پرش به محتوا

مودت اهل بیت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ذکر' به 'ذکر'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ذکر' به 'ذکر')
خط ۳۳: خط ۳۳:
*همانطور که در توضیح معنای [[مودت]] گفته شد، صرف [[دوستی با اهل بیت]] نمی‌تواند [[مودت]] به حساب آید. از این رو، فردی که [[دوست]] دار [[اهل بیت]] است، باید در [[مقام عمل]] نیز آن را به [[اثبات]] برساند. به همین جهت، [[مودت]] به [[اهل بیت]]{{ع}} از جلوه‌های عملی متعددی برخوردار است، همچون:
*همانطور که در توضیح معنای [[مودت]] گفته شد، صرف [[دوستی با اهل بیت]] نمی‌تواند [[مودت]] به حساب آید. از این رو، فردی که [[دوست]] دار [[اهل بیت]] است، باید در [[مقام عمل]] نیز آن را به [[اثبات]] برساند. به همین جهت، [[مودت]] به [[اهل بیت]]{{ع}} از جلوه‌های عملی متعددی برخوردار است، همچون:
# [[ترویج]] [[فضایل اهل بیت]]{{ع}}: [[ترویج]] [[فضایل اهل بیت]]{{ع}} از جلوه‌های [[مودت]] به آنهاست. [[امام صادق]]{{ع}} به [[عبدالله بن جندب]] می‌فرمایند: «[[خدا]] [[رحمت]] کند قومی‌را که چراغ و مشعل بودند. [[مردمان]] را، با [[اعمال]] خود و تلاش خود، به سوی ما [[دعوت]] می‌کردند و همه [[قدرت]] خویش را بکار می‌بردند و از کسانی نبودند که [[اسرار]] ما را فاش نمایند»<ref>{{متن حدیث|رَحِمَ اللَّهُ قَوْماً کَانُوا سِرَاجاً وَ مَنَاراً کَانُوا دُعَاةً إِلَیْنَا بِأَعْمَالِهِمْ وَ مَجْهُودِ طَاقَتِهِمْ لَیْسُوا کَمَنْ یُذِیعُ أَسْرَارَنَا}}؛ تحف العقول، ص۳۰۱.</ref>. ما [[شیعیان]] منسوب به [[پیروی از اهل بیت]]{{ع}} هستیم از این رو، باید موجب [[زینت]] [[اهل بیت]]{{ع}} باشیم، نه مایه [[شرمساری]] آنان<ref>{{متن حدیث|إِنَّکُمْ قَدْ نُسِبْتُمْ إِلَیْنَا کُونُوا لَنَا زَیْناً وَ لَا تَکُونُوا شَیْناً}}</ref> و باید میان [[مردم]] مانند [[اصحاب]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} باشیم<ref>{{متن حدیث|کُونُوا مِثْلَ أَصْحَابِ عَلِیٍّ{{ع}} فِی النَّاسِ}}؛بحارالأنوار، ج۸۵، ص۱۱۹.</ref>.<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۳-۸۴.</ref> البته، در [[ترویج]] [[فضائل اهل بیت]]{{ع}} و [[دعوت]] [[مردم]] به سوی آنها نباید از حد [[اعتدال]] بیرون برویم و به [[غلو]] برسیم؛ همان‌گونه که [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: «مبادا درباره ما غلوّ کنید بدانید ما [[بندگان]] مورد توجه خداییم و در [[فضل]] ما هر چه خواستید بگویید. هر که ما را [[دوست]] می‌دارد، عمل ما را انجام دهد و باید از [[ورع]] کمک بگیرد<ref>{{متن حدیث|إِیَّاکُمْ وَ الْغُلُوَّ فِینَا قُولُوا إِنَّا عَبِیدٌ مَرْبُوبُونَ وَ قُولُوا فِی فَضْلِنَا مَا شِئْتُمْ مَنْ أَحَبَّنَا فَلْیَعْمَلْ بِعَمَلِنَا وَ لْیَسْتَعِنْ بِالْوَرَعِ}}؛ بحارالأنوار، ج۱۰، ص۹۲.</ref>.<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۴.</ref>
# [[ترویج]] [[فضایل اهل بیت]]{{ع}}: [[ترویج]] [[فضایل اهل بیت]]{{ع}} از جلوه‌های [[مودت]] به آنهاست. [[امام صادق]]{{ع}} به [[عبدالله بن جندب]] می‌فرمایند: «[[خدا]] [[رحمت]] کند قومی‌را که چراغ و مشعل بودند. [[مردمان]] را، با [[اعمال]] خود و تلاش خود، به سوی ما [[دعوت]] می‌کردند و همه [[قدرت]] خویش را بکار می‌بردند و از کسانی نبودند که [[اسرار]] ما را فاش نمایند»<ref>{{متن حدیث|رَحِمَ اللَّهُ قَوْماً کَانُوا سِرَاجاً وَ مَنَاراً کَانُوا دُعَاةً إِلَیْنَا بِأَعْمَالِهِمْ وَ مَجْهُودِ طَاقَتِهِمْ لَیْسُوا کَمَنْ یُذِیعُ أَسْرَارَنَا}}؛ تحف العقول، ص۳۰۱.</ref>. ما [[شیعیان]] منسوب به [[پیروی از اهل بیت]]{{ع}} هستیم از این رو، باید موجب [[زینت]] [[اهل بیت]]{{ع}} باشیم، نه مایه [[شرمساری]] آنان<ref>{{متن حدیث|إِنَّکُمْ قَدْ نُسِبْتُمْ إِلَیْنَا کُونُوا لَنَا زَیْناً وَ لَا تَکُونُوا شَیْناً}}</ref> و باید میان [[مردم]] مانند [[اصحاب]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} باشیم<ref>{{متن حدیث|کُونُوا مِثْلَ أَصْحَابِ عَلِیٍّ{{ع}} فِی النَّاسِ}}؛بحارالأنوار، ج۸۵، ص۱۱۹.</ref>.<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۳-۸۴.</ref> البته، در [[ترویج]] [[فضائل اهل بیت]]{{ع}} و [[دعوت]] [[مردم]] به سوی آنها نباید از حد [[اعتدال]] بیرون برویم و به [[غلو]] برسیم؛ همان‌گونه که [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: «مبادا درباره ما غلوّ کنید بدانید ما [[بندگان]] مورد توجه خداییم و در [[فضل]] ما هر چه خواستید بگویید. هر که ما را [[دوست]] می‌دارد، عمل ما را انجام دهد و باید از [[ورع]] کمک بگیرد<ref>{{متن حدیث|إِیَّاکُمْ وَ الْغُلُوَّ فِینَا قُولُوا إِنَّا عَبِیدٌ مَرْبُوبُونَ وَ قُولُوا فِی فَضْلِنَا مَا شِئْتُمْ مَنْ أَحَبَّنَا فَلْیَعْمَلْ بِعَمَلِنَا وَ لْیَسْتَعِنْ بِالْوَرَعِ}}؛ بحارالأنوار، ج۱۰، ص۹۲.</ref>.<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۴.</ref>
# [[احساس]] تألم و [[اندوه]] در [[مصایب]] [[اهل بیت]]{{ع}}:[[ذکر]] [[مناقب اهل بیت]]{{ع}} و [[احساس]] تألم و [[اندوه]] در [[مصایب]] آنان از جلوهای [[مودت]] به آنها و [[بغض به دشمنان]] آنهاست. [[عزاداری]] سیّد [[شهیدان]] [[حضرت]] [[اباعبدالله الحسین]]{{ع}} نمونه برجسته این ماجراست. در روایتی از [[امیرمؤمنان]] آمده است که فرمودند: «[[خداوند]] شیعیانی برای ما [[برگزیده]] است که در [[شادی]] ما شاد و در [[غم]] ما غمگین‌اند و [[مال]] و جانشان را در راه ما هزینه می‌کنند. آنان از ما و به‌سوی مایند»<ref>{{متن حدیث|وَ یَفْرَحُونَ بِفَرَحِنَا وَ یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنَا وَ یَبْذُلُونَ أَمْوَالَهُمْ وَ أَنْفُسَهُمْ فِینَا أُولَئِکَ مِنَّا وَ إِلَیْنَا}}؛ بحارالأنوار، ج۶۵، ص۱۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۴.</ref> [[حضرت رضا]]{{ع}} در [[حدیثی]] می‌فرمایند: «هر که یاد [[مصیبت]] ما کند و بگرید و بداند با ما چه کردند [[روز قیامت]] با ما و در [[درجه]] ما است و هر که یاد [[مصیبت]] ما کند و بگرید و بگریاند دیده‌اش گریان نشود؛ روزی که همه دیده‌ها گریانست و هر که بنشیند در [[مجلسی]] که امر ما در آن زنده می‌شود، دلش نمیرد؛ روزی که [[دل‌ها]] بمیرد»<ref>{{متن حدیث|مَنْ تَذَکَّرَ مُصَابَنَا وَ بَکَی لِمَا ارْتُکِبَ مِنَّا کَانَ مَعَنَا فِی دَرَجَتِنَا یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ مَنْ ذُکِّرَ بِمُصَابِنَا فَبَکَی وَ أَبْکَی لَمْ تَبْکِ عَیْنُهُ یَوْمَ تَبْکِی الْعُیُونُ وَ مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً یُحْیَا فِیهِ أَمْرُنَا لَمْ یَمُتْ قَلْبُهُ یَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوبُ}}؛ الأمالی، ص۷۳.</ref>.
# [[احساس]] تألم و [[اندوه]] در [[مصایب]] [[اهل بیت]]{{ع}}:ذکر [[مناقب اهل بیت]]{{ع}} و [[احساس]] تألم و [[اندوه]] در [[مصایب]] آنان از جلوهای [[مودت]] به آنها و [[بغض به دشمنان]] آنهاست. [[عزاداری]] سیّد [[شهیدان]] [[حضرت]] [[اباعبدالله الحسین]]{{ع}} نمونه برجسته این ماجراست. در روایتی از [[امیرمؤمنان]] آمده است که فرمودند: «[[خداوند]] شیعیانی برای ما [[برگزیده]] است که در [[شادی]] ما شاد و در [[غم]] ما غمگین‌اند و [[مال]] و جانشان را در راه ما هزینه می‌کنند. آنان از ما و به‌سوی مایند»<ref>{{متن حدیث|وَ یَفْرَحُونَ بِفَرَحِنَا وَ یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنَا وَ یَبْذُلُونَ أَمْوَالَهُمْ وَ أَنْفُسَهُمْ فِینَا أُولَئِکَ مِنَّا وَ إِلَیْنَا}}؛ بحارالأنوار، ج۶۵، ص۱۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۴.</ref> [[حضرت رضا]]{{ع}} در [[حدیثی]] می‌فرمایند: «هر که یاد [[مصیبت]] ما کند و بگرید و بداند با ما چه کردند [[روز قیامت]] با ما و در [[درجه]] ما است و هر که یاد [[مصیبت]] ما کند و بگرید و بگریاند دیده‌اش گریان نشود؛ روزی که همه دیده‌ها گریانست و هر که بنشیند در [[مجلسی]] که امر ما در آن زنده می‌شود، دلش نمیرد؛ روزی که [[دل‌ها]] بمیرد»<ref>{{متن حدیث|مَنْ تَذَکَّرَ مُصَابَنَا وَ بَکَی لِمَا ارْتُکِبَ مِنَّا کَانَ مَعَنَا فِی دَرَجَتِنَا یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ مَنْ ذُکِّرَ بِمُصَابِنَا فَبَکَی وَ أَبْکَی لَمْ تَبْکِ عَیْنُهُ یَوْمَ تَبْکِی الْعُیُونُ وَ مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً یُحْیَا فِیهِ أَمْرُنَا لَمْ یَمُتْ قَلْبُهُ یَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوبُ}}؛ الأمالی، ص۷۳.</ref>.
# [[تبعیت]] و [[اطاعت از اهل بیت]]{{ع}}: [[محب]] هرگز درباره [[محبوب]] خود [[عصیان]] نمی‌ورزد. همانطور که [[محب]] [[خدا]] بودن، در همه جوانب محقق می‌شود، [[مودت]] نسبت به [[اهل بیت]] نیز به همین نحو است. به همین جهت، [[فرمانبرداری]] کامل، [[محبت]] کامل می‌زاید و [[اطاعت]] ناقص، [[محبت]] ناقص؛ و تنها [[راه کمال]] [[محبت]]، [[پیروی]] است<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۹۵.</ref>. نمی‌توان ادعای [[محبت]] و [[مودت]] [[ذوی القربی]] را داشت و از سوی دیگر از آنها [[تبعیت]] نکرد و بلکه با آنها درگیر شد<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۹۵.</ref>؛ زیرا [[مودّت]]، تنها [[محبت]] [[قلبی]] نیست، بلکه [[فرمانبرداری محبّانه]] و [[اطاعت]] مطلق از [[مقام ولایت]] آنان است و تنها امر تشریفاتی و [[اخلاقی]] نیست، بلکه [[فریضۀ الهی]] است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>. بنابراین، بزرگترین جلوۀ ابراز [[مودّت]] نسبت به ایشان، [[پذیرش رهبری]] و [[امامت]] آنان و مقدم داشتن ایشان بر دیگران و [[حجّت]] شمردن [[قول و فعل]] آنان است و وقتی [[مودّت]]، [[واجب الهی]] باشد، [[اطاعت]] نیز [[تکلیف الهی]] است و [[شایستگی]] و [[برتری]] همه جانبۀ آنان معیار [[لزوم اطاعت]] است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>.
# [[تبعیت]] و [[اطاعت از اهل بیت]]{{ع}}: [[محب]] هرگز درباره [[محبوب]] خود [[عصیان]] نمی‌ورزد. همانطور که [[محب]] [[خدا]] بودن، در همه جوانب محقق می‌شود، [[مودت]] نسبت به [[اهل بیت]] نیز به همین نحو است. به همین جهت، [[فرمانبرداری]] کامل، [[محبت]] کامل می‌زاید و [[اطاعت]] ناقص، [[محبت]] ناقص؛ و تنها [[راه کمال]] [[محبت]]، [[پیروی]] است<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۹۵.</ref>. نمی‌توان ادعای [[محبت]] و [[مودت]] [[ذوی القربی]] را داشت و از سوی دیگر از آنها [[تبعیت]] نکرد و بلکه با آنها درگیر شد<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۹۵.</ref>؛ زیرا [[مودّت]]، تنها [[محبت]] [[قلبی]] نیست، بلکه [[فرمانبرداری محبّانه]] و [[اطاعت]] مطلق از [[مقام ولایت]] آنان است و تنها امر تشریفاتی و [[اخلاقی]] نیست، بلکه [[فریضۀ الهی]] است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>. بنابراین، بزرگترین جلوۀ ابراز [[مودّت]] نسبت به ایشان، [[پذیرش رهبری]] و [[امامت]] آنان و مقدم داشتن ایشان بر دیگران و [[حجّت]] شمردن [[قول و فعل]] آنان است و وقتی [[مودّت]]، [[واجب الهی]] باشد، [[اطاعت]] نیز [[تکلیف الهی]] است و [[شایستگی]] و [[برتری]] همه جانبۀ آنان معیار [[لزوم اطاعت]] است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>.
==تأکید بر [[مودت]] خاص نسبت به [[امام عصر]]{{ع}}==
==تأکید بر [[مودت]] خاص نسبت به [[امام عصر]]{{ع}}==
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش