بدون خلاصۀ ویرایش
(←مقدمه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[مارقین (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[مارقین (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | ||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | ||
در [[احادیث]] متعددی آمده است که [[پیامبر]] به [[امام علی|علی]]{{ع}} فرمود: پس از من با سه گروه می‌جنگی: با [[ناکثین]]، [[قاسطین]] و مارقین<ref> ر.ک: «بحارالأنوار»، ج ۳۸ ص ۳۳۰ تا ۳۴۸ «باب الأخوّة» و کتاب «حدیث برادری در سیرۀ نبوی» محمدرضا هدایت‌پناه</ref> در [[نهج البلاغه]] نیز آمده است: "چون به [[حکومت]] و [[خلافت]] برخاستم، گروهی [[پیمان]] شکستند ([[جنگ جمل]])، گروهی از [[دین]] به در رفتند ([[خوارج]] [[جنگ نهروان]]) و گروهی [[ستم]] پیشه کردند ([[شامیان]] و [[جنگ صفین]])"<ref>{{متن حدیث|فَلَمَّا نَهَضْتُ بِالْأَمْرِ نَكَثَتْ طَائِفَةٌ وَ مَرَقَتْ أُخْرَى وَ قَسَطَ آخَرُون}}؛ بحارالأنوار، ج ۲۸ ص ۳۳۲</ref>. مارقین بخشی از [[سپاه]] [[امام علی|امیر المؤمنین]] بودند که در [[جنگ]] [[صفّین]]، از روی [[جهل]] و [[ساده‌لوحی]] [[فریب]] [[قرآن]] بر نیزه کردن [[معاویه]] را خوردند و خواستار [[حکمیّت]] شدند، وقتی فهمیدند [[نیرنگ]] بوده است، به اصطلاح [[توبه]] کردند و از [[امام علی|علی]]{{ع}} هم خواستند که از قبول [[حکمیت]] که [[کفر]] بوده [[توبه]] کند. سر از [[اطاعت]] [[امام معصوم]] برتافتند، بر ضدّ [[امام]] [[خروج]] کردند و در نهایت در [[نهروان]] با [[امام علی|علی]]{{ع}} جنگیدند. اندیشۀ [[خارجیگری]] بعدها هم ادامه یافت، هرچند [[خوارج]] نابود شدند. مارقین از واژۀ مرق است، یعنی بیرون جستن تیر از کمان. مارقین نیز به همان سرعت و شدّت، از [[دین]] و [[ولایت]] و [[اطاعت]] [[امام معصوم]] خارج شدند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۵۲۵.</ref>. | |||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*[[نبرد نهروان]] و چگونگی [[ظهور]] جریان [[خوارج]]، از حوادث عبرت‌انگیز و تنبه‌آفرین [[تاریخ اسلام]] و روزگار [[حاکمیت]] [[علی]]{{ع}} است. چگونگی [[رفتار]] آنان، پیشینه [[دینداری]] و [[ظواهر]] اسلام‌گرایانه آنان و آن‌گاه رویارویی آنها با مولا{{ع}} از جمله بحث‌های مهم و حساس [[سیره علوی]] است. به [[راستی]] چگونه می‌توان بر روی چهره‌های به ظاهر [[قرآنی]] با پیشانی‌هایی پینه‌بسته از فراوانی [[سجود]]، [[شمشیر]] کشید و آنها را از دمِ تیغ گذراند؟ در این [[پژوهش]] بیش از هر چیز بر [[روان‌شناسی]] [[اجتماعی]] "[[خوارج]]" در پرتو اسناد [[تاریخی]] و [[حدیثی]] می‌پردازیم، و چگونگی شکل‌گیری [[اندیشه]] آنان و موضعِ سرسختانه و آمیخته به [[لجاجت]] و [[جهالت]] آنان را در برابر [[علی]]{{ع}} از این منظر می‌کاویم<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۴۷۳-۴۷۸.</ref>. | *[[نبرد نهروان]] و چگونگی [[ظهور]] جریان [[خوارج]]، از حوادث عبرت‌انگیز و تنبه‌آفرین [[تاریخ اسلام]] و روزگار [[حاکمیت]] [[علی]]{{ع}} است. چگونگی [[رفتار]] آنان، پیشینه [[دینداری]] و [[ظواهر]] اسلام‌گرایانه آنان و آن‌گاه رویارویی آنها با مولا{{ع}} از جمله بحث‌های مهم و حساس [[سیره علوی]] است. به [[راستی]] چگونه می‌توان بر روی چهره‌های به ظاهر [[قرآنی]] با پیشانی‌هایی پینه‌بسته از فراوانی [[سجود]]، [[شمشیر]] کشید و آنها را از دمِ تیغ گذراند؟ در این [[پژوهش]] بیش از هر چیز بر [[روان‌شناسی]] [[اجتماعی]] "[[خوارج]]" در پرتو اسناد [[تاریخی]] و [[حدیثی]] می‌پردازیم، و چگونگی شکل‌گیری [[اندیشه]] آنان و موضعِ سرسختانه و آمیخته به [[لجاجت]] و [[جهالت]] آنان را در برابر [[علی]]{{ع}} از این منظر می‌کاویم<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۴۷۳-۴۷۸.</ref>. | ||