وظایف امت نسبت به امام: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←مقدمه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ویرایش غیرنهایی}} | |||
{{امامت}} | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div> | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[وظایف امت نسبت به امام در قرآن]] | [[وظایف امت نسبت به امام در حدیث]] | [[وظایف امت نسبت به امام در نهج البلاغه]] | [[وظایف امت نسبت به امام در معارف دعا و زیارات]] | [[وظایف امت نسبت به امام در کلام اسلامی]] | [[وظایف امت نسبت به امام در گفتگوهای بین‌المذاهب]] | [[وظایف امت نسبت به امام در عرفان اسلامی]]</div> | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[وظایف امت نسبت به امام (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | |||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | |||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*[[انسان]] [[مسلمان]] نسبت به [[امام]] خود [[وظایف]] زیرا را باید انجام دهد: | *[[انسان]] [[مسلمان]] نسبت به [[امام]] خود [[وظایف]] زیرا را باید انجام دهد: | ||
==[[وظایف]] الزامی== | ==[[وظایف]] الزامی== | ||
#[[امام‌شناسی]] ([[شناخت]] : یکی از مهمترین [[تکالیف]] [[مسلمانان]] پس از [[معرفت به خدا]] و [[رسول]] او با توجه به [[احادیث]]، [[معرفت]] و [[شناخت امام]] [[معصوم]]{{ع}} است<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۸۹-۱۹۳؛ [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]، ص ۲۴۹-۲۵۴.</ref>، چنانکه [[امام صادق]]{{ع}} خطاب به [[فضیل]] فرمود: | # [[امام‌شناسی]] ([[شناخت]]: یکی از مهمترین [[تکالیف]] [[مسلمانان]] پس از [[معرفت به خدا]] و [[رسول]] او با توجه به [[احادیث]]، [[معرفت]] و [[شناخت امام]] [[معصوم]]{{ع}} است<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۸۹-۱۹۳؛ [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]، ص ۲۴۹-۲۵۴.</ref>، چنانکه [[امام صادق]]{{ع}} خطاب به [[فضیل]] فرمود: "[[امام]] خود را بشناس که اگر [[امام]] خود را شناختی، دیر و زود شدن این امر([[ظهور]])، آسیبی به تو نخواهد رساند"<ref>{{متن حدیث|اعْرِفْ إِمَامَكَ فَإِنَّكَ إِذَا عَرَفْتَ إِمَامَكَ لَمْ يَضُرَّكَ تَقَدَّمَ هَذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ}}؛ کافی، ج ۱، ص ۳۷۱، ح ۲</ref><ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۲- ۲۲۸؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۲۰۱-۲۰۹.</ref>. البته این [[شناخت]] نسبت به [[امام غائب]] در [[جایگاه]] ویژه قرار می‌‌گیرد چرا که در [[زمان غیبت]] [[امام]]، [[شبهه‌ها]] و فتنه‌های فراوانی وجود دارد و برای رهایی از این [[فتنه‌ها]] شخص [[منتظر]] [[نیاز]] به [[شناخت امام]] دارد<ref>ر.ک: [[سید مهدی موسوی|موسوی، سید مهدی]]، [[تربیت سیاسی در پرتو انتظار (مقاله)|تربیت سیاسی در پرتو انتظار]]، ص ۳۲-۳۳.</ref>. بر این اساس [[شناخت امام]] به خصوص [[شناخت امام عصر]] جزء [[وظایف]] اصلی [[مسلمانان]] است<ref>ر.ک: [[سید مهدی موسوی|موسوی، سید مهدی]]، [[تربیت سیاسی در پرتو انتظار (مقاله)|تربیت سیاسی در پرتو انتظار]]، ص ۳۲-۳۳.</ref>. | ||
#[[تولی امام]] ([[ولایت‌پذیری از امام]]{{ع}}: [[تولی]] ([[پذیرش ولایت]]) نسبت به [[معصومان]] {{ع}} یکی از مواردی است که [[اهل بیت]] {{ع}} در [[روایات]] متعددی [[مسلمانان]] را در [[دوران غیبت]] به آن سفارش کرده‌اند. به عنوان نمونه [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: | #[[تولی امام]] ([[ولایت‌پذیری از امام]]{{ع}}: [[تولی]] ([[پذیرش ولایت]]) نسبت به [[معصومان]] {{ع}} یکی از مواردی است که [[اهل بیت]] {{ع}} در [[روایات]] متعددی [[مسلمانان]] را در [[دوران غیبت]] به آن سفارش کرده‌اند. به عنوان نمونه [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "[[خداوند]] [[دستور]] به [[پذیرش ولایت]] [[ائمه]] {{ع}} داده که در [[آیه]] {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا}}<ref>«و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری می‌کردند» سوره انبیاء، آیه ۷۳.</ref> به آنها تصریح می‌نماید: و آنان را پیشوایانی قرار دادیم که به [[فرمان]] ما، [[مردم]] را [[هدایت]] می‌کردند. اینهایند که [[ولایت]] و [[اطاعت]] آنها لازم است"<ref>{{متن حدیث| فَإِنَّ اللَّهَ أَمَرَ بِوَلَايَةِ الْأَئِمَّةِ الَّذِينَ سَمَّاهُمُ اللَّهُ فِي كِتَابِهِ فِي قَوْلِهِ {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا}} وَ هُمُ الَّذِينَ أَمَرَ اللَّهُ بِوَلَايَتِهِمْ وَ طَاعَتِهِمْ }}؛ بحارالأنوار، ج۷۵، ص۲۲۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۷۲ ـ ۷۴.</ref> [[تولی]] می‌‌تواند شامل موارد زیر باشد: | ||
##انحصار [[ایمان به امامت]] و [[ولایت امام]]: بعد از [[شناخت]] و [[معرفت]] نسبت به [[امام]]، [[تکلیف]] یک [[مسلمان]]، [[ایمان آوردن]] و [[پذیرش امام]] است که هر چه [[شناخت]] از [[امام]] عمیق‌تر و صحیح‌تر باشد، [[درجات ایمان]] و [[اعتقاد]] افزایش می‌‌یابد. [[امام زین العابدین ]]{{ع}} می‌‌فرماید: | ##انحصار [[ایمان به امامت]] و [[ولایت امام]]: بعد از [[شناخت]] و [[معرفت]] نسبت به [[امام]]، [[تکلیف]] یک [[مسلمان]]، [[ایمان آوردن]] و [[پذیرش امام]] است که هر چه [[شناخت]] از [[امام]] عمیق‌تر و صحیح‌تر باشد، [[درجات ایمان]] و [[اعتقاد]] افزایش می‌‌یابد. [[امام زین العابدین ]]{{ع}} می‌‌فرماید: "کسی که در [[زمان غیبت]] [[قائم]] ما بر [[ولایت]] ما [[ثابت قدم]] باشد، [[خداوند]] [[اجر]] هزار [[شهید]] مانند [[شهیدان]] [[بدر]] و [[احد]] را به او عطا خواهد کرد"<ref>{{متن حدیث| مَنْ ثَبَتَ عَلَى وَلَايَتِنَا فِي غَيْبَةِ قَائِمِنَا أَعْطَاهُ اللَّهُ أَجْرَ أَلْفِ شَهِيدٍ مِثْلِ شُهَدَاءِ بَدْرٍ وَ أُحُدٍ}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۵.</ref>.<ref>ر.ک. [[محمد ظهوری‌فر|ظهوری‌فر، محمد]]، [[انتظار وظیفه‌ساز (مقاله)|انتظار وظیفه‌ساز]]، ص؟؟؟.</ref> | ||
##[[محبت]] و [[مودت]]: یکی از [[وظایف]] مهم [[مسلمانان]] در هر عصر و زمانی، [[محبت]] و [[دوستی با اهل بیت]] است و این [[قانون]] در [[زمان غیبت]] [[امام]] [[معصوم]] هم بدون خدشه ای باید [[اجرا]] شود؛ اما چون در [[زمان غیبت]]، [[مسلمانان]] به [[امام]] [[معصوم]] دسترسی ندارند<ref>ر:ک [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۲- ۲۲۸؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۲۰۱-۲۰۹.</ref>. اظهار [[اشتیاق]] نسبت به دیدن [[امام]]؛ تشکیل مجالس به یاد او همراه با ذکر [[فضایل]] و [[مناقب]] [[حضرت]]؛ [[اندوه]] و [[گریستن در فراق]] او نمونه‌هایی از [[محبت نسبت به امام]]{{ع}} است<ref> | ##[[محبت]] و [[مودت]]: یکی از [[وظایف]] مهم [[مسلمانان]] در هر عصر و زمانی، [[محبت]] و [[دوستی با اهل بیت]] است و این [[قانون]] در [[زمان غیبت]] [[امام]] [[معصوم]] هم بدون خدشه ای باید [[اجرا]] شود؛ اما چون در [[زمان غیبت]]، [[مسلمانان]] به [[امام]] [[معصوم]] دسترسی ندارند<ref>ر:ک [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۲- ۲۲۸؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۲۰۱-۲۰۹.</ref>. اظهار [[اشتیاق]] نسبت به دیدن [[امام]]؛ تشکیل مجالس به یاد او همراه با ذکر [[فضایل]] و [[مناقب]] [[حضرت]]؛ [[اندوه]] و [[گریستن در فراق]] او نمونه‌هایی از [[محبت نسبت به امام]]{{ع}} است<ref>ر.ک: [[عسکر دیرباز|دیرباز، عسکر]]، [[روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر (مقاله)|روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر]]، ص۱۲۳؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۲- ۲۲۸؛ [[انتظار]] و [[منتظران]]، ص ۲۰۱-۲۰۹؛ [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۸۶-۸۹؛ [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، ص۱۴۰.</ref>. | ||
</ref>. | |||
##تعالی [[فرهنگ]]، [[مدیریت]]، [[شهامت]] و [[شجاعت]]: تعالی سطح [[فرهنگ]]، [[تعقل]] و [[فهم]] عمومی، زمینه ای بسیار موثر برای [[درک]] [[امام]] و همچنین موجب [[تسریع ظهور]] [[حضرت]] میشود و می‌‌توان گفت این تعالی یکی از مهمترین [[وظایف مسلمانان]] در [[عصر غیبت]] است<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۸۹-۱۹۳ </ref>. | ##تعالی [[فرهنگ]]، [[مدیریت]]، [[شهامت]] و [[شجاعت]]: تعالی سطح [[فرهنگ]]، [[تعقل]] و [[فهم]] عمومی، زمینه ای بسیار موثر برای [[درک]] [[امام]] و همچنین موجب [[تسریع ظهور]] [[حضرت]] میشود و می‌‌توان گفت این تعالی یکی از مهمترین [[وظایف مسلمانان]] در [[عصر غیبت]] است<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۸۹-۱۹۳ </ref>. | ||
##[[اطاعت]] و [[نصرت]] او: [[امام زمان]] {{ع}} [[احیا]] کنندۀ [[آموزه‌های نورانی قرآن]] و [[معارف پیامبر اکرم]] و [[ائمه هدی]] {{ع}} است<ref>ر.ک. [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۲۴.</ref> و رهاورد ایشان همان [[اسلام ناب]] و [[معارف]] والای [[پیامبر اسلام]] {{صل}} است و اگر چه ایشان [[غایب]] هستند ولی [[اراده]] و فرمانشان در میان همۀ خلایق جاری است؛ بنابراین، [[دستورات]] [[حضرت]] را باید [[شناخت]] و فرمان‌هایش را [[اطاعت]] کرد<ref>ر.ک. [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۹۳-۱۸۹؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۷-۱۱۰.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} می‌‌فرماید: | ##[[اطاعت]] و [[نصرت]] او: [[امام زمان]] {{ع}} [[احیا]] کنندۀ [[آموزه‌های نورانی قرآن]] و [[معارف پیامبر اکرم]] و [[ائمه هدی]] {{ع}} است<ref>ر.ک. [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۲۴.</ref> و رهاورد ایشان همان [[اسلام ناب]] و [[معارف]] والای [[پیامبر اسلام]] {{صل}} است و اگر چه ایشان [[غایب]] هستند ولی [[اراده]] و فرمانشان در میان همۀ خلایق جاری است؛ بنابراین، [[دستورات]] [[حضرت]] را باید [[شناخت]] و فرمان‌هایش را [[اطاعت]] کرد<ref>ر.ک. [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۹۳-۱۸۹؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۷-۱۱۰.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} می‌‌فرماید: "خوشا به حال [[دوستان]] [[قائم]] ما که در غیبتش [[ظهور]] او را [[انتظار]] می‌کشند و در ظهورش از او [[اطاعت]] می‌کنند"<ref>{{متن حدیث|طُوبَى لِشِيعَةِ قَائِمِنَا الْمُنْتَظِرِينَ لِظُهُورِهِ فِي غَيْبَتِهِ وَ الْمُطِيعِينَ لَهُ فِي ظُهُورِه}}؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۵۷.</ref>.<ref>ر.ک. [[محمد مهدی گرجیان|گرجیان، محمد مهدی]]، [[تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه (مقاله)|تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه]]، ص ۲۰.</ref> [[اطاعت امام]] مستلزم چند [[وظیفه الزامی]] کلی است: | ||
###[[پرهیزگاری]] و رعایت [[تقوای الهی]]: [[تهذیب نفس]] یکی از [[وظایف مسلمانان]] از چنان اهمیتی برخوردار است که [[اعمال ناشایست]] و [[گناهان]] از اسباب طولانی شدن [[غیبت]] و دوری [[شیعیان]] از لقای [[امام]] شمرده شده است<ref>{{متن حدیث|فَمَا | ###[[پرهیزگاری]] و رعایت [[تقوای الهی]]: [[تهذیب نفس]] یکی از [[وظایف مسلمانان]] از چنان اهمیتی برخوردار است که [[اعمال ناشایست]] و [[گناهان]] از اسباب طولانی شدن [[غیبت]] و دوری [[شیعیان]] از لقای [[امام]] شمرده شده است<ref>{{متن حدیث| فَمَا يَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا يَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَكْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ }}؛ بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۷۷.</ref>.<ref>ر.ک. [[محمد رضا اکبری|اکبری، محمد رضا]]، [[پرچم هدایت (کتاب)|پرچم هدایت]]، ص ۶۶</ref> ترک تعلقات مذموم [[دنیوی]] و همچنین [[مبارزه]] با [[شیاطین]] [[جن]] انس به منظور ایجاد [[اخلاق حسنه]] و [[اسلامی]] زمینۀ مناسبی برای [[طهارت]] [[روح]] و [[پاکی]] [[انسان منتظر]] است؛ این امر سبب میشود فرد [[مسلمان]] بتواند وظیفه‌اش که همان [[رضایت]] [[امام]] عصر{{ع}} در [[زمان غیبت]] است را محقق کند<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۸۹-۱۹۳؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۲- ۲۲۸؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۲۰۱-۲۰۹. </ref>. | ||
###[[اقتدا به سنت]] و [[سیره امام]]: از [[ویژگی‌های اخلاقی]] مؤثر در بُعد اجتماعیِ [[سبک زندگی]] زمینه ساز [[ظهور]] [[موعود]]، می‌‌توان به [[دعوت]] دیگران به همانندسازی ([[الگوپذیری]]) با [[اخلاق حسنه]] و [[مکارم اخلاق]] [[امام]]{{ع}} و عمل به آنچه [[امام]]{{ع}} آن را [[دوست]] دارد و دوری نسبت به آنچه از عمل به آن ناراحت میشود، اشاره نمود<ref>ر.ک.[[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود]]، ص ۳۱.</ref>. یکی از موارد [[الگوگیری]] از [[امام]] می‌‌تواند [[مبارزه با انحراف‌ها]] و [[بدعت‌ها]] باشد. | ###[[اقتدا به سنت]] و [[سیره امام]]: از [[ویژگی‌های اخلاقی]] مؤثر در بُعد اجتماعیِ [[سبک زندگی]] زمینه ساز [[ظهور]] [[موعود]]، می‌‌توان به [[دعوت]] دیگران به همانندسازی ([[الگوپذیری]]) با [[اخلاق حسنه]] و [[مکارم اخلاق]] [[امام]]{{ع}} و عمل به آنچه [[امام]]{{ع}} آن را [[دوست]] دارد و دوری نسبت به آنچه از عمل به آن ناراحت میشود، اشاره نمود<ref>ر.ک.[[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود]]، ص ۳۱.</ref>. یکی از موارد [[الگوگیری]] از [[امام]] می‌‌تواند [[مبارزه با انحراف‌ها]] و [[بدعت‌ها]] باشد. | ||
###[[تبری]] از [[طاغوت]]: یکی دیگر از [[وظایف]] مهم [[مسلمانان]] در قبال [[امام]] که بدون آن [[ولایت]] کامل نمی‌شود، مسألۀ [[تبری]] و [[بیزاری جستن از دشمنان]] [[امام]] است<ref>ر.ک: [[یحیی کبیر|کبیر، یحیی]]، [[جهان‌بینی و معارف تطبیقی (کتاب)|جهان‌بینی و معارف تطبیقی]]، ص ۳۱۰-۳۱۱.</ref>. همان‌گونه که [[پذیرش ولایت]] [[اهل بیت]] {{ع}} [[وظیفه]] است، [[برائت]] از [[دشمنان اهل بیت]] نیز یک [[وظیفه]] به شمار می‌آید<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۷۵ ـ ۷۷.</ref>. [[امر به معروف و نهی از منکر]] هم در همین قالب ای می‌‌گیرد<ref>ر.ک: [[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی، محمد جواد]]، [[گفتارهای مهدوی (کتاب)|گفتارهای مهدوی]]، ص ۱۴۲-۱۴۵. </ref>. | ###[[تبری]] از [[طاغوت]]: یکی دیگر از [[وظایف]] مهم [[مسلمانان]] در قبال [[امام]] که بدون آن [[ولایت]] کامل نمی‌شود، مسألۀ [[تبری]] و [[بیزاری جستن از دشمنان]] [[امام]] است<ref>ر.ک: [[یحیی کبیر|کبیر، یحیی]]، [[جهان‌بینی و معارف تطبیقی (کتاب)|جهان‌بینی و معارف تطبیقی]]، ص ۳۱۰-۳۱۱.</ref>. همان‌گونه که [[پذیرش ولایت]] [[اهل بیت]] {{ع}} [[وظیفه]] است، [[برائت]] از [[دشمنان اهل بیت]] نیز یک [[وظیفه]] به شمار می‌آید<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۷۵ ـ ۷۷.</ref>. [[امر به معروف و نهی از منکر]] هم در همین قالب ای می‌‌گیرد<ref>ر.ک: [[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی، محمد جواد]]، [[گفتارهای مهدوی (کتاب)|گفتارهای مهدوی]]، ص ۱۴۲-۱۴۵. </ref>. | ||
###[[مرابطه]]: یعنی در [[زمان غیبت]]، [[مسلمین]] [[وظیفه]] دارند برای جلوگیری از [[هجوم]] [[دشمنان]]، در [[مرزهای کشور اسلامی]] و یا هر موضعی که احتمال بروز حمله‌ای [[علیه ]][[مسلمانان]] می‌رود، به حالت [[آماده‌باش]] باشند<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۶۳۳.</ref>. | ###[[مرابطه]]: یعنی در [[زمان غیبت]]، [[مسلمین]] [[وظیفه]] دارند برای جلوگیری از [[هجوم]] [[دشمنان]]، در [[مرزهای کشور اسلامی]] و یا هر موضعی که احتمال بروز حمله‌ای [[علیه ]][[مسلمانان]] می‌رود، به حالت [[آماده‌باش]] باشند<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۶۳۳.</ref>. | ||
==[[وظایف]] غیرالزامی== | ==[[وظایف]] غیرالزامی== | ||
#[[زیارت]] [[امام]] و به یاد او بودن: یکی از [[وظایف]] و مسؤولیت‌های مهم [[مسلمانان]] درباره [[حضرت مهدی]] {{ع}}، بزرگداشت نام و یاد آن [[حضرت]] در همه زمان‌ها و مکان‌ها و فراموش نکردن ذکر اوست چراکه هر کس چیزی را [[دوست]] بدارد، همواره نام آن را بر زبان دارد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص ۷۲.</ref>. [[امام کاظم]] {{ع}} دربارۀ [[غیبت امام زمان]] {{ع}} فرمود: | #[[زیارت]] [[امام]] و به یاد او بودن: یکی از [[وظایف]] و مسؤولیت‌های مهم [[مسلمانان]] درباره [[حضرت مهدی]] {{ع}}، بزرگداشت نام و یاد آن [[حضرت]] در همه زمان‌ها و مکان‌ها و فراموش نکردن ذکر اوست چراکه هر کس چیزی را [[دوست]] بدارد، همواره نام آن را بر زبان دارد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص ۷۲.</ref>. [[امام کاظم]] {{ع}} دربارۀ [[غیبت امام زمان]] {{ع}} فرمود: "خودش از دیدگان [[مردم]] [[پنهان]] میشود ولی یاد او از دل‌های [[مؤمنان]] مخفی نمی‌شود"<ref>{{متن حدیث|یَغِیبُ عَنْ أَبْصَارِ النَّاسِ شَخْصُهُ وَ لَا یَغِیبُ عَنْ قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ ذِکْرُه}}؛ کمال الدین، ج ۲، ص ۲۲۱، ح ۶.</ref> | ||
#[[دعا]] برای [[امام]]: [[دعا]] و [[مناجات]] یکی از [[وظایف]] تفکیک‌ناپذیر [[زندگی]] و [[فرهنگ]] انسانِ [[مسلمان]]<ref>ر.ک. [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۸۱.</ref> و از نشانه‌های روشن [[انتظار واقعی]] است<ref>ر.ک. [[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی، محمد جواد]]، [[گفتارهای مهدوی (کتاب)|گفتارهای مهدوی]]، ص ۱۲۲-۱۲۴؛ [[محمد سبحانی نیا|سبحانی نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص ۱۴۶ ـ ۱۴۷.</ref>. [[حضرت مهدی]] {{ع}} فرموده‌اند: | #[[دعا]] برای [[امام]]: [[دعا]] و [[مناجات]] یکی از [[وظایف]] تفکیک‌ناپذیر [[زندگی]] و [[فرهنگ]] انسانِ [[مسلمان]]<ref>ر.ک. [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۸۱.</ref> و از نشانه‌های روشن [[انتظار واقعی]] است<ref>ر.ک. [[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی، محمد جواد]]، [[گفتارهای مهدوی (کتاب)|گفتارهای مهدوی]]، ص ۱۲۲-۱۲۴؛ [[محمد سبحانی نیا|سبحانی نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص ۱۴۶ ـ ۱۴۷.</ref>. [[حضرت مهدی]] {{ع}} فرموده‌اند: "برای [[تعجیل فرج]] بسیار [[دعا]] کنید که [[فرج]] شما همان است"<ref>{{متن حدیث|وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ }}؛ بحارالأنوار، ج۵۳، ص۱۸۰، باب۳۱.</ref>. هرچند [[امام]] به دعای ما نیازی ندارد، اما [[دعا]] برای [[حضرت]] نوعی ارتباط [[معنوی]] و [[قلبی]] با ایشان است<ref>ر.ک. [[محمد سبحانی نیا|سبحانی نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص ۱۴۶ ـ ۱۴۷.</ref>. دعاهای زیادی در [[باب ]][[ظهور امام]] و [[ثواب انتظار]] رسیده است<ref>ر.ک. [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (مقاله)|انتظار پویا]]، ص ۵۷-۶۰.</ref>. از جمله: [[دعای عهد]]، دعای عظم البلاء؛ دعای اللهم کل لولیک و...<ref>ر.ک. [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۸۱.</ref>. | ||
#[[اقتدا به سنت]] و [[سیره امام]] در امور استحبابی: از [[ویژگی‌های اخلاقی]] مؤثر در بُعد اجتماعیِ [[سبک زندگی]] | #[[اقتدا به سنت]] و [[سیره امام]] در امور استحبابی: از [[ویژگی‌های اخلاقی]] مؤثر در بُعد اجتماعیِ [[سبک زندگی]] زمینه‌ساز [[ظهور]] [[موعود]]، می‌‌توان به [[دعوت]] دیگران به همانندسازی ([[الگوپذیری]]) با [[اخلاق حسنه]] و [[مکارم اخلاق]] [[امام]]{{ع}} و عمل به آنچه [[امام]]{{ع}} آن را [[دوست]] دارد و دوری نسبت به آنچه از عمل به آن ناراحت میشود، اشاره نمود<ref>ر.ک.[[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود]]، ص ۳۱.</ref>. یکی از موارد [[اقتدا]] می‌‌تواند [[دستگیری از ضعفا]] و [[فقیران]] باشد. این عمل در همۀ زمان‌ها، کاری ارزشمند است اما به سبب [[غیبت امام]]، در [[دوران غیبت]] [[ارزش]] بیشتری دارد<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۲- ۲۲۸؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۲۰۱-۲۰۹.</ref>. | ||
#[[اعمال عبادی]] به [[نیابت از امام]]: [[مسلمانان]] می‌‌توانند برخی از [[اعمال]] را به [[نیت]] [[امام زمان]]{{ع}} انجام دهند مانند: دادن [[صدقه]] برای [[سلامتی]] او؛ انجام [[حج]] به [[نیابت از امام]] و غیره<ref>ر.ک: [[عسکر دیرباز|دیرباز، عسکر]]، [[روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر (مقاله)|روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر]]، ص۱۲۳؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۲- ۲۲۸؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۲۰۱-۲۰۹؛ [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۸۶-۸۹؛ [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، ص۱۴۰.</ref>. | #[[اعمال عبادی]] به [[نیابت از امام]]: [[مسلمانان]] می‌‌توانند برخی از [[اعمال]] را به [[نیت]] [[امام زمان]]{{ع}} انجام دهند مانند: دادن [[صدقه]] برای [[سلامتی]] او؛ انجام [[حج]] به [[نیابت از امام]] و غیره<ref>ر.ک: [[عسکر دیرباز|دیرباز، عسکر]]، [[روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر (مقاله)|روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر]]، ص۱۲۳؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۲- ۲۲۸؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۲۰۱-۲۰۹؛ [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۸۶-۸۹؛ [[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|مهدویت در منظر امام خمینی]]، ص۱۴۰.</ref>. | ||
==منابع== | |||
* [[پرونده:34532.jpg|22px]] [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|'''وظایف امت نسبت به قرآن و عترت''']] | |||
* [[پرونده:Mar.jpg|22px]] [[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|'''بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود''']] | |||
* [[پرونده:136864.jpg|22px]][[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت''']] | |||
* [[پرونده:1404.jpg|22px]][[انتظار و منتظران (مقاله)|'''انتظار و منتظران''']] | |||
* [[پرونده:مشرق موعود.jpg|22px]][[سید مهدی موسوی|موسوی، سید مهدی]]، [[تربیت سیاسی در پرتو انتظار (مقاله)|'''تربیت سیاسی در پرتو انتظار''']] | |||
* [[پرونده:Fqs.jpg|22px]][[محمد ظهوری‌فر|ظهوری‌فر، محمد]]، [[انتظار وظیفه‌ساز (مقاله)|'''انتظار وظیفه‌ساز''']] | |||
* [[پرونده:11235.jpg|22px]][[عسکر دیرباز|دیرباز، عسکر]]، [[روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر (مقاله)|'''روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر''']] | |||
* [[پرونده:10104244.jpg|22px]][[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|'''انتظار و وظایف منتظران''']] | |||
* [[پرونده:151982.jpg|22px]][[ابوالفضل هدایتی فخرداود|هدایتی فخرداود، ابوالفضل]]، [[مهدویت در منظر امام خمینی (کتاب)|'''مهدویت در منظر امام خمینی''']] | |||
* [[پرونده:151897.jpg|22px]][[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|'''امام مهدی موجود موعود''']] | |||
* [[پرونده:13681097.jpg|22px]][[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|'''آخرین منجی''']] | |||
* [[پرونده:11830.jpg|22px]][[محمد مهدی گرجیان|گرجیان، محمد مهدی]]، [[تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه (مقاله)|'''تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه''']] | |||
* [[پرونده:13681246.jpg|22px]][[محمد رضا اکبری|اکبری، محمد رضا]]، [[پرچم هدایت (کتاب)|'''پرچم هدایت''']] | |||
* [[پرونده:Mar.jpg|22px]][[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|'''بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود''']] | |||
* [[پرونده:1379110.jpg|22px]][[یحیی کبیر|کبیر، یحیی]]، [[جهان‌بینی و معارف تطبیقی (کتاب)|'''جهان‌بینی و معارف تطبیقی''']] | |||
* [[پرونده:152023.jpg|22px]][[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی، محمد جواد]]، [[گفتارهای مهدوی (کتاب)|'''گفتارهای مهدوی''']] | |||
* [[پرونده:29873800.jpg|22px]][[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']] | |||
* [[پرونده:10104244.jpg|22px]][[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|'''انتظار و وظایف منتظران''']] | |||
* [[پرونده:137963.jpg|22px]][[محمد سبحانی نیا|سبحانی نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|'''مهدویت و آرامش روان''']] | |||
* [[پرونده:11830.jpg|22px]][[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (مقاله)|'''انتظار پویا''']] | |||
==پانویس== | |||
{{یادآوری پانویس}} | |||
{{پانویس2}} | |||
[[رده:مدخل]] | |||
[[رده:وظایف امت نسبت به امام]] | |||