تزکیه: تفاوت میان نسخه‌ها
←واژه‌شناسی لغوی
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==واژه‌شناسی لغوی== | ==واژه‌شناسی لغوی== | ||
* | * تزکیه از ماده "زـ ک ـ و" و در لغت به معنای [[استوار]] ساختن و دور کردن شئ از [[عیب]] و [[کاستی]]<ref>ترتیب‌العین، ص۳۴۸، «زکو».</ref>. و ایجاد [[رشد]]، [[برکت]] و [[طهارت]]<ref>مقاییس‌اللغه، ج۳، ص۱۷، «زکی»؛ النهایه، ج۲، ص۱۰۷؛ لسان العرب، ج۶، ص۶۴، «زکا».</ref>. در آن یا به معنای دور دانستن شئ از [[عیوب]] و [[گواهی]] به [[پاکی]] و [[طهارت]] آن<ref>المنجد، ص۶۱۶، «زکو».</ref> است. برخی معنای اصلی تزکیه را کنار زدن نادرستی‌ها از امور صحیح دانسته و دیگر معانی را از لوازم و آثار آن به حساب آورده<ref>التحقیق، ج۴، ص۲۹۳ «زکو».</ref> و افزوده‌اند: تفاوت تزکیه با [[تطهیر]] و [[تهذیب]] در این است که در [[تطهیر]] دستیابی به "[[طهارت]]" در برابر "[[رجس]]" و در تزکیه کنار زدن آنچه باید کنار گذاشته شود و در [[تهذیب]]، حاصل شدن [[صلاح]] و [[خلوص]]، مورد نظر است<ref>التحقیق، ج۴، ص۲۹۴.</ref>. البته به گفته برخی تزکیه [[مبالغه]] در [[تطهیر]] است<ref>الصافی، ج۲، ص۳۷۱؛ جوامع‌الجامع، ج۲، ص۹۲.</ref> وعده‌ای هم گفته‌اند: [[تطهیر]] پیراستن و تزکیه آراستن است<ref>التحریر و التنویر، ج۱۱، ص۲۳.</ref> و به عبارت دیگر [[تطهیر]] بیرون راندن آلودگیها و [[پاک]] کردن شیء است تا آماده [[رشد]] و نمو گردد و تزکیه [[رشد دادن]] و به [[شکوفایی]] رساندن آن است<ref>المیزان، ج۹، ص۳۷۷.</ref><ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/7/41.htm [[سید جعفر صادقی فدکی|صادقی فدکی، سید جعفر]]، دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۷، ص ۴۹۷ - ۵۰۴]</ref>. | ||
* | * تزکیه در اصطلاح [[علم اخلاق]] عبارت از [[پاک]] کردن و پیراستن نفس از نقایص و [[صفات رذیله]] و آراستن آن به [[صفات پسندیده]] و [[کمالات]] نفسانیه است<ref>جامع‌السعادات، ج۱، ص۴۰۰؛ معراج‌السعاده، ص۷۵ ـ ۷۸.</ref> و برخی برای آن مراحلی برشمرده‌اند؛ از جمله: | ||
# [[توبه]]؛ | # [[توبه]]؛ | ||
# [[مشارطه]]<ref>شرط کردن با خود مبنی بر بازنگشتن به گناه.</ref>؛ | # [[مشارطه]]<ref>شرط کردن با خود مبنی بر بازنگشتن به گناه.</ref>؛ | ||