محکم و متشابه: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'دقیق' به 'دقیقه'
جز (جایگزینی متن - 'نادرست' به 'نادرست') |
جز (جایگزینی متن - 'دقیق' به 'دقیقه') |
||
خط ۱۱۶: | خط ۱۱۶: | ||
#وجود [[متشابهات]]، باعث میشود که بیانات [[قرآن کریم]] جنبه مَثل به خود بگیرد؛ به این معنا که، [[قرآن کریم]] معانی معروف و شناختهشده [[ذهن]] [[مردم]] را گرفته و معارفی را که برای آنان شناختهشده نیست، در قالب آن معانی در آورده است تا آن [[معارف]] را بفهمند؛ همانگونه که [[مردم]] اجناس خود را با سنگ، کیلو و مثقال میسنجند با اینکه همه میدانند که هیچ مناسبتی بین انگور و آهن نیست، چرا که انگور نه شکل آهن و نه حجم آن را دارد، ولی همینکه از نظر سنگینی مناسبتی بین آن دو هست، آن را با آهن میسنجند. پس میتوان گفت که بیانات [[قرآن]]، مثلهایی برای [[معارف]] [[حق الهی]] است و [[خدای تعالی]] برای اینکه آن [[معارف]] را بیان کند، آنها را تا سطح [[افکار]] [[عامه]] [[مردم]] تنزُّل داده است و چارهای هم جز این نیست، چون [[عامه]] [[مردم]] جز حسّیّات را [[درک]] نمیکنند. پس، باید این معانی را در قالب حسّیات و جسمانیات به آنها فهماند<ref>ر.ک: المیزان فی تفسیر القرآن، محمد حسین طباطبایی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، بیتا، ج ۳، ص ۶۰.</ref>. | #وجود [[متشابهات]]، باعث میشود که بیانات [[قرآن کریم]] جنبه مَثل به خود بگیرد؛ به این معنا که، [[قرآن کریم]] معانی معروف و شناختهشده [[ذهن]] [[مردم]] را گرفته و معارفی را که برای آنان شناختهشده نیست، در قالب آن معانی در آورده است تا آن [[معارف]] را بفهمند؛ همانگونه که [[مردم]] اجناس خود را با سنگ، کیلو و مثقال میسنجند با اینکه همه میدانند که هیچ مناسبتی بین انگور و آهن نیست، چرا که انگور نه شکل آهن و نه حجم آن را دارد، ولی همینکه از نظر سنگینی مناسبتی بین آن دو هست، آن را با آهن میسنجند. پس میتوان گفت که بیانات [[قرآن]]، مثلهایی برای [[معارف]] [[حق الهی]] است و [[خدای تعالی]] برای اینکه آن [[معارف]] را بیان کند، آنها را تا سطح [[افکار]] [[عامه]] [[مردم]] تنزُّل داده است و چارهای هم جز این نیست، چون [[عامه]] [[مردم]] جز حسّیّات را [[درک]] نمیکنند. پس، باید این معانی را در قالب حسّیات و جسمانیات به آنها فهماند<ref>ر.ک: المیزان فی تفسیر القرآن، محمد حسین طباطبایی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، بیتا، ج ۳، ص ۶۰.</ref>. | ||
#این جریان در تمامی [[معارف]] و ابحاث غیرمادی و [[غایب]] از [[حس]] هست و تنها به [[معارف قرآن]] اختصاص ندارد. [[معارف]] سایر [[کتب آسمانی]]، البته آن [[معارف]] عالی که دستخوش [[تحریف]] نشده است و همچنین مباحث [[الهی]] که در [[فلسفه]] عنوان میشود، نیز همین طور است<ref>ر.ک: المیزان فی تفسیر القرآن، محمد حسین طباطبایی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، بیتا، ج ۱، ص ۲۳.</ref>. | #این جریان در تمامی [[معارف]] و ابحاث غیرمادی و [[غایب]] از [[حس]] هست و تنها به [[معارف قرآن]] اختصاص ندارد. [[معارف]] سایر [[کتب آسمانی]]، البته آن [[معارف]] عالی که دستخوش [[تحریف]] نشده است و همچنین مباحث [[الهی]] که در [[فلسفه]] عنوان میشود، نیز همین طور است<ref>ر.ک: المیزان فی تفسیر القرآن، محمد حسین طباطبایی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، بیتا، ج ۱، ص ۲۳.</ref>. | ||
#چیزی که باقی میماند آن است که در اینگونه موارد، گوینده علاوه بر این، باید مطالبی را که در گفتارش مبهم و | #چیزی که باقی میماند آن است که در اینگونه موارد، گوینده علاوه بر این، باید مطالبی را که در گفتارش مبهم و دقیقه است با ایراد داستانهای متعدد و مثلهای بسیار و متنوع روشن سازد<ref>ر.ک: المیزان فی تفسیر القرآن، محمد حسین طباطبایی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، بیتا، ج ۳، ص ۶۳.</ref> | ||
*بنا بر این، تا اینجا روشن شد که [[قرآن کریم]] هم مانند هر [[کلام]] دیگر باید مشتمل بر [[آیات]] [[متشابه]] باشد. همچنین باید تشابهی را که به [[حکم]] [[ضرورت]] در یک [[آیه]] هست، در دیگر [[آیات محکم]] برطرف کند<ref>ر.ک: المیزان فی تفسیر القرآن، محمد حسین طباطبایی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، بیتا، ج ۳، ص ۶۳.</ref> | *بنا بر این، تا اینجا روشن شد که [[قرآن کریم]] هم مانند هر [[کلام]] دیگر باید مشتمل بر [[آیات]] [[متشابه]] باشد. همچنین باید تشابهی را که به [[حکم]] [[ضرورت]] در یک [[آیه]] هست، در دیگر [[آیات محکم]] برطرف کند<ref>ر.ک: المیزان فی تفسیر القرآن، محمد حسین طباطبایی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، بیتا، ج ۳، ص ۶۳.</ref> | ||
*نتیجه آنکه فرض بسیاری از وجوهِ بیانشده و بلکه اصل طرح موضوع [[حکمت]] وجود [[متشابهات]] در [[قرآن]]، از آن روست که گویی [[محکم و متشابه]] تنها به [[قرآن]] اختصاص داشته و [[خداوند]] از روی عمد و برای اَغراضی خاص [[آیات]] [[متشابه]] را در میان [[آیات محکم]] تعبیه کرده است، در حالی که [[محکم و متشابه]] امری فراگیر در همه زبانها و بلکه از ویژگیهای زبان است و امری نیست که تنها به [[قرآن]] اختصاص داشته باشد. از این رو، [[ائمه اطهار]]{{عم}} تأکید کردهاند که [[کلام]] آنها نیز حاوی [[محکم و متشابه]] است. | *نتیجه آنکه فرض بسیاری از وجوهِ بیانشده و بلکه اصل طرح موضوع [[حکمت]] وجود [[متشابهات]] در [[قرآن]]، از آن روست که گویی [[محکم و متشابه]] تنها به [[قرآن]] اختصاص داشته و [[خداوند]] از روی عمد و برای اَغراضی خاص [[آیات]] [[متشابه]] را در میان [[آیات محکم]] تعبیه کرده است، در حالی که [[محکم و متشابه]] امری فراگیر در همه زبانها و بلکه از ویژگیهای زبان است و امری نیست که تنها به [[قرآن]] اختصاص داشته باشد. از این رو، [[ائمه اطهار]]{{عم}} تأکید کردهاند که [[کلام]] آنها نیز حاوی [[محکم و متشابه]] است. |