جامعیت اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'جامعۀ انسانی' به 'جامعۀ انسانی'
جز (جایگزینی متن - 'طباطبایی، سید محمد حسین،' به 'طباطبایی، سید محمد حسین،') |
جز (جایگزینی متن - 'جامعۀ انسانی' به 'جامعۀ انسانی') |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
===[[جامعیت]] لازمۀ [[خاتمیت]]=== | ===[[جامعیت]] لازمۀ [[خاتمیت]]=== | ||
*باید توجه داشت جامعیت اسلام از لوازم [[خاتمیت اسلام]] است، جامعیتی ناظر به همۀ [[جوامع]] تا [[روز قیامت]]؛ برخلاف [[ادیان]] پیشین که به [[دلیل]] خاتم نبودن، [[جامعیت]] آنها مختص به جامعه‌ای خاص، جغرافیایی محدود یا زمانی مشخص بوده است؛ زیرا بر اساس [[حکمت الهی]] هر [[دینی]] در هر زمانی باید با توجه به ظرفیت انسان‌های همان زمان از [[جامعیت]] برخوردار باشد و معنا ندارد [[خالق]] [[حکیم]]، هدفی ارزشمند برای [[آفرینش انسان]] در نظر بگیرد و از سوی دیگر برای تحقق [[هدف]]، [[تکالیف]] فراعقلی لازم را در اختیارش قرار ندهد<ref>ر.ک: [[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)|انسان‌شناسی]]، ص۱۷۱.</ref>. بدین‌سان، مراد از [[جامعیت]] [[دین اسلام]]، توجه آن به همۀ زوایای مادی و [[معنوی]] [[زندگی]] [[انسان]] و برآوردن نیازهای اوست<ref>ر.ک: عقائد الشیعة الإمامیه، ص ۵۶۳.</ref>. | *باید توجه داشت جامعیت اسلام از لوازم [[خاتمیت اسلام]] است، جامعیتی ناظر به همۀ [[جوامع]] تا [[روز قیامت]]؛ برخلاف [[ادیان]] پیشین که به [[دلیل]] خاتم نبودن، [[جامعیت]] آنها مختص به جامعه‌ای خاص، جغرافیایی محدود یا زمانی مشخص بوده است؛ زیرا بر اساس [[حکمت الهی]] هر [[دینی]] در هر زمانی باید با توجه به ظرفیت انسان‌های همان زمان از [[جامعیت]] برخوردار باشد و معنا ندارد [[خالق]] [[حکیم]]، هدفی ارزشمند برای [[آفرینش انسان]] در نظر بگیرد و از سوی دیگر برای تحقق [[هدف]]، [[تکالیف]] فراعقلی لازم را در اختیارش قرار ندهد<ref>ر.ک: [[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)|انسان‌شناسی]]، ص۱۷۱.</ref>. بدین‌سان، مراد از [[جامعیت]] [[دین اسلام]]، توجه آن به همۀ زوایای مادی و [[معنوی]] [[زندگی]] [[انسان]] و برآوردن نیازهای اوست<ref>ر.ک: عقائد الشیعة الإمامیه، ص ۵۶۳.</ref>. | ||
*[[آیین اسلام]] از یک سو با وضع [[قوانین اجتماعی]]، راه [[سعادت]] | *[[آیین اسلام]] از یک سو با وضع [[قوانین اجتماعی]]، راه [[سعادت]] [[جامعۀ انسانی]] را باز نموده و از سوی دیگر با پا‌فشاری بر [[فضائل اخلاقی]] در پی کمال افراد [[انسانی]] است<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۵.</ref>. | ||
===[[شیعه]] و جامعیت اسلام=== | ===[[شیعه]] و جامعیت اسلام=== | ||
*طبق نظر مشهور [[شیعه]] هر آنچه در [[سعادت]] [[حقیقی]] [[انسان]] مؤثر است از طریق منابع مطلوب "عادی و فرا عادی" [[بیان]] شده است. برخی [[باورها]] و [[ارزش‌ها]] از طریق [[آیات محکم]] و [[روایات معتبر]] و برخی دیگر از طریق [[عقل]] [[کشف]] می‌شود. علاوه بر [[حجیت]] ذاتی [[عقل]]، حتی اعتبار خود [[کتاب و سنت]] از طریق آن حاصل می‌شود، [[عقل]] از منابع [[حجت]] در کنار [[قرآن]] و [[سنت]] است<ref>ر.ک: [[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)|انسان‌شناسی]]، ص۱۷۱.</ref> و لازم نیست همۀ امور مربوط به [[سعادت انسان]] در [[متون دینی]] موجود باشد بلکه ممکن است به [[عقل]] [[بشر]] واگذار شده باشد مانند نظام‌سازی در حوزۀ [[سیاست]] و [[اقتصاد]] و... که [[عقل]] می‌تواند با اصول کلی [[دین]] به [[تبیین]] آنها بپردازد<ref>ر.ک: [[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)|انسان‌شناسی]]، ص۱۷۷.</ref>. | *طبق نظر مشهور [[شیعه]] هر آنچه در [[سعادت]] [[حقیقی]] [[انسان]] مؤثر است از طریق منابع مطلوب "عادی و فرا عادی" [[بیان]] شده است. برخی [[باورها]] و [[ارزش‌ها]] از طریق [[آیات محکم]] و [[روایات معتبر]] و برخی دیگر از طریق [[عقل]] [[کشف]] می‌شود. علاوه بر [[حجیت]] ذاتی [[عقل]]، حتی اعتبار خود [[کتاب و سنت]] از طریق آن حاصل می‌شود، [[عقل]] از منابع [[حجت]] در کنار [[قرآن]] و [[سنت]] است<ref>ر.ک: [[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)|انسان‌شناسی]]، ص۱۷۱.</ref> و لازم نیست همۀ امور مربوط به [[سعادت انسان]] در [[متون دینی]] موجود باشد بلکه ممکن است به [[عقل]] [[بشر]] واگذار شده باشد مانند نظام‌سازی در حوزۀ [[سیاست]] و [[اقتصاد]] و... که [[عقل]] می‌تواند با اصول کلی [[دین]] به [[تبیین]] آنها بپردازد<ref>ر.ک: [[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)|انسان‌شناسی]]، ص۱۷۷.</ref>. | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
===ملاک‌های [[جامعیت]] [[دین]]=== | ===ملاک‌های [[جامعیت]] [[دین]]=== | ||
*ملاک‌های [[جامعیت]] [[دین]] عبارت‌اند از: | *ملاک‌های [[جامعیت]] [[دین]] عبارت‌اند از: | ||
#'''[[سازگاری]] و [[همراهی]] با [[فطرت]]''': [[همراهی]] کامل [[آموزه‌های اسلامی]] با [[فطرت]] و [[طبیعت]] [[انسان]] و | #'''[[سازگاری]] و [[همراهی]] با [[فطرت]]''': [[همراهی]] کامل [[آموزه‌های اسلامی]] با [[فطرت]] و [[طبیعت]] [[انسان]] و [[جامعۀ انسانی]] از ملاک های [[جامعیت]] [[دین اسلام]] است<ref>ر.ک: آموزش دین، ص ۱۳ـ ۱۱.</ref>. | ||
#'''آسانی و انعطاف پذیری''': [[آموزه‌های اسلامی]] ناتوانی‌ها و کاستی‌های [[انسان]] را نادیده نگرفته‌اند و با نظر به آنها تدوین یافته اند به گونه ای که هیچ گاه او را به عسر و حرج نیندازند. | #'''آسانی و انعطاف پذیری''': [[آموزه‌های اسلامی]] ناتوانی‌ها و کاستی‌های [[انسان]] را نادیده نگرفته‌اند و با نظر به آنها تدوین یافته اند به گونه ای که هیچ گاه او را به عسر و حرج نیندازند. | ||
#'''توجه به نیازهای مادی و [[معنوی]]''': [[اسلام]] به نیازهای [[دنیوی]] و [[اخروی]] [[انسان]] همزمان می‌نگرد و هیچ یک را فدای دیگری نمی‌کند و بلکه [[دنیا]] را مقدمۀ [[آخرت]] می‌داند و درخواست‌های [[معنوی]] و مادی [[انسان]] را به جای خود [[نیکو]] می‌شمارد<ref>ر.ک: ولایت فقیه، ص ۲۱ـ ۵.</ref>. | #'''توجه به نیازهای مادی و [[معنوی]]''': [[اسلام]] به نیازهای [[دنیوی]] و [[اخروی]] [[انسان]] همزمان می‌نگرد و هیچ یک را فدای دیگری نمی‌کند و بلکه [[دنیا]] را مقدمۀ [[آخرت]] می‌داند و درخواست‌های [[معنوی]] و مادی [[انسان]] را به جای خود [[نیکو]] می‌شمارد<ref>ر.ک: ولایت فقیه، ص ۲۱ـ ۵.</ref>. | ||