جامعیت اسلام در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - ' ]]' به ' [['
جز (جایگزینی متن - 'جامعۀ انسانی' به 'جامعۀ انسانی') |
جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ' [[') |
||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
#'''اصل [[اجتهاد]]''': وجود اصل [[اجتهاد]] مستمر در [[آیین اسلام]] ملاکی دیگر است که [[جامعیت]] آن را تضمین میکند. [[اجتهاد]] مستمر به معنای [[استنباط]] [[احکام]] جزئی از قواعد کلی متن [[دین]] است<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۷.</ref>. | #'''اصل [[اجتهاد]]''': وجود اصل [[اجتهاد]] مستمر در [[آیین اسلام]] ملاکی دیگر است که [[جامعیت]] آن را تضمین میکند. [[اجتهاد]] مستمر به معنای [[استنباط]] [[احکام]] جزئی از قواعد کلی متن [[دین]] است<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۷.</ref>. | ||
==دیدگاهها در [[باب ]][[جامعیت اسلام]]== | ==دیدگاهها در [[باب]] [[جامعیت اسلام]]== | ||
*دیدگاهها در [[باب ]][[جامعیت اسلام]] عبارتاند از: | *دیدگاهها در [[باب]] [[جامعیت اسلام]] عبارتاند از: | ||
#'''دیدگاه [[برگزیده]]''': [[دین اسلام]] هم بیانگر امور [[اخروی]] مؤثر در کمال [[انسان]] است و هم [[امور دنیوی]] که در [[سعادت اخروی]] مؤثر است و چون [[زندگی]] [[دنیا]] مقدمۀ [[زندگی]] [[آخرت]] است هر امر [[دنیوی]] که برای تحقق [[سعادت اخروی]] لازم است باید در قلمرو [[اسلام]] باشد، از اینرو جنبههای ارزشیِ امور [[دنیایی]] باید در محدودۀ [[معارف اسلامی]] باشد و [[معارف]] [[اسلام]] هم به دو بخش "هستها و نیستها" و "بایدها و نبایدها" تقسیم میشود، بنابراین [[اسلام]] باید بیانگر هر [[باور]] و ارزشی باشد که در [[سعادت]] نهایی [[انسان]] نقش دارد و در کمال [[حقیقی]] [[روح]] مؤثر واقع میشود<ref>ر.ک: [[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسانشناسی (کتاب)|انسانشناسی]]، ص۱۷۱.</ref>. | #'''دیدگاه [[برگزیده]]''': [[دین اسلام]] هم بیانگر امور [[اخروی]] مؤثر در کمال [[انسان]] است و هم [[امور دنیوی]] که در [[سعادت اخروی]] مؤثر است و چون [[زندگی]] [[دنیا]] مقدمۀ [[زندگی]] [[آخرت]] است هر امر [[دنیوی]] که برای تحقق [[سعادت اخروی]] لازم است باید در قلمرو [[اسلام]] باشد، از اینرو جنبههای ارزشیِ امور [[دنیایی]] باید در محدودۀ [[معارف اسلامی]] باشد و [[معارف]] [[اسلام]] هم به دو بخش "هستها و نیستها" و "بایدها و نبایدها" تقسیم میشود، بنابراین [[اسلام]] باید بیانگر هر [[باور]] و ارزشی باشد که در [[سعادت]] نهایی [[انسان]] نقش دارد و در کمال [[حقیقی]] [[روح]] مؤثر واقع میشود<ref>ر.ک: [[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسانشناسی (کتاب)|انسانشناسی]]، ص۱۷۱.</ref>. | ||
#'''دیدگاه حداکثری''': برخی، [[جامعیت]] [[دین اسلام]] را به معنای آمدن همۀ [[علوم]] "طبیعی و..." در [[قرآن]] میدانند یعنی حداقل ریشههای دستاوردهای [[علمی]] و فنی در [[قرآن]] وجود دارد. یکی از مهمترین مستمسک های این دیدگاه آیۀ ۸۹ سورۀ نحل است. در پاسخ به این دیدگاه گفته شده است: مراد از [[جامعیت اسلام]]، [[جامعیت]] در امور مربوط به اصول [[معارف]] و [[فروع]] ناظر به [[هدایت]] است. زیرا: | #'''دیدگاه حداکثری''': برخی، [[جامعیت]] [[دین اسلام]] را به معنای آمدن همۀ [[علوم]] "طبیعی و..." در [[قرآن]] میدانند یعنی حداقل ریشههای دستاوردهای [[علمی]] و فنی در [[قرآن]] وجود دارد. یکی از مهمترین مستمسک های این دیدگاه آیۀ ۸۹ سورۀ نحل است. در پاسخ به این دیدگاه گفته شده است: مراد از [[جامعیت اسلام]]، [[جامعیت]] در امور مربوط به اصول [[معارف]] و [[فروع]] ناظر به [[هدایت]] است. زیرا: | ||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
*'''نقد [[دلیل]] اول''': | *'''نقد [[دلیل]] اول''': | ||
#بحث از ذاتیات، اختصاص به موجودات [[حقیقی]] دارد نه امور اعتباری. [[حکومت]] و [[فقه]] و [[اقتصاد]] و... امور اعتباریاند پس [[تشبیه]] این امور به آن مغالطه است. | #بحث از ذاتیات، اختصاص به موجودات [[حقیقی]] دارد نه امور اعتباری. [[حکومت]] و [[فقه]] و [[اقتصاد]] و... امور اعتباریاند پس [[تشبیه]] این امور به آن مغالطه است. | ||
#[[دین]] در [[باب ]][[سیاست]] و [[اقتصاد]] و... تعالیمی دارد. آیا [[دستورات]] [[دین]] نسبت به این امور، موجب تغییر ذات آنها میشود. | #[[دین]] در [[باب]] [[سیاست]] و [[اقتصاد]] و... تعالیمی دارد. آیا [[دستورات]] [[دین]] نسبت به این امور، موجب تغییر ذات آنها میشود. | ||
*'''[[دلیل]] دوم''': [[هدف]] [[دین]]، تأمین [[سعادت اخروی]] است بر همین اساس، تنها باید به اموری بپردازد که مربوط به [[آخرت]] است و اموری همچون [[سیاست]]، [[حقوق]] و... به مسائل [[دنیایی]] مربوط است. [[دین]] فقط مزاحمتهای [[دنیا]] را نسبت به [[سعادت اخروی]] برطرف میکند. | *'''[[دلیل]] دوم''': [[هدف]] [[دین]]، تأمین [[سعادت اخروی]] است بر همین اساس، تنها باید به اموری بپردازد که مربوط به [[آخرت]] است و اموری همچون [[سیاست]]، [[حقوق]] و... به مسائل [[دنیایی]] مربوط است. [[دین]] فقط مزاحمتهای [[دنیا]] را نسبت به [[سعادت اخروی]] برطرف میکند. | ||
*'''نقد [[دلیل]] دوم''': | *'''نقد [[دلیل]] دوم''': |