دعای ندبه: تفاوت میان نسخه‌ها

#'''[[حمد]] و [[صلوات]]''': این [[دعا]] با [[حمد]] و [[ستایش پروردگار]] و [[درود]] بر [[پیامبر]]{{صل}} گرامی [[اسلام]] و [[اهل بیت]] آغاز می‌‏شود. در [[آداب دعا]] [[بیان]] شده است [[دعا]] باید با [[نام خداوند]] و [[تمجید]] از او و [[صلوات بر محمد]] و [[آل]] او شروع شود که این امر، در این [[دعا]]، به [[زیبایی]] به چشم می‌‌خورد<ref>ر.ک. اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۹۱ ـ ۹۲؛ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.

#'''[[سپاس]] به درگاه [[الهی]] برای [[نعمت]] بزرگ [[وحی]] و [[نبوت]] و [[ولایت]] و [[امامت]]''': در ابتدای [[دعا]]، ویژگی‌های [[اولیای الهی]] به ویژه [[زهد]] و بی‌رغبت بودن به مادیات و علت [[برگزیده]] شدنشان که همان وفای به عهدی است که با خدای خود بسته‌اند [[بیان]] شده و بر این نکته تاکید شده است که [[حجت‌های الهی]]، واسطۀ درگاه [[خداوند]] و راه رسیدن به [[رضایت]] و [[خشنودی]] [[حق تعالی]] هستند<ref>ر.ک: اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۸۷-۸۹.</ref>.

#'''[[ضرورت وحی]] و [[نبوت]] و [[خالی نبودن زمین از حجت]]''': در بند بعدی [[دعا]] به [[ضرورت وحی]]، [[نبوت]] و [[خالی نبودن زمین از حجت]] [[الهی]] اشاره شده است: {{متن حدیث|فَبَعْضٌ أَسْکَنْتَه‏.... فَنَتَّبِعَ آیاتِکَ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزی}}، همچنین به [[پیامبران بزرگ الهی]] که [[صاحب]] [[دین]] و [[شریعت]] بودند همراه با بعضی از ویژگی‌هایشان اشاره شده است، از جمله این [[پیامبران]]: [[حضرت آدم]] [[حضرت نوح]] [[حضرت ابراهیم]] [[حضرت موسی]] و [[حضرت عیسی]]{{ع}} که [[خداوند]] برای هر یک از آنها جانشینانی قرار داد تا [[زمین]] هرگز از [[حجت الهی]] خالی نماند<ref>ر.ک: اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۹۰-۹۱؛ کبیری، محسن، بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه، ص ۱۳۷.</ref>.

#'''[[شریعت]] [[پیامبر]]{{صل}} و [[اهل بیت]] ایشان''': در ادامۀ [[دعا]] به [[شریعت خاتم]] [[انبیا]]، [[حضرت محمد]]{{صل}}: {{متن حدیث|إِلَی أَنِ انْتَهَیْتَ بِالْأَمْرِ إِلَی حَبِیبِکَ وَ نَجِیبِکَ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِه‏،... وَ مَنْ دَخَلَهُ کانَ آمِناً}} اشاره شده است و [[دین اسلام]] را به عنوان آخرین، [[کامل‌ترین]] و [[غلبه]] کننده بر تمام [[ادیان]] معرفی کرده است. در این فراز از [[دعا]]، [[معصوم]] دانستن [[اهل بیت]] با ذکر [[آیۀ تطهیر]] تاکید شده و ماجرای [[مودت]] (علاقۀ [[قلبی]]) به [[اهل بیت]] به عنوان [[اجر رسالت]] و [[وظیفۀ امت]] در برابر آنان [[بیان]] شده است<ref>ر.ک. اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۹۰-۹۱. </ref>.

#'''[[امامت]] و [[فضائل]] امیرالمؤمنین علی{{ع}} و مظلومیت‌های [[خاندان رسالت]]''': در بخش بعدی [[دعا]] به [[امامت]]، [[ولایت]] و [[فضائل]] [[امیرالمؤمنین]] اشاره می‌‌کند. در فراز {{متن حدیث|فَلَمَّا انْقَضَتْ أَیَّامُهُ أَقَامَ وَلِیَّهُ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِمَا وَ آلِهِمَا هَادِیا}} با اشاره به [[سنت الهی]] در آیۀ {{متن قرآن|إِنَّمَا أَنْتَ مُنْذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ}}<ref>«تو، تنها بیم‌دهنده‌ای و هر گروهی رهنمونی دارد» سوره رعد، آیه ۷.</ref> یعنی وجود ([[هادی]]) در هر زمان، [[ماجرای غدیر]] [[خم]] را تاکید می‌‌کند که در آن ماجرا [[پیامبر]]{{صل}} در جمع [[عظیم]] [[حجاج]] فرمود: {{متن حدیث|مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلَاه‏}}<ref>ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۲۲۹ ـ ۲۳۱؛ کبیری، محسن، بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه، ص ۱۳۷. </ref>. سپس به [[انحراف]] [[امت اسلام]] و [[مظلومیت اهل بیت]] و در نهایت به [[شهادت]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به دست [[شقی]] ترین افراد می‌‌پردازد: {{متن حدیث|وَ لَمَّا قَضی‏ نَحْبَهُ، وَ قَتَلَهُ أَشْقَی الْآخِرِینَ}} و در ادامه اشاره به قضایای پس از [[پیامبر]] و [[دشمنی]] [[قریش]] با [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و کنار زدنش از [[خلافت]] و آواره ساختن فرزندانش و مظلومیت‌های [[خاندان رسالت]] دارد. از این جهت دعای ندبه را می‌توان منشور خط [[علوی]] و [[مظلومیت شیعه]] دانست که به فلسفۀ [[غیبت امام زمان]]{{ع}} و [[اعتقاد]] به [[ظهور منجی]] و احیای کتاب و [[سنّت]] گره می‌خورد<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۲۹ ـ ۲۳۱.</ref>.

#'''بی قراری [[منتظران]]''': در این بخش از [[دعا]] با تعبیر "أَیْنَ" در حدود سی فراز، برنامه‌ها و هدف‌های ظهورِ [[حضرت]] و [[جایگاه]] و [[منزلت]] ایشان مورد توجه قرار می‌‌گیرد و خوانندۀ [[دعا]] با [[حزن]] [[اندوه]] در [[فراق]] امامش می‌‌سوزد و [[اشک]] می‌‌ریزد و خطاب به [[حضرت]] می‌‌گوید: «[[پدر]] و مادرم به فدای تو و جانم سپر و بلاگردان تو باشد»<ref>{{متن حدیث|بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی وَ نَفْسِی لَکَ الْوِقَاءُ وَ الْحِمَی}}</ref>.<ref>ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۲۲۹ ـ ۲۳۱؛ رحیمی، عباس، امید فردا، ص۶۹؛  اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۱۰۷-۱۰۸. </ref>

#'''[[استمداد]] و [[استغاثه]] به درگاه [[الهی]] برای پایان یافتن بلای [[غیبت]]''': [[استمداد]] و [[استغاثه]] به درگاه [[الهی]] برای پایان یافتن بلای [[غیبت]] و درد دوری از [[امام]]: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ أَنْتَ کَشَّافُ الْکُرَبِ وَ الْبَلْوَی‏،... وَ صَلِّ عَلَیْهِ صَلَاةً لَا غَایَةَ لِعَدَدِهَا، وَ لَا نِهَایَةَ لِمَدَدِهَا وَ لَا نَفَادَ لِأَمَدِهَا}}. در واقع دعای ندبه ترکیبی از [[دعا]] و [[زیارت]] است؛ یعنی در بخشی از این [[دعا]] [[زیارت]] و [[نجوا]] کردن با [[امام عصر]] لحاظ شده و در بخش دیگر، این [[دعا]] از حالت [[زیارت]] درآمده و مخصوص [[مناجات]] و [[استمداد]] از [[خداوند]] شده است، مانند عبارت: «ای [[فریادرس]] درماندگان! به فریاد [[بنده]] گرفتارت برس و و آقا و مولایش را به او نشان بده و با این [[دیدار]]، [[اندوه]] و سوز دلش را برطرف کن»<ref>ر.ک: اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۱۰۸-۱۰۹. </ref>

#'''[[امام]] [[واسطۀ فیض]]''': در بندهایی پایانی دعای ندبه حدود ۲۷ خواسته از [[خداوند]] درخواست می‌‌شود و تمام این در خواست‌ها به [[واسطۀ فیض]] بودن [[امام]] اشاره شده و با این لحن مطرح می‌‌شود، «خدایا![[ حق]] را به واسطه [[حضرت مهدی]] برپا دار و به واسطه او [[باطل]] را نابود گردان»..<ref>ر.ک: اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۱۰۹. </ref>.