|
|
خط ۱۵: |
خط ۱۵: |
| *[[شناخت]] [[فرهنگ]] و [[درک]] فلسفۀ [[انتظار]]، از یک طرف با یکی از ژرفترین گرایشهای [[فطری]] [[انسان]] ([[عدالت]] خواهی) در پیوند است و از طرف دیگر با [[فهم]] فلسفۀ [[تاریخ]] و [[شناخت]] فرجام [[زندگی]] [[انسان]] ربط و نسبت دارد. [[بشر]] از ابتدای [[آفرینش]] همواره به [[امید]] برپایی جامعهای سرشار از [[قسط و عدل]] روزگار سپری کرده است و برای تحقق این [[آرمان]] [[عظیم]] تلاش نموده، اگر چه روز به روز بر ابعاد [[ظلم]] در [[زندگی]] او افزوده شده است و این [[هدف]]، به [[آرمان]] دست نیافتنی برای او در آمده است<ref>ر.ک: [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۲۵.</ref>. | | *[[شناخت]] [[فرهنگ]] و [[درک]] فلسفۀ [[انتظار]]، از یک طرف با یکی از ژرفترین گرایشهای [[فطری]] [[انسان]] ([[عدالت]] خواهی) در پیوند است و از طرف دیگر با [[فهم]] فلسفۀ [[تاریخ]] و [[شناخت]] فرجام [[زندگی]] [[انسان]] ربط و نسبت دارد. [[بشر]] از ابتدای [[آفرینش]] همواره به [[امید]] برپایی جامعهای سرشار از [[قسط و عدل]] روزگار سپری کرده است و برای تحقق این [[آرمان]] [[عظیم]] تلاش نموده، اگر چه روز به روز بر ابعاد [[ظلم]] در [[زندگی]] او افزوده شده است و این [[هدف]]، به [[آرمان]] دست نیافتنی برای او در آمده است<ref>ر.ک: [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۲۵.</ref>. |
| *[[باور به مهدویت]] یعنی [[ایمان]] به تحقق آیندهای روشن همراه با [[آگاهی]] از حوادث [[عصر ظهور]] و ویژگیهای [[دوران پس از ظهور]]. [[شیعیان]] براساس این [[باور]] دوران [[ظلم و ستم]] [[طاغوت]] را ناپایدار و زودگذر میپندارند. داشتن چنین تصویری [[نور]] [[امید]] را در [[دل]] [[انسانها]] زنده نگاه میدارد؛ زیرا [[ناآگاهی]] از سرانجام [[انسان]] و جامعۀ [[انسانی]] [[ناامیدی]] و [[سرگردانی]] را به ارمغان میآورد. [[یأس]] و [[ناامیدی]] سبب از هم گسیختگی [[اجتماعی]] است. از ویژگیهای [[جامعۀ منتظر]]، مثبتاندیشی نسبت به [[آینده]] است. [[انتظار]] [[موعود]] [[مصلح]] میتواند مثبتاندیشی را در فرد [[منتظر]] ایجاد نموده و به مرور زمان تقویت کند<ref>ر.ک. [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت. </ref>. | | *[[باور به مهدویت]] یعنی [[ایمان]] به تحقق آیندهای روشن همراه با [[آگاهی]] از حوادث [[عصر ظهور]] و ویژگیهای [[دوران پس از ظهور]]. [[شیعیان]] براساس این [[باور]] دوران [[ظلم و ستم]] [[طاغوت]] را ناپایدار و زودگذر میپندارند. داشتن چنین تصویری [[نور]] [[امید]] را در [[دل]] [[انسانها]] زنده نگاه میدارد؛ زیرا [[ناآگاهی]] از سرانجام [[انسان]] و جامعۀ [[انسانی]] [[ناامیدی]] و [[سرگردانی]] را به ارمغان میآورد. [[یأس]] و [[ناامیدی]] سبب از هم گسیختگی [[اجتماعی]] است. از ویژگیهای [[جامعۀ منتظر]]، مثبتاندیشی نسبت به [[آینده]] است. [[انتظار]] [[موعود]] [[مصلح]] میتواند مثبتاندیشی را در فرد [[منتظر]] ایجاد نموده و به مرور زمان تقویت کند<ref>ر.ک. [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت. </ref>. |
| ==[[ادله]] دال بر رابطه [[انتظار]] با مثبتاندیشی==
| |
| *برخی از [[آیات]] و [[روایات]] دلالت میکنند [[انقلاب حضرت مهدی]]{{ع}} باعث تثبیت مثبتاندیشی میشود:
| |
| #[[آیات]] فراوانی در [[قرآن مجید]] بر آیندۀ روشن [[تاریخ]] [[بشر]] دلالت دارد. در برخی کتابها، تعداد آیاتی که به این امر اختصاص دارد و [[آینده]] را برای [[بشر]] مثبت و روشن ارزیابی میکند، بیش از یکصد [[آیه]] شمرده شده است. از جمله میفرماید: {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}<ref>«و در زبور پس از تورات نگاشتهایم که بیگمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>؛ {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ}}<ref>«خدا به كسانى از شما كه ايمان آوردهاند و كارهاى شايسته كردهاند وعده داد كه در روى زمين جانشين ديگرانشان كند، هم چنان كه مردمى را كه پيش از آنها بودند جانشين ديگران كرد. و دينشان را- كه خود برايشان پسنديده است استوار سازد. و وحشتشان را به ايمنى بدل كند. مرا مىپرستند و هيچ چيزى را با من شريك نمىكنند. و آنها كه از اين پس ناسپاسى كنند، نافرمانن» سوره نور، آیه ۵۵.</ref>؛ از کلمۀ {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ}} حتمیت به دست میآید؛ زیرا [[آینده]] و فرجام [[نیکو]] در پرتو [[حاکمیت]] [[مستضعفان]] و [[صالحان]] از [[وعدههای الهی]] است و از آنجا که {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَا يُخْلِفُ الْمِيعَادَ}}<ref>«به راستی خداوند در وعده (خود) خلاف نمیورزد» سوره آل عمران، آیه ۹.</ref> این [[حاکمیت]] محقق خواهد شد<ref>ر.ک: [[محمد سبحانینیا|سبحانینیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۳۱ـ۱۳۲؛ [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>. {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ}}<ref>«و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شدهاند منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم و آنان را وارثان (روی زمین) کنیم» سوره قصص، آیه ۵.</ref>.<ref>ر.ک: [[رضا انصاری|انصاری، رضا]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]. </ref>
| |
| #[[آیات]] و روایاتی که پیرامون [[عاقبت]] ننگین [[ظلم]] و [[ظالم]] و از بین رفتن [[جهل]] و [[بیدینی]] و [[پیروزی حق بر باطل]] و رسیدن به [[فلاح]] و [[صلاح]] وارد شده است<ref>سورۀ اسراء، آیۀ۸۱.</ref>.<ref>ر.ک: [[رضا انصاری|انصاری، رضا]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>
| |
| #[[حضرت علی]]{{ع}} فرمودند: «[[دنیا]] پس از [[سرکشی]] به ما روی میکند چونان شتر مادۀ بدخو که به بچۀ خود [[مهربان]] میگردد (پس [[حضرت]] این [[آیه]] را خواند) «[[اراده]] کردیم که بر [[مستضعفین]] [[زمین]] [[منت]] گذارده آنان را [[وارث]] حکومت میگردانیم»<ref>{{متن حدیث|لَتَعْطِفَنَ الدُّنْیَا عَلَیْنَا بَعْدَ شِمَاسِهَا عَطْفَ الضَّرُوسِعَلَی وَلَدِهَا وَ تَلَا عَقِیبَ ذَلِکَ وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ}}؛ نهج البلاغه، ص۵۰۶.</ref>.<ref>ر.ک: [[رضا انصاری|انصاری، رضا]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]. </ref>
| |
| #روایاتی که [[ببان]] میکنند در زمان آن [[حضرت]] [[احکام الهی]] بدون هیچ کم و کاست [[اجرا]] میشوند و [[نعمتهای الهی]] به وفور یافت میشوند<ref>منتخب الاثر، ص ۴۸۲.</ref>.<ref>ر.ک: [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref> مانند: «آنگاه که [[قائم]] [[قیام]] کند همه را بر یک فکر و مرام [[واحد]] گرد میآورد. او کسی است که وحدت کلمه ایجاد میکند و نعمت را کامل میسازد. [[کینهها]] و [[دشمنیها]] از [[قلوب]] [[مسلمانان]] میرود و بین قلبهای گوناگون، [[الفت]] ایجاد میشود»<ref>نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۰۶.</ref>.<ref>ر.ک: [[رضا باقیزاده|باقیزاده، رضا]]، [[بررسی دستاوردهای روانشناختی سبک زندگی انتظار (مقاله)|بررسی دستاوردهای روانشناختی سبک زندگی انتظار]]، ص ۵۸.</ref>
| |
| #روایاتی پیرامون [[نزول]] رحمتهای [[الهی]]: روایاتی که [[بیان]] میکنند رحمتهای [[الهی]] بر [[مردم]] نازل میشود و [[نشاط]] و [[شادابی]] واقعی و [[نور]] [[علم]] و کمال همه جا را فرا میگیرد<ref>غیبت طوسی، ص، ۱۸۸. </ref>.<ref>ر.ک: [[رضا انصاری|انصاری، رضا]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>
| |
| ==نتیجه== | | ==نتیجه== |
| *در نتیجه مثبتاندیشی را میتوان "داشتن [[امید]] همیشگی به یافتن راه حل" و به تعبیر شایع، "[[خوشبینی]]" به [[جهان]]، [[انسان]] و خود برشمرد. در صورت [[حاکمیت]] مثبتاندیشی و [[خوشبینی]] به خود و [[آینده]]، ثمرات گوناگونی مانند تلاش فراگیر و همیشگی و [[سلامت]] روابط فردی و [[اجتماعی]] به دنبال خواهد داشت؛ بر همین اساس، باید دنبال راهحلهایی بود که ضمن پرهیز از سراباندیشی، [[آرزوگرایی]] و تخیلگرایی به یک [[خوشبینی]] واقع معقول دست پیدا کرد و این، جز با [[اندیشه]] و [[اعتقاد به منجی]]، [[مهدویت]] و تقویت [[فرهنگ انتظار]] حاصل نمیشود<ref>ر.ک: [[محمد سبحانینیا|سبحانینیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۳۱ـ۱۳۲.</ref>. | | *در نتیجه مثبتاندیشی را میتوان "داشتن [[امید]] همیشگی به یافتن راه حل" و به تعبیر شایع، "[[خوشبینی]]" به [[جهان]]، [[انسان]] و خود برشمرد. در صورت [[حاکمیت]] مثبتاندیشی و [[خوشبینی]] به خود و [[آینده]]، ثمرات گوناگونی مانند تلاش فراگیر و همیشگی و [[سلامت]] روابط فردی و [[اجتماعی]] به دنبال خواهد داشت؛ بر همین اساس، باید دنبال راهحلهایی بود که ضمن پرهیز از سراباندیشی، [[آرزوگرایی]] و تخیلگرایی به یک [[خوشبینی]] واقع معقول دست پیدا کرد و این، جز با [[اندیشه]] و [[اعتقاد به منجی]]، [[مهدویت]] و تقویت [[فرهنگ انتظار]] حاصل نمیشود<ref>ر.ک: [[محمد سبحانینیا|سبحانینیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۳۱ـ۱۳۲.</ref>. |