جمعه: تفاوت میان نسخه‌ها

==چیستی جمعه==

جمعه نام روز آخر هفته، روز تعطیلی [[مسلمانان]] و روزی است که [[مردم]] برای [[نماز جمعه]] گرد هم می‌‌آیند و به عقیدۀ برخی، جمعه از آن‌‏رو جمعه نامیده شده است که در آن روز جهت [[نماز]] اجتماع می‌‏کنند<ref>راغب اصفهانی، مفردات.</ref>. اولین کسی که جمعه را جمعه نامید کعب بن لوی بن غالب ـ یکی از اجداد [[پیامبر]]{{صل}} ـ بود، پیش از آن، این روز را عروبه می‌‎گفتند<ref>معارف و معاریف، ج ۲، ص ۵۶۰.</ref>.<ref>ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعود‎نامه، ص ۲۵۰.</ref>  

==[[روایات]] درباره جمعه==

۱. [[راوی]] می‌‌گوید: [[خدمت]] [[امام هادی]]{{ع}} رسیدم و گفتم: ای [[سید]] من! [[حدیثی]] از [[رسول خدا]]{{صل}} [[روایت]] شده که معنای آن را نمی‌‌فهمم. فرمودند: چیست‌؟ گفتم: {{متن حدیث|لَا تُعَادُوا الْأَیَّامَ فَتُعَادِیَکُمْ}} یعنی با روزها [[دشمنی]] نکنید که آنها با شما [[دشمنی]] خواهند کرد. [[حضرت]] فرمودند: «مراد از ایام، ما هستیم مادامی که آسمان‌‌ها و [[زمین]] بپا‎ست. [[شنبه]] اسم [[رسول خدا]]{{صل}} و یکشنبه [[امیر المؤمنین]]{{ع}} و [[دوشنبه]] [[امام حسن]] و [[امام حسین]]{{ع}} و سه‌شنبه [[علی بن الحسین]] و [[محمد بن علی]] و [[جعفر بن محمد]]{{ع}} و چهارشنبه [[موسی بن جعفر]] و [[علی بن موسی]] و [[محمد بن علی]]{{ع}} و منم و [[پنجشنبه]] فرزندم [[حسن]]{{ع}} و جمعه [[فرزند]] فرزندم است و به سوی او [[اهل حق]] جمع می‎‌شوند و روزی است که در آن روز [[ظهور]] خواهد نمود»<ref>ر.ک: حیدرزاده، عباس، فرهنگنامۀ آخرالزمان، ص۲۰۶.</ref>.  

۶. در روایاتی آمده است: «روزی که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[حضرت علی]]{{ع}} را در [[غدیر خم]] [[نصب]] فرمود، جمعه بود و روز [[قیام قائم]]{{ع}} جمعه خواهد بود و روز برپایی [[رستاخیز]] جمعه خواهد بود»<ref>.{{متن حدیث|وَ کَانَ الْیَوْمُ الَّذِی نَصَبَ فِیهِ ـ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ{{ع}} ـ بِغَدِیرِ خُمٍ‏ یَوْمَ‏ الْجُمُعَةِ وَ قِیَامُ‏ الْقَائِمِ‏{{ع}} یَکُونُ فِی یَوْمِ الْجُمُعَةِ وَ تَقُومُ الْقِیَامَةُ فِی یَوْمِ الْجُمُعَة‏‏‏‏‏‏‏‏}}؛ ابن بابویه، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص ۴۲۲.</ref>. البته بین این سه رخداد [[عظیم]]، وجوه مشترک فراوانی وجود دارد<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌‌نامۀ مهدویت، ص۱۶۱ ـ ۱۶۲.</ref>.

==[[اعمال]] جمعه==

برخی از [[اعمال]] [[روز جمعه]] عبارت‌اند از: استراحت، [[نظافت]]، [[عبادت]]، [[دید و بازدید]]، رفتن سر [[خاک]] مردگان، دادن [[صدقه]]، [[اطعام]]، [[شرکت]] در [[نماز جمعه]]، [[خواندن]] "سورۀ جمعه" در شب و [[روز جمعه]]، [[مستحب]] بودن "[[غسل]] جمعه"، [[صلوات]] فرستادن که بنابر روایتی منقول از [[امام صادق]]{{ع}}: «پرفضیلت‌‌ترین عمل در [[روز جمعه]] است»<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، خصال، ص ۳۹۴.</ref>.  

==جمعه و انتساب به [[امام زمان]]{{ع}}==

از مهم‌‏ترین [[اعمال]] [[مؤمنان]] در [[روز جمعه]]، توجه به [[حضرت مهدی]]{{ع}}‏ و [[انتظار فرج]] آن بزرگوار است. و [[زیارت]] آن [[حضرت]] و [[دعا برای تعجیل فرج]] او [[مستحب]] است<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌‌نامۀ مهدویت، ص۱۶۱ ـ ۱۶۲؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌‌نامۀ دینی، ص۱۴.</ref>. در [[زیارت امام زمان]]{{ع}} که [[امام هادی]]{{ع}} برای [[روز جمعه]] فرمودند، آمده است: «بگو ای مولای من، ای [[صاحب الزمان]]! [[صلوات]] [[خدا]] بر تو و بر [[اهل بیت]] تو؛ این روز، جمعه است، روز توست که در آن [[ظهور]] تو [[انتظار]] می‌‌رود و [[راحتی]] و [[گشایش]] امور [[مؤمنین]] به دست تو و نابودی [[کافران]] به [[شمشیر]] تو در این روز خواهد بود. من در این روز مهمان تو هستم و به همجواری تو آمده‌ام. ای مولای من، تو بخشنده‌‎ای و از [[خاندان]] [[بخشنده]] هستی و تو (از جانب [[خداوند]]) عهده‏‌دار مهما‏‏نداری و [[پناه]] دادن ([[مؤمنین]]) هستی، پس مرا به مهمانی طلب و پناهم ده. [[صلوات]] بر تو و [[خاندان]] [[پاک]] تو»<ref>{{متن حدیث|یَا مَوْلَایَ یَا صَاحِبَ الزَّمَانِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْکَ وَ عَلَی آلِ بَیْتِکَ هَذَا یَوْمُ الْجُمُعَةِ وَ هُوَ یَوْمُکَ الْمُتَوَقَّعُ فِیهِ ظُهُورُکَ وَ الْفَرَجُ فِیهِ لِلْمُؤْمِنِینَ عَلَی یَدِکَ وَ قَتْلُ الْکَافِرِینَ بِسَیْفِکَ وَ أَنَا یَا مَوْلَایَ فِیهِ ضَیْفُکَ وَ جَارُکَ وَ أَنْتَ یَا مَوْلَایَ کَرِیمٌ مِنْ أَوْلَادِ الْکِرَامِ وَ مَأْمُورٌ بِالضِّیَافَةِ وَ الْإِجَارَةِ فَأَضِفْنِی وَ أَجِرْنِی صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْکَ وَ عَلَی أَهْلِ بَیْتِکَ الطَّاهِرِین‏}}؛ جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع، ص۳۸.</ref>.<ref>ر.ک: حیدرزاده، عباس، فرهنگنامۀ آخرالزمان، ص۲۰۶.</ref>