|
|
| خط ۳۸: |
خط ۳۸: |
|
| |
|
| == [[دنیادوستی]] == | | == [[دنیادوستی]] == |
| ==دنیا در فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱==
| |
| منظور نه همه آیاتی است که در باره دنیا در [[قرآن]] آمده، بلکه آن دسته از آیاتی است که خطاب به [[پیامبر]] است و نوعی هشدار به شخص [[پیامبر]] است و یا ناظر به مخاطبانی است که [[همراهی]] با [[پیامبر]] ندارند و [[دلیل]] آن [[وابستگی]] به دنیا است.
| |
| #{{متن قرآن|مَنْ كَانَ يَظُنُّ أَنْ لَنْ يَنْصُرَهُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ لْيَقْطَعْ فَلْيَنْظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهُ مَا يَغِيظُ}}<ref>«هر کس که گمان می‌داشت خداوند در این جهان و در جهان واپسین هرگز پیامبر را یاری نخواهد کرد، (اینک) ریسمانی از سقف بیاویزد سپس (رشته زندگی خود را) ببرد آنگاه بنگرد که آیا این تدبیر او خشمش را از بین می‌برد؟» سوره حج، آیه ۱۵.</ref>
| |
| #{{متن قرآن|وَلَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ وَرِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَأَبْقَى}}<ref>«و به آنچه با آن دسته‌هایی از آنان را بهره‌مند گردانده‌ایم چشم مدوز، آراستگی زندگی این جهان را (به آنان داده‌ایم) تا آنان را در آن بیازماییم و روزی پروردگارت بهتر و پایاتر است» سوره طه، آیه ۱۳۱.</ref>
| |
| #{{متن قرآن|وَذَرِ الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَهُمْ لَعِبًا وَلَهْوًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَذَكِّرْ بِهِ أَنْ تُبْسَلَ نَفْسٌ بِمَا كَسَبَتْ لَيْسَ لَهَا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيٌّ وَلَا شَفِيعٌ وَإِنْ تَعْدِلْ كُلَّ عَدْلٍ لَا يُؤْخَذْ مِنْهَا أُولَئِكَ الَّذِينَ أُبْسِلُوا بِمَا كَسَبُوا لَهُمْ شَرَابٌ مِنْ حَمِيمٍ وَعَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْفُرُونَ}}<ref>«و آنان را که دین خویش به بازیچه و سرگرمی گرفتند و زندگانی دنیا آنان را فریفت رها کن و به آن (قرآن) پند ده، مبادا کسی برای آنچه کرده است نومید و نابود گردد، در حالی که او را در برابر خداوند میانجی و یاوری نباشد و هر جایگزینی (به سربها) دهد از او پذیرفته» سوره انعام، آیه ۷۰.</ref>
| |
| #{{متن قرآن|وَاضْرِبْ لَهُمْ مَثَلَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاءٍ أَنْزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الْأَرْضِ فَأَصْبَحَ هَشِيمًا تَذْرُوهُ الرِّيَاحُ وَكَانَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ مُقْتَدِرًا}}<ref>«و برای آنان زندگانی این جهان را مثل بزن که به آبی مانند است که آن را از آسمان فرو فرستیم و گیاه روی زمین با آن در آمیزد آنگاه (خشک و) کوفته گردد و بادها آن را (به هر سو) بردارند و خداوند بر هر کاری تواناست» سوره کهف، آیه ۴۵.</ref>
| |
| #{{متن قرآن|فَذَرْهُمْ يَخُوضُوا وَيَلْعَبُوا حَتَّى يُلَاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي يُوعَدُونَ}}<ref>«پس آنان را واگذار تا یاوه گویند و به بازی پردازند تا آن روز را که به آنان وعده می‌دهند ببینند» سوره زخرف، آیه ۸۳.</ref>
| |
| #{{متن قرآن|أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِثْلِهِ مُفْتَرَيَاتٍ}}<ref>«یا می‌گویند که آن (قرآن) را بربافته است (و از خداوند نیست)! بگو اگر راست می‌گویید ده سوره‌ای بربافته مانند آن بیاورید و هر که را هم می‌توانید به جای خداوند، (به یاوری) فرا خوانید» سوره هود، آیه ۱۳.</ref>.....{{متن قرآن|مَنْ كَانَ يُرِيدُ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا وَزِينَتَهَا نُوَفِّ إِلَيْهِمْ أَعْمَالَهُمْ فِيهَا وَهُمْ فِيهَا لَا يُبْخَسُونَ}}<ref>«کسانی که زندگی این جهان و آراستگی آن را بخواهند (بر و بار) کارهایشان را در آن به آنان تمام خواهیم داد و در آن با آنان کاستی نمی‌ورزند» سوره هود، آیه ۱۵.</ref>
| |
| #{{متن قرآن|إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ أَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ذَلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«کیفر کسانی که با خداوند و پیامبرش به جنگ برمی‌خیزند و در زمین به تبهکاری می‌کوشند جز این نیست که کشته یا به دار آویخته شوند یا دست‌ها و پاهایشان ناهمتا بریده شود یا از سرزمین خود تبعید گردند؛ این (کیفرها) برای آنان خواری در این جهان است و در جهان واپسی» سوره مائده، آیه ۳۳.</ref>
| |
|
| |
| '''نتیجه''': در [[آیات]] فوق این موضوعات مطرح گردیده است
| |
| #{{متن قرآن|مَنْ كَانَ يَظُنُّ أَنْ لَنْ يَنْصُرَهُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ لْيَقْطَعْ فَلْيَنْظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهُ مَا يَغِيظُ}}<ref>«هر کس که گمان می‌داشت خداوند در این جهان و در جهان واپسین هرگز پیامبر را یاری نخواهد کرد، (اینک) ریسمانی از سقف بیاویزد سپس (رشته زندگی خود را) ببرد آنگاه بنگرد که آیا این تدبیر او خشمش را از بین می‌برد؟» سوره حج، آیه ۱۵.</ref> [[مفسرین]] گفته‌اند [[ضمیر]] در {{متن قرآن|لَنْ يَنْصُرَهُ اللَّهُ}}<ref>«هر کس که گمان می‌داشت خداوند در این جهان و در جهان واپسین هرگز پیامبر را یاری نخواهد کرد، (اینک) ریسمانی از سقف بیاویزد سپس (رشته زندگی خود را) ببرد آنگاه بنگرد که آیا این تدبیر او خشمش را از بین می‌برد؟» سوره حج، آیه ۱۵.</ref> به [[رسول خدا]] بر می‌گردد چون [[مشرکین]] [[مکه]] می‌پنداشتند [[دینی]] که وی آورده دروغی و نو [[ظهور]] است که اساس محکمی ندارد و به همین جهت دعوتش منتشر نمی‌شود، و نزد [[خدا]] هم منزلتی ندارد تا او پشتیبانش باشد. ولی وقتی که آن جناب به [[مدینه]] [[مهاجرت]] فرمود و [[خدا]] نصرتش داد و دینش عالم‌گیر شد و آوازه‌اش همه جا پیچید، این حادثه غیر منتظره سخت ایشان را به [[خشم]] آورد؛ لذا [[خدا]] در این [[آیه]] ایشان را [[نکوهش]] کرده و اشاره می‌کند که [[یاور]] او [[خدا]] است و چون [[یاور]] او خداست، [[خشم]] ایشان پایان نمی‌پذیرد هرچند خود را خفه کنند. پس نقشه‌های ایشان هم اثری نخواهد داشت و معنای [[آیه]] این است: هر کس از [[مشرکین]] [[خیال]] کند که [[خدا]] او را [[یاری]] نمی‌کند و در دنیا نام [[پیغمبر]] خود را بلند نمی‌کند و [[دین]] او را گسترش نمی‌دهد و در [[آخرت]] او را مشمول [[مغفرت]] و [[رحمت]] خود نمی‌گرداند و گروندگان به وی را نیز وا می‌گذارد، آن گاه به خاطر همین [[خیال]] وقتی می‌بیند که [[خدا]] او را [[یاری]] کرده، دچار [[خشم]] می‌شود، چنین کسی طنابی بگیرد. و با آن به بلندی برود - مثل کسی که با طناب به درخت بلندی بالا می‌رود - آن گاه با همان طناب خود را خفه کند، بعد ببیند آیا [[کید]] و حیله‌اش خشمش را می‌نشاند یا خیر؟ و این معنا، به جهت [[بیان]] تمثیلی است و شیوه ای از ادا را نشان می‌دهد، مثل این که کسی به کسی بگوید خود را خفه کردی و این [[تمثیل]] و شیوه [[بیان]] عرفی که در آن زمان متعارف بوده است، معنای خوبی است که سیاق [[آیات]] قبلی، و [[نزول]] این [[سوره]] به اندک مدتی بعد از [[هجرت]]، یعنی در ایامی که [[مشرکین]] هنوز [[قدرت]] و [[شوکت]] خود را داشتند آن را [[تأیید]]<ref>ر. ک: المیزان ج ۱۴ ص ۴۹۶.</ref> می‌کند.<ref>درتفسیر مجمع البیان آمده است: «هاء» ضمیر در {{متن قرآن|لَنْ يَنْصُرَهُ اللَّهُ}} «هر کس که گمان می‌داشت خداوند در این جهان و در جهان واپسین هرگز پیامبر را یاری نخواهد کرد، (اینک) ریسمانی از سقف بیاویزد سپس (رشته زندگی خود را) ببرد آنگاه بنگرد که آیا این تدبیر او خشمش را از بین می‌برد؟» سوره حج، آیه ۱۵». به پیامبر برمی گردد. {{عربی|عن ابن عباس و قتادة و المعنی من کان یظن أن الله لن ینصر نبیه محمدا ص و لا یعینه علی عدوه {{متن قرآن|فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاءِ}} «هر کس که گمان می‌داشت خداوند در این جهان و در جهان واپسین هرگز پیامبر را یاری نخواهد کرد، (اینک) ریسمانی از سقف بیاویزد سپس (رشته زندگی خود را) ببرد آنگاه بنگرد که آیا این تدبیر او خشمش را از بین می‌برد؟» سوره حج، آیه ۱۵. أی فلیشدد حبلا فی سقفه «ثُم لْیقْطَعْ» أی لیمدد ذلک الحبل حتی ینقطع فیموت مختنقا و المعنی فلیختنق غیظا حتی یموت فإن الله ناصره و لا ینفعه غیظه}}. (مجمع البیان ج ۷ ص ۱۲۱).</ref>
| |
| # [[خداوند]] [[پیامبر]] را از توجه به امکانات [[کافران]] [[نهی]] کرده و [[حکمت]] آن را [[بیان]] نموده است: {{متن قرآن|وَلَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ}}<ref>«و به آنچه با آن دسته‌هایی از آنان را بهره‌مند گردانده‌ایم چشم مدوز، آراستگی زندگی این جهان را (به آنان داده‌ایم) تا آنان را در آن بیازماییم و روزی پروردگارت بهتر و پایاتر است» سوره طه، آیه ۱۳۱.</ref>.
| |
| # [[پیامبر]] [[مأمور]] وانهادن و بی‌اعتنائی به [[فریب]] خوردگان به [[حیات]] و [[زندگی]] دنیا: {{متن قرآن|وَذَرِ الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَهُمْ لَعِبًا وَلَهْوًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا}}<ref>«و آنان را که دین خویش به بازیچه و سرگرمی گرفتند و زندگانی دنیا آنان را فریفت رها کن و به آن (قرآن) پند ده، مبادا کسی برای آنچه کرده است نومید و نابود گردد، در حالی که او را در برابر خداوند میانجی و یاوری نباشد و هر جایگزینی (به سربها) دهد از او پذیرفته» سوره انعام، آیه ۷۰.</ref>
| |
| # [[پیامبر]] وظیفه‌دار استفاده از [[تمثیل]]، برای [[بیان]] [[حقیقت]] [[زندگی]] دنیا: {{متن قرآن|وَاضْرِبْ لَهُمْ مَثَلَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا}}<ref>«و برای آنان زندگانی این جهان را مثل بزن که به آبی مانند است که آن را از آسمان فرو فرستیم و گیاه روی زمین با آن در آمیزد آنگاه (خشک و) کوفته گردد و بادها آن را (به هر سو) بردارند و خداوند بر هر کاری تواناست» سوره کهف، آیه ۴۵.</ref>
| |
| # [[پیامبر]] موظف به رها کردن [[مشرکان]] [[مجرم]]، در یاوه‌گوئی‌هاو بازی‌های‌شان در [[زندگی]] دنیا: {{متن قرآن|فَذَرْهُمْ يَخُوضُوا وَيَلْعَبُوا حَتَّى يُلَاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي يُوعَدُونَ}}<ref>«پس آنان را واگذار تا یاوه گویند و به بازی پردازند تا آن روز را که به آنان وعده می‌دهند ببینند» سوره زخرف، آیه ۸۳.</ref>
| |
| # [[دنیا‌طلبی]] [[مشرکان]]، عامل ساختگی پنداشتن [[قرآن]] از جانب [[پیامبر]]: {{متن قرآن|أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ}}<ref>«یا می‌گویند (پیامبر) آن را بربافته است، بگو: اگر راست می‌گویید سوره‌ای همگون آن بیاورید و هر کس جز خداوند را می‌توانید فرا خوانید» سوره یونس، آیه ۳۸.</ref>... {{متن قرآن|مَنْ كَانَ يُرِيدُ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا}}<ref>«کسانی که زندگی این جهان و آراستگی آن را بخواهند (بر و بار) کارهایشان را در آن به آنان تمام خواهیم داد و در آن با آنان کاستی نمی‌ورزند» سوره هود، آیه ۱۵.</ref>
| |
| # [[اجرای حد]] بر [[محاربان با خدا و رسول]] موجب [[ذلت]] و [[خواری]] آنان در دنیا: {{متن قرآن|إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا}}<ref>«کیفر کسانی که با خداوند و پیامبرش به جنگ برمی‌خیزند و در زمین به تبهکاری می‌کوشند جز این نیست که کشته یا به دار آویخته شوند یا دست‌ها و پاهایشان ناهمتا بریده شود یا از سرزمین خود تبعید گردند؛ این (کیفرها) برای آنان خواری در این جهان است و در جهان واپسی» سوره مائده، آیه ۳۳.</ref>... {{متن قرآن|ذَلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا}}<ref>«کیفر کسانی که با خداوند و پیامبرش به جنگ برمی‌خیزند و در زمین به تبهکاری می‌کوشند جز این نیست که کشته یا به دار آویخته شوند یا دست‌ها و پاهایشان ناهمتا بریده شود یا از سرزمین خود تبعید گردند؛ این (کیفرها) برای آنان خواری در این جهان است و در جهان واپسی» سوره مائده، آیه ۳۳.</ref><ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر، محمد جعفر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی، سید محمد علی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۵۵۰.</ref>.
| |
|
| |
| == پرسش‌های وابسته == | | == پرسش‌های وابسته == |
|
| |
|
