ویژگی علم معصوم در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

#[[ظرف دانش خداوند]]: هر کسی نمی‌تواند [[دانش]] الهی را [[تحمل]] کند؛ بلکه [[دانش]] الهی به سبب گستردگی، نیازمند انسان‌های باظرفیتی است که [[دانش]] الهی را می‌پذیرند و از هم، فرو نمی‌ریزند. یکی از ویژگی‌های [[دانش]] [[اهل بیت]]{{ع}} [[توانایی]] پذیرش [[دانش]] [[خداوند]] است، آنان، [[برگزیده خداوند]] و ظرف [[دانش]] او هستند.<ref>ر.ک. محمدی ری شهری، محمد، شرح زیارت جامعه کبیره، ص ۷۶ ـ ۸۲</ref> [[امام سجاد]]{{ع}} در توصیف [[اهل بیت]]{{ع}} فرمودند:<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، معانی الاخبار، ص ۳۵، ح ۵</ref> «ما، درهای [[خدا]] هستیم و ما، راه راست اوییم و ما، ظرف [[دانش]] او هستیم».<ref>ر.ک. محمدی ری شهری، محمد، شرح زیارت جامعه کبیره، ص ۷۶ ـ ۸۲</ref> [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند:<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، ص ۶۲، ح ۷</ref> «إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی انْتَجَبَنَا لِنَفْسِهِ‏ فَجَعَلَنَا صَفْوَتَهُ‏ مِنْ‏ خَلْقِهِ‏ وَ أُمَنَاءَهُ عَلَی وَحْیِهِ وَ خُزَّانَهُ فِی أَرْضِهِ وَ مَوْضِعَ سِرِّهِ وَ عَیْبَةَ عِلْمِهِ»<ref>ر.ک. افقی، داوود، بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات، ص ۲۸ ـ ۳۲</ref> این از [[عنایات]] [[خداوند]] به [[اهل بیت]]{{ع}} است و چنین ظرفیتی را [[خداوند]]، تنها برای ایشان، فراهم آورده است.<ref>ر.ک. محمدی ری شهری، محمد، شرح زیارت جامعه کبیره، ص ۷۶ ـ ۸۲</ref> [[پیامبر]]{{صل}} و [[امام]]{{ع}} برای‌ راهنمایی‌ تمام‌ افراد [[بشر]] با وجود اختلاف‌ زبان‌، طبیعت‌، رنگ‌، گسترش‌ زمین‌، پراکنده‌ بودن‌ مردم‌ از یکدیگر و بسیاری‌ از جهت‌های‌ مختلف‌ که‌ [[مردم]] را از هم‌ دور می‌کند، باید سخن‌ تمامی‌ آنان‌ را بشنود و با آنان‌ سخن‌ بگوید، آن‌گاه‌ تمامی افراد را در اجرای‌ عدالت‌ و احکام‌ [[خدا]] برابر بداند و از حال‌ آنان‌ باخبر باشد؛ این‌ گونه‌ اطلاع‌ و خبر داشتن‌ از مردم‌ را، انسان‌ عادی‌ نمی‌تواند و فقط‌ انسانی‌ این‌ ویژگی‌ را دارست‌ که‌ از دانش‌ گسترده خدادادی‌ بهره‌ می‌برد. [[امام]] باید از دورترین‌ جاهای‌ زمین‌ که‌ مردم‌ در آن‌ زندگانی‌ می‌کنند با خبر باشد تا درد و رنج‌ آنان‌ را دریابد و اگر نماینده‌ای‌ را به‌ آن‌ جاها گسیل‌ کرد، در هر زمان‌ از او با خبر باشد تا مبادا او در مقام‌ خود بر مردم‌ ستم‌ کند. اگر [[امام]] مانند دیگر افراد عادی‌ در زمان‌ قدیم‌، پس‌ از گذشت‌ ماه‌ها و سال‌ها از [[اخبار]] دور دست‌ خبرگیری‌ کند و یا با وسایل‌ متعارف‌ آن‌ زمان‌ با فاصله‌های‌ زمانی‌ بسیار از حال‌ دیگران‌ با خبر گردد، ستم‌ زمین‌ را فرا می‌گیرد و [[فساد]] بر [[جامعه‌]] [[استیلا]] می‌یابد و هدف‌ و غرضی‌ که‌ در فرستادن [[پیامبر]] و [[انتخاب امام]] از راهنمایی‌ و هدایت‌ مردم‌ است‌، به دست‌ نخواهد آمد و نیک بختی‌ [[دنیا]] و آخرت‌ مردم‌ بر رغم‌ [[وجود امام]] تأمین‌ نخواهد شد.<ref>ر.ک. شریعتمدار جزایری، سید نورالدین، امام حسین و علم به شهادت، ص ۸</ref>  

#[[علم]] [[اهل بیت]]{{ع}} الهی و [[لدنی]] بوده و در اثر [[اتصال به عالم غیب]] و [[هم‌نشینی]] با [[فرشتگان الهی]] به دست آمده است.<ref>ر.ک. فاضل لنکرانی، محمد، اشراقی، شهاب الدین، پاسداران وحی، ص ۱۹۳؛ قاضی طباطبایی، سید محمد علی، رساله‌ای در دلالت آیۀ تطهیر بر علم گستردۀ پیامبر و امام، ص ۴۸۲</ref> [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۵۵</ref> «خدای ـ تبارک و تعالی ـ را دو گونه [[علم]] است: یک، آن علمی که فرشتگانِ [[مقرب]] و [[پیامبران]] و [[رسولان]] را از آن [[آگاه]] ساخته است، این [[علم]] را ما نیز می‌دانیم. دو، آن علمی که ویژه [[ذات مقدس]] اوست و کسی جز او، آن را نمی‌داند "[[علم مستأثر]]". لکن چون [[خدا]] [[اراده]] کند که چیزی از همین [[علم]] را نیز [[آشکار]] گرداند به ما بیاموزد. و [[امامان]] پیشین را نیز از آن [[آگاه]] کرده بود».<ref>ر.ک. فاضل لنکرانی، محمد، اشراقی، شهاب الدین، پاسداران وحی، ص ۱۹۳</ref>

#[[همسانی سخن آنان با حدیث پیامبر]]{{صل}}: در [[باور]] [[پیروان اهل بیت]]{{ع}}، [[حدیث]] [[اهل بیت]]{{ع}}، همان [[حدیث]] [[پیامبر]]{{صل}} است و در میان گفتار [[پیشوایان دینی]]، هیچ گونه تفاوتی دیده نمی‌شود. سخن [[خاندان رسالت]]، تفصیل و [[تبیین]] [[احادیث]] [[پیامبر]]{{صل}} است و [[میراث]] ماندگار [[حدیثی]] [[شیعه]]، ۲۷۳ سال، همراه [[معصومان]] ما بوده است. [[امام صادق]]{{ع}} در این زمینه فرمودند:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۵۳، ح ۱۴</ref> «سخن من، سخن پدرم است و سخن پدرم، سخن جدم است و سخن جدم، سخن [[حسین]]{{ع}} است و سخن [[حسین]]{{ع}}، سخن [[حسن]]{{ع}} است و سخن [[حسن]]{{ع}}، سخن [[امیرمؤمنان]]{{ع}} است و سخن [[امیرمؤمنان]]{{ع}}، سخن [[پیامبر خدا]]{{صل}} است و سخن [[پیامبر خدا]]{{صل}} [[کلام]] خداوندی است». آنچه [[سخن پیامبر]]{{صل}} و [[خاندان]] ایشان را همسان کرده، اتصال آن به منبع [[وحی]] است و از آنجا که سرچشمه همه [[احادیث اهل بیت]]{{ع}}، سخن [[خداوند]] است، در واقع، هیچ تعارضی در میان [[احادیث]] آنان، وجود ندارد.<ref>ر.ک. محمدی ری شهری، محمد، شرح زیارت جامعه کبیره، ص ۷۶ ـ ۸۲</ref>

#[[آگاه ترین مردم]]: [[اهل بیت]]{{ع}}، [[آگاه ترین مردم]] هستند؛ زیرا [[دانش]] الهی نزد آنان است و گنج‌وران [[دانش]] خداوندند و بر همۀ نادانستنی‌ها، آگاه‌اند.<ref>ر.ک. محمدی ری شهری، محمد، شرح زیارت جامعه کبیره، ص ۷۶ ـ ۸۲؛ میرترابی حسینی، زهرة السادات، علم لدنی در قرآن و حدیث، ص ۱۰ ـ ۱۲</ref> [[امام باقر]]{{ع}} یک بار از [[جابر بن عبدالله انصاری]] سؤالی کرد، [[جابر]] در پاسخ گفت:<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۳۶، ص ۲۵۱</ref> "به [[خدا]] [[سوگند]]، من بر خلاف [[نهی]] [[پیامبر خدا]]{{صل}} [[رفتار]] نمی‌کنم! او به من، چنین فرموده است: شما [[امامان]] [[هدایت‌گر]] از خاندانش پس از او هستید که در [[کودکی]]، خردمندترین [[مردم]] و در بزرگی، [[داناترین]] مردمید".<ref>ر.ک. محمدی ری شهری، محمد، شرح زیارت جامعه کبیره، ص ۷۶ ـ ۸۲</ref> [[پیامبر]] [[مظهر]] صفات‌ خداست و‌ باید در دانش‌ و آگاهی‌ وسیع‌ نیز [[مظهر]] [[خدا]] باشد. روشن‌ است‌ که‌ مقصود از [[مظهر]] صفات‌ بودن‌، همانندی پیامر{{صل}} با [[خدا]] در تمام‌ صفات‌ از جهت‌ چگونگی‌ و مقدار نیست‌؛ زیرا این‌ [[باور]] شرک‌ است‌، بلکه‌ مقصود این‌ است‌ که‌ [[خداوند]] بهرۀ سرشاری‌ از علم‌ و دانش‌ خود را به‌ پیامبران‌ داده‌، که‌ دیگر مردم‌ از آن‌ بی‌بهره‌ هستند و علمی‌ را که‌ [[خداوند]] به‌ پیامبران‌ داده‌، افراد عادی‌ [[بشر]] به‌ آن‌ دسترس‌ ندارند. پس‌ از ثبوت‌ این‌ دانش‌ خدایی‌ برای‌ پیامبران‌، همین‌ علم‌ برای [[امام]] نیز ثابت‌ می‌شود.<ref>ر.ک. شریعتمدار جزایری، سید نورالدین، امام حسین و علم به شهادت، ص ۸</ref>