کارگزاران امام علی: تفاوت میان نسخهها
←مقدمه
جز (جایگزینی متن - '==جستارهای وابسته == {{' به '{{') |
(←مقدمه) |
||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
#افراد [[متدین]]، [[متعهد]] و معتمدی که به گونهای [[ضعف]] [[مدیریت]] داشتند و در [[تدبیر امور]]، از جایگاهی بلند برخوردار نبودند. اینان، چهرههایی موجه بودند؛ اما در کوران حوادث نتوانستند تصمیمی [[استوار]] بگیرند و به درستی از بحرانها [[نجات]] یابند. [[محمد بن ابی بکر]]، با همه ارجمندی، نتوانست [[مصر]] را آرام نگه دارد و پس از [[شورش]] هواداران [[معاویه]]، [[توان]] [[دفاع]] را از دست داد. [[ابو ایوب انصاری]]، با همه جلالت و [[عظمت]]، از رویارویی با بُسر بن ارطات، عاجز آمد و فرار کرد. [[سهل بن حنیف]]، پس از [[شورش]] [[فارس]] و سر برتافتن [[مردمان]] آن سامان از پرداخت [[مالیات]]، نتوانست بر آنها چیره شود و از این رو، برکنار شد. [[عبید الله بن عباس]] نیز از مقابل بُسر، فرار کرد. [[عثمان بن حنیف]]، در رویارویی با فریبگری جَمَلیان، میدان را از دست داد و [[شکست]] خورد و دستگیر شد. [[کمیل بن زیاد]]، در رویارویی با هجومها و غارتگریهای [[معاویه]]، تاب نیاورد. از این رو، آهنگ "مقابله به مِثْل" کرد و به [[غارت]] مناطق [[شام]]، روی آورد که [[علی]]{{ع}} او را [[سرزنش]] کرد. | #افراد [[متدین]]، [[متعهد]] و معتمدی که به گونهای [[ضعف]] [[مدیریت]] داشتند و در [[تدبیر امور]]، از جایگاهی بلند برخوردار نبودند. اینان، چهرههایی موجه بودند؛ اما در کوران حوادث نتوانستند تصمیمی [[استوار]] بگیرند و به درستی از بحرانها [[نجات]] یابند. [[محمد بن ابی بکر]]، با همه ارجمندی، نتوانست [[مصر]] را آرام نگه دارد و پس از [[شورش]] هواداران [[معاویه]]، [[توان]] [[دفاع]] را از دست داد. [[ابو ایوب انصاری]]، با همه جلالت و [[عظمت]]، از رویارویی با بُسر بن ارطات، عاجز آمد و فرار کرد. [[سهل بن حنیف]]، پس از [[شورش]] [[فارس]] و سر برتافتن [[مردمان]] آن سامان از پرداخت [[مالیات]]، نتوانست بر آنها چیره شود و از این رو، برکنار شد. [[عبید الله بن عباس]] نیز از مقابل بُسر، فرار کرد. [[عثمان بن حنیف]]، در رویارویی با فریبگری جَمَلیان، میدان را از دست داد و [[شکست]] خورد و دستگیر شد. [[کمیل بن زیاد]]، در رویارویی با هجومها و غارتگریهای [[معاویه]]، تاب نیاورد. از این رو، آهنگ "مقابله به مِثْل" کرد و به [[غارت]] مناطق [[شام]]، روی آورد که [[علی]]{{ع}} او را [[سرزنش]] کرد. | ||
#کسانی که باوری [[استوار]] نداشتند و از ایمانی ریشهدار، برخوردار نبودند، گو این که سیاستمدارانی بودند اهل [[تدبیر]] با [[مدیریتی]] کارآمد. اینان، از چنگانداختن بر [[بیت المال]] و [[اسراف]] و تبذیر در آن، باکی نداشتند. [[امام]]{{ع}} از چنین کارگزارانی شکایت داشت و خطاب به آنان میفرمود: {{متن حدیث|"لَوِ ائْتَمَنْتُ أَحَدَکم عَلی قَدَحٍ، لأخَذَ عِلاقَتَهُ!"}}<ref>«اگر کاسهای به یکی از شما بسپارم، دستهاش را میدزدد!» البدایة والنهایة، ج ۷، ص ۳۲۶.</ref> [[زیاد بن ابیه]]، از این گونه کسان است. او به سبب تصرفهای ناروا در [[بیتالمال]]، [[اعتراض]] [[امام علی]]{{ع}} را علیه خود برانگیخت و پس از [[شهادت امام]]{{ع}} به [[معاویه]] پیوست و از ارتکاب جنایت، روی برنتافت. [[منذر بن جارود]] نیز بدان جهت که در [[بیت المال]]، حیف و میلْ روا داشته بود، مورد [[عتاب]] [[امام]]{{ع}} قرار گرفت. [[نعمان بن عجلان]]، پس از [[بذل و بخشش]] [[بیت المال]] به افراد قبیلهاش و تصرفات ناروا به نفع خود، [[عتاب]] [[علی]]{{ع}} را برانگیخت. آنگاه فرار کرد و به [[معاویه]] پیوست. [[یزید]] بن حجیه و مَصْقَلة بن هُبَیره و قَعْقاع بن شور نیز چنین کردند<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۸۱۷.</ref>. | #کسانی که باوری [[استوار]] نداشتند و از ایمانی ریشهدار، برخوردار نبودند، گو این که سیاستمدارانی بودند اهل [[تدبیر]] با [[مدیریتی]] کارآمد. اینان، از چنگانداختن بر [[بیت المال]] و [[اسراف]] و تبذیر در آن، باکی نداشتند. [[امام]]{{ع}} از چنین کارگزارانی شکایت داشت و خطاب به آنان میفرمود: {{متن حدیث|"لَوِ ائْتَمَنْتُ أَحَدَکم عَلی قَدَحٍ، لأخَذَ عِلاقَتَهُ!"}}<ref>«اگر کاسهای به یکی از شما بسپارم، دستهاش را میدزدد!» البدایة والنهایة، ج ۷، ص ۳۲۶.</ref> [[زیاد بن ابیه]]، از این گونه کسان است. او به سبب تصرفهای ناروا در [[بیتالمال]]، [[اعتراض]] [[امام علی]]{{ع}} را علیه خود برانگیخت و پس از [[شهادت امام]]{{ع}} به [[معاویه]] پیوست و از ارتکاب جنایت، روی برنتافت. [[منذر بن جارود]] نیز بدان جهت که در [[بیت المال]]، حیف و میلْ روا داشته بود، مورد [[عتاب]] [[امام]]{{ع}} قرار گرفت. [[نعمان بن عجلان]]، پس از [[بذل و بخشش]] [[بیت المال]] به افراد قبیلهاش و تصرفات ناروا به نفع خود، [[عتاب]] [[علی]]{{ع}} را برانگیخت. آنگاه فرار کرد و به [[معاویه]] پیوست. [[یزید]] بن حجیه و مَصْقَلة بن هُبَیره و قَعْقاع بن شور نیز چنین کردند<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۸۱۷.</ref>. | ||
==فهرست گارگزارن== | |||
=== [[استانداران مکه]]=== | |||
* [[ابوقتاده انصاری]] | |||
* [[قثم بن عباس]] | |||
=== [[کارگزاران مدینه]]=== | |||
* [[تمیم بن عمرو، ابو حبیش]] (فرماندار مدینه) | |||
* [[سهل بن حنیف بن وهب انصاری]] (فرماندار مدینه) | |||
* [[تمّام بن عباس]] (فرماندار مدینه) | |||
* [[ابوایوب انصاری]] (فرماندار مدینه) | |||
* [[حارث بن ربیع، ابو زیاد]] (کارگزار مدینه) | |||
=== [[کارگزاران کوفه]]=== | |||
* [[ابوموسی اشعری]] (استاندار کوفه) | |||
* [[قرظة بن کعب بن عمرو انصاری]] (استاندار کوفه) | |||
* [[عقبة بن عمرو انصاری]] (جانشین امیرالمؤمنین در کوفه) | |||
* [[هانی بن هوذه]] (جانشین امام علی در کوفه) | |||
=== [[کارگزاران یمن]]=== | |||
* [[حبیب بن منتجب]] (فرماندار یکی از شهرهای یمن) | |||
* [[سعید بن نمران همدانی]] (کارگزار جند) | |||
* [[عبیدالله بن عباس بن عبدالمطلب]] (کارگزار یمن) | |||
=== [[کارگزاران نهروان، فرات و بهرسیر]]=== | |||
* [[عبدالله بن خباب بن ارت]] (کارگزار نهروان) | |||
* [[عبیده سلمانی]] (کارگزار فرات) | |||
* [[عدی بن حارث، احتمالا عدی بن حاتم باشد]] (کارگزار بهرسیر) | |||
=== [[کارگزاران مداین]]=== | |||
* [[حذیفة بن یمان]] (فرماندار مداین) | |||
* [[یزید بن قیس ارحبی]] (کارگزار مداین) | |||
* [[لام بن زیاد بن غطیف]] (کارگزار مداین) | |||
* [[سعد بن مسعود ثقفی]] (فرماندار مداین) | |||
=== [[کارگزاران جزیره و اطراف آن]]=== | |||
* [[ابو حسان بن حسان بکری]] (فرماندار شهر انبار) | |||
* [[مالک بن کعب ارحبی]] (فرماندار عین التمر) | |||
* [[کمیل بن زیاد نخعی]] (فرماندار هیت) | |||
* [[مالک اشتر ]] (کارگزار جزیره) | |||
* [[شبیب بن عامر]] (کارگزار نصیبین) | |||
=== [[کارگزاران جبّل و کسکر]]=== | |||
* [[سلیمان بن صرد خزاعی]] (کارگزار جبّل) | |||
* [[قدامه بن عجلان]] (کارگزار کسکر) | |||
* [[قعقاع بن شور ذهلی]] (کارگزار کسکر) | |||
=== [[کارگزاران بحرین، عمان و اهواز]]=== | |||
* [[عمر بن ابی سلمه]] (فرماندار بحرین) | |||
* [[نعمان بن عجلان زرقی]] (فرماندار بحرین و عمان) | |||
* [[عمرو بن سلمه ارحبی]] | |||
* [[حلوف بن عوف ازدی]] (کارگزار عمان) | |||
* [[خریت بن راشد ناجی]] (کارگزار اهواز) | |||
=== [[کارگزاران فارس]]=== | |||
* [[منذر بن جارود عبدی فرماندار اصطخر فارس) | |||
* [[مصقله بن هبیره شیبانی فرماندار اردشیر خرّه) | |||
* [[زیاد بن ابیه]] (کارگزار فارس) | |||
=== [[کارگزاران اصفهان، ری، قزوین و همدان]]=== | |||
* [[مخنف بن سلیم ازدی]] (استاندار اصفهان، ری، قزوین و همدان) | |||
* [[یزید بن قیس ارحبی]] (استاندار اصفهان، ری و همدان) | |||
* [[یزید بن قیس حجّیه تیمی]] (کارگزار ری) | |||
* [[ربیع بن خثیم کوفی ]] (کارگزار قزوین) | |||
* [[جریر بن عبدالله بجلی]] (کارگزار همدان از طرف عثمان، که تا مدتی بعد از خلافت حضرت علی(ع) در این سمت باقی بود) | |||
=== [[کارگزاران خراسان، سجستان و کرمان]]=== | |||
* [[جعده بن هبیره]] (کارگزار خراسان) | |||
* [[خلید بن قرّه یربوعی]] (کارگزار خراسان) | |||
* [[حریث بن جابر حنفی بکری]] (کارگزار خراسان) | |||
* [[عون بن جعده]] (کارگزار سجستان و سیستان) | |||
* [[ربعی بن کائس عنبری]] (کارگزار سجستان) | |||
* [[عبدالله بن اهتم]] (کارگزار کرمان) | |||
=== [[کارگزاران آذربایجان و حلوان]]=== | |||
* [[اشعث بن قیس]] (کارگزار آذربایجان) | |||
* [[اسود بن قطبه]] (کارگزار حلوان) | |||
* [[قیس بن سعد بن عباده انصاری]] (کارگزار آذربایجان) | |||
* [[عبدالله بن شبیل احمسی، جانشین قیس در آذربایجان) | |||
* [[سعد بن حارث خزاعی]] (کارگزار آذربایجان) | |||
=== [[استانداران مصر]]=== | |||
* [[محمد بن ابی حذیفه]] | |||
* [[قیس بن سعد بن عباده انصاری]] (استاندار مصر) | |||
* [[مالک بن حارث اشتر نخعی]] (استاندار مصر) | |||
* [[محمد بن ابی بکر]] (استاندار مصر) | |||
=== [[استانداران بصره]]=== | |||
* [[عثمان بن حنیف انصاری]] (استاندار بصره) | |||
* [[ابوالاسود دؤلی]] (استاندار بصره) | |||
{{مدخل امام علی}} | {{مدخل امام علی}} | ||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == | ||