پرش به محتوا

امامت‌پدیا:شیوه‌نامه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - 'ویکی‌پدیا' به 'امامت‌پدیا')
خط ۵: خط ۵:
-----
-----


{{فهرست رهنمودها}}
{{شیوه}}


هدف این شیوه‌نامه یکدست‌سازی روش نگارش مقاله‌ها در امامت‌پدیا است؛ چرا که این کار به آسان‌تر یافتن مقاله‌ها، ویرایش آسان‌تر و آسان‌خوانی مقاله‌ها کمک خواهد کرد.
هدف این شیوه‌نامه یکدست‌سازی روش نگارش مقاله‌ها در امامت‌پدیا است؛ چرا که این کار به آسان‌تر یافتن مقاله‌ها، ویرایش آسان‌تر و آسان‌خوانی مقاله‌ها کمک خواهد کرد.
خط ۱۱: خط ۱۱:
ضابطه‌های زیر نه لزوماً بهترین‌ها هستند و نه به هیچ‌وجه حرف آخر را می‌زنند. اما اگر همگان از شیوهٔ یکسانی پیروی کنند استفاده از امامت‌پدیا چه هنگام یافتن مقاله‌ها، چه هنگام ویرایش آن‌ها و چه هنگام خواندن مقاله‌ها آسان می‌شود.
ضابطه‌های زیر نه لزوماً بهترین‌ها هستند و نه به هیچ‌وجه حرف آخر را می‌زنند. اما اگر همگان از شیوهٔ یکسانی پیروی کنند استفاده از امامت‌پدیا چه هنگام یافتن مقاله‌ها، چه هنگام ویرایش آن‌ها و چه هنگام خواندن مقاله‌ها آسان می‌شود.


نوشتن مقاله‌های سلیس، آگاه‌کننده و بی‌طرف بسیار مهم‌تر از قالب و شیوهٔ خاص ارایهٔ آن‌ها است. نویسندگان ناچار به رعایت همه (یا حتی هیچ‌کدام) از این ضابطه‌ها ''نیستند''. از خوبی‌های ویکی‌نویسی این است که کمال مطلق لازم نیست.
نوشتن مقاله‌های سلیس، آگاه‌کننده و بی‌طرف بسیار مهم‌تر از قالب و شیوهٔ خاص ارائهٔ آن‌ها است. نویسندگان ناچار به رعایت همه (یا حتی هیچ‌کدام) از این ضابطه‌ها ''نیستند''. از خوبی‌های ویکی‌نویسی این است که کمال مطلق لازم نیست.


== کدگذاری ==
== کدگذاری ==
همهٔ حروف و علائم باید با استفاده از نویسهٔ صحیحشان در نوشته آورده شوند. کد نویسه‌های صحیح فارسی در [http://www.farsiweb.info/wiki/Standards/ISIRI6219 استاندارد ملی ۶۲۱۹ ایران] آمده‌است. درست «بی‌باک». غلط: «{{عربی|بي باك}}». برای دیدن فهرستی از نویسه‌های غیراستانداردِ متداول به [[:رده:نویسه غیراستاندارد]] رجوع کنید.
همهٔ حروف و علائم باید با استفاده از نویسهٔ صحیحشان در نوشته آورده شوند. کد نویسه‌های صحیح فارسی در [http://www.isiri.gov.ir/portal/files/std/6219.htm استاندارد ملی ۶۲۱۹ ایران] آمده‌است. درست «بی‌باک». غلط: «{{عبارت عربی|بي باك}}». برای دیدن فهرستی از نویسه‌های غیراستانداردِ متداول به [[:رده:نویسه غیراستاندارد]] رجوع کنید.


=== آوردن عبارت‌های عربی ===
=== آوردن عبارت‌های عربی ===
باید به خاطر داشت که کد نویسهٔ بعضی حروف فارسی با معادل عربی آن‌ها متفاوت است. این نویسه‌ها بعضاً متفاوت هم نمایش داده می‌شوند. برای نمونه، ''{{عربی|ي}}'' عربی (با دو نقطه زیر آن) در استاندارد یونی‌کد با کد ۱۶۱۰ و ''ی'' فارسی (که در حالت آخر بدون نقطه است) با کد ۱۷۴۰ مشخص می‌شود. این دو نویسه از اساس متفاوت بوده و به‌هیچ‌وجه نباید به جای یکدیگر به کار روند. ازاین‌رو هنگام آوردن متنی به عربی (که قاعدتاً در آن نویسه‌های عربی به کار رفته‌است) باید تمهید ویژه‌ای اندیشید.
باید به خاطر داشت که کد نویسهٔ بعضی حروف فارسی با معادل عربی آن‌ها متفاوت است. این نویسه‌ها بعضاً متفاوت هم نمایش داده می‌شوند. برای نمونه، ''{{عبارت عربی|ي}}'' عربی (با دو نقطه زیر آن) در استاندارد یونی‌کد با کد ۱۶۱۰ و ''ی'' فارسی (که در حالت آخر بدون نقطه است) با کد ۱۷۴۰ مشخص می‌شود. این دو نویسه از اساس متفاوت بوده و به‌هیچ‌وجه نباید به جای یکدیگر به کار روند. ازاین‌رو هنگام آوردن متنی به عربی (که قاعدتاً در آن نویسه‌های عربی به کار رفته‌است) باید تمهید ویژه‌ای اندیشید.


برای آوردن عبارتی کوتاه به زبان عربی می‌توان از الگوی <code><nowiki>{{عربی|متن العربي}}</nowiki></code> استفاده کرد. برای آوردن عبارت‌های بلندتر و/یا استفاده از الگوهای گوناگون در داخل متن عربی می‌توان چنین نوشت:
برای آوردن عبارتی کوتاه به زبان عربی می‌توان از الگوی <code><nowiki>{{عبارت عربی|متن العربي}}</nowiki></code> استفاده کرد. برای آوردن عبارت‌های بلندتر و/یا استفاده از الگوهای گوناگون در داخل متن عربی می‌توان چنین نوشت:
<pre>
<pre>
{{آغاز عربی}}
{{آغاز عربی}}
خط ۲۹: خط ۲۹:
== دستور خط ==
== دستور خط ==
{{اصلی|امامت‌پدیا:دستور خط}}
{{اصلی|امامت‌پدیا:دستور خط}}
رعایت مفاد [http://www.persianacademy.ir/UserFiles/File/D_Final.zip چاپ نهم ''دستور خط فارسی''] مصوب [[فرهنگستان زبان و ادب فارسی]] در متن‌ها ارجحیت دارد.
رعایت مفاد [http://persianacademy.ir/UserFiles/File/D-1394.pdf چاپ سیزدهم ''دستور خط فارسی''] مصوب [[فرهنگستان زبان و ادب فارسی]] در متن‌ها ارجحیت دارد.


در موارد بسیاری ''دستور خط فارسی'' مبهم است یا توضیح نداده‌است. برای رفع این ابهام‌ها، باید به ''فرهنگ املایی خطّ فارسی: بر اساسِ دستور خطّ فارسی مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی''، نوشتهٔ [[علی‌اشرف صادقی]] و زهرا زندی‌مقدم، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نشر آثار)، ۱۳۸۵ مراجعه کرد.  
در موارد بسیاری ''دستور خط فارسی'' مبهم است یا توضیح نداده‌است. برای رفع این ابهام‌ها، باید به ''[http://www.persianacademy.ir/UserFiles/File/fe1394.pdf فرهنگ املایی خطّ فارسی: بر اساسِ دستور خطّ فارسی مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی]''، نوشتهٔ [[علی‌اشرف صادقی]] و زهرا زندی‌مقدم مراجعه کرد.  


از جملهٔ مهمترین قواعد این دستور خط می‌توان موارد زیر را ذکر کرد:
از جملهٔ مهمترین قواعد این دستور خط می‌توان موارد زیر را ذکر کرد:
# برای ترکیب‌های اضافی و وصفی منتهی به «ه‍» ناملفوظ، مثل «خانهٔ بزرگ»، از نویسهٔ «ی روی ه‍» استفاده می‌شود. درست: «خانهٔ بزرگ». غلط: «خانه بزرگ»، «خانه ی بزرگ»، «خانه‌ی بزرگ»<ref>''دستور خط فارسی''. ۲۰</ref>
# برای ترکیب‌های اضافی و وصفی منتهی به «ه‍» ناملفوظ، مثل «خانهٔ بزرگ»، از نویسهٔ «ی روی ه‍» استفاده می‌شود. درست: «خانهٔ بزرگ». غلط: «خانه بزرگ»، «خانه ی بزرگ»، «خانه‌ی بزرگ»<ref>''دستور خط فارسی''. ۲۰</ref>
#* لطفاً برای ''همزه'' روی ''ه'' از تک‌نویسهٔ ''ۀ'' استفاده نکنید. این نویسه استاندارد نیست و کاربرد آن در زبان‌هایی مثل اردوست. در بعضی از نسخه‌های قدیمی‌تر قلم‌ها این حرف به حرف پیشین نمی‌چسبد. درست: خانهٔ = خانه + ٔ . غلط: خانۀ = خان + ۀ
#* لطفاً برای ''همزه'' روی ''ه'' از تک‌نویسهٔ ''ۀ'' استفاده نکنید. این نویسه استاندارد نیست و کاربرد آن در زبان‌هایی مثل اردوست. در بعضی از نسخه‌های قدیمی‌تر قلم‌ها این حرف به حرف پیشین نمی‌چسبد. درست: خانهٔ = خانه + ٔ . غلط: خانۀ = خان + ۀ
# علامت جمع ''ها'' هم به صورت بی‌فاصله و هم با فاصلهٔ مجازی به کلمهٔ جمع‌شونده می‌چسبد و هر دو صورت صحیح است:<ref> دستور خط فارسی. ۲۳–۲۴</ref> (''کتابها'' و ''کتاب‌ها'') در چند مورد خاص حتماً با فاصلهٔ مجازی نوشته می‌شود. از این رو '''اگر همواره با فاصلهٔ مجازی نوشته شود مشکلی پیش نمی‌آید.''' در هیچ موردی ''ها'' با فاصلهٔ معمولی نوشته نمی‌شود: (<s>کتاب ها</s>) مواردی که حتماً از فاصلهٔ‌ مجازی استفاده می‌شود از قرار زیرند:
# علامت جمع ''ها'' هم به صورت بی‌فاصله و هم با فاصلهٔ مجازی به کلمهٔ جمع‌شونده می‌چسبد و هر دو صورت صحیح است:<ref> دستور خط فارسی. ۲۳–۲۴</ref> (''کتابها'' و ''کتاب‌ها'') در چند مورد خاص حتماً با فاصلهٔ مجازی نوشته می‌شود. از این رو '''اگر همواره با فاصلهٔ مجازی نوشته شود مشکلی پیش نمی‌آید.''' در هیچ موردی ''ها'' با فاصلهٔ معمولی نوشته نمی‌شود: (<s>کتاب ها</s>) مواردی که حتماً از فاصلهٔ مجازی استفاده می‌شود از قرار زیرند:
## بعد از های ناملفوظ: خانه‌ها
## بعد از های ناملفوظ: خانه‌ها
## بعد از های ملفوظ که به حرف قبل بچسبد: تشبیه‌ها
## بعد از های ملفوظ که به حرف قبل بچسبد: تشبیه‌ها
خط ۴۵: خط ۴۵:
## جمع بستن اسم خاص
## جمع بستن اسم خاص
# عموماً پیشوند جدا (با فاصلهٔ مجازی) نوشته می‌شود (مثال: «هم‌شکل») مگر اینکه به صورت سرهم معنایی بسیط از کلمه استنباط شود (مثال: «همسایه»).  
# عموماً پیشوند جدا (با فاصلهٔ مجازی) نوشته می‌شود (مثال: «هم‌شکل») مگر اینکه به صورت سرهم معنایی بسیط از کلمه استنباط شود (مثال: «همسایه»).  
# پسوند چسبیده نوشته می‌شود (مثل دانشمند) (مگر اینکه حرف آخر جزء اول و حرف اول پسوند هم‌‌مخرج باشند یا حرف آخر جزء اول ه باشد: نظام‌مند و علاقه‌مند).  
# پسوند چسبیده نوشته می‌شود (مثل دانشمند) (مگر اینکه حرف آخر جزء اول و حرف اول پسوند هم‌مخرج باشند یا حرف آخر جزء اول ه باشد: نظام‌مند و علاقه‌مند).  
# کلماتی که ترکیب دو یا چند کلمه‌اند در صورتی که معنای کلمهٔ جدید بسیط گونه باشد سرهم (مگر اینکه جزء دوم با «آ» آغاز شود) و در غیر این ‌صورت با فاصلهٔ مجازی نوشته‌ می‌شوند: «نیشکر» برای مورد اول (دانش‌آموز به عنوان استثناء) و «آب‌میوه» برای مورد دوم.<ref>دستور خط فارسی ۲۰–۲۴</ref>
# کلماتی که ترکیب دو یا چند کلمه‌اند در صورتی که معنای کلمهٔ جدید بسیط گونه باشد، سرهم (مگر اینکه جزء دوم با «آ» آغاز شود) و در غیر این صورت با فاصلهٔ مجازی نوشته می‌شوند: «نیشکر» برای مورد اول (دانش‌آموز به عنوان استثناء) و «آب‌میوه» برای مورد دوم.<ref>دستور خط فارسی ۲۰–۲۴</ref>
# کرسی همزه با توجه به حرکت حرف پیشین تعیین می‌شود:
# کرسی همزه با توجه به حرکت حرف پیشین تعیین می‌شود:
## اگر حرکت پیش از همزه ساکن یا زیر باشد همزه به صورت ''ئ‍'' نوشته می‌شود. مثال: ''هیئت''. در صفحه‌کلید استاندارد همزه با کرسی ''ی'' با shift + s وارد می‌شود.
## اگر حرکت پیش از همزه ساکن یا زیر باشد همزه به صورت ''ئ‍'' نوشته می‌شود. مثال: ''هیئت''. در صفحه‌کلید استاندارد همزه با کرسی ''ی'' با shift + s وارد می‌شود.
خط ۵۷: خط ۵۷:
سبک متن مقاله‌های امامت‌پدیا باید رسمی باشد، همچنان که در دانشنامه‌های معتبر است. رسمی‌نوشتن لزوماً به معنی متکلف نوشتن یا به کارگیری کلمه‌های ثقیل نیست.
سبک متن مقاله‌های امامت‌پدیا باید رسمی باشد، همچنان که در دانشنامه‌های معتبر است. رسمی‌نوشتن لزوماً به معنی متکلف نوشتن یا به کارگیری کلمه‌های ثقیل نیست.


از مصداق‌های سبک رسمی این است که معمولاً از صیغه‌های اول شخص استفاده نمی‌شود<ref>این قاعده استثنائاتی هم می‌دارد مثلاً هنگام نوشتن پیرامون قضایای ریاضی می‌توان از قاعده تخلف کرد</ref> و به جای آن صیغهٔ مجهول به کار می‌رود. مثلاً به جای این که گفته شود:«در بند سوم به این موضوع اشاره می‌کنیم» گفته می‌شود: «در بند سوم به این موضوع اشاره می‌شود.»
از مصداق‌های سبک رسمی این است که معمولاً از صیغه‌های اول شخص استفاده نمی‌شود<ref>این قاعده استثنائاتی هم می‌دارد مثلاً هنگام نوشتن پیرامون قضایای ریاضی می‌توان از قاعده تخلف کرد</ref> و به جای آن صیغهٔ مجهول به کار می‌رود. مثلاً به جای این که گفته شود: «در بند سوم به این موضوع اشاره می‌کنیم» گفته می‌شود: «در بند سوم به این موضوع اشاره می‌شود.»


در سبک رسمی از شکسته‌نویسی خاص زبان گفتاری پرهیز می‌شود: درست: «می‌رود» نادرست: «می‌ره». از جمله خطاهای فصاحتی که در زبان گفتاری شیوع می‌دارد و بعضاً در نثر رسمی هم نفوذ کرده‌است، خطای حذف افعال بی قرینهٔ لفظی و گاه حتی معنوی‌است. مثلاً به جای اینکه گفته شود «فلانی این کار را کرده‌است»، گفته می‌شود: «فلانی این کار را کرده.»
در سبک رسمی از شکسته‌نویسی خاص زبان گفتاری پرهیز می‌شود: درست: «می‌رود» نادرست: «می‌ره». از جمله خطاهای فصاحتی که در زبان گفتاری شیوع می‌دارد و بعضاً در نثر رسمی هم نفوذ کرده‌است، خطای حذف افعال بی قرینهٔ لفظی و گاه حتی معنوی‌است. مثلاً به جای اینکه گفته شود «فلانی این کار را کرده‌است»، گفته می‌شود: «فلانی این کار را کرده.»
خط ۶۳: خط ۶۳:
در بحث‌ها می‌شود از متن غیررسمی استفاده کرد، ولی بهتر است که در بحث‌ها هم از متن رسمی استفاده شود. ولی ساده‌نویسی هم در صورتی که امکان داشته باشد معنی از بین برود یا متن بیش از حد طولانی شود مضر است.
در بحث‌ها می‌شود از متن غیررسمی استفاده کرد، ولی بهتر است که در بحث‌ها هم از متن رسمی استفاده شود. ولی ساده‌نویسی هم در صورتی که امکان داشته باشد معنی از بین برود یا متن بیش از حد طولانی شود مضر است.


در امامت‌پدیای فارسی حتی‌المقدور از مضارع اخباری ''باشیدن'' استفاده نمی‌شود. '''پیشنهاد می‌شود''': «است»، «هستند» یا «اند»، «نیست» '''پیشنهاد نمی‌شود''': «می‌باشد»، «می‌باشند»، «نمی‌باشد». بسیاری از کسان هنگامی که دست به نوشتن متنی رسمی می‌زنند با تلقی‌ای که از متن رسمی ‌دارند لحن کلامشان تغییر می‌کند و از بیان مفاهیم در قالب جمله‌های ساده در می‌مانند. لحن اداره‌جاتی از تبعات همین طرز تفکر است. استفادهٔ بی‌رویه از «می‌باشد» یکی از مصادیق این لحن است. دعوت به اجتناب از استفادهٔ بی‌رویه از «می‌باشد» و امثال آن به این معنی نیست که نویسندگان حق استفاده از این قبیل کلمات را ندارند. گاه ممکن است کاربرد «می‌باشد» زیبنده‌تر دانسته شود. مثلاً «احمد برادر مردی که آنجا ایستاده‌است می‌باشد».  
در امامت‌پدیای فارسی حتی‌المقدور از مضارع اخباری ''باشیدن'' استفاده نمی‌شود. '''پیشنهاد می‌شود''': «است»، «هستند» یا «اند»، «نیست» '''پیشنهاد نمی‌شود''': «می‌باشد»، «می‌باشند»، «نمی‌باشد». بسیاری از کسان هنگامی که دست به نوشتن متنی رسمی می‌زنند با تلقی‌ای که از متن رسمی دارند لحن کلامشان تغییر می‌کند و از بیان مفاهیم در قالب جمله‌های ساده در می‌مانند. لحن اداره‌جاتی از تبعات همین طرز تفکر است. استفادهٔ بی‌رویه از «می‌باشد» یکی از مصادیق این لحن است. دعوت به اجتناب از استفادهٔ بی‌رویه از «می‌باشد» و امثال آن به این معنی نیست که نویسندگان حق استفاده از این قبیل کلمات را ندارند. گاه ممکن است کاربرد «می‌باشد» زیبنده‌تر دانسته شود. مثلاً «احمد برادر مردی که آنجا ایستاده‌است می‌باشد». هرچند اینجا هم با کمی  خلاقیت پرهیز از آن ممکن است: «احمد برادر مردی است که آنجا ایستاده».


* نشانهٔ مفعولی «را» را باید هر چه نزدیکتر به خود مفعول نوشت. استعمال «را» پس از فعل به خلاف سنت هزار و دویست سالهٔ زبان فارسی است و در همه حال باید از آن پرهیز کرد. درست: «کتابی را که آورده بود، برد.» غلط: «کتابی که آورده بود را برد».
* نشانهٔ مفعولی «را» را باید هر چه نزدیکتر به خود مفعول نوشت. استعمال «را» پس از فعل به خلاف سنت هزار و دویست سالهٔ زبان فارسی است و در همه حال باید از آن پرهیز کرد. درست: «کتابی را که آورده بود، برد.» غلط: «کتابی که آورده بود را برد».
* باید تا جای ممکن کوشش شود که قوانین نحو عربی در نوشتارهای فارسی به کار برده نشود: غلط «مقالات مربوطه» درست «مقالات مربوط» یا «مقاله‌های مربوط».
* باید تا جای ممکن کوشید که قوانین نحو عربی در نوشتار فارسی به کار نرود: غلط «مقالات مربوطه» درست «مقالات مربوط» یا «مقاله‌های مربوط».


== نقطه‌گذاری ==
== نقطه‌گذاری ==
خط ۱۰۲: خط ۱۰۲:


=== نقل قول (گفتاورد) ===
=== نقل قول (گفتاورد) ===
{{میانبر|وپ:نقل قول|وپ:گفتاورد}}
* برای نقل قول و موارد مشابه، از «گیومهٔ فارسی» استفاده می‌شود، نه از علامت نقل قول تکی یا دوتایی انگلیسی. درست: «نقل قول». غلط: "نقل قول" و 'نقل قول'.
* برای نقل قول و موارد مشابه، از «گیومهٔ فارسی» استفاده می‌شود، نه از علامت نقل قول تکی یا دوتایی انگلیسی. درست: «نقل قول». غلط: "نقل قول" و 'نقل قول'.
* برای آوردن نقل قولی بزرگ در بیشتر از دو سه خط از قالب <nowiki> {{نقل قول بزرگ}} </nowiki> به صورت زیر استفاده می‌شود:
* برای آوردن نقل قول بزرگ (۴۰ کلمه یا بیشتر<ref>طبق [[شیوه‌نامه انجمن روان‌شناختی آمریکایی|اِی‌پی‌اِی]]</ref>)  از قالب <nowiki> {{نقل قول بزرگ}} </nowiki> به صورت زیر استفاده می‌شود:
<pre>
<pre>
{{نقل قول بزرگ}}
{{نقل قول بزرگ}}
خط ۱۰۹: خط ۱۱۰:
{{پایان نقل قول بزرگ}}
{{پایان نقل قول بزرگ}}
</pre>
</pre>
دقت کنید که در این صورت دیگر نباید از گیومه استفاده کرد.
سره‌نویسان می‌توانند از <nowiki>{{گفتاورد بزرگ}} </nowiki>و <nowiki>{{پایان گفتاورد بزرگ}} </nowiki> استفاده کنند.
سره‌نویسان می‌توانند از <nowiki>{{گفتاورد بزرگ}} </nowiki>و <nowiki>{{پایان گفتاورد بزرگ}} </nowiki> استفاده کنند.
باید توجه داشت که کارکرد امامت‌پدیا جمع‌آوری نقل قول نیست و نقل قول‌ها باید معمولاً بخشی از یک پیکرهٔ متنی بزرگ‌تر باشند. پروژهٔ خویشاوندی که به منظور جمع‌آوری نقل قول به وجود آمده‌است [[q:صفحهٔ اصلی|ویکی‌گفتاورد]] است.
باید توجه داشت که کارکرد امامت‌پدیا جمع‌آوری نقل قول نیست و نقل قول‌ها باید معمولاً بخشی از یک پیکرهٔ متنی بزرگ‌تر باشند. پروژهٔ خویشاوندی که به منظور جمع‌آوری نقل قول به وجود آمده‌است [[q:صفحهٔ اصلی|ویکی‌گفتاورد]] است. استفادهٔ زیاد از نقل قول حتی با وجود یادکرد منبع، نوعی [[سرقت ادبی]] است. در حالت معمول نقل قول مستقیم نباید بیشتر از ۱۰ درصد کل مقاله را تشکیل دهد.


:استفاده از {{الگوی|نقل قول}} که علامت‌های گیومهٔ نمایشی آبی‌رنگ هم در کنار متن نشان می‌دهد جز در موارد خاص که نیاز جلب توجه خیلی زیاد به متن نقل قول شده‌است شایسته نیست. در موارد عادی از الگوهایی که بالاتر ذکر شد، استفاده باید شود.
استفادهٔ تزئینی از {{الگوی|نقل قول}} که علامت‌های گیومهٔ نمایشی آبی‌رنگ هم در کنار متن نشان می‌دهد جز در موارد معدود و خاص شایسته نیست. در حالت عادی از الگوهایی که بالاتر ذکر شد، استفاده کنید.


== خط تیره ==
== خط تیره ==
خط ۱۱۹: خط ۱۲۱:
نیم‌خط همان - است که برروی همهٔ صفحه‌کلیدها هست.
نیم‌خط همان - است که برروی همهٔ صفحه‌کلیدها هست.


اما سه‌چهارم‌خط (–)، جداسازی دو رقم در یک بازهٔ عددی از کاربردهای آن است. برای نمونه اگر بخواهیم به پنج‌سال میان ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ اشاره کنیم باید نوشت {{چر}}۱۳۸۰–۱۳۸۵. در امامت‌پدیای فارسی با استفاده از دستور <nowiki>{{جا:--}}</nowiki> می‌توان سه‌چهارم خط وارد کرد. این نویسه نخستین نویسه از سمت راست (پس از «درج:») در جعبهٔ کمکی ویرایش است. کد html آن {{چر}}&ndash&#59;{{چر}} است.
===سه‌چهارم‌خط (–)===
جداسازی دو رقم در یک بازهٔ عددی از کاربردهای سه‌چهارم‌خط است. برای نمونه، اگر بخواهیم به پنج سال میانِ ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ اشاره کنیم، باید نوشت {{چر}}۱۳۸۰–۱۳۸۵. در امامت‌پدیای فارسی با استفاده از دستور <nowiki>{{جا:--}}</nowiki> می‌توان سه‌چهارم خط وارد کرد. این نویسه نخستین نویسه از سمتِ راست (پس از «درج:») در جعبهٔ کمکیِ ویرایش است. کدِ html آن {{چر}}&ndash&#59;{{چر}} است.


از تمام‌خط (—) برای آوردن جملهٔ معترضه یا چون آن در میان جمله‌ای دیگر استفاده می‌شود؛ در این کاربرد، در دو طرف تمام‌خط فاصله می‌گذارند. آوردن زیرخط (_) یا نیم‌خط (-) به جای تمام‌خط (—) غلط حروف‌چینی‌است. در امامت‌پدیای فارسی با دستور <nowiki>{{جا:---}}</nowiki> می‌توان تمام‌خط وارد کرد. در انگلیسی به این نشانه em dash می‌گویند چه پهنای آن به طور قراردادی هم‌اندازهٔ پهنای نویسهٔ m است. این نویسه دومین نویسه از سمت راست (پس از «درج:») در جعبهٔ کمکی ویرایش است. کد html آن {{چر}}&mdash&#59;{{چر}} است.
:نکته: بازه‌های عددی خوب است چپ به راست نوشته شوند، مثلاً فاصلهٔ زمانی سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ باید به صورت {{چر}}۱۳۸۰–۱۳۸۵ نوشته شود، و نه به صورت ۱۳۸۰–۱۳۸۵. برای این منظور می‌شود از الگوی {{الگوی|چر}} استفاده کرد، به این شکل: <code><nowiki>{{چر}}۱۳۸۰–۱۳۸۵</nowiki></code>


این نویسه‌ها را نباید با نشانهٔ منها () اشتباه گرفت.
===تمام‌خط (—)===
از تمام‌خط (—) برای آوردن [[جمله معترضه|جملهٔ معترضه]] یا مانندِ آن در میان جمله‌ای دیگر استفاده می‌شود؛ در این کاربرد در دو طرفِ تمام‌خط، ''فاصله'' می‌گذارند. آوردن زیرخط (_) یا نیم‌خط (-) به جای تمام‌خط (—) غلطِ حروف‌چینی است. در امامت‌پدیای فارسی با دستور <nowiki>{{جا:---}}</nowiki> می‌توان تمام‌خط وارد کرد. در انگلیسی به این نشانه em dash می‌گویند چه پهنای آن به طور قراردادی هم‌اندازهٔ پهنای نویسهٔ m است. این نویسه دومین نویسه از سمت راست (پس از «درج:») در جعبهٔ کمکی ویرایش است. کد html آن {{چر}}&mdash&#59;{{چر}} است.


در جعبهٔ ویرایش تمییز این نویسه‌ها از هم دشوار است. از این رو گاه توصیه می‌شود به جای درج مستقیم آن‌ها در صفحه کد html آن‌ها را نوشت. برای مثال {{چر}}&mdash&#59;{{چر}} می‌دهد: &mdash;. البته ترجیحاً در جاهایی مثل الگوها، چون دیدن این کدها در متن نوشتارها برای ناآشنایان می‌تواند گیج‌کننده‌تر باشد.
این نویسه‌ها را نباید با نشانهٔ مِنها (−) اشتباه گرفت.
 
در جعبهٔ ویرایش، تشخیصِ این نویسه‌ها از هم ممکنست دشوار باشد. از این رو، گاه توصیه می‌شود به جای درجِ مستقیم آن‌ها در صفحه، کُد html آن‌ها را نوشت. برای مثال {{چر}}&mdash&#59;{{چر}} می‌دهد: &mdash;. البته ترجیحاً در جاهایی مثل الگوها، چون دیدن این کدها در متن نوشتارها برای ناآشنایان می‌تواند گیج‌کننده‌تر باشد.
== کوته‌نوشت ==
{{اصلی|امامت‌پدیا:شیوه‌نامه/کوته‌نوشت}}
به حذف برخی از حروف یک واژه یا گروهی از واژه‌ها به‌منظور کوتاهی و آسانی در گفتن و به یاد سپردن، مختصرنویسی گویند که ممکن است به سه شکل حروف اختصاری با نقطه، حروف اختصاری با فاصلهٔ مجازی یا حروف اختصاری به صورت چسبان نوشته شود.
 
== استفاده از برچسب‌های اچ‌تی‌ام‌ال ==
تا آنجا که ممکن است از برچسب‌های نشانه‌گذاری [[اچ‌تی‌ام‌ال]] در متن مقاله‌ها استفاده نکنید و به جای آن از برچسب‌های نشانه‌گذاری ویکی استفاده کنید. نمونه‌های نادرست استفاده از برچسب اچ‌تی‌ام‌ال:
* استفاده از کدهای اچ‌تی‌ام‌ال برای رسم جدول
* استفاده از {{چر}}<code><nowiki><p align="justify"></nowiki></code> <code><nowiki><p style="text-align:justify;"></nowiki></code>{{چر}} برای تمام‌چین‌کردن بندها
* استفاده از <code><nowiki><i></nowiki></code> برای کج نوشتن متن
* استفاده از <code dir="ltr"><nowiki><br /></nowiki></code> (یا {{الگو|سخ}}) برای ایجاد بند تازه.


== نوشتن تاریخ‌ها ==
== نوشتن تاریخ‌ها ==
{{اصلی|امامت‌پدیا:شیوه‌نامه/تاریخ‌ها و اعداد}}
{{میانبر|وپ:تاریخ‌ها}}
* برای نوشتن تاریخ روز را با عدد، ماه را با حروف و سال را با عدد وارد کنید. برای مثال:
* برای نوشتن تاریخ روز را با عدد، ماه را با حروف و سال را با عدد وارد کنید. برای مثال:
:*«۲۲ خرداد ۱۳۸۸» ''درست''
:*«۲۲ خرداد ۱۳۸۸» ''درست''
خط ۱۳۸: خط ۱۵۶:
* دهه‌ها با عدد نوشته می‌شوند: «دههٔ ۱۹۸۰».
* دهه‌ها با عدد نوشته می‌شوند: «دههٔ ۱۹۸۰».
* سده‌ها و هزاره‌ها معمولاً با حروف نوشته می‌شوند: «قرن هفتم هجری قمری»، «هزارهٔ اول هجری شمسی» و «<s>سدهٔ ۱۹ میلادی</s>».
* سده‌ها و هزاره‌ها معمولاً با حروف نوشته می‌شوند: «قرن هفتم هجری قمری»، «هزارهٔ اول هجری شمسی» و «<s>سدهٔ ۱۹ میلادی</s>».
* '''نکته''': ماه‌های شمسی به‌صورت استانداردشدهٔ زیر نوشته می‌شوند:
*: فروردین، اردیبهشت (<s>اردی‌بهشت</s>)، خرداد، تیر، مرداد (<s>امرداد</s>)، شهریور، مهر، آبان، آذر، دی، بهمن، و اسفند.
* '''نکته''':  در مقاله‌های مرتبط با افغانستان از اسامی [[ برج فلکی|بروج فلکی]] استفاده می‌شود.
* '''نکته''': ماه‌های قمری به‌صورت استانداردشدهٔ زیر نوشته می‌شوند:
* '''نکته''': ماه‌های قمری به‌صورت استانداردشدهٔ زیر نوشته می‌شوند:
**: محرم، صفر، ربیع‌الاول، ربیع‌الثانی، جمادی‌الاول، جمادی‌الثانی، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذیقعده، و ذیحجه.
*: محرم، صفر، ربیع‌الاول، ربیع‌الثانی، جمادی‌الاول، جمادی‌الثانی، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذیقعده، و ذیحجه.
* '''نکته''': برای ذکر نام ماه‌های میلادی، از لفظ فرانسوی آن‌ها استفاده می‌شود:
* '''نکته''': برای ذکر نام ماه‌های میلادی، از لفظ فرانسوی آن‌ها استفاده می‌شود:
:::ژانویه، فوریه، مارس (<s>مارچ</s>)، آوریل (<s>آپریل</s>)، مه (<s>می</s>)، ژوئن (<s>جون</s>)، ژوئیه (<s>جولای</s>)، اوت (<s>آگوست</s>)، سپتامبر، اکتبر، نوامبر و دسامبر.
*:ژانویه، فوریه، مارس (<s>مارچ</s>)، آوریل (<s>آپریل</s>)، مه (<s>می</s>)، ژوئن (<s>جون</s>)، ژوئیه (<s>جولای</s>)، اوت (<s>آگوست</s>)، سپتامبر، اکتبر، نوامبر و دسامبر.
 
== استفاده از برچسب‌های اچ‌تی‌ام‌ال ==
تا آنجا که ممکن است از برچسب‌های نشانه‌گذاری [[اچ‌تی‌ام‌ال]] در متن مقاله‌ها استفاده نکنید و به جای آن از برچسب‌های نشانه‌گذاری ویکی استفاده کنید. نمونه‌های نادرست استفاده از برچسب اچ‌تی‌ام‌ال:
* استفاده از کدهای اچ‌تی‌ام‌ال برای رسم جدول
* استفاده از {{چر}}<code><nowiki><p align="justify"></nowiki></code> <code><nowiki><p style="text-align:justify;"></nowiki></code>{{چر}} برای تمام‌چین‌کردن بندها
* استفاده از <code><nowiki><i></nowiki></code> برای ایتالیک‌کردن متن
* استفاده از <code dir="ltr"><nowiki><br /></nowiki></code> (یا {{الگو|سخ}}) برای ایجاد بند تازه)


== عددها ==
== عددها ==
{{اصلی|امامت‌پدیا:شیوه‌نامه/تاریخ‌ها و اعداد}}
{{میانبر|وپ:عدد}}
{{میانبر|وپ:عدد}}
برای نوشتن عددها از رقم‌های فارسی استفاده می‌شود: ۱۲۳۴۵۶۷۸۹۰. توجه شود که ارقام عربی با ارقام فارسی متفاوت هستند. برای نوشتن ممیز از نویسهٔ «٫» با کد (دهدهی) یونیکد ۱۶۴۳ استفاده می‌شود. در صفحه‌کلید استاندارد این نویسه با shift+3 وارد می‌شود. برای جداکردن هزارگان از نویسهٔ «٬» با کد (دهدهی) یونیکد ۱۶۴۴ استفاده می‌شود. توجه شود که در بعضی مرورگرها خصوصاً در سیستم‌عامل ویندوز و هنگامی که نسخهٔ صحیح قلم استفاده نشده باشد این نویسه هم‌شکل با ویرگول (،) با کد (دهدهی) یونیکد ۱۵۴۸ نشان داده می‌شود. دو نویسهٔ ویرگول و جداکنندهٔ هزارگان '''نباید''' به جای یک‌دگر به کار روند. در صفحه‌کلید استاندارد جداکنندهٔ هزارگان با shift+2 و ویرگول با shift+7 وارد می‌شود.
برای نوشتن عددها از رقم‌های فارسی استفاده می‌شود: ۱۲۳۴۵۶۷۸۹۰. توجه شود که ارقام عربی با ارقام فارسی متفاوت هستند. برای نوشتن ممیز از نویسهٔ «٫» با کد (دهدهی) یونیکد ۱۶۴۳ استفاده می‌شود. در صفحه‌کلید استاندارد این نویسه با shift+3 وارد می‌شود. برای جداکردن هزارگان از نویسهٔ «٬» با کد (دهدهی) یونیکد ۱۶۴۴ استفاده می‌شود. توجه شود که در بعضی مرورگرها خصوصاً در سیستم‌عامل ویندوز و هنگامی که نسخهٔ صحیح قلم استفاده نشده باشد این نویسه هم‌شکل با ویرگول (،) با کد (دهدهی) یونیکد ۱۵۴۸ نشان داده می‌شود. دو نویسهٔ ویرگول و جداکنندهٔ هزارگان '''نباید''' به جای یک‌دیگر به کار روند. در صفحه‌کلید استاندارد جداکنندهٔ هزارگان با shift+2 و ویرگول با shift+7 وارد می‌شود.


===نوشتن عددها به حروف===
===نوشتن عددها به حروف===
* معمولاً اعدادی که در املاء آن‌ها واوِ عطف به‌کار نرفته‌باشد با حروف نوشته می‌شوند، مانند: «یک، دو، سه، ... ده، یازده، ... نوزده؛ بیست، سی، ... نود، صد، دویست، ... نهصد؛ هزار، دو هزار»
* معمولاً اعدادی که در املاء آن‌ها واوِ عطف به‌کار نرفته‌باشد با حروف نوشته می‌شوند، مانند: «یک، دو، سه، ... ده، یازده، ... نوزده؛ بیست، سی، ... نود، صد، دویست، ... نهصد؛ هزار، دو هزار»
* اعدادی که در املاء آن‌ها واوِ عطف به‌کار رفته‌باشد ترجیحاً با رقم نوشته‌می‌شوند: «۲۵؛ ۲۴۵؛ ۲۰۲۴»
* اعدادی که در املاء آن‌ها واوِ عطف به‌کار رفته‌باشد ترجیحاً با رقم نوشته می‌شوند: «۲۵؛ ۲۴۵؛ ۲۰۲۴»
* برای به حروف نوشتن اعدادی که در املاء آنها واوِ عطف به کار رفته، ترجیحاً از فاصله کامل استفاده می‌شود و از فاصله مجازی پرهیز می‌گردد:
* برای به حروف نوشتن اعدادی که در املاء آنها واوِ عطف به کار رفته، ترجیحاً از فاصله کامل استفاده می‌شود و از فاصله مجازی پرهیز می‌گردد:
** «بیست و پنج» ''درست''
** «بیست و پنج» ''درست''
خط ۱۸۲: خط ۱۹۷:
نمونه: کسر «دو پنجم» به صورت <tt><nowiki>{{چر}}۲/۵</nowiki></tt> وارد می‌شود تا به صورت {{چر}}۲/۵ نمایش داده شود.
نمونه: کسر «دو پنجم» به صورت <tt><nowiki>{{چر}}۲/۵</nowiki></tt> وارد می‌شود تا به صورت {{چر}}۲/۵ نمایش داده شود.


;توجه: وارد نکردن {{الگوی|چر}} و جابجایی صورت و مخرج برای نمایش درست کسر در اینترنت اکسپلورر نادرست است و منجر به گیج‌کنندگی و نادرستی متن می‌شود و باید از آن اجنتناب شود.
;توجه: وارد نکردن {{الگوی|چر}} و جابجایی صورت و مخرج برای نمایش درست کسر در اینترنت اکسپلورر نادرست است و منجر به گیج‌کنندگی و نادرستی متن می‌شود و باید از آن اجتناب شود.


در مورد ارقام کسری می‌توان از قابلیت‌های فرمول‌نویسی ریاضی مبتنی بر تک هم سود جست. برای توضیحات بیشتر به [[وپ:ریاضی]] رجوع شود.
در مورد ارقام کسری می‌توان از قابلیت‌های فرمول‌نویسی ریاضی مبتنی بر تک هم سود جست. برای توضیحات بیشتر به [[وپ:ریاضی]] رجوع شود.


=== خلاصه‌کردن بازه‌های عددی ===
=== خلاصه کردن بازه‌های عددی ===
برای خلاصه‌کردن بازه‌های عددی از قاعدهٔ زیر استفاده کنید:
{{میانبر|وپ:بازه}}
برای خلاصه کردن بازه‌های عددی از قاعدهٔ زیر استفاده کنید:
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|-
|-
خط ۲۰۳: خط ۲۱۹:
== عنوان‌بندی مقاله‌ها ==
== عنوان‌بندی مقاله‌ها ==
{{اصلی|امامت‌پدیا:قواعد نام‌گذاری}}
{{اصلی|امامت‌پدیا:قواعد نام‌گذاری}}
{{میانبر|وپ:عنوان}}
{{میانبر|وپ:عنوان|وپ:اعراب}}
عنوان اصلی مقاله نامی است که مقالهٔ شما با آن نام در سامانهٔ امامت‌پدیا ذخیره می‌شود. به عنوان مثال، عنوان این مقاله «امامت‌پدیا:شیوه‌نامه» است. با استفاده از این عنوان و با واردکردن نشانی زیر می‌توان به این مقاله دست یافت:
عنوان اصلی مقاله نامی است که مقالهٔ شما با آن نام در سامانهٔ امامت‌پدیا ذخیره می‌شود. به عنوان مثال، عنوان این مقاله «امامت‌پدیا:شیوه‌نامه» است. با استفاده از این عنوان و با واردکردن نشانی زیر می‌توان به این مقاله دست یافت:
{{چپ‌چین}}
{{چپ‌چین}}
خط ۲۲۶: خط ۲۴۲:
* عنوان مقاله باید با '''نویسه‌های فارسی''' نوشته شود. از عناوین دارای نویسه‌های غیرفارسی تا حد امکان پرهیز کنید. اینگونه عناوین در بعضی موارد مانند سرواژگان مربوط به دانش رایانه (مثل [[HTML]]) تنها برای [[وپ:تغییرمسیر|صفحهٔ تغییرمسیر]] بکار برده شده‌اند.
* عنوان مقاله باید با '''نویسه‌های فارسی''' نوشته شود. از عناوین دارای نویسه‌های غیرفارسی تا حد امکان پرهیز کنید. اینگونه عناوین در بعضی موارد مانند سرواژگان مربوط به دانش رایانه (مثل [[HTML]]) تنها برای [[وپ:تغییرمسیر|صفحهٔ تغییرمسیر]] بکار برده شده‌اند.
* نباید اسامی خاص به زبان فارسی ترجمه گردند. مثلاً نباید عنوان مقاله [[تویین پیکس]] «کوه دوقلو» باشد، نمونه دیگر را می‌توان در اسامی خاص عربی ذکر کرد. به طور مثال همان‌طوری که در کتب تاریخی آمده‌است باید عنوان مقاله [[ابن سینا]] آورده شود نه پسر سینا.
* نباید اسامی خاص به زبان فارسی ترجمه گردند. مثلاً نباید عنوان مقاله [[تویین پیکس]] «کوه دوقلو» باشد، نمونه دیگر را می‌توان در اسامی خاص عربی ذکر کرد. به طور مثال همان‌طوری که در کتب تاریخی آمده‌است باید عنوان مقاله [[ابن سینا]] آورده شود نه پسر سینا.
* اگر در ترجمه اسامی غیرخاص از زبان‌های دیگر به فارسی مانند [[مجری طرح]]([[:en:Line producer|Line producer]]) با مشکل مواجه شدید می‌توانید از [[امامت‌پدیا:درخواست برابر فارسی]] و [http://www.persianacademy.ir/fa/word/default.aspx فرهنگستان زبان و ادب فارسی] یاری بگیرید.
* اگر در ترجمه اسامی غیرخاص از زبان‌های دیگر به فارسی مانند [[مجری طرح]] ([[:en:Line producer|Line producer]]) با مشکل مواجه شدید می‌توانید از [[امامت‌پدیا:درخواست برابر فارسی]] و [http://www.persianacademy.ir/fa/word/default.aspx فرهنگستان زبان و ادب فارسی] یاری بگیرید.
* برای ساختن مقالهٔ جدید با استفاده از روش یادشده مطمئن شوید که صفحه‌کلید شما ''ی'' و ''ک'' را عربی (به شکل {{عربی|''ي''}} و {{عربی|''ك''}}) نمی‌زند.
* برای ساختن مقالهٔ جدید با استفاده از روش یادشده مطمئن شوید که صفحه‌کلید شما ''ی'' و ''ک'' را عربی (به شکل {{عبارت عربی|''ي''}} و {{عبارت عربی|''ك''}}) نمی‌زند.
* در عنوان مقاله '''نباید''' از نویسه‌های خاص (#، $، &، * و...) استفاده کرد.
* در عنوان مقاله '''نباید''' از نویسه‌های خاص (#، $، &، * و...) استفاده کرد.
* در عنوان اصلی مقاله '''نباید''' از اعراب (زبر و زیر و پیش و تشدید{{نشانه|tashdid|*}}) استفاده شود.
* در عنوان اصلی مقاله '''نباید''' از اعراب (زبر و زیر و پیش و تشدید{{نشانه|tashdid|*}}) استفاده شود.
** به طور سنتی برای آسان‌تر شدن فرایند جستجو، «ی روی ه‍» (مثال: خانهٔ) در عنوان مقاله‌ها نمی‌آید.<ref>در ژوئن ۲۰۱۴ یک نظرخواهی در خصوص اسافتده از «ی روی ه‍» در عنوان مقاله‌ها [//fa.wikipedia.org/w/index.php?diff=12751064&oldid=12751054 انجام شد] که نهایتاً نشان داده شد موتور جستجوی گوگل کماکان اگر مقاله‌ای در عنوانش «هٔ» داشته باشد، آن مقاله را در نتایج جستجوی برای همان واژه بدون استفاده از «ی روی ه‍» نشان نخواهد داد. به این دلیل، و به دلیل آن که بیشتر کاربران در جستجوهایشان احتمالاً از «ی روی ه‍» استفاده نخواهند کرد، استفاده از «ی روی ه‍» در عنوان مقاله‌های می‌تواند باعث دشواری در یافتن مقاله‌های ویکی در فضای وب بشود. پیش از این نظرخواهی، [[امامت‌پدیا:نظرخواهی/تغییر بند سیاست عنوان صفحه‌ها]] نیز با هدف تغییر این بخش شیوه‌نامه مطرح شده بود که موفق نبود.</ref>
** به طور سنتی برای آسان‌تر شدن فرایند جستجو، «ی روی ه‍» (مثال: خانهٔ) در عنوان مقاله‌ها نمی‌آید.<ref>در ژوئن ۲۰۱۴ یک نظرخواهی در خصوص استفاده از «ی روی ه‍» در عنوان مقاله‌ها [//fa.wikipedia.org/w/index.php?diff=12751064&oldid=12751054 انجام شد] که نهایتاً نشان داده شد موتور جستجوی گوگل کماکان اگر مقاله‌ای در عنوانش «هٔ» داشته باشد، آن مقاله را در نتایج جستجوی برای همان واژه بدون استفاده از «ی روی ه‍» نشان نخواهد داد. به این دلیل، و به دلیل آن که بیشتر کاربران در جستجوهایشان احتمالاً از «ی روی ه‍» استفاده نخواهند کرد، استفاده از «ی روی ه‍» در عنوان مقاله‌های می‌تواند باعث دشواری در یافتن مقاله‌های ویکی در فضای وب بشود. پیش از این نظرخواهی، [[امامت‌پدیا:نظرخواهی/تغییر بند سیاست عنوان صفحه‌ها]] نیز با هدف تغییر این بخش شیوه‌نامه مطرح شده بود که موفق نبود.</ref>
** در دیگر موارد تا جایی که می‌شود املای درست، عنوان اصلی مقاله‌است حتی اگر واردکردن املا برای ناآشنایان به صفحه‌کلید فارسی دشوار باشد. با استفاده از ''تغییر مسیر'' می‌توان مشکل ناآشنایان را برطرف کرد. به طور خاص در عنوان اصلی مقاله همزه‌ها با کرسی درست نوشته باید شود. برای توضیحات بیشتر به بخش «دستور خط» در بالا بازگردید.
** در دیگر موارد تا جایی که می‌شود املای درست، عنوان اصلی مقاله‌است حتی اگر واردکردن املا برای ناآشنایان به صفحه‌کلید فارسی دشوار باشد. با استفاده از ''تغییر مسیر'' می‌توان مشکل ناآشنایان را برطرف کرد. به طور خاص در عنوان اصلی مقاله همزه‌ها با کرسی درست نوشته باید شود. برای توضیحات بیشتر به بخش «دستور خط» در بالا بازگردید.
* تا جای ممکن در عنوان مقاله کلمه جمع بسته '''نشود'''.{{نشانه|jalefnoon|*}} درست:[[بادبادک]] غلط:[[بادبادک‌ها]]
* تا جای ممکن در عنوان مقاله کلمه جمع بسته '''نشود'''.{{نشانه|jalefnoon|*}} درست: [[بادبادک]]، غلط: [[بادبادک‌ها]]
** در صورتی که کلمه‌ای '''به‌ناچار''' در عنوان با «ها» جمع بسته شده باشد (مثلاً عنوان نمایشنامه‌ای به صورت جمع است)، «ها» با فاصلهٔ مجازی نوشته می‌شود؛ درست: [[عادل‌ها]]، غلط: [[عادلها]]، [[عادل&nbsp;ها]].
** در صورتی که کلمه‌ای '''به‌ناچار''' در عنوان با «ها» جمع بسته شده باشد (مثلاً عنوان نمایشنامه‌ای به صورت جمع است)، «ها» با فاصلهٔ مجازی نوشته می‌شود؛ درست: [[عادل‌ها]]، غلط: [[عادلها]]، [[عادل ها]].
* سرهم‌نویسی و جدانویسی و استفاده از فاصلهٔ مجازی بر طبق ''دستور خط'' که در ابتدای این مقاله درباره‌شان صحبت شد، در برگزیدن عنوان مقاله هم باید رعایت شود؛ درست: [[می‌گون]]، غلط: [[می گون]]
* سرهم‌نویسی و جدانویسی و استفاده از فاصلهٔ مجازی بر طبق ''دستور خط'' که در ابتدای این مقاله درباره‌شان صحبت شد، در برگزیدن عنوان مقاله هم باید رعایت شود؛ درست: [[اسکی‌محله (آمل)]]، غلط: [[اسکی محله (آمل)]]
* در صورتی که با یک عنوان واحد چند مقالهٔ با موضوعات متفاوت وجود دارد که همگی شیوهٔ نوشتار عنوانشان یکی است (مانند [[گریس (فیلم)|گریس]] و [[گریس]])، یا پیش‌بینی می‌کنید که در آینده چنین مسئله‌ای پیش بیاید (مانند [[کازابلانکا (فیلم)|کازابلانکا]]، [[کازابلانکا (ترانه)|کازابلانکا]] و [[کازابلانکا (شهر)|کازابلانکا]]) باید در جلوی عنوان اصلی پرانتزی باز کنید و با یک کلمه عنوان مورد نظر خود را از دیگر عنوان‌ها جدا نمایید:
* در صورتی که با یک عنوان واحد چند مقالهٔ با موضوعات متفاوت وجود دارد که همگی شیوهٔ نوشتار عنوانشان یکی است (مانند شهری به نام کازابلانکا و فیلمی به نام کازابلانکا) باید [[امامت‌پدیا:کاربرد اصلی|کاربرد اصلی]] را (در صورت وجود) در عنوان اصلی (بدون پرانتز) بگذارید و بقیهٔ عنوان‌ها را توسط پرانتز [[امامت‌پدیا:ابهام‌زدایی|ابهام‌زدایی]] کنید:
** [[کازابلانکا (فیلم)]]
** [[کازابلانکا]]
** [[کازابلانکا (شهر)]]
** [[کازابلانکا (فیلم)|''کازابلانکا'' (فیلم)]]
در این گونه موارد صحیح آن است که صفحه‌ای که عنوان بدون توضیح دارد ([[کازابلانکا]]) به عنوان صفحهٔ ابهام‌زدایی استفاده شود اما در بسیاری از موارد از عبارت ابهام‌زدایی در داخل پرانتز استفاده شده است مانند [[کازابلانکا (ابهام‌زدایی)]] که به دلیل پیوندهای موجود بین نوشتارها این حالت نیز صحیح است. بهتر است برای راهنمایی بازدیدکنندگان چنین نوشتارهایی از الگوی [[الگو:درباره]] یا [[الگو:اشتباه نشود]] در بخش آغازین صفحه استفاده نمایید که برای این کار چند مثال در صفحه این الگوها موجود است.
برای راهنمایی بازدیدکنندگان چنین نوشتارهایی باید از الگوی {{الگوب|درباره}} یا {{الگوب|دیگر کاربردها}} در بخش آغازین نوشتار با عنوان اصلی استفاده نمایید.
نکاتی که در استفاده از این روش باید در نظر داشته باشید:
 
* در انتخاب عنوان اصلی برای مقاله بین عنوان و پرانتز توضیحات یک فاصله در نظر بگیرید{{نشانه|paraantez}}؛ درست: [[کازابلانکا (فیلم)]]، غلط: [[کازابلانکا(فیلم)]]
در صورتی که عنوان مورد نظر فاقد کاربرد اصلی‌ست، عنوان اصلی (بدون پرانتز) به صفحهٔ ابهام‌زدایی تعلق می‌گیرد و عنوان همهٔ نوشتارها با پرانتز ابهام‌زدایی می‌شود:
* کلماتی که معمولاً داخل پرانتز استفاده می‌شوند بر حسب مورد متفاوتند اما کلمات فهرست‌شده در زیر حالت عمومی دارند:
** [[دم]]
** '''(کتاب)''' مانند [[سرمایه (کتاب)]]
** [[دم (تنفس)]]
** '''(فیلم)''' مانند [[گریس (فیلم)]]
** [[دم (عضو)]]
** '''(شهر)''' مانند [[بابل (شهر)]]
در استفاده از این روش باید بین عنوان و پرانتز توضیحات یک فاصله در نظر بگیرید {{نشانه|paraantez}}؛ درست: [[کازابلانکا (فیلم)]]، غلط: [[کازابلانکا(فیلم)]]
* '''توجه''': پیوند به صفحه‌های ابهام‌زدایی در بیشتر موارد نادرست است. برای اطلاعات بیشتر، [[امامت‌پدیا:ازپیوندصاز]] را بخوانید.
 
=== استفاده از تنوین ===
آوردن تنوین (ـًــٍــٌ) (درصورتیکه تلفّظ شود) در نوشته‌ها و عنوان مقاله‌ها مجاز است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.persianacademy.ir/fa/vajearabi.aspx |عنوان=واژه‌ها و ترکیبات و عبارات مأخوذ از عربی | ناشر =فرهنگستان زبان و ادب فارسی |تاریخ = ۳ آبان ۱۳۹۰ |تاریخ بازبینی=۹ بهمن ۱۳۹۵}}</ref><ref>[https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=امامت‌پدیا:نظرخواهی/استفاده_از_تنوین_در_عنوان_مقاله&oldid=18824997 اجماع برای استفاده از تنوین در عنوان مقاله]</ref>


=== تغییر مسیر ===
=== تغییر مسیر ===
خط ۲۷۸: خط ۲۹۸:


از ایتالیک معمولاً در عنوان آثار نسبتاً بلندتر استفاده می‌شود. عنوان آثار کوتاه‌تر، از جمله موارد زیر، در داخل گیومه می‌آید:
از ایتالیک معمولاً در عنوان آثار نسبتاً بلندتر استفاده می‌شود. عنوان آثار کوتاه‌تر، از جمله موارد زیر، در داخل گیومه می‌آید:
* آوازها
* ترانه‌ها
* شعرهای کوتاه
* شعرهای کوتاه
* داستان‌های کوتاه
* داستان‌های کوتاه
خط ۲۹۷: خط ۳۱۷:
== ساختار و روش نوشتن مقاله ==
== ساختار و روش نوشتن مقاله ==
{{میان‌بر|وپ:بخش‌بندی|وپ:شیوه بخش‌بندی}}
{{میان‌بر|وپ:بخش‌بندی|وپ:شیوه بخش‌بندی}}
{{همچنین ببینید|امامت‌پدیا:راهنمایی برای نوشتن مقاله‌های بهتر|امامت‌پدیا:راهنمای طرح‌بندی و آرایش مقاله}}
{{همچنین ببینید|امامت‌پدیا:راهنمایی برای نوشتن مقاله‌های بهتر|امامت‌پدیا:شیوه‌نامه/طرح‌بندی}}
هر مقاله با توضیحی آغازین در یک یا چند بند (بسته به طول کل مقاله) شروع می‌شود. در مقاله‌های بلندتر مقاله به زیرعنوان‌هایی/بخش‌هایی کوچکتر تقسیم می‌شود. چیدمان یک مقالهٔ عادی به صورت زیر است.
هر مقاله با توضیحی آغازین در یک یا چند بند (بسته به طول کل مقاله) شروع می‌شود. در مقاله‌های بلندتر مقاله به زیرعنوان‌هایی/بخش‌هایی کوچکتر تقسیم می‌شود. چیدمان یک مقالهٔ عادی به صورت زیر است.
<pre>
<pre>
خط ۳۲۲: خط ۳۴۲:
{{ویکی‌انبار}} <!-- الگوی پروژه‌های پیوند به خواهر امامت‌پدیا -->
{{ویکی‌انبار}} <!-- الگوی پروژه‌های پیوند به خواهر امامت‌پدیا -->


== [منابع برای] مطالعه بیشتر ==
== برای مطالعهٔ بیشتر ==


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
خط ۳۴۸: خط ۳۶۸:


==== عبارت‌های به زبانی خارجی ====
==== عبارت‌های به زبانی خارجی ====
اگر موضوع مقاله خودِ عبارت نوشته‌شده به زبان‌های خارجی نباشد آن عبارت نباید در متن اصلی بیاید. اگر مقاله‌نویس احساس نیاز شدید به اصل عبارت می‌کند، باید آن را در پاورقی بیاورد. اگر موضوع، خودِ عبارت خارجی باشد می‌توان آن را در متن اصلی آورد. علاوه بر این آوردن عبارت‌هایی به زبان خارجی در متن اصلی مقاله، هنگام آوردن نقل قولی که بخشی از آن به فارسی‌ است، ایرادی ندارد. (نمونه: [[اشعار ملمع]])
اگر موضوع مقاله خودِ عبارت نوشته‌شده به زبان‌های خارجی نباشد آن عبارت نباید در متن اصلی بیاید. اگر مقاله‌نویس احساس نیاز شدید به اصل عبارت می‌کند، باید آن را در پاورقی بیاورد. اگر موضوع، خودِ عبارت خارجی باشد می‌توان آن را در متن اصلی آورد. علاوه بر این آوردن عبارت‌هایی به زبان خارجی در متن اصلی مقاله، هنگام آوردن نقل قولی که بخشی از آن به فارسی است، ایرادی ندارد. (نمونه: [[اشعار ملمع]])


* '''تبصره''': نام آثار کلاسیک به زبان عربی و نیز آثار فارسی‌ای که عنوانشان عبارتی عربی (حتی با نحو عربی) است از این قاعده مستثنی است. همچنین استفاده از ترکیب‌های کلیدی دوسه‌واژه‌ای در مقاله‌های تخصصی‌تر یا بخش‌های تخصصی‌تر مقاله بلامانع است. موارد مبهم با اجماع ویکی‌نویسان در صفحهٔ بحث همان مقاله حل و فصل می‌شود.
* '''تبصره''': نام آثار کلاسیک به زبان عربی و نیز آثار فارسی‌ای که عنوانشان عبارتی عربی (حتی با نحو عربی) است از این قاعده مستثنی است. همچنین استفاده از ترکیب‌های کلیدی دوسه‌واژه‌ای در مقاله‌های تخصصی‌تر یا بخش‌های تخصصی‌تر مقاله بلامانع است. موارد مبهم با اجماع ویکی‌نویسان در صفحهٔ بحث همان مقاله حل و فصل می‌شود.
خط ۳۶۱: خط ۳۸۱:


=== منابع ===
=== منابع ===
منابع مقاله در بخشى جداگانه با نام «منابع» ذکر می‌شوند. لطفاً توجه کنید که بر اساس دو سیاست بنیادی [[وپ:اثبات|اثبات‌پذیری]] و [[وپ:تحقیق|ممنوع‌بودن تحقیق دست‌اول]]، ''هر مطلبی باید منبع داشته باشد، تحقیقات شخصی در امامت‌پدیا نمی‌آیند''. برای اطلاع از روش درست ارجاع به منابع، به صفحهٔ [[امامت‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع]] مراجعه کنید.
منابع مقاله در بخشی جداگانه با نام «منابع» ذکر می‌شوند. لطفاً توجه کنید که بر اساس دو سیاست بنیادی [[وپ:اثبات|اثبات‌پذیری]] و [[وپ:تحقیق|ممنوع بودن تحقیق دست‌اول]]، ''هر مطلبی باید منبع داشته باشد، تحقیقات شخصی در امامت‌پدیا نمی‌آیند''. برای اطلاع از روش درست ارجاع به منابع، به صفحهٔ [[امامت‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع]] مراجعه کنید.


==== منابع برای مطالعهٔ بیشتر ====
==== منابع برای مطالعهٔ بیشتر ====
خط ۳۹۰: خط ۴۱۰:
الگوهای دیگر پروژه‌های خویشاوند عبارتند از:
الگوهای دیگر پروژه‌های خویشاوند عبارتند از:
* {{الگوی|ویکی‌واژه}}
* {{الگوی|ویکی‌واژه}}
* {{الگوی|ویکی‌نسک}}
* {{الگوی|ویکی‌کتاب}}
* {{الگوی|ویکی‌سفر}}
* {{الگوی|ویکی‌نبشته}}
* {{الگوی|ویکی‌نبشته}}
* {{الگوی|ویکی‌خبر}}
* {{الگوی|ویکی‌خبر}}
خط ۴۰۰: خط ۴۲۱:


== تصویر ==
== تصویر ==
{{میانبر|وپ:شیوه‌نامه/تصاویر}}
''همچنین ببینید: [[:رده:راهنمای تصاویر و رسانه‌ها]]''
''همچنین ببینید: [[:رده:راهنمای تصاویر و رسانه‌ها]]''
* براى افزودن تصویر به مقاله‌ها از قاب استفاده می‌شود و تصویر به شکل شناور آورده می‌شود.
* براى افزودن تصویر به مقاله‌ها از قاب استفاده می‌شود و تصویر به شکل شناور آورده می‌شود.
خط ۴۱۱: خط ۴۳۳:


== ترجمه و پیوند به زبان‌های دیگر ==
== ترجمه و پیوند به زبان‌های دیگر ==
* برای ترجمه نوشتارهای ویکی‌های دیگر زبان‌ها [[امامت‌پدیا:خودآموز_(ترجمه)|خودآموز ترجمه]] را نیز بخوانید.
{{اصلی|امامت‌پدیا:خودآموز (ترجمه)}}
 
* برای فهرست شدن پیوند به زبان‌های دیگر (پیوندهای حاشیه سمت راست صفحه) پس از ذخیره‌سازی و ایجاد شدن نوشتار تازه، از کلید ''افزودن پیوند'' در حاشیه سمت راست صفحه استفاده کنید. برای تصحیح پیوند می‌توان از کلید ''ویرایش پیوند'' که جایگزین ''افزودن پیوند'' است، استفاده کرد. این پیوندها در ویکی‌داده مدیریت می‌شوند. از این رو ممکن است نتیجهٔ افزودن پیوند به نوشتار جدید یا تغییر آن پیوند، با کمی تأخیر نمایش داده شود. برای اطلاعات بیشتر صفحه [[امامت‌پدیا:خودآموز (میان‌ویکی)]] را بخوانید.
* در مواردی که پیوند در زبان مرجع به صفحه‌ای باشد که نوشتار آن در فارسی موجود نیست از پیوند میان‌ویکی استفاده ننمایید و به جای آن از [[الگو:پیوند با میان‌ویکی]] یا پم استفاده نمایید بدین صورت هر زمان که آن نوشتار به فارسی ترجمه شود پیوند میان‌ویکی پنهان می‌شود. استفاده: <nowiki>{{پم|عنوان فارسی ناموجود|عنوان=عنوانی که می‌خواهید نمایش داده شود|Absent english title for example|زبان=en}}</nowiki> و نتیجه: {{پم|عنوان فارسی ناموجود|عنوان=عنوانی که می‌خواهید نمایش داده شود|Absent english title for example|زبان=en}}
* در مواردی که پیوند در زبان مرجع به صفحه‌ای باشد که نوشتار آن در فارسی موجود نیست از پیوند میان‌ویکی استفاده ننمایید و به جای آن از [[الگو:پیوند با میان‌ویکی]] یا پم استفاده نمایید بدین صورت هر زمان که آن نوشتار به فارسی ترجمه شود پیوند میان‌ویکی پنهان می‌شود. استفاده: <nowiki>{{پم|عنوان فارسی ناموجود|عنوان=عنوانی که می‌خواهید نمایش داده شود|Absent english title for example|زبان=en}}</nowiki> و نتیجه: {{پم|عنوان فارسی ناموجود|عنوان=عنوانی که می‌خواهید نمایش داده شود|Absent english title for example|زبان=en}}
* پیوندهای حاشیه سمت راست صفحه در ویکی‌داده مدیریت می‌شوند از این رو ممکن است نتیجه افزودن پیوند به نوشتار جدید یا تغییر آن پیوند با کمی تأخیر نمایش داده شود. برای فهرست شدن پیوند به زبان‌های دیگر، می‌توان:
** پس از ذخیره‌سازی و ایجاد شدن نوشتار تازه از کلید ''افزودن پیوند'' در حاشیه سمت راست صفحه استفاده نمود. برای تصحیح پیوند می‌توان از کلید ''ویرایش پیوند'' که جایگزین ''افزودن پیوند'' می‌شود استفاده نمود.
** همچنین می‌توان از <nowiki>[[en:article name]]</nowiki> در پایان نوشتار استفاده نمود که در همان لحظه پیوند به نوشتار زبان دیگر (در این مثال انگلیسی) را نمایش می‌دهد اما هنوز فرایند پیوند دهی و هماهنگی ویکی‌داده با ویکی فارسی کامل نشده از این رو پیوند به زبان‌های دیگر مقاله مثل فرانسوی و عربی برای مدتی کوتاه نمایش داده نخواهد شد. یک ربات به طور منظم و زمانبندی شده این نوع پیونددهی را تکمیل می‌کند. برای پیوند به زبانی دیگر نیز می‌توان از کد آن زبان استفاده نمود مثل <nowiki>[[tr:İnsanlar]]</nowiki> اما از این روش برای افزودن چند زبان در یک نوشتار استفاده نکنید زیرا این فقط یک کد موقت برای سرکشی و هماهنگی ربات است.
== خلاصهٔ ویرایش ==
هنگام ویرایش صفحه‌ها، در جعبهٔ «خلاصه» که در پایین جعبهٔ ویرایش قرار دارد، خلاصهٔ تغییرات نوشته می‌شود.
برای مثال، برای بعضی ویرایش‌های عمومی، می‌توانید از عبارت‌های زیر استفاده کنید:
* «تمیزکارى»: اصلاح مشکلات املایى، دستورى، نگارشی، چیدمان متن، تصحیح نویسه‌ها و . . .
* «ویکى‌سازى»: ایجاد پیوند براى کلماتى که مقاله‌اى براى آن‌ها در ویکى‌پدیاى فارسى موجود است.
* «واگردانی خرابکاری»{{نشانه|vagardani|*}}: واگردانی خرابکاری‌های کاربری خرابکار.


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۴۳۵: خط ۴۴۸:
# {{پاورقی|paraantez}}توجه کنید که این امر منطبق با ضابطهٔ استفاده از علامت‌های نقطه‌گذاری مزدوج است.
# {{پاورقی|paraantez}}توجه کنید که این امر منطبق با ضابطهٔ استفاده از علامت‌های نقطه‌گذاری مزدوج است.
# {{پاورقی|paanevis}}برای توضیحات بیشتر به [[امامت‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع]] رجوع کنید.
# {{پاورقی|paanevis}}برای توضیحات بیشتر به [[امامت‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع]] رجوع کنید.
# {{پاورقی|vagardani}}''واگردانی'' از واژه‌های مصوب فرهنگستان است و معادل انگلیسی آن ''Undo'' است.
{{Div col end}}
{{Div col end}}


== منابع ==
== منابع ==
* {{یادکرد|نویسنده=فرهنگستان زبان و ادب فارسی|کتاب=دستور خط فارسی / مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی|شهر=تهران|ناشر=فرهنگستان زبان و ادب فارسی، نشر آثار|چاپ=چهارم|سال=۱۳۸۴|شابک=ISBN 964-7531-13-3}}
* {{یادکرد|نویسنده=فرهنگستان زبان و ادب فارسی|کتاب=دستور خط فارسی / مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی|شهر=تهران|ناشر=فرهنگستان زبان و ادب فارسی، نشر آثار|سال=۱۳۸۴|شابک=964-7531-13-3}}


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
کاربر ناشناس