ضرب‌المثل: تفاوت میان نسخه‌ها

ضرب‌المثل (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۹ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۹:۵۳

۴ بایت حذف‌شده ، ‏۲۹ ژوئن ۲۰۲۰

جز

جایگزینی متن - 'فطرت الهی' به 'فطرت الهی'

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۴۳۸

ویرایش

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
 ==مقدمه==
-امثال [[تصور]] معانی به صورت اشخاص (منظور صورت‌های محسوس) است؛ زیرا آنها به خاطر استعانت [[ذهن]] در آنها از حواس، در [[ذهن]] ماندگارترند. و از این رو غرض از مثل [[تشبیه]] [[پنهان]] به [[آشکار]] و [[غایب]] از نظر، به قابل [[مشاهده]] است. یکی از روش‌های [[پیامبر]] برای بیان حقایق استفاده از مثل است. که از طرف [[خداوند]] هم [[مأمور]] به این کار شده است [[خداوند بزرگ]] در [[قرآن کریم]] به [[خلق]] ضرب‌المثل‌ها توجه دارد تا با زبان [[تمثیل]] و [[تشبیه]]، [[عقل‌ها]] را به حرکت درآورد و [[قدرت]] [[تفکر]] را بارور سازد و [[فطرت]] [[الهی]] [[انسان]] را با رهنمودهای لازم به [[رشد]] و کمال فراخواند که فرمود: {{متن قرآن|وَلَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِي هَذَا الْقُرْآنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ}}<ref>«و در این قرآن برای مردم از هرگونه مثلی آورده‌ایم باشد که پند گیرند» سوره زمر، آیه ۲۷.</ref>. {{متن قرآن|وَيَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ}}<ref>«و خداوند مثل‌ها را برای مردم می‌زند باشد که پند گیرند» سوره ابراهیم، آیه ۲۵.</ref> {{متن قرآن|وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ}}<ref>«و این مثل‌ها را برای مردم می‌زنیم باشد که بیندیشند» سوره حشر، آیه ۲۱.</ref>. مواردی که در این مدخل مطرح می‌‌شود که [[خداوند]] به [[پیامبر]] [[دستور]] داده در آنها شخص یا صفتی یا فعلی و یا واقعه [[تاریخی]] را به یکی از پدیده‌های طبیعی و [[محسوسات]] مثال زده و یا [[پیامبر]] مخاطب ضرب‌المثل از طرف [[خدا]] قرار گرفته است که در [[ابلاغ]] [[دعوت]] [[توحید]] و بیدار کردن [[عقل]] و [[رجوع]] به [[فطرت]] از آن استفاده کند.
+امثال [[تصور]] معانی به صورت اشخاص (منظور صورت‌های محسوس) است؛ زیرا آنها به خاطر استعانت [[ذهن]] در آنها از حواس، در [[ذهن]] ماندگارترند. و از این رو غرض از مثل [[تشبیه]] [[پنهان]] به [[آشکار]] و [[غایب]] از نظر، به قابل [[مشاهده]] است. یکی از روش‌های [[پیامبر]] برای بیان حقایق استفاده از مثل است. که از طرف [[خداوند]] هم [[مأمور]] به این کار شده است [[خداوند بزرگ]] در [[قرآن کریم]] به [[خلق]] ضرب‌المثل‌ها توجه دارد تا با زبان [[تمثیل]] و [[تشبیه]]، [[عقل‌ها]] را به حرکت درآورد و [[قدرت]] [[تفکر]] را بارور سازد و [[فطرت الهی]] [[انسان]] را با رهنمودهای لازم به [[رشد]] و کمال فراخواند که فرمود: {{متن قرآن|وَلَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِي هَذَا الْقُرْآنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ}}<ref>«و در این قرآن برای مردم از هرگونه مثلی آورده‌ایم باشد که پند گیرند» سوره زمر، آیه ۲۷.</ref>. {{متن قرآن|وَيَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ}}<ref>«و خداوند مثل‌ها را برای مردم می‌زند باشد که پند گیرند» سوره ابراهیم، آیه ۲۵.</ref> {{متن قرآن|وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ}}<ref>«و این مثل‌ها را برای مردم می‌زنیم باشد که بیندیشند» سوره حشر، آیه ۲۱.</ref>. مواردی که در این مدخل مطرح می‌‌شود که [[خداوند]] به [[پیامبر]] [[دستور]] داده در آنها شخص یا صفتی یا فعلی و یا واقعه [[تاریخی]] را به یکی از پدیده‌های طبیعی و [[محسوسات]] مثال زده و یا [[پیامبر]] مخاطب ضرب‌المثل از طرف [[خدا]] قرار گرفته است که در [[ابلاغ]] [[دعوت]] [[توحید]] و بیدار کردن [[عقل]] و [[رجوع]] به [[فطرت]] از آن استفاده کند.
 #{{متن قرآن|أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَسَالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَدًا رَابِيًا وَمِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيْهِ فِي النَّارِ ابْتِغَاءَ حِلْيَةٍ أَوْ مَتَاعٍ زَبَدٌ مِثْلُهُ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاءً وَأَمَّا مَا يَنْفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الْأَرْضِ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ}}<ref>«از آسمان آبی فرو باراند آنگاه رودهایی- هر یک به گنجایی خویش- روان شد و سیلاب با خویش کفی انبوه فرا آورد و آنچه در آتش می‌گدازند تا زینتی یا کالایی به دست آورند، (نیز) کفی همانند آن (کف سیلاب) است؛ بدین‌گونه خداوند درست و نادرست را مثل می‌زند؛ باری، کف، کنار می‌رود اما آنچه مردم را سودمند افتد در زمین باز می‌ماند؛ بدین‌گونه خداوند مثل می‌زند» سوره رعد، آیه ۱۷.</ref>.
 #{{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِي السَّمَاءِ}}<ref>«آیا درنیافته‌ای که خداوند چگونه به کلمه‌ای پاک مثل می‌زند که همگون درختی پاک است، ریشه‌اش پابرجاست و شاخه‌اش سر بر آسمان دارد» سوره ابراهیم، آیه ۲۴.</ref>. '''نکته''': [[خداوند]] صحنه دیگری از تجسم [[حق و باطل]]، [[کفر]] و [[ایمان]]، طیب و خبیث را ضمن یک مثال جالب و بسیار عمیق و پرمعنی بیان کرده، می‌فرماید: آیا ندیدی چگونه [[خدا]] مثالی برای [[کلام]] [[پاکیزه]] زده، و آن را به [[شجره طیبه]] و [[پاکی]] [[تشبیه]] کرده است {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ}}<ref>«آیا درنیافته‌ای که خداوند چگونه به کلمه‌ای پاک مثل می‌زند که همگون درختی پاک است» سوره ابراهیم، آیه ۲۴.</ref> آن‌چه که از دقت در [[آیات]] به دست می‌آید این است که: مراد از کلمه “طیبه” که به “درخت طیب” [[تشبیه]] شده و صفاتی چنین و چنان دارد، عبارت است از [[عقاید]] حقی که ریشه‌اش در اعماق [[قلب]] و در نهاد [[بشر]] جای دارد، [[اعتقادات]] [[قلبی]] صحیح [[توحید]] است که [[اخلاق حسنه]] و [[عمل صالح]] [[فروع]] و شاخه‌هایش می‌باشند زیرا [[خدای تعالی]] در خلال همین [[آیات]]، به عنوان نتیجه‌گیری از مثل‌ها می‌فرماید: {{متن قرآن|يُثَبِّتُ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ}}<ref>«خداوند، مؤمنان را در زندگی این جهان و جهان واپسین با گفتار استوار پا برجا می‌دارد» سوره ابراهیم، آیه ۲۷.</ref><ref>ترجمه تفسیر المیزان ج۱۲، ص۷۲.</ref>.