] بر [[فرزند]] آن است که [[فرزند]] در هر چیز، جز [[نافرمانی]] [[خدای سبحان]]، او را [[فرمان]] برد و [[حق]] [[فرزند]] بر [[پدر]] آن است که او را نام نیکو نهد و نیکش [[ادب]] آموزد و قرآنش [[تعلیم]] دهد<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۹۹</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 319-320.</ref>.  
*[[اسلام]] به [[احترام]] و [[اصلاح]] میان افراد افراد اجتماع و اعضای خانواده اهمیت بسیار داده است. [[قرآن کریم]] می‌فرماید: "از [[خدا]] پروا کنید و با یکدیگر [[سازش]] داشته باشید"<ref>{{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ عَنِ الأَنفَالِ قُلِ الأَنفَالُ لِلَّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُواْ اللَّهَ وَأَصْلِحُواْ ذَاتَ بَيْنِكُمْ وَأَطِيعُواْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ }}؛ سوره انفال، آیه ۱</ref>. [[امام علی]] {{ع}} در وصیّت به فرزندانش و همه کسانی‌که [[وصیت]] او را می‌خوانند، آن‌ها را به [[ترس از خدا]] و آراستن کارها و آشتی با یکدیگر سفارش می‌فرماید<ref>نهج البلاغه، نامه ۴۷</ref>. مراعات [[آداب]] و [[احترام]] بین اعضای خانواده، فضایی پر از [[فضایل]] و ارزش‌های [[اخلاقی]] فراهم می‌آورد که پرورش سلوک و [[رفتار]] صحیح را در [[فرزندان]] کامل می‌کند و آن‌ها را به همکاری با خانواده و اجتماع سوق می‌دهد. [[امام علی]] {{ع}} بر [[حقوق]] متقابل اعضای خانواده تأکید کرده و [[حقوق]] [[پدر]] و [[فرزند]] نسبت به یکدیگر را چنین برشمرده‌اند: [[فرزند]] را بر [[پدر]] حقی است و [[پدر]] را بر [[فرزند]] حقی. [[حق]] [[پدر]] بر [[فرزند]] آن است که [[فرزند]] در هر چیز، جز [[نافرمانی]] [[خدای سبحان]]، او را [[فرمان]] برد و [[حق]] [[فرزند]] بر [[پدر]] آن است که او را نام نیکو نهد و نیکش [[ادب]] آموزد و قرآنش [[تعلیم]] دهد<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۹۹</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 319-320.</ref>.  
*به‌جز سه نکته‌ای که در این سخن حکیمانه [[امام]] {{ع}} ذکر شده است، موارد دیگری در [[تربیت فرزند]] وجود دارد که عبارت‌اند از:
*به‌جز سه نکته‌ای که در این سخن حکیمانه [[امام]] {{ع}} ذکر شده است، موارد دیگری در [[تربیت فرزند]] وجود دارد که عبارت‌اند از:
#'''[[تربیت]] [[فرزندان]]:''' خانواده مهم‌ترین نقش را در زندگی [[فرزندان]] دارد. از این‌رو در [[اسلام]] به اصول و روش‌های ایجاد محیطی آرام مناسب برای رشد و [[تربیت]] [[فرزندان]] توجه بسیار شده است. [[امام علی]] {{ع}} برای نشان دادن [[جایگاه]] خانواده و احساس [[مسئولیت]] و [[محبت]] نسبت به اعضای خانواده خود، در برگشت از [[جنگ صفین]]، در میان راه [[نامه]] می‌نویسد و امر [[تربیت]] را به‌عنوان مسئله‌ای مهم اعلام می‌دارد. در آغاز [[نامه]] [[مسئولیت]] [[تربیت]] [[فرزندان]] را وظیفه‌ای بر دوش پدران یاد می‌کند<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 320.</ref>.
#'''[[تربیت]] [[فرزندان]]:''' خانواده مهم‌ترین نقش را در زندگی [[فرزندان]] دارد. از این‌رو در [[اسلام]] به اصول و روش‌های ایجاد محیطی آرام مناسب برای رشد و [[تربیت]] [[فرزندان]] توجه بسیار شده است. [[امام علی]] {{ع}} برای نشان دادن [[جایگاه]] خانواده و [[احساس مسئولیت]] و [[محبت]] نسبت به اعضای خانواده خود، در برگشت از [[جنگ صفین]]، در میان راه [[نامه]] می‌نویسد و امر [[تربیت]] را به‌عنوان مسئله‌ای مهم اعلام می‌دارد. در آغاز [[نامه]] [[مسئولیت]] [[تربیت]] [[فرزندان]] را وظیفه‌ای بر دوش پدران یاد می‌کند<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 320.</ref>.
#'''[[حقوق]] و [[مسئولیت‌های خانوادگی]]:''' کانون خانواده، محمل نخستین مسئولیت‌پذیری‌های [[انسان]] است. بنابر [[آیات]] و [[روایات]]، بیشترین [[حقوق]] و [[مسئولیت‌های انسان]] در مورد نزدیکان اوست، چنان‌که [[قرآن کریم]] آغاز [[انذار]] را از نزدیکان می‌داند<ref>{{متن قرآن| وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الأَقْرَبِينَ}}؛ سوره شعرا، آیه ۲۱۴ و {{متن قرآن|وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا لا نَسْأَلُكَ رِزْقًا نَّحْنُ نَرْزُقُكَ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَى}}؛ سوره طه، آیه ۱۳۲</ref>. [[امام علی]] {{ع}} به [[کمیل بن زیاد]] سفارش می‌کند که به کسان خود [[دستور]] دهد روز را در کسب صفات انسانی [[تلاش]] کنند و شب را در برآوردن نیازهای نیازمندان بکوشند<ref>نهج البلاغه، حکمت  ۲۴۹</ref>. [[حضرت]] در [[وصیت]] خود به [[امام حسن]] {{ع}} به او هشدار می‌دهد که مبادا خانواده‌ات را با دست خود به [[بدبختی]] اندازی<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 320.</ref>.
#'''[[حقوق]] و [[مسئولیت‌های خانوادگی]]:''' کانون خانواده، محمل نخستین مسئولیت‌پذیری‌های [[انسان]] است. بنابر [[آیات]] و [[روایات]]، بیشترین [[حقوق]] و [[مسئولیت‌های انسان]] در مورد نزدیکان اوست، چنان‌که [[قرآن کریم]] آغاز [[انذار]] را از نزدیکان می‌داند<ref>{{متن قرآن| وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الأَقْرَبِينَ}}؛ سوره شعرا، آیه ۲۱۴ و {{متن قرآن|وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا لا نَسْأَلُكَ رِزْقًا نَّحْنُ نَرْزُقُكَ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَى}}؛ سوره طه، آیه ۱۳۲</ref>. [[امام علی]] {{ع}} به [[کمیل بن زیاد]] سفارش می‌کند که به کسان خود [[دستور]] دهد روز را در کسب صفات انسانی [[تلاش]] کنند و شب را در برآوردن نیازهای نیازمندان بکوشند<ref>نهج البلاغه، حکمت  ۲۴۹</ref>. [[حضرت]] در [[وصیت]] خود به [[امام حسن]] {{ع}} به او هشدار می‌دهد که مبادا خانواده‌ات را با دست خود به [[بدبختی]] اندازی<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 320.</ref>.


۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش