پرش به محتوا

پاسداری از دین: تفاوت میان نسخه‌ها

۶٬۹۲۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۸ ژوئن ۲۰۲۰
خط ۸۵: خط ۸۵:
#چون [[علم]] و [[عصمت]] امری [[باطنی]] است و با توجّه به آنکه [[گزینش امام]] در [[زندگی]] از اهمّ [[واجبات]] است و [[اعمال]] [[امّت]] بدون [[معرفت]] و ائتمار به [[امام]] [[معصوم]] [[باطل]] می‌باشد، پس واگذاری [[انتخاب امام]] بر عهده [[مردم]]، [[تکلیف]] آنان به امر ما لایطاق است و از [[خداوند]] چنین تکلیفی [[قبیح]] می‌باشد. لذا بنا بر [[قاعده لطف]]، با [[رحلت]] [[نبیّ]] اکرم{{صل}}، بر [[خداوند]] لازم است که امامی را برای [[مردم]] معیّن نماید.
#چون [[علم]] و [[عصمت]] امری [[باطنی]] است و با توجّه به آنکه [[گزینش امام]] در [[زندگی]] از اهمّ [[واجبات]] است و [[اعمال]] [[امّت]] بدون [[معرفت]] و ائتمار به [[امام]] [[معصوم]] [[باطل]] می‌باشد، پس واگذاری [[انتخاب امام]] بر عهده [[مردم]]، [[تکلیف]] آنان به امر ما لایطاق است و از [[خداوند]] چنین تکلیفی [[قبیح]] می‌باشد. لذا بنا بر [[قاعده لطف]]، با [[رحلت]] [[نبیّ]] اکرم{{صل}}، بر [[خداوند]] لازم است که امامی را برای [[مردم]] معیّن نماید.
#بنابر اصل فوق، اگر در زمانی کسی از [[شناخت امام]] خود [[محروم]] ماند، باید در شناسایی او تلاش نماید و نمی‌تواند به صرف اینکه او معرّفی نشده، مسئله [[امامت]] را - که از [[اصول دین]] است - نادیده بگیرد<ref>الذخیره فی علم الکلام (ط. مؤسسه النشر الإسلامی، ۱۴۱۱ ه.ق.)، ص۴۲۴؛ المنقذ من التقلید (ط. مؤسسه النشر الإسلامی، ۱۴۱۲ه.ق)، ج۲، ص۲۶۲.</ref><ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش، محمد تقی]] و [[فرید محسنی|محسنی، فرید]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۱ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۱، ص:۴۱۸.</ref>.
#بنابر اصل فوق، اگر در زمانی کسی از [[شناخت امام]] خود [[محروم]] ماند، باید در شناسایی او تلاش نماید و نمی‌تواند به صرف اینکه او معرّفی نشده، مسئله [[امامت]] را - که از [[اصول دین]] است - نادیده بگیرد<ref>الذخیره فی علم الکلام (ط. مؤسسه النشر الإسلامی، ۱۴۱۱ ه.ق.)، ص۴۲۴؛ المنقذ من التقلید (ط. مؤسسه النشر الإسلامی، ۱۴۱۲ه.ق)، ج۲، ص۲۶۲.</ref><ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش، محمد تقی]] و [[فرید محسنی|محسنی، فرید]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۱ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۱، ص:۴۱۸.</ref>.
==عدم [[کفایت]] [[علماء]] برای جلوگیری کامل از [[انحراف]] و [[اختلاف در دین]]==
*اصولاً نمی‌توان ضمانت عدم [[تحریف دین]] و [[کتب آسمانی]] را بر عهده [[علمای دینی]] واگذار کرد؛ زیرا تا شخصی [[معصوم]] از [[خطا]] و [[آگاه]] از [[عالم غیب]] و مصدر [[وحی]] نباشد، نمی‌توان به [[تبیین]] و تفسیرش از [[کتاب خدا]] [[اطمینان]] کامل داشت؛ زیرا بدین ترتیب زمینه تردید و [[اختلاف در دین]] تا ابد باقی می‌ماند. علاوه براین، اصولاً به [[نصّ صریح]] [[قرآن]]{{متن قرآن|كَانَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً فَبَعَثَ اللَّهُ النَّبِيِّينَ مُبَشِّرِينَ وَمُنْذِرِينَ وَأَنْزَلَ مَعَهُمُ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِيَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ فِيمَا اخْتَلَفُوا فِيهِ وَمَا اخْتَلَفَ فِيهِ إِلَّا الَّذِينَ أُوتُوهُ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ فَهَدَى اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا لِمَا اخْتَلَفُوا فِيهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِهِ وَاللَّهُ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ}} <ref>«مردم (در آغاز) امّتی یگانه بودند، (آنگاه به اختلاف پرداختند) پس خداوند پیامبران را مژده‌آور و بیم‌دهنده برانگیخت و با آنان کتاب (آسمانی) را به حق فرو فرستاد تا میان مردم در آنچه اختلاف داشتند داوری کند و در آن جز کسانی که به آنها کتاب داده بودند، اختلاف نورزیدند (آن هم) پس از آنکه برهان‌های روشن به آنان رسید (و) از سر افزونجویی که در میانشان بود؛ آنگاه خداوند به اراده خویش مؤمنان را در حقیقتی که در آن اختلاف داشتند رهنمون شد و خداوند هر که را بخواهد به راه راست رهنمایی می‌کند» سوره بقره، آیه ۲۱۳.</ref> و بنا بر شواهد [[تاریخی]]، این [[علما]] بودند که مرتکب [[تحریف]] در [[کتب آسمانی پیشین]] می‌شدند و اگر [[مردم]] عادّی بخواهند تغییری در [[کتب آسمانی]] دهند، اوّلاً توان آن را ندارند و ثانیاً، کسی از آنها نمی‌پذیرد.
*همچنین اگر ادّعا شود که می‌توان نظر جمع و اکثریّت [[علماء]] را مبنا [[قرارداد]]، پاسخ آن است که:
#این راه حلّی برای حلّ مشکل و یا رفع آن نیست؛ بلکه نهایتاً تلاشی است برای تقلیل آن [[سخن]] در این مقال، اساساً بر سر سد کردن راه [[انحراف در دین]] خاتم است. [[امّت اسلام]] باید راه حلی بیابد که بتواند تا [[قیامت]] و با [[اطمینان]] به آن [[رجوع]] کند و مطمئن باشد که آنچه از [[احکام شرع]] و [[اوامر و نواهی]] [[قرآن]] انجام می‌دهد، قطعاً همان حکمی است که [[خداوند]] [[امر]] نموده؛ در حالی که [[امتثال]] [[حقیقی]]، هرگز با [[شک و تردید]] حاصل نمی‌شود.
#چنانچه در جمع [[علماء]]، معصومی وجود نداشته باشد، چه تضمینی بر عدم [[اجتماع]] آنان بر [[باطل]] وجود دارد. در این صورت، [[امّت اسلام]] برای همیشه [[اجتماع]] بر [[باطل]] خواهند کرد و هیچ [[امید]] نجاتی در خلاصی از [[اشتباه]] برای آنها متصوّر نیست.
#ممکن است عوامل دیگری پیش آید که [[اجتماع]] [[علماء]] را از مسیر صحیح [[منحرف]] سازد؛ عواملی از جمله ورود عناصر ناباب و یا [[اعمال]] نظر و سلیقه افراد ذی‌نفوذی که تلاش می‌کنند جمع را مطابق امیالشان جهت دهند. این عوامل ممکن است نظرات صحیح را در اقلیّت قرار دهد و یا مردود نماید.
#[[تاریخ]] نشان داده که [[لغزش]] برخی از [[علماء]] و مثلاً [[وابستگی]] یا [[دلبستگی]] آنان به مراکز [[قدرت]] و [[ثروت]]، ممکن است به سهولت و یا سرعت مکشوف نگردد و یا منکشف شدن آن با تحمیل هزینه و خسارات فراوان باشد؛ چنان‌که [[شریح قاضی]] از علمای [[امّت]] بود و قریب هفتاد سال - از جمله در دوران [[امام علی|امیرالمؤمنین علی]]{{ع}} - بر [[مسند]] [[قضاوت]] نشست؛ ولی در [[واقعه عاشورا]]، طرف ابن‌زیاد را گرفت و [[شهادت دروغ]] درباره [[هانی بن عروه]] داد و بنا بر برخی نقل‌ها، [[فتوا]] بر حلّیّت [[خون]] [[سیدالشهداء]]{{ع}} صادر کرد<ref>دانشنامه امام حسین{{ع}} بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ (ط. مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۸۸ ه.ش.) ج۴، ص۱۸۹.</ref>. بنابراین، چنین روشی در مسیر [[هدایت]] [[بشریت]]، حاصلی جز [[نقض غرض]] نخواهد داشت.
*نتیجه آنکه: برای [[حفظ دین]] و [[کتاب الهی]]، ضروری است که بعد از [[نبی]] مکرّم{{صل}}، کسانی در [[جامعه اسلامی]] در مرتبه [[عصمت]] و [[علم]] حضرتش باشند تا با ارائه [[تفسیر]] صحیح از [[دین]]، آن را از [[تحریف]] [[حفظ]] نمایند.
*البته از آنجا که مسئله مراجعه به [[علمای دین]]، به ویژه در عصر [[غیبت امام عصر]]{{ع}}، از موضوعات مهم و بحث‌برانگیز است، این مطلب در ادامه مباحث و در فصلی مستقل طیّ این [[برهان]]، مورد بررسی قرار می‌گیرد<ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش، محمد تقی]] و [[فرید محسنی|محسنی، فرید]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۱ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۱، ص:۴۱۸-۴۲۰.</ref>.


==منابع==
==منابع==
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش