غزوه بدر: تفاوت میان نسخه‌ها

غزوه بدر (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۸ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۰۷:۳۵

۱۳٬۹۲۱ بایت حذف‌شده ، ‏۲۸ آوریل ۲۰۲۰

←‏پیامبر و بدر در فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۳٬۳۸۶

ویرایش

@@ خط ۱۹: / خط ۱۹: @@
 *[[امام سجاد]]{{ع}} فرمود: کسی که در زمان [[غیبت]] [[قائم]] بر [[ولایت]] ما [[استوار]] بماند، [[خداوند]] به او [[پاداش]] هزاران [[شهید]] از [[شهیدان بدر]] و [[اُحد]] عطا می‌فرماید<ref>کشف الغمه، ج ۳، ص ۳۱۲؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۵.</ref>.
 *[[امام باقر]]{{ع}} در تعداد [[یاران]] [[حضرت]] و محل [[بیعت]] آنان با [[حضرت]] می‌فرماید: سیصد و اندی نفر به تعداد [[اهل بدر]]، در میان [[رکن و مقام]] با [[قائم]]{{ع}} [[بیعت]] می‌کنند<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۴؛ کشف الغمه، ج ۳، ص ۲۶۹.</ref>. و نیز فرمود: او همراه [[سیصد و سیزده]] نفر به تعداد [[اهل بدر]]، شتابان چون قطعه‌های ابر پاییزی ظاهر می‌شود<ref>الزام الناصب، ص ۲۲۶.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۶۴.</ref>.
-==پیامبر و بدر در فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم==
-*یکی از [[غزوات]] تحمیلی بر [[پیامبر]] [[غزوه بدر]] است. آن گونه که از [[آیات]] مربوط به این [[غزوه]] استفاده می‌شود و [[آیات]] آن در سوره [[آل عمران]] و [[انفال]] ذکر شده و شرایط و [[موقعیت]] این [[غزوه]] توصیف شده است، مثلا فرموده{{متن قرآن|وَلَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَأَنْتُمْ أَذِلَّةٌ}}<ref>«و بی‌گمان خداوند در «بدر» شما را با آنکه ناتوان بودید یاری کرد پس، از خداوند پروا کنید، باشد که سپاس گزارید» سوره آل عمران، آیه ۱۲۳.</ref>.[[آیه شریفه]] در [[مقام]] این است تا شاهدی باشد سزاوار نبود که از شما [[مؤمنین]] آثار فشل مشاهده شود، با اینکه ولی شما [[خدا]] است، و با اینکه [[خدا]] شما را که در بدر ذلیل بودید [[یاری]] فرمود. یا در جایی دیگر می‌فرماید:" {{متن قرآن|إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِينَ أَلَنْ يَكْفِيَكُمْ أَنْ يُمِدَّكُمْ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که به مؤمنان می‌گفتی: آیا بسنده‌تان نیست که خداوند با سه هزار فرشته فرو فرستاده (از سوی خود) شما را یاری رساند؟» سوره آل عمران، آیه ۱۲۴.</ref>
-*در [[تاریخ]] [[نقل]] شده، که [[حضرت]] مطلع شد که [[ابوسفیان]] در حال انتقال اموالی از [[شام]] است، در حالی که [[اموال]] بسیار از [[مسلمانان]] را [[غارت]] کرده بود و از طرفی در خود [[مکه]] در تدارک [[جنگی]] با [[مسلمانان]] است در این [[موقعیت]] فرصتی برای ضربه زدن و پیشدستی برای جلوگیری از ضربه آنان بود. در این جا [[وحی]] رسید: [[حضرت]] [[خداوند]] تو را به [[حق]] از خانه و جایگاهت در [[مدینه]] بیرون فرستاد، در حالی که بعضی از [[مؤمنان]] کراهت داشتند: {{متن قرآن|كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ}}<ref>«چنان که پروردگارت تو را از خانه‌ات به درستی بیرون آورد با آنکه بی‌گمان دسته‌ای از مؤمنان ناخرسند بودند» سوره انفال، آیه ۵.</ref>. این گروه ظاهربین و کم حوصله در مسیر راه به سوی بدر مرتبا با تو مجادله و [[گفتگو]] در این [[فرمان]] [[حق]] داشتند، و با این که این واقعیت را دریافته بودند» که این [[فرمان]] خداست، ولی باز دست از [[اعتراض]] خویش برنمی‌داشتند: {{متن قرآن|يُجَادِلُونَكَ فِي الْحَقِّ بَعْدَمَا تَبَيَّنَ}}<ref>«با تو درباره حقّ پس از آشکار شدن آن چالش می‌ورزیدند  گویی آنان را به سوی مرگ می‌رانند و آنان می‌نگرند» سوره انفال، آیه ۶.</ref>.
-#{{متن قرآن|كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ يُجَادِلُونَكَ فِي الْحَقِّ بَعْدَمَا تَبَيَّنَ كَأَنَّمَا يُسَاقُونَ إِلَى الْمَوْتِ وَهُمْ يَنْظُرُونَ}}<ref>«چنان که پروردگارت تو را از خانه‌ات به درستی بیرون آورد با آنکه بی‌گمان دسته‌ای از مؤمنان ناخرسند بودند با تو درباره حقّ پس از آشکار شدن آن چالش می‌ورزیدند  گویی آنان را به سوی مرگ می‌رانند و آنان می‌نگرند» سوره انفال، آیه ۵-۶.</ref>
-#{{متن قرآن|لَوْلَا كِتَابٌ مِنَ اللَّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمْ فِيمَا أَخَذْتُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«اگر در آنچه گرفته‌اید نوشته‌ای از خداوند، از پیش نبود، به یقین عذابی سترگ به شما می‌رسید» سوره انفال، آیه ۶۸.</ref>
-#{{متن قرآن|إِذْ يُرِيكَهُمُ اللَّهُ فِي مَنَامِكَ قَلِيلًا وَلَوْ أَرَاكَهُمْ كَثِيرًا لَفَشِلْتُمْ وَلَتَنَازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَلَكِنَّ اللَّهَ سَلَّمَ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که خداوند آنان را به تو در خوابت «اندک» نشان داد و اگر آنان را «بسیار» نشان داده بود سست می‌شدید  و در کار (جنگ) اختلاف می‌یافتید ولی خداوند (شما را) در امان داشت که او به اندیشه‌ها داناست» سوره انفال، آیه ۴۳.</ref>
-#{{متن قرآن|وَلَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَأَنْتُمْ أَذِلَّةٌ فَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ}}<ref>«و بی‌گمان خداوند در «بدر» شما را با آنکه ناتوان بودید یاری کرد پس، از خداوند پروا کنید، باشد که سپاس گزارید» سوره آل عمران، آیه ۱۲۳.</ref>.
-#{{متن قرآن|إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِينَ أَلَنْ يَكْفِيَكُمْ أَنْ يُمِدَّكُمْ رَبُّكُمْ بِثَلَاثَةِ آلَافٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُنْزَلِينَ بَلَى إِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا وَيَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هَذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ بِخَمْسَةِ آلَافٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُسَوِّمِينَ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که به مؤمنان می‌گفتی: آیا بسنده‌تان نیست که خداوند با سه هزار فرشته فرو فرستاده (از سوی خود) شما را یاری رساند؟ چرا؛ (بی‌گمان بسنده است و) اگر شکیبایی کنید و پرهیزگاری ورزید و آنان چنین شتابان به سوی شما آیند خداوند شما را با پنج هزار فرشته نشانگذار  یاری خواهد رساند» سوره آل عمران، آیه ۱۲۴.</ref>.
-#{{متن قرآن|إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجَابَ لَكُمْ أَنِّي مُمِدُّكُمْ بِأَلْفٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُرْدِفِينَ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که از پروردگارتان فریادخواهی می‌کردید  و به شما پاسخ داد که من با هزار فرشته پیاپی امدادگر شما خواهم بود» سوره انفال، آیه ۹.</ref>
-*'''نتیجه''': [[استغاثه]]، به معنای درخواست [[یاری]] است. چون تطبیق [[آیات]] این سوره با [[آیات]] سوره" [[آل عمران]] "این معنا را افاده می‌کند که منظور از [[نزول]] هزار [[ملائکه]] ردیف شده [[نزول]] هزار نفر از [[ملائکه]] است، که عده دیگری را در پی دارند، بنابراین هزار [[ملائکه]] ردیف شده با سه هزار [[ملائکه]] نازل شده منطبق می‌شود.
-*'''نکته''': در این [[آیات]] این محورها مطرح شده است.
-*همان گونه که به امر [[پروردگار]] [[پیامبر]] از [[مدینه]] به سوی بدر بیرون رفت، در حالی که گروهی از [[مؤمنان]] سخت ناراضی بودند. تقسیم [[انفال]] به طور مساوی پس از بدر هم برای گروهی از آنان [[رضایت]] بخش نبود. {{متن قرآن|كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ}}<ref>«چنان که پروردگارت تو را از خانه‌ات به درستی بیرون آورد با آنکه بی‌گمان دسته‌ای از مؤمنان ناخرسند بودند» سوره انفال، آیه ۵.</ref>
-*آن گروه با [[پیامبر]] در باره [[حق]] - پس از آن که روشن شده بود - مجادله می‌کردند و از درگیری [[نظامی]] چنان [[بیم]] داشتند که گوئی به سوی [[مرگ]] رانده می‌شوند. {{متن قرآن|يُجَادِلُونَكَ فِي الْحَقِّ بَعْدَمَا تَبَيَّنَ كَأَنَّمَا يُسَاقُونَ إِلَى الْمَوْتِ وَهُمْ يَنْظُرُونَ}}<ref>«با تو درباره حقّ پس از آشکار شدن آن چالش می‌ورزیدند  گویی آنان را به سوی مرگ می‌رانند و آنان می‌نگرند» سوره انفال، آیه ۶.</ref>
-*اگر پیشتر از جانب [[خدا]] مقرر نشده بود که به [[عذاب]] گرفتار نگردید، قطعاً به سبب این که در [[جنگ بدر]] [[اسیر]] گرفتید، عذابی سخت به شما می‌رسید<ref>این معنا بر اساس آن چیزی است که در تفسیر المیزان در ذیل آیه انجام گرفته، ولی معانی دیگری گفته شده است:
-#اگر وعده قبلی خدا: «مبنی بر ظفر یافتن شما بر یکی از آن دو گروه» نبود به سبب [اسیر] گرفتن شما [بخشی از وقتتان را گرفت] شکست بزر گی به شما می‌رسید.
-#اگر حکم مقرری که ار جانب خدا گذشته است نبود: "که قبل از اتمام حجت عذاب نکند" حتما شما را درباره آنچه گرفتید: "اسیرانی که بدون دستورپیامبر به خاطر فدیه گرفتید" عذابی بزرگ می‌رسید. این دو ترجمه از صالحی نجف آبادی و از میرزا علی مشکینی می‌باشد</ref> {{متن قرآن|لَوْلَا كِتَابٌ مِنَ اللَّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمْ فِيمَا أَخَذْتُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«اگر در آنچه گرفته‌اید نوشته‌ای از خداوند، از پیش نبود، به یقین عذابی سترگ به شما می‌رسید» سوره انفال، آیه ۶۸.</ref>
-*[[خداوند]] به [[پیامبر]] می‌فرماید، ما پیش از بدر در [[خواب]] نیروی مخالف را به تو کم نشان دادیم و اگر زیاد نشان داده بودیم، [[سست]] می‌شدید و دچار [[تفرقه]] می‌گردید، [[ولی خدا]] شما را سالم نگه داشت و [[خدا]] به آن چه در درون سینه‌ها می‌گذرد [[آگاه]] است: {{متن قرآن|إِذْ يُرِيكَهُمُ اللَّهُ فِي مَنَامِكَ قَلِيلًا وَلَوْ أَرَاكَهُمْ كَثِيرًا لَفَشِلْتُمْ وَلَتَنَازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَلَكِنَّ اللَّهَ سَلَّمَ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که خداوند آنان را به تو در خوابت «اندک» نشان داد و اگر آنان را «بسیار» نشان داده بود سست می‌شدید  و در کار (جنگ) اختلاف می‌یافتید ولی خداوند (شما را) در امان داشت که او به اندیشه‌ها داناست» سوره انفال، آیه ۴۳.</ref>
-*و ظاهرا مصداق [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که از پروردگارتان فریادخواهی می‌کردید  و به شما پاسخ داد که من با هزار فرشته پیاپی امدادگر شما خواهم بود» سوره انفال، آیه ۹.</ref>، واقعه روز بدر است، و البته این [[وعده]] را به شرط [[صبر]] و [[تقوا]] داده و فرموده است: {{متن قرآن|إِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا وَيَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هَذَا}}<ref>«چرا؛ (بی‌گمان بسنده است و) اگر شکیبایی کنید و پرهیزگاری ورزید و آنان چنین شتابان به سوی شما آیند خداوند شما را با پنج هزار فرشته نشانگذار  یاری خواهد رساند» سوره آل عمران، آیه ۱۲۵.</ref><ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر، محمد جعفر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی، سید محمد علی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۲۲۳-۲۲۵</ref>.
 == پرسش‌های وابسته ==