توقیع امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

*[[توقیع]] در لغت، به معنای [[نامه]] را نشان کردن و [[نوشتن]] عبارتی در ذیل [[نامه]] و نوشته است؛ همچنین به پاسخ‏‌های نوشته شدۀ بزرگان و دولت‌مردان به [[پرسش‏ها]] و درخواست‏های نوشتاری که از ایشان شده نیز گفته می‏‌شود<ref>تاج العروس‌، ج ۵، ص۵۴۹؛ دهخدا، علی اکبر، لغت‏نامه، ج ۵، ص ۷۱۴۵؛ فرهنگ معین، ج ۱، ص ۱۱۶۹.</ref>.<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۴۳ ـ ۱۴۸؛ فرهنگ شیعه، ص ۲۱۰.</ref>

*درباره چگونگی صادر شدن [[توقیعات]] از سوی [[حضرت مهدی]] {{ع}}‏، [[آگاهی]] روشنی در دست نیست؛ اما بدون [[شک]]، بسیاری از این [[توقیعات]]، به گونه‌‏ای غیر متعارف صادر شده است؛ به گونه‏‌ای که می‌‏توان گفت: صدور آنها به نحو عادی و از شخص معمولی صورت نگرفته است. در [[روزگار غیبت]] صغری [[شیعیان]] به واسطۀ چهار [[نایب خاص]] با [[امام]] {{ع}} در ارتباط بودند و مسائل خویش را مطرح می‌ساختند و حاجت‌های خود را می‌خواستند. [[نواب]] سؤال‌های [[شیعیان]] را به [[حضرت مهدی]] {{ع}} تقدیم می‌کرده‌اند. [[امام]] {{ع}} به پاره‌ای از سؤال‌ها به صورت کتبی پاسخ می‌داده و به برخی دیگر به صورت شفاهی. [[نواب]] نیز گاهی پاسخ‌های شفاهی [[امام]] {{ع}} را می‌نوشته‌اند و به صورت کتبی به [[مردم]] می‌داده‌اند. گاه [[امام]] {{ع}} بنابر مصالحی، به برخی سؤال‌ها پاسخ نمی‌گفته است؛ برخی از [[توقیعات]] نیز بدون اینکه در پاسخ به پرسشی باشد، صادر شده است<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۰-۲۱۱؛ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۴۳ ـ ۱۴۸؛ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۱۸۳</ref>.  

*همچنین [[توقیع]] برای "[[علی بن محمد سمری]]" از معروف‌ترین [[توقیعات]] است که [[حضرت]]، آغاز [[غیبت کبری]] را اعلام می‌کند. برخی از [[ادعیه]] و [[زیارات]] نیز در [[توقیعات]] آمده‌اند؛ از جمله [[زیارت آل یاسین]] و دعای [[عصر غیبت]]<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۲.</ref>.

*نگاهی گذرا به مجموع [[توقیعات]] می‌رساند [[امام غایب]] به [[هدایت]] راه‌جویان، [[تربیت نفوس]]، معرفی [[نواب اربعه]]، [[افشاگری]] مدعیان کاذب [[نیابت]]، [[گشایش]] کار درماندگان و [[گرفتاران]]، حل معضلات [[علمی]] و [[دینی]] دانش‌طلبان پرداخته است و [[حضرت]] بر ضمایر اشراف داشته، قصد و [[نیت]] اشخاص را می‌داند و از پسر یا دختر بودن مولود و روز [[مرگ]] افراد خبر داده و از [[حلال]] یا [[حرام]] بودن [[مالی]] که به حضورش تقدیم شده خبر می‌دهد. اینها همه، اندکی از تجلیات [[مقام ولایت]] است که از آینه [[توقیعات]] نمایان شده است<ref>ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۳۳.</ref>.

*بیشتر [[دانشمندان شیعه]] بر این باورند [[امام]] {{ع}} در عصر [[غیبت کبری]] نیز نامه‌هایی به بزرگان [[شیعه]] نوشته است. [[شیخ طبرسی]] دو [[نامه]] از آن [[حضرت]] به [[شیخ مفید]] را ذکر کرده که این [[نامه‌ها]] را شخص معتمدی به [[شیخ مفید]] رسانیده است؛ ولی نام او در [[روایت]] نیامده است<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۱.</ref>.  

*برخی در این نوشته‌‏ها تردید کرده‏‌اند زیرا آنها پس از [[گذشت]] صد سال از [[وفات]] [[شیخ مفید]] [[نقل]] شده‌اند و [[شاگردان]] او با اینکه نگارش‌‏های فراوانی داشته‌اند هرگز به این [[توقیعات]] مهم اشاره نکرده‌‏اند. افزون بر آن، خود [[شیخ مفید]] نیز در آثار فراوان خود، هیچ اشاره‌‏ای به این نامه‌‏ها نکرده است و پیش‌‏بینی این [[توقیعات]] از [[حوادث آینده]] [[دلیل]] بر [[درستی]] آن نخواهد بود؛ زیرا آنچه به دست ما رسیده است پس از حوادث بوده که امکان [[جعل]] آنها وجود دارد<ref>ر.ک: گروهی از نویسندگان، چشم‏به‏راه مهدی{{ع}}، ص ۹۸؛ ر. ک: نجم الدین طبسی، سفارت و نیابت خاصه، فصلنامه انتظار، ش ۱۸، ص ۱۵۲؛ فرهنگ شیعه، ص ۲۱۱.</ref>.

*البته برخی نوشته‌‏هایی که این روزها به عنوان دست‏‌نوشته آن [[حضرت]] ارائه می‏‌شود، هیچ پایه و اساسی ندارد و احتمالا این [[کارها]]، از طرف [[دشمنان]] برای مخدوش ساختن چهرۀ تابناک [[شیعه]] انجام می‌‌شود<ref>.ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۴۳ ـ ۱۴۸.</ref>.

* [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']]

* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]

* [[پرونده:13681151.jpg|22px]] [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|'''فرهنگنامه آخرالزمان''']]

* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]