بحث:منشأ دين در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'تعالیم اسلامی' به 'تعالیم اسلامی'
(صفحه‌ای تازه حاوی «==مقدمه== *از موضوعات مهم فلسفه دین و حوزه دین پژوهی است. درباره منشأ...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - 'تعالیم اسلامی' به 'تعالیم اسلامی')
خط ۲۰: خط ۲۰:
#چنین نیست که همواره رویارویی با نیروهای طبیعی، [[انسان]] را به [[ترس]] و عجز اندازد؛ بلکه بیش‌تر بدو [[شجاعت]] و [[استواری]] و [[پایداری]] می‌بخشد<ref>آل عمران/ ۱۴۶؛ بحار الانوار، ۶۷/ ۱۳۰.</ref>.
#چنین نیست که همواره رویارویی با نیروهای طبیعی، [[انسان]] را به [[ترس]] و عجز اندازد؛ بلکه بیش‌تر بدو [[شجاعت]] و [[استواری]] و [[پایداری]] می‌بخشد<ref>آل عمران/ ۱۴۶؛ بحار الانوار، ۶۷/ ۱۳۰.</ref>.
#به فرض که [[علت]] [[گرایش به دین]]، [[ترس]] و عوامل روانی باشد، نمی‌توان بدین نتیجه رسید که [[خدا]] و [[تعالیم دینی]]، توهم محض‌اند؛ زیرا شاید [[باور]] به چیزی [[باطل]] باشد؛ ولی خود آن چیز بر [[حق]] باشد.
#به فرض که [[علت]] [[گرایش به دین]]، [[ترس]] و عوامل روانی باشد، نمی‌توان بدین نتیجه رسید که [[خدا]] و [[تعالیم دینی]]، توهم محض‌اند؛ زیرا شاید [[باور]] به چیزی [[باطل]] باشد؛ ولی خود آن چیز بر [[حق]] باشد.
#اینکه [[پدر]] سلطه‌ای بر [[خانواده]] دارد و این موجب شده است باورهایی درباره او پدید آید و آن گاه به [[باورهای دینی]] دامان زده است، در [[اندیشه]] [[یهودی]] و [[مسیحی]] "[[پدر]] آسمانی" ریشه دارد. چنین آموزه‌ای اساساً در [[تعالیم]] [[اسلامی]] پیدا نمی‌شود.
#اینکه [[پدر]] سلطه‌ای بر [[خانواده]] دارد و این موجب شده است باورهایی درباره او پدید آید و آن گاه به [[باورهای دینی]] دامان زده است، در [[اندیشه]] [[یهودی]] و [[مسیحی]] "[[پدر]] آسمانی" ریشه دارد. چنین آموزه‌ای اساساً در [[تعالیم اسلامی]] پیدا نمی‌شود.
*'''3. دیدگاه [[اقتصادی]]''' این دیدگاه در [[حقیقت]] به دیدگاه جامعه‌شناختی بازمی‌گردد؛ ولی نظر به اهمیت آن، مستقلانه آمده است. بنابراین دیدگاه، [[دین]] محصول از خود بیگانگی [[انسان]] است<ref>مارکس و مارکسیسم‌، ۳۰ و ۳۱.</ref> که ریشه در شرایط [[زندگی اجتماعی]] و تضادهای طبقاتی دارد. در [[حقیقت]]، [[دین]] دستاورد و معلول وضعیت [[اقتصادی]] [[طبقات جامعه]] است. بدین سان، اگر [[اختلاف طبقاتی]] [[جامعه]] از میان برود، [[دین]] نیز از میان خواهد رفت<ref>نقدی بر ماکسیسم، ۸۹- ۸۴.</ref>. دیدگاه [[اقتصادی]] با چالش‌هایی جدی رو به رو است و ایرادها و نقض‌های متعددی بر آن وارد است. از جمله آنکه:
*'''3. دیدگاه [[اقتصادی]]''' این دیدگاه در [[حقیقت]] به دیدگاه جامعه‌شناختی بازمی‌گردد؛ ولی نظر به اهمیت آن، مستقلانه آمده است. بنابراین دیدگاه، [[دین]] محصول از خود بیگانگی [[انسان]] است<ref>مارکس و مارکسیسم‌، ۳۰ و ۳۱.</ref> که ریشه در شرایط [[زندگی اجتماعی]] و تضادهای طبقاتی دارد. در [[حقیقت]]، [[دین]] دستاورد و معلول وضعیت [[اقتصادی]] [[طبقات جامعه]] است. بدین سان، اگر [[اختلاف طبقاتی]] [[جامعه]] از میان برود، [[دین]] نیز از میان خواهد رفت<ref>نقدی بر ماکسیسم، ۸۹- ۸۴.</ref>. دیدگاه [[اقتصادی]] با چالش‌هایی جدی رو به رو است و ایرادها و نقض‌های متعددی بر آن وارد است. از جمله آنکه:
#آنچه طرفداران این دیدگاه به صورت عام به [[دین]] نسبت می‌دهند، در [[آیین اسلام]] یافته نمی‌شود<ref>مارکسیسم و مذهب‌، ۱۵.</ref>. [[تعالیم]] [[اسلامی]] همواره از طبقات زیرین [[جامعه]] [[حمایت]] می‌کنند و [[زورگویان]] و [[سرمایه‌داران]] دنیاپرست را بر نمی‌تابند<ref>{{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ}}؛ سوره قصص، آیه ۵.</ref>.
#آنچه طرفداران این دیدگاه به صورت عام به [[دین]] نسبت می‌دهند، در [[آیین اسلام]] یافته نمی‌شود<ref>مارکسیسم و مذهب‌، ۱۵.</ref>. [[تعالیم اسلامی]] همواره از طبقات زیرین [[جامعه]] [[حمایت]] می‌کنند و [[زورگویان]] و [[سرمایه‌داران]] دنیاپرست را بر نمی‌تابند<ref>{{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ}}؛ سوره قصص، آیه ۵.</ref>.
#این دیدگاه در [[مقام]] عمل نتوانسته است با طرد [[دین]]، [[جامعه]] را به سوی [[عدالت اجتماعی]] راه نماید. نظام‌های [[سیاسی]] پیرو این دیدگاه، با نظام‌های [[سرمایه‌داری]] کنار آمده‌اند و به [[اختلاف طبقاتی]] دامن زده‌اند<ref>پایان عمر مارکسیسم‌، ۱۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 433.</ref>.
#این دیدگاه در [[مقام]] عمل نتوانسته است با طرد [[دین]]، [[جامعه]] را به سوی [[عدالت اجتماعی]] راه نماید. نظام‌های [[سیاسی]] پیرو این دیدگاه، با نظام‌های [[سرمایه‌داری]] کنار آمده‌اند و به [[اختلاف طبقاتی]] دامن زده‌اند<ref>پایان عمر مارکسیسم‌، ۱۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 433.</ref>.
==پانویس==
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}
{{پانویس2}}
۲۱۸٬۰۹۰

ویرایش