حدیث دوازده جانشین: تفاوت میان نسخه‌ها

* در احادیث مکرر، [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] جانشینان خود را دوازده نفر معرفى مى‌کند که مقصود، امامان دوازده‌گانۀ شیعه‌اند: {{عربی|لا یزال الدّین قائما حتّى تقوم السّاعة أو یکون علیکم إثنى عشر خلیفة کلّهم من قریش}}<ref>بحار الأنوار، ج ۳۶ ص ۲۳۹ ح ۳۸</ref>، {{عربی|یکون بعدى اثنى عشر امیرا کلّهم من قریش}}<ref>بحار الأنوار، ج ۳۶ ص ۲۳۴ ح ۲۰</ref> این دین پابرجاست تا برپایى [[قیامت]]، تا آنکه دوازده خلیفه بر شما حکومت کنند که همه از قریش‌اند. پس از من دوازده امیر خواهد بود، همه از قریش. عقاید [[شیعه]] اثنى عشرى بر همین مبنا پدید آمده و شکل گرفته است. دوازده جانشین پیغمبر که مورد تأکید و تأیید آن حضرت است، تاریخ نشان مى‌دهد که مصداق آن نه خلفاى راشدینند، نه [[بنى امیه]]، نه [[بنى عباس]]، چون عدد یاد شده بر هیچ‌کدام منطبق نیست، مگر بر دوازده امام [[شیعه]] نیز آن حضرت فرمود: {{عربی|الخلفاء بعدى إثنا عشر کعدّة نقباء بنى إسرائیل}}<ref>بحار الأنوار، ج ۳۶ ص ۲۳۰ ح ۱۰</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۱۰.</ref>

==حدیث دوازده جانشین در گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین==

از جمله [[احادیث]] مهم و شایان [[تدبر]] و توجه درباره چاره‌اندیشی برای [[آینده]] [[امت]]، احادیثی هستند که تعداد [[جانشینان پیامبر]] [[خدا]] را مطرح می‌سازند. این [[احادیث]] که فراوان [[نقل]] شده و با طرق مختلف و در نقل‌های گونه‌گون و صحیح آمده‌اند<ref>برای نمونه، ر.ک: صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۴۵۱ باب ۳۳ (الناس تبع لقریش والخلافة فی قریش). نیز، ر.ک: المعجم الکبیر، ج ۲، ص ۱۹۵- ۱۹۹ و ۲۳۲، اهل بیت{{عم}} در قرآن و حدیث: بخش یکم/ فصل پنجم، إحقاق الحق، ج ۱۳، ص ۱- ۴۸.</ref>، نشان می‌دهند که خلفای [[پیامبر خدا]] [[دوازده]] نفرند. یکی از نقل‌ها چنین است: {{عربی|لا یزالُ الدینُ قائِماً حَتی‌ تَقومَ الساعَةُ أو یکونَ عَلَیکمُ اثنا عَشَرَ خَلیفَةً کلهُم مِن قُرَیشٍ}}<ref>صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۴۵۳، ح ۱۸۲۲.</ref>. این [[دین]]، برقرار می‌ماند تا اینکه [[قیامت]] برپا شود و تا [[دوازده خلیفه]] بر شما [[فرمان]] برانند که همگی آنان از قریش‌اند. این [[حدیث]]، با نقل‌های بسیار و طرق گونه‌گونی که مورد تأیید [[محدثان]] [[اهل سنت]] نیز قرار گرفته است، هیچ پیامی جز گزارش [[ولایت]] [[علی]]{{ع}} و فرزندانش ندارد و تصریحی بر [[خلافت]] [[علی]]{{ع}} پس از [[پیامبر]] خداست و نیز تأکیدی بر [[سیاست]] عظیم و [[استوار]] [[پیامبر]]{{صل}} در تعیین [[آینده]] [[حاکمیت]] و [[پیشوایی]] [[امت]].<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۱۰۸.</ref>.

==تعیین جانشینان دوازده‌گانه در درسی‌هایی از عقاید اسلامی==

*[[پیامبر]]{{صل}} نه تنها [[امیرالمؤمنین]] را به [[خلافت]] بعد از خود معرفی فرمود بلکه در سخنان دیگری بر [[جانشینان]] [[دوازده‌گانه]] خود این‌گونه تصریح فرمود: "همواره این [[دین]] پایدار است تا [[روز رستاخیز]]. تا بر شما [[دوازده تن]] از [[قریش]] به [[مقام]] [[جانشینی]] خواهند رسید"<ref>صحیح مسلم، ج۱۳، ص۲۰۳.</ref>. "جانشینان من به شماره [[نقبای بنی‌اسرائیل]] [[دوازده]] نفرند، همه آنها از [[قریش]] و از [[بنی‌هاشم]] هستند"<ref>صحیح مسلم، ج۶، ص۲.</ref>. و در بعضی [[احادیث]] (همانند [[حدیث]] [[جابر بن عبدالله انصاری]]) [[پیامبر]] نام این [[دوازده نفر]] را ذکر فرموده است. هر چند چنان که دانشمند [[اهل سنت]]، [[شیخ سلیمان قندوزی]] نوشته است، این [[جانشینان]] [[دوازده‌گانه]] جز بر [[دوازده خلیفه]] از [[اهل بیت]] و [[عترت]] [[حضرت]] قابل [[تطبیق]] نیست؛ زیرا خلفای نخستین چهار نفر بیش نیستند و خلفای [[بنی‌امیه]] علاوه بر آنکه بیش از [[دوازده]] نفرند به جز [[عمر بن عبدالعزیز]] همگی [[ظالم]] بودند و از [[بنی‌هاشم]] نیز محسوب نمی‌شدند، همچنین بر خلفای [[بنی‌عباس]] قابل [[تطبیق]] نیست؛ زیرا تعداد آنها از [[دوازده]] افزون است. گذشته از این [[بنی عباس]] به [[آیه مودّت]]{{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}}<ref> «بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref> عمل نکردند و [[حدیث]] [[کسا]] را نادیده گرفتند؛ بنابراین، [[احادیث]] منحصراً بر [[دوازده امامی]] که از [[اهل بیت]] و [[عترت پیامبر]]{{صل}} بوده‌اند [[تطبیق]] می‌کند؛ زیرا آنها تمام [[فضایل]] [[نفسانی]]، [[علمی]] و [[خانوادگی]] را از جد خود به [[ارث]] برده بودند<ref>ینابیع الموده، ص۴۴۶.</ref><ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امام‌شناسی ۵ (کتاب)|امام‌شناسی]]، ص:۱۱۹-۱۲۰.</ref>.