نبوت: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | ||
'''نبوت:''' مقامی است که از سوی [[خداوند]] به برخی افراد یاک و [[برگزیده]] عطا میشد، تا [[دین خدا]] و دستورهای او را به [[مردم]] برسانند. به کسی که [[پیام الهی]] را به صورت [[وحی]] دریافت کند، "[[نبی]]" و "[[پیامبر]]" گفته میشود. پیامبرانی که [[مأمور]] رساندن [[پیام آسمانی]] به مردمند، [[رسول]] و [[فرستاده خدا]] نامیده میشوند و چنین مقامی "[[رسالت]]" نام دارد. [[خداوند]] برای [[هدایت]] [[بشر]]، [[صد و بیست و چهار هزار پیامبر]] فرستاده است که اولین آنها [[حضرت آدم]]{{ع}} و آخرینشان [[حضرت محمد]]{{صل}} است. نام تعدادی از [[انبیا]] و سرگذشت آنان در [[قرآن کریم]] آمده است. [[پیامبر الهی]] باید [[معصوم]] باشد و هیچ گناهی نکند و سابقه [[شرک]] و [[انحراف]] نداشته باشد. [[ایمان]] به نبوت [[پیامبر اسلام]] و [[انبیای بزرگ]] گذشته از شرایط مسلمانی است و کسی که نبوت [[پیامبر]] را [[انکار]] کند، [[کافر]] است. پس از [[حضرت محمد]]{{صل}} دیگر [[پیامبری]] نیامده است و [[دین]] او [[کاملترین]] [[آیین]] تا [[روز قیامت]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگنامه دینی (کتاب)|فرهنگنامه دینی]]، ص۲۳۰-۲۳۱.</ref>. | '''[[نبوت]]:''' مقامی است که از سوی [[خداوند]] به برخی افراد یاک و [[برگزیده]] عطا میشد، تا [[دین خدا]] و دستورهای او را به [[مردم]] برسانند. به کسی که [[پیام الهی]] را به صورت [[وحی]] دریافت کند، "[[نبی]]" و "[[پیامبر]]" گفته میشود. پیامبرانی که [[مأمور]] رساندن [[پیام آسمانی]] به مردمند، [[رسول]] و [[فرستاده خدا]] نامیده میشوند و چنین مقامی "[[رسالت]]" نام دارد. [[خداوند]] برای [[هدایت]] [[بشر]]، [[صد و بیست و چهار هزار پیامبر]] فرستاده است که اولین آنها [[حضرت آدم]]{{ع}} و آخرینشان [[حضرت محمد]]{{صل}} است. نام تعدادی از [[انبیا]] و سرگذشت آنان در [[قرآن کریم]] آمده است. [[پیامبر الهی]] باید [[معصوم]] باشد و هیچ گناهی نکند و سابقه [[شرک]] و [[انحراف]] نداشته باشد. [[ایمان]] به [[نبوت]] [[پیامبر اسلام]] و [[انبیای بزرگ]] گذشته از شرایط [[مسلمانی]] است و کسی که [[نبوت]] [[پیامبر]] را [[انکار]] کند، [[کافر]] است. پس از [[حضرت محمد]]{{صل}} دیگر [[پیامبری]] نیامده است و [[دین]] او [[کاملترین]] [[آیین]] تا [[روز قیامت]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگنامه دینی (کتاب)|فرهنگنامه دینی]]، ص۲۳۰-۲۳۱.</ref>. | ||
==واژهشناسی لغوی == | ==واژهشناسی لغوی == | ||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
* [[نبی]] یا از "نبأ" به معنای خبر است <ref> کتاب العین، ج۸، ص۳۸۲؛ لسان العرب، ج۱، ص۱۶۲.</ref> یا از "نَباوه" به معنای ارتفاع و [[شرافت]]. <ref> لسان العرب، ج۱، ص۱۶۳ و ج۱۵، ص۳۰۲.</ref> در صورت اول معنای [[نبی]] خبردهنده، خبر داده شده یا خبردار است و در صورت دوم به معنای رفیع و بلند مرتبه. <ref> الفروق اللغویة، ص۵۳، معانی الاخبار، ص۱۱۴.</ref> بنابراین، [[نبی]] کسی است که [[خداوند]] به او خبر داده، یا کسی است که از جانب [[خداوند]] خبر میدهد <ref> کتاب العین، ج۸، ص۳۸۲؛ لسان العرب، ج۱، ص۱۶۲ و ۱۶۳.</ref> و شریفتر و بلند مرتبهتر از سایر انسانهاست <ref> مجمع البحرین، ج۱، ص۴۰۵؛ لسان العرب، ج۱۵، ص۰۲؛ تاج العروس، ج۲۰، ص۲۱۳.</ref>. | * [[نبی]] یا از "نبأ" به معنای خبر است <ref> کتاب العین، ج۸، ص۳۸۲؛ لسان العرب، ج۱، ص۱۶۲.</ref> یا از "نَباوه" به معنای ارتفاع و [[شرافت]]. <ref> لسان العرب، ج۱، ص۱۶۳ و ج۱۵، ص۳۰۲.</ref> در صورت اول معنای [[نبی]] خبردهنده، خبر داده شده یا خبردار است و در صورت دوم به معنای رفیع و بلند مرتبه. <ref> الفروق اللغویة، ص۵۳، معانی الاخبار، ص۱۱۴.</ref> بنابراین، [[نبی]] کسی است که [[خداوند]] به او خبر داده، یا کسی است که از جانب [[خداوند]] خبر میدهد <ref> کتاب العین، ج۸، ص۳۸۲؛ لسان العرب، ج۱، ص۱۶۲ و ۱۶۳.</ref> و شریفتر و بلند مرتبهتر از سایر انسانهاست <ref> مجمع البحرین، ج۱، ص۴۰۵؛ لسان العرب، ج۱۵، ص۰۲؛ تاج العروس، ج۲۰، ص۲۱۳.</ref>. | ||
==نبوت در اصطلاح== | ==[[نبوت]] در اصطلاح== | ||
* بررسی [[تاریخ]] [[زندگی]] [[بشر]] نشان میدهد همواره گروهی به نام [[پیامبران]] و [[رسولان]] اعلام کردهاند، از جانب [[خداوند متعال]] به سوی [[مردم]] آمدهاند تا [[تعالیم]] و فرامین آسمانی را به ایشان [[ابلاغ]] نمایند. در واکنش به این دعوتها، گروهی به آنان [[ایمان]] آورده و از آموزهها و ارشادهای آنان بهرهمند شدهاند و عدهای نیز نسبت به این مسئله راه [[انکار]] در پیش گرفتهاند. از این رو مبحثی تحت عنوان نبوت در کنار سایر [[اصول اعتقادی]] شکل گرفته است. | * بررسی [[تاریخ]] [[زندگی]] [[بشر]] نشان میدهد همواره گروهی به نام [[پیامبران]] و [[رسولان]] اعلام کردهاند، از جانب [[خداوند متعال]] به سوی [[مردم]] آمدهاند تا [[تعالیم]] و [[فرامین]] آسمانی را به ایشان [[ابلاغ]] نمایند. در واکنش به این دعوتها، گروهی به آنان [[ایمان]] آورده و از آموزهها و ارشادهای آنان بهرهمند شدهاند و عدهای نیز نسبت به این مسئله راه [[انکار]] در پیش گرفتهاند. از این رو مبحثی تحت عنوان [[نبوت]] در کنار سایر [[اصول اعتقادی]] شکل گرفته است. | ||
# '''نبوت در اصطلاح [[متکلمان]]:''' [[متکلمان]] [[امامیه]]، با استفاده از [[حسن و قبح ذاتی]] و [[عقلی]] و با | # '''[[نبوت]] در اصطلاح [[متکلمان]]:''' [[متکلمان]] [[امامیه]]، با استفاده از [[حسن و قبح ذاتی]] و [[عقلی]] و با کمک [[صفات الهی]] همچون [[عدل]] و [[حکمت]] و [[لطف الهی]]، به تعریف [[نبوت]] و [[ضرورت]] [[بعثت پیامبران]] پرداختند. مجموع این تعاریف دارای سه عنصر اصلی است: ۱ـ [[نبی]]، از طرف [[خداوند]] است. ۲ـ [[مأموریت]] به [[اصلاح]] امور [[مردم]] و [[هدایتگری]] آنان است. ۳ـ برای [[اثبات]] خود از روش [[اعجاز]] کمک گرفتهاند. <ref>[[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ص ۳۷-۳۹.</ref>. | ||
# '''نبوت در اصطلاح [[فیلسوفان]]:''' [[فلاسفه]] معتقدند، وقتی تمام قوای حسی و خیالی و [[عقلی]] [[انسان]] رشد کرد، قابلیت ارتباط با [[ملائکه]] و امکان دریافت [[وحی]] و [[توانایی]] صدور [[معجزه]] را پیدا میکند. در واقع [[وحی الهی]]، فعل [[الهی]] و تفضلی است به [[پیامبران]]، از آن جهت که رشد هستی شناختی داشته و قابلیت دریافت | # '''[[نبوت]] در اصطلاح [[فیلسوفان]]:''' [[فلاسفه]] معتقدند، وقتی تمام قوای [[حسی]] و خیالی و [[عقلی]] [[انسان]] [[رشد]] کرد، قابلیت [[ارتباط]] با [[ملائکه]] و امکان دریافت [[وحی]] و [[توانایی]] صدور [[معجزه]] را پیدا میکند. در واقع [[وحی الهی]]، فعل [[الهی]] و تفضلی است به [[پیامبران]]، از آن جهت که [[رشد]] هستی شناختی داشته و قابلیت دریافت آن را داشته باشند <ref>[[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ص ۴۰ و ۴۱.</ref>. | ||
# '''نبوت در اصطلاح [[عارفان]]:''' اصطلاحاتی در [[عرفان]] مطرح است که [[شناخت]] آنها در [[تبیین]] نبوت مؤثر است. | # '''[[نبوت]] در اصطلاح [[عارفان]]:''' اصطلاحاتی در [[عرفان]] مطرح است که [[شناخت]] آنها در [[تبیین]] [[نبوت]] مؤثر است. [[نبوت]]، [[مقام]] [[ظهور]] [[خلافت]] و [[ولایت]] است و [[ولایت]]، [[مقام]] بطون [[نبوت]] است. [[مقام نبوت]]، دو قسم تعریف و [[تشریع]] دارد. [[نبوت تعریف]] افزون بر [[تبلیغ احکام]]، [[تأدیب به اخلاق]]، [[تعلیم به حکمت]] و [[قیامِ به سیاست]] است، این قسم از [[نبوت]] را [[رسالت]] نیز میگویند. | ||
# '''نبوت از دیدگاه بروندینی:''' | # '''[[نبوت]] از دیدگاه بروندینی:''' | ||
==[[حقیقت نبوت]]== | ==[[حقیقت نبوت]]== | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|حقیقت نبوت}}</div> | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|حقیقت نبوت}}</div> | ||
==نسبت بین نبوت و [[رسالت]]== | ==نسبت بین [[نبوت]] و [[رسالت]]== | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|رسالت}}</div> | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|رسالت}}</div> | ||
==نسبت بین نبوت و [[امامت]]== | ==نسبت بین [[نبوت]] و [[امامت]]== | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|امامت}}</div> | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|امامت}}</div> | ||
*[[امام]]{{ع}} در جهت با [[نبی]] مشترک است<ref>[[احد فرامرز قراملکی| فرامرز قراملکی، احد]]، [[امامتپژوهی (کتاب)|امامتپژوهی]]، ص۵۸ - ۶۰.</ref>. | * [[امام]]{{ع}} در جهت با [[نبی]] مشترک است<ref>[[احد فرامرز قراملکی| فرامرز قراملکی، احد]]، [[امامتپژوهی (کتاب)|امامتپژوهی]]، ص۵۸ - ۶۰.</ref>. | ||
*[[شیخ الطائفه]]: "[[نبی]]، [[پیام]] رسان از جانب [[خداوند متعال]] است، بدون واسطه بشری، چنین معنایی، مختص [[نبی]] است و لا غیر و [[ائمه]]{{عم}} و [[راویان حدیث]]، پیامرسان با واسطه هستند. از لفظ و واژه [[نبی]] دو معنی قابل استفاده است: یک معنی مقتدا بودن [[نبی]] در [[افعال]] و گفتارش است. معنای دیگر آن، کسی است که به [[تدبیر]] [[امت]] و [[سیاست]] آن [[قیام]] میکند؛ از حیث معنای نخست، [[نبی]] با [[نبی]] تفاوتی ندارد اما از حیث معنای دوم باید گفت: [[قیام]] به [[تدبیر]] و [[سیاست]] و به دست گرفتن [[امور حکومتی]] [[جامعه]]، بر هر نبیای [[واجب]] نیست<ref>[[احد فرامرز قراملکی| فرامرز قراملکی، احد]]،[[امامتپژوهی (کتاب)|امامتپژوهی]]، ص۵۸ - ۶۰.</ref>. | * [[شیخ الطائفه]]: "[[نبی]]، [[پیام]] رسان از جانب [[خداوند متعال]] است، بدون واسطه بشری، چنین معنایی، مختص [[نبی]] است و لا غیر و [[ائمه]]{{عم}} و [[راویان حدیث]]، پیامرسان با واسطه هستند. از لفظ و واژه [[نبی]] دو معنی قابل استفاده است: یک معنی [[مقتدا]] بودن [[نبی]] در [[افعال]] و گفتارش است. معنای دیگر آن، کسی است که به [[تدبیر]] [[امت]] و [[سیاست]] آن [[قیام]] میکند؛ از حیث معنای نخست، [[نبی]] با [[نبی]] تفاوتی ندارد اما از حیث معنای دوم باید گفت: [[قیام]] به [[تدبیر]] و [[سیاست]] و به دست گرفتن [[امور حکومتی]] [[جامعه]]، بر هر نبیای [[واجب]] نیست<ref>[[احد فرامرز قراملکی| فرامرز قراملکی، احد]]، [[امامتپژوهی (کتاب)|امامتپژوهی]]، ص۵۸ - ۶۰.</ref>. | ||
*از مفاد آیۀ ۲۴۷ [[سوره]] بقره نیز مدعای ما [[استنباط]] میشود. جمع بین نبوت و [[حکومت]]، تنها در خصوص برخی از [[انبیاء]] مانند [[حضرت داوود]]{{ع}} و [[حضرت سلیمان]]{{ع}} و [[پیامبر]] گرامی [[اسلام]] بوده است"<ref>[[احد فرامرز قراملکی| فرامرز قراملکی، احد]]، [[امامتپژوهی (کتاب)|امامتپژوهی]]، ص۵۸ - ۶۰.</ref>. | *از مفاد آیۀ ۲۴۷ [[سوره]] بقره نیز مدعای ما [[استنباط]] میشود. جمع بین [[نبوت]] و [[حکومت]]، تنها در خصوص برخی از [[انبیاء]] مانند [[حضرت داوود]]{{ع}} و [[حضرت سلیمان]]{{ع}} و [[پیامبر]] گرامی [[اسلام]] بوده است"<ref>[[احد فرامرز قراملکی| فرامرز قراملکی، احد]]، [[امامتپژوهی (کتاب)|امامتپژوهی]]، ص۵۸ - ۶۰.</ref>. | ||
*[[شیخ مفید]]، این دیدگاه را مطابق با نظر جمهور [[شیعه]] میداند<ref>[[احد فرامرز قراملکی| فرامرز قراملکی، احد]]، [[امامتپژوهی (کتاب)|امامتپژوهی]]، ص۵۸ - ۶۰.</ref>. | * [[شیخ مفید]]، این دیدگاه را مطابق با نظر جمهور [[شیعه]] میداند<ref>[[احد فرامرز قراملکی| فرامرز قراملکی، احد]]، [[امامتپژوهی (کتاب)|امامتپژوهی]]، ص۵۸ - ۶۰.</ref>. | ||
*در خصوص [[امامت]]، [[اجماع]] [[شیعه]] و [[اهل سنت]] بر این است که پرداختن به [[دین]] و [[دنیا]] و [[تصرف]] در امور [[مسلمانان]]، در تعریف [[امامت]] اخذ میشود اما [[امام]] با واسطه بشری است و با [[نبی]] که [[بلا]] واسطه بشری است تباین خواهد داشت<ref>[[احد فرامرز قراملکی| فرامرز قراملکی، احد]]، [[امامتپژوهی (کتاب)|امامتپژوهی]]، ص۵۸ - ۶۰.</ref>. | *در خصوص [[امامت]]، [[اجماع]] [[شیعه]] و [[اهل سنت]] بر این است که پرداختن به [[دین]] و [[دنیا]] و [[تصرف]] در امور [[مسلمانان]]، در تعریف [[امامت]] اخذ میشود اما [[امام]] با واسطه بشری است و با [[نبی]] که [[بلا]] واسطه بشری است تباین خواهد داشت<ref>[[احد فرامرز قراملکی| فرامرز قراملکی، احد]]، [[امامتپژوهی (کتاب)|امامتپژوهی]]، ص۵۸ - ۶۰.</ref>. | ||
==[[نیاز]] [[بشر]] به [[وحی]] و نبوت == | ==[[نیاز]] [[بشر]] به [[وحی]] و [[نبوت]] == | ||
===[[ضرورت نبوت]]=== | ===[[ضرورت نبوت]]=== | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|ضرورت نبوت}}</div> | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|ضرورت نبوت}}</div> | ||
*به [[دلیل]] آنکه [[انسان]] | *به [[دلیل]] آنکه [[انسان]]ها به صورت معمولی به [[معارف]] فراعادی دسترسی ندارند لذا [[انسان]]هایی باید باشند تا این [[معارف]] را از [[خداوند]] دریافت کرده و به [[مردم]] برسانند، یعنی براساس [[حکمت]] [[الهی]]، باید رسولانی [[مبعوث]] شوند تا راه صحیح و کامل [[سعادت]] را در [[اختیار انسان]] قرار دهند. <ref>[[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسانشناسی (کتاب)|انسانشناسی]]، ص ۱۲۴.</ref>. برای این کار لازم است افرادی [[معصوم]] این مهم را برعهده بگیرند و در صورت [[لزوم]]، مجری [[احکام الهی]] باشد.<ref>[[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسانشناسی (کتاب)|انسانشناسی]]، ص ۱۴۰ و ۱۴۱.</ref>. | ||
* از جمله [[ضرورت]] | * از جمله [[ضرورت]]های [[نبوت]] موارد زیر را میتوان نام برد: (۱): [[ضرورت]] [[وحیانی]]؛ (۲): [[ضرورت]] [[کلامی]]؛ (۳): [[ضرورت]] [[فلسفی]]؛ (۴): [[ضرورت]] [[عرفانی]]. | ||
===[[کارکردهای نبوت]] (فواید و آثار [[بعثت]] [[انبیا]])=== | ===[[کارکردهای نبوت]] (فواید و آثار [[بعثت]] [[انبیا]])=== | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|کارکردهای نبوت}}</div> | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|کارکردهای نبوت}}</div> | ||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|اثبات نبوت}}</div> | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|اثبات نبوت}}</div> | ||
=== | ===راههای [[اثبات نبوت]] === | ||
==اقسام نبوت== | ==اقسام [[نبوت]]== | ||
* تقسیمات مختلفی برای نبوت وجود دارد مانند: | * تقسیمات مختلفی برای [[نبوت]] وجود دارد مانند: | ||
# [[نبوت مطلق]] و [[نبوت مقید]]. | # [[نبوت مطلق]] و [[نبوت مقید]]. | ||
# [[نبوت عامه]] و [[نبوت خاصه]]. | # [[نبوت عامه]] و [[نبوت خاصه]]. | ||
# [[نبوت تشريعى]] كه در آن [[پیامبران]] از جانب [[خداوند]] [[شريعت]] خاصى را به [[بشر]] عرضه مى كنند؛ و [[نبوت تبلیغی]] که در آن [[پيامبران]] وظيفه [[تبليغ]] و [[ترويج]] همان شريعتى را كه [[پيامبر تشريعى]] آورده به عهده دارند. | # [[نبوت تشريعى]] كه در آن [[پیامبران]] از جانب [[خداوند]] [[شريعت]] خاصى را به [[بشر]] عرضه مى كنند؛ و [[نبوت تبلیغی]] که در آن [[پيامبران]] وظيفه [[تبليغ]] و [[ترويج]] همان شريعتى را كه [[پيامبر تشريعى]] آورده به عهده دارند. | ||
==اهداف نبوت ([[حکمت بعثت]])== | ==اهداف [[نبوت]] ([[حکمت بعثت]])== | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|فلسفه بعثت}}</div> | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|فلسفه بعثت}}</div> | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|شأن پیامبر}}</div> | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|شأن پیامبر}}</div> | ||
== تکثر نبوت== | == تکثر [[نبوت]]== | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|کثرت پیامبر}}</div> | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|کثرت پیامبر}}</div> | ||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|ختم نبوت}}</div> | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|ختم نبوت}}</div> | ||
== رابطه [[وحی]] و نبوت== | == رابطه [[وحی]] و [[نبوت]]== | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|وحی}}</div> | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:right; font-size: 90%; font-weight: normal;">{{اصلی|وحی}}</div> | ||
خط ۱۱۵: | خط ۱۱۵: | ||
* [[کارکردهای نبوت]] | * [[کارکردهای نبوت]] | ||
* [[کثرت پیامبر]] | * [[کثرت پیامبر]] | ||
* [[ | * ### [[313]]### | ||
* [[مدعی نبوت]] | * [[مدعی نبوت]] | ||
* [[معجزه]] | * [[معجزه]] | ||
خط ۱۶۱: | خط ۱۶۱: | ||
{{ | {{نبوتشناسی}} | ||
==پانویس== | ==پانویس== |