امام عسکری: تفاوت میان نسخهها
←زندگینامه امام
جز (جایگزینی متن - ']]' به ' [[') |
|||
خط ۸: | خط ۸: | ||
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام عسکری (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام عسکری (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | ||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | ||
==مقدمه== | |||
*[[ابو محمد]] [[حسن بن علی بن محمد بن علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی طالب]]، پیشوای یازدهم [[شیعیان]] است<ref>طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ج۱، ص۲۲۳.</ref>. | |||
*درباره [[تاریخ]] ولادت، محل ولادت و [[تاریخ]] [[شهادت امام حسن عسکری]]{{ع}} میان مورخان [[اختلاف]] است، اما مشهور این است که در [[ماه]] [[ربیع]] الآخر سال ۲۳۲ق چشم به [[جهان]] گشود و در [[تاریخ]] اول [[ربیع الاول]] سال ۲۶۰ ق به [[دستور]] [[معتمد عباسی]]، [[مسموم]] و در روز هشتم همان [[تاریخ]] به [[شهادت]] رسید و پس از این که فرزندش، [[امام زمان]]{{ع}} در حالی که پنج سال بیشتر نداشت بر او [[نماز]] خواند، در خانه خود در [[سامرا]] و در کنار [[مرقد]] پدرش به [[خاک]] سپرده شد<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۵۰۲؛ طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ج۱، ص۲۲۳.</ref><ref>[[ابوالفضل سلطان محمدی|سلطان محمدی، ابوالفضل]]و [[مهدی نجفی مقدم|نجفی مقدم، مهدی]]، [[امامت امام حسن عسکری (مقاله)|امامت امام حسن عسکری]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص ۴۴۲۵.</ref>. | |||
*پدرش [[امام دهم]]، [[حضرت هادی]]{{ع}} و مادرش که ام ولد و بانویی پارسا و [[شایسته]] بود حدیث یا سلیل است، که برخی از او به نام [[سوسن]] یاد کردهاند<ref>مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۳۱۳؛ اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۹۰۹؛ پیشوایی، مهدی، سیره پیشوایان، ص۶۱۵.</ref>. | |||
*مشهورترین [[لقب حضرت]]، [[عسکری]] است. [[عسکر]]، نام محلهای در [[سامرا]] است و چون [[امام]] به [[فرمان]] [[خلیفه عباسی]] به [[اجبار]] در آن محل سکونت داشته به [[عسکری]] شهرت یافت<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۰، ص۲۳۵.</ref>. | |||
*[[امام عسکری]]{{ع}} دارای دو [[کنیه]] است: [[ابومحمد]] که [[کنیه]] مخصوص [[حضرت]] است و [[ابن الرضا]] که به [[پدر]] و جدش [[امام جواد]]{{ع}} نیز گفته میشد<ref>مناقب آل ابوطالب، ابن شهر آشوب، محمد بن علی، ج۴، ص۴۲۱.</ref>. | |||
*[[امام]] ۲۲ سال از دوران زندگیاش را با [[پدر]] بزرگوارش سپری کرد و با [[شهادت]] پدرش در سال ۲۵۴ق به [[امامت]] رسید. [[امامت]] ایشان، شش سال بیشتر به طول نیانجامید، ولی در این زمان کوتاه حوادث مهمی رخ داد. | |||
*اهمیت دوران [[امامت]] ایشان زمانی [[آشکار]] میشود که به مسئله [[غیبت]] و اهمیت آن پی ببریم، چرا که [[حضرت]] باید در این مدت کوتاه مقدمات لازم برای انتقال [[شیعه]] از مرحله حضور به مرحله [[غیبت]] را فراهم میکرد<ref>اعلام الهدایه، ج۱۳، ص۴۷- ۴۸.</ref>. | |||
*[[امام حسن عسکری]]{{ع}} در زمان امامتش، با سه [[خلیفه عباسی]] هم عصر بود: [[معتز]] [[عباسی]]، [[مهتدی]] و [[معتمد]]<ref>طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ج۱، ص۲۲۳.</ref>. | |||
*[[شیعه]] [[معتقد]] است که [[امام حسن عسکری]]{{ع}}، به جز [[مهدی موعود]]{{ع}}، [[فرزند]] دیگری نداشت. [[شیخ مفید]] در کتاب [[الارشاد]] مینویسد: [[حسن بن علی عسکری]]{{ع}}، به جز [[صاحب الزمان]]، [[فرزند]] دیگری از خود به جای نگذاشت<ref>مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۳۳۹.</ref><ref>[[ابوالفضل سلطان محمدی|سلطان محمدی، ابوالفضل]]و [[مهدی نجفی مقدم|نجفی مقدم، مهدی]]، [[امامت امام حسن عسکری (مقاله)|امامت امام حسن عسکری]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص ۴۲۶.</ref>. | |||
==زندگینامه [[امام]]== | ==زندگینامه [[امام]]== | ||
خط ۱۳: | خط ۲۴: | ||
*دربارۀ ویژگیهای آن [[حضرت]] آوردهاند: رنگش گندمگون، چشمانش درشت و سیاه، رویش زیبا، قامتش معتدل و اندامش متناسب بود با آنکه [[جوان]] بود بزرگان [[قریش]] و [[دانشمندان]] زمان خود را تحت تأثیر و نفوذ قرار میداد و [[دوست]] و [[دشمن]] به [[برتری]] او در [[دانش]] که از [[الهام الهی]] سرچشمه میگرفت اعتراف داشتند<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، مقدمه.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰.</ref> | *دربارۀ ویژگیهای آن [[حضرت]] آوردهاند: رنگش گندمگون، چشمانش درشت و سیاه، رویش زیبا، قامتش معتدل و اندامش متناسب بود با آنکه [[جوان]] بود بزرگان [[قریش]] و [[دانشمندان]] زمان خود را تحت تأثیر و نفوذ قرار میداد و [[دوست]] و [[دشمن]] به [[برتری]] او در [[دانش]] که از [[الهام الهی]] سرچشمه میگرفت اعتراف داشتند<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، مقدمه.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰.</ref> | ||
*امام عسکری ۱۳ سال اول [[عمر]] خود را در [[مدینه]] گذراند، ده سال هم در [[سامرا]] کنار [[پدر]] زیست. پنج سال نیز پس از [[شهادت]] [[پدر]]، [[امامت]] [[شیعه]] را بر عهده داشت<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگنامه دینی (کتاب)|فرهنگنامه دینی]]، ص۸۸.</ref>. روایاتی از [[رسول اکرم]] {{صل}} و [[اهل بیت]]{{ع}} بر [[امامت]] [[دوازده امام]] وارد شده و در آنها به روشنی به نام ایشان از جمله امام عسکری{{ع}} اشاره شده است. اضافه بر آنکه در [[روایات]] [[نقل]] شده از [[پدر]] بزرگوارش، به [[امامت]] آن [[حضرت]] تصریح شده است از جمله: از [[امام هادی]]{{ع}} پرسیدند پس از شما چه کسی [[امام]] است فرمود: «[[امامت]] به بزرگِ فرزندانم، [[حسن]] میرسد»<ref>اعلام الوری، ص ۳۵۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۲۴.</ref> | *امام عسکری ۱۳ سال اول [[عمر]] خود را در [[مدینه]] گذراند، ده سال هم در [[سامرا]] کنار [[پدر]] زیست. پنج سال نیز پس از [[شهادت]] [[پدر]]، [[امامت]] [[شیعه]] را بر عهده داشت<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگنامه دینی (کتاب)|فرهنگنامه دینی]]، ص۸۸.</ref>. روایاتی از [[رسول اکرم]] {{صل}} و [[اهل بیت]]{{ع}} بر [[امامت]] [[دوازده امام]] وارد شده و در آنها به روشنی به نام ایشان از جمله امام عسکری{{ع}} اشاره شده است. اضافه بر آنکه در [[روایات]] [[نقل]] شده از [[پدر]] بزرگوارش، به [[امامت]] آن [[حضرت]] تصریح شده است از جمله: از [[امام هادی]]{{ع}} پرسیدند پس از شما چه کسی [[امام]] است فرمود: «[[امامت]] به بزرگِ فرزندانم، [[حسن]] میرسد»<ref>اعلام الوری، ص ۳۵۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۲۴.</ref> | ||
==فعالیتهای [[سیاسی]]، [[اجتماعی]] و [[علمی]]== | ==فعالیتهای [[سیاسی]]، [[اجتماعی]] و [[علمی]]== | ||
*روزگار [[امامت]] [[امام حسن عسکری]]{{ع}} با سختگیری و [[آزار]] بی حد و حصر [[حاکمان عباسی]] از جمله: [[معتز]]، [[مهتدی]] و [[معتمد]]<ref>مناقب آل ابیطالب، ج۴، ص۴۵۵.</ref> همراه بود امام عسکری{{ع}} در این وضعیت سخت دو برنامه در پیش گرفت: یکی ادامۀ فعالیتهای [[پدر]] ارجمندش که حفظ و تقویت پایگاههای [[شیعی]] بود؛ دوم، [[زمینهسازی]] لازم در جامعۀ [[اسلامی]] برای پذیرش [[امامت]] و [[غیبت]] آخرین خلیفۀ [[پیامبر]]{{صل}}. امام عسکری{{ع}} برای اجرای این برنامه، [[رفتاری]] بسیار محتاطانه در پیش گرفت و با پنهانکاری میکوشید بهانهای به دست [[حکومت]] ندهد و [[عباسیان]] را به خشونتی بیشتر واندارد، با این حال هیچ گاه حکومتِ آنان را [[تأیید]] نکرد و دست از [[مبارزه]] [[علیه ]] [[ستمکاری]] و خودکامگی [[عباسیان]] نکشید. *برخی از فعالیتهای [[امام]]{{ع}} در این چارچوب عبارتاند از: کوشش [[علمی]] در [[دفاع]] از [[اسلام]] و ردّ [[شبهات]]؛ گسترش حلقۀ ارتباطی با [[شیعیان]] از طریق نمایندگان؛ فعالیتهای [[سیاسی]] سرّی؛ [[پشتیبانی]] [[مالی]] از [[شیعیان]]؛ [[معرفی حضرت مهدی]]{{ع}} به عنوان [[جانشین]]؛ آمادهسازی [[شیعیان]] برای [[دوران غیبت]] [[امام دوازدهم]]{{ع}}<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰؛ [[درسنامه مهدویت ج۱ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص۱۵۸. </ref>. | *روزگار [[امامت]] [[امام حسن عسکری]]{{ع}} با سختگیری و [[آزار]] بی حد و حصر [[حاکمان عباسی]] از جمله: [[معتز]]، [[مهتدی]] و [[معتمد]]<ref>مناقب آل ابیطالب، ج۴، ص۴۵۵.</ref> همراه بود امام عسکری{{ع}} در این وضعیت سخت دو برنامه در پیش گرفت: یکی ادامۀ فعالیتهای [[پدر]] ارجمندش که حفظ و تقویت پایگاههای [[شیعی]] بود؛ دوم، [[زمینهسازی]] لازم در جامعۀ [[اسلامی]] برای پذیرش [[امامت]] و [[غیبت]] آخرین خلیفۀ [[پیامبر]]{{صل}}. امام عسکری{{ع}} برای اجرای این برنامه، [[رفتاری]] بسیار محتاطانه در پیش گرفت و با پنهانکاری میکوشید بهانهای به دست [[حکومت]] ندهد و [[عباسیان]] را به خشونتی بیشتر واندارد، با این حال هیچ گاه حکومتِ آنان را [[تأیید]] نکرد و دست از [[مبارزه]] [[علیه ]] [[ستمکاری]] و خودکامگی [[عباسیان]] نکشید. *برخی از فعالیتهای [[امام]]{{ع}} در این چارچوب عبارتاند از: کوشش [[علمی]] در [[دفاع]] از [[اسلام]] و ردّ [[شبهات]]؛ گسترش حلقۀ ارتباطی با [[شیعیان]] از طریق نمایندگان؛ فعالیتهای [[سیاسی]] سرّی؛ [[پشتیبانی]] [[مالی]] از [[شیعیان]]؛ [[معرفی حضرت مهدی]]{{ع}} به عنوان [[جانشین]]؛ آمادهسازی [[شیعیان]] برای [[دوران غیبت]] [[امام دوازدهم]]{{ع}}<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰؛ [[درسنامه مهدویت ج۱ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص۱۵۸. </ref>. |