سید روح‌الله موسوی خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

| نام = <big>امام خمینی</big> <br/>

([[سید روح‌الله موسوی خمینی]])

| [[تاریخ]] درگذشت = ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ش

| آرامگاه = [[بهشت]] [[زهرا]] - [[تهران]] (ايران)

| [[محل زندگی]] =

| [[ملیت]] = [[ایرانی]]

| [[تابعیت]] =  

| زبان = [[فارسی]]

| [[حوزه علمیه]] = [[قم]] و [[نجف]]

| [[دانشگاه]] =

| [[نماینده]] =

| نقش‌های برجسته = [[رهبری]] [[انقلاب اسلامی ایران]]

| [[شهر]] خانگی =

| [[لقب]] = [[امام]] و [[آیت‌الله العظمی]]

| [[دین]] = [[اسلام]]

| [[مذهب]] = [[شیعه]] [[اثناعشری]]

| [[منصب]] = [[ولی فقیه]]

| [[مکتب]] =

| استادان = [[عبدالکریم حائری]]، <br/> [[میرزا جواد ملکی تبریزی]]، <br/> [[محمد علی شاه‌آبادی]]  

| آثار = ''«[[مصباح الهدایة إلی الخلافة و الولایة (کتاب)|مصباح الهدایة إلی الخلافة و الولایة]]»'' <br/> ''«[[آداب]] الصلاة»'' <br/> ''«مناهج الوصول إلی [[علم]] الأصول»'' <br/> ''«کتاب البیع»'' <br/> ''«تحریر الوسیلة»'' <br/> ''«[[ولایت فقیه (کتاب)|ولایت فقیه]]»''  

| وبگاه = {{نشانی وب|imam-khomeini.ir}}

[[سید روح‌الله موسوی خمینی]] در ۳۰ شهریور ۱۲۸۱ ش (۲۰ [[جمادی الثانی]] ۱۳۲۰ ق - ۲۴ سپتامبر ۱۹۰۲) در شهرستان خمین متولد شد. پدرش [[آیت‌الله سید مصطفی موسوی]]، [[مجتهد]] و از علمای خمین بود که به دست عمال [[حکومت]] وقت به [[شهادت]] رسید. [[مادر]] وی بانو [[هاجر]]، از [[نوادگان]] [[آیت‌الله حیدر خوانساری]] بود.<ref name="p1">[http://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=18001 وبگاه دفتر [[حفظ]] و نشر آثار [[حضرت آیت‌الله خامنه‌ای]]]</ref>

== تحصیلات ==

تحصیلات ابتدایی و [[علوم]] مقدماتی حوزه را در خمین آموخت. از سال ۱۲۹۸ عازم مدرسه سپهدار اراک شد و پس از یک سال و به دنبال [[هجرت]] [[آیت‌الله عبدالکریم حائری یزدی]] ([[زعیم]] وقت [[حوزه علمیه]] اراک) به [[قم]]، برای فراگیری تحصیلات تکمیلی [[حوزوی]] رهسپار [[حوزه علمیه قم]] شد. وی همزمان با فراگیری [[ادبیات عرب]]، [[فقه]] و اصول که از دروس مرسوم حوزه بودند، به تحصیل ریاضیات، هیئت، [[علوم]] [[معنوی]] و [[عرفانی]]، عروض و قوافی و [[فلسفه]] [[اسلامی]] و [[فلسفه]] [[غرب]] پرداخت.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/130/3630/17845 پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه]</ref>

== استادان ==

او تحصیلات مقدمات و سطح را نزد اساتیدی همچون حضرات [[آیات]]: [[سید مرتضی پسندیده]]، [[محمود افتخار العلما]]، [[رضا نجفی خمینی]]، [[محمد علی بروجردی]]، [[محمد گلپایگانی]]، [[عباس اراکی]]، [[محمد علی ادبب تهرانی]]، [[سید محمد تقی خوانساری]] و [[سید علی یثربی کاشانی]] فرا گرفت.

در مقطع درس خارج نیز به مدت ۱۱ سال از درس [[آیت‌الله عبدالکریم حائری یزدی]] بهره جست.

از اساتید [[علوم عقلی]] و [[اخلاقی]] وی می‌توان به حضرات [[آیات]]: [[سید ابوالحسن رفیعی قزوینی]]، [[علی اکبر حکمی یزدی]]، [[محمد رضا مسجدشاهی اصفهانی]]، [[میرزا جواد ملکی تبریزی]] و [[محمد علی شاه‌آبادی]] اشاره کرد.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c2747/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AF_%D8%AA%D8%A7_%D8%B1%D8%AD%D9%84%D8%AA/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AD%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85 پرتال پژوهشی و اطلاع‌رسانی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی]</ref>

وی طی سال‌های طولانی در [[حوزه علمیه قم]] به [[تدریس]] چندین دوره [[فقه]]، اصول، [[فلسفه]] و [[عرفان]] و [[اخلاق اسلامی]] در مدرسه [[فیضیه]]، [[مسجد]] اعظم، [[مسجد]] [[محمدیه]]، مدرسه حاج ملاصادق، [[مسجد]] سلماسی و... [[همت]] گماشت و در [[حوزه علمیه نجف]] نیز قریب ۱۴ سال در [[مسجد]] شیخ اعظم [[انصاری]] [[معارف اهل بیت]] و سطح عالی [[فقه]] را [[تدریس]] نمود. در [[نجف]] برای نخستین بار مبانی نظری [[حکومت اسلامی]] را در سلسله درس‌های [[ولایت فقیه]] بازگو نمود.<ref name="p1"></ref>

== کتاب‌های منتشر شده ==

=== به زبان فارسی ===

# [[شرح حدیث جنود عقل و جهل (کتاب)|شرح حدیث جنود عقل و جهل]]؛

# باده [[عشق]].

=== به زبان عربی ===

== فعالیت‌های سیاسی اجتماعی و فرهنگی ==

[[امام خمینی]] با [[نوشتن]] کتاب [[کشف]] [[اسرار]]، به [[افشاگری]] علیه حکومت پهلوی پرداخت و با [[دفاع]] از [[اسلام]] و [[روحانیت]] به پاسخ‌گویی [[شبهات]] پرداخت. در همین کتاب ایده [[حکومت اسلامی]] و [[ضرورت]] تشکیل آن را مطرح کرد. [[سال]] بعد (اردیبهشت ۱۳۲۳ ه. ش.) نخستین [[بیانیه]] [[سیاسی]] [[امام خمینی]] با عنوان [[پیام]] به [[ملت]] [[ایران]]، [[دعوت]] به [[قیام]] برای [[خدا]] صادر شد که در آن آشکارا علمای [[اسلام]] و [[جامعه اسلامی]] را به [[قیام]] عمومی فرا خوانده بود.<ref name="p2">[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c504_2686/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AA/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AA پرتال [[پژوهشی]] و اطلاع‌رسانی مؤسسه تنظیم و نشر آثار [[امام خمینی]]]</ref>

پس از [[رحلت]] [[آیت‌الله حائری یزدی]]، وی از جمله کسانی بود که در [[دعوت]] [[آیت‌الله بروجردی]] به [[قم]] و [[حمایت]] وی تا شکل‌گیری [[مرجعیت]] عظمی نقش زیادی داشت.<ref name="p1"></ref>

بخش عمده [[مبارزات]] و [[فعالیت‌های سیاسی]] وی متعلق به پس از دوران [[زعامت]] آیت‌الله بروجردی است. از جمله وقایع این دوران می‌توان به [[مخالفت]] با لایحه انجمن‌های ایالتی و [[ولایتی]]، [[مخالفت]] با رفراندوم لوایح شش گانه، [[مخالفت]] با لایحه کاپیتولاسیون، [[اعتراض]] به فاجعه مدرسه [[فیضیه]]، [[دستگیری]] وی، واقعه ۱۵ خرداد، اعلام [[مرجعیت]] وی توسط تعدادی از [[علما]] و [[مراجع]]، [[آزادی]] از زندان، [[تبعید]] به [[ترکیه]]، [[تبعید]] به [[عراق]]، [[هجرت]] به فرانسه، بازگشت به [[ایران]] و [[پیروزی]] [[انقلاب اسلامی]] اشاره کرد.

او پس از [[پیروزی]] [[انقلاب اسلامی]] و [[تشکیل حکومت]] [[جمهوری اسلامی]]، [[مسئولیت]] [[رهبری]] و [[ولایت فقیه]] را بر عهده داشت و تا پایان [[عمر]] در این سمت باقی بود. از جمله وقایع مهم دوران [[رهبری]] وی:

* برگزاری رفراندوم؛

* اشغال لانه [[جاسوسی]]؛

* آغاز [[جنگ]] تحمیلی [[عراق]] علیه [[ایران]]؛

* کودتای نوژه؛

* واقعه طبس؛

* [[پیام]] به گورباچف؛

* [[کشتار]] زائرین [[خانه خدا]] در مراسم سال ۱۳۶۶؛

* [[پذیرش]] قطعنامه 598 شورای [[امنیت]].<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c504_3264/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C/ پرتال پژوهشی و اطلاع‌رسانی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی]</ref>

== شاگردان ==

{{فهرست ستونی|۲}}

* [[رضا استادی]]؛

* [[ابراهیم امینی]]؛

* [[جعفر سبحانی]]؛

* [[سید محمد ضیاءآبادی]]؛

* [[سید هادی خسروشاهی]]؛

* [[محمد فاضل‌ لنکرانی]]؛

* [[شهاب‌الدین اشراقی]]؛

* [[احمد احمدی]]؛

* [[حسین حقانی زنجانی]]؛

* [[محمد تقی مصباح یزدی]]؛

* [[عبدالله جوادی آملی]]؛

* [[سید محمد حسینی خامنه‌ای]]؛

* [[سید حسین آیت‌اللهی]]؛

* [[محمد اسماعیل صائنی]]؛

* [[مرتضی مطهری]]؛

* [[سید محمد علی قاضی طباطبایی]]؛

* [[سید محمد علی موحد ابطحی اصفهانی]]؛

* [[علی حجتی کرمانی]].

== امام خمینی احیاگر پیام غدیر ==

[[امام خمینی]] به [[حق]]، یکی از احیاگران [[پیام]] و [[حقیقت]] [[غدیر]] در بعد [[سیاسی]] است که با [[شناخت]] عمیق از مفهوم [[ولایت]] و [[امامت]] [[شیعه|شیعی]]، با تشکیل [[جمهوری اسلامی]] و برپایی [[نظام]] [[دینی]] در [[ایران]]، [[هدف]] [[شیعه]] را در [[عصر غیبت]] [[امام]] [[معصوم]] تحقّق بخشید و "[[ولایت فقیه]]" را که تداوم [[ولایت]] [[امامان]] و [[پیامبر|حضرت رسول]] است، عینیّت بخشید<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۹۳.</ref>.

[[امام خمینی]]، [[حکومت]] بر مبنای [[غدیر]] را اصیل می‌دانست و می‌فرمود: "در صدر [[اسلام]] در دو زمان، دوبار [[حکومت]] اصیل [[اسلام]] محقّق شد، یک زمان [[پیامبر|رسول اللّه]] {{صل}} و دیگر وقتی‌که در [[کوفه]] [[امام علی|علی بن ابی طالب]] {{ع}} [[حکومت]] می‌کرد. در این دو مورد بود که ارزش‌های [[معنوی]] [[حکومت]] می‌کرد، یعنی یک [[حکومت عدل]] برقرار و [[حاکم]] ذرّه‌ای از [[قانون]] تخلّف نمی‌کرد."<ref>صحیفۀ نور، ج ۱۱۰ ص ۱۶۸</ref> نگاه [[امام]] به [[غدیر]]، علاوه‌بر جوهرۀ ولایی آن، نگاهی [[سیاسی]] و [[حکومتی]] نیز بود. از سخنان فراوان او چند نمونه آورده می‌شود که دیدگاه او را نشان می‌دهد: روز [[عید غدیر]]، روزی است که [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]] {{صل}} وظیفۀ [[حکومت]] را معین فرمود و الگوی [[حکومت اسلامی]] را تا آخر [[تعیین]] فرمود و [[حکومت اسلامی]] نمونه‌اش عبارت است از یک همچو شخصیتی که در همه جهات مهذّب، بر همۀ جهات [[معجزه]] است و البته [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]] این را می‌دانستند که به تمام معنی کسی مثل [[امام علی|حضرت امیر]] {{ع}} نمی‌تواند باشد، لکن نمونه را که باید نزدیک به یک همچو وضعی باشد از [[حکومت‌ها]] تا آخر [[تعیین]] فرمودند.<ref>صحیفۀ نور، ج ۳ ص ۱۹۷</ref> و این یعنی همان [[شایسته‌سالاری]] و [[حکومت]] برترین‌ها که در نهاد [[پیام غدیر]] نهفته است. نیز دربارۀ [[عید غدیر]] و بعد مردمی و مکتبی آن فرمود: "عیدی است که [[خدای تبارک و تعالی]] به وسیلۀ [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]] {{صل}} برای اجرای مقاصد [[الهی]] و ادامۀ [[تبلیغات]] و ادامۀ راه [[انبیاء]]، [[امام علی|حضرت امیر]] {{ع}} را [[منصوب]] فرمودند." و "امروز که [[روز غدیر]] است و از بزرگترین [[اعیاد]] مذهبی است، این [[عید]]، عیدی است که [[مال]] [[مستضعفان]] است، [[عید]] محرومان است، [[عید]] [[مظلومان]] [[جهان]] است"<ref>صحیفۀ نور، ج ۱۹۰ ص ۶۰</ref> و در مورد اینکه [[غدیر خم]] یک حادثۀ خاص و مقطعی و ویژۀ آن زمان نبود، می‌فرمود: "[[غدیر]] منحصر به آن زمان نیست، [[غدیر]] در همۀ اعصار باید باشد و روشی که [[حضرت امیر]] در این [[حکومت]] در پیش گرفته است، باید روش [[ملّت‌ها]] و دست‌اندرکاران باشد... قضیۀ [[غدیر]]، قضیۀ [[جعل]] [[حکومت]] است."<ref>صحیفۀ نور، ج ۲۰ ص ۲۸</ref> و در اینکه [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} به [[غدیر]] معنی و [[ارزش]] داد، فرموده است: "مسألۀ [[غدیر]] مسأله‌ای نیست که بنفسه برای [[حضرت امیر]] یک مسأله‌ای پیش بیاورد، [[حضرت امیر]] مسألۀ [[غدر]] را ایجاد کرده است. آن وجود [[شریف]] که منبع همۀ جهات بوده است، موجب این شده است که [[غدیر]] پیش بیاید. [[غدیر]] برای ایشان [[ارزش]] ندارد، آنکه [[ارزش]] دارد خود [[حضرت]] است که دنبال آن [[ارزش]]، [[غدیر]] آمده است... [[نصب]] [[امام علی|حضرت امیر]] {{ع}} به [[خلافت]]، این‌طور نیست که از [[مقامات معنوی]] [[حضرت]] باشد، [[مقامات معنوی]] [[حضرت]] و [[مقامات]] جامع او این است که [[غدیر]] پیدا شود... [[حضرت امیر]] است که [[غدیر]] را به‌وجود آورده است. مسأله، مسألۀ [[حکومت]] است، مسأله، مسألۀ [[سیاست]] است، [[حکومت]]، [[عدل]] [[سیاست]] است، تمام معنای [[سیاست]] است."<ref>صحیفۀ نور، ج ۲۰ ص ۲۸</ref> و در اهمیت [[عید غدیر]] چنین می‌گوید: "این روز [[مبارک]] که از [[اعیاد]] بزرگ [[اسلام]] است و برحسب [[نصوص]] ما بالاترین [[عید]] است و نکته‌اش هم این است که این ادامۀ [[نبوت]] است، ادامۀ آن [[معنویّت]] [[رسول]] اللّه است، ادامۀ آن [[حکومت الهی]] است، از این جهت از همۀ [[اعیاد]] بالاتر است."<ref>صحیفۀ نور، ج ۱۸ ص ۱۲۷</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۹۳.</ref>.

== جستارهای وابسته ==

* [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]

== پانویس ==

[[رده:پدیدآورنده]]