مودت اهل بیت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
==[[مودت]] [[اهل بیت در قرآن]]== | ==[[مودت]] [[اهل بیت در قرآن]]== | ||
*از مسائلی که در [[آیات]] متعددی از [[قرآن کریم]] [[یادآوری]] شده است، [[محبت]] [[امت]] به [[خاندان]] [[پیامبران]] است<ref>ر.ک: [[یحیی کبیر|کبیر، یحیی]]، [[جهانبینی و معارف تطبیقی (کتاب)|جهانبینی و معارف تطبیقی]]، ص ۳۰۵-۳۰۷.</ref>. بنابر [[نص]] [[قرآن کریم]]، [[مودت اهل بیت]] بر هر [[مسلمانی]] [[واجب]] است: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}}<ref>سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>. دو [[شأن نزول]] برای [[آیه]] بیان شده است، در [[شأن نزول]] اول که [[آیه]] مکی محسوب میشود، آمده است که روزی [[مشرکان]] [[مکه]] در جایی گرد آمدند و گفتند: «آیا [[محمد]] در برابر آنچه آورده است، مزدی میخواهد؟» این [[آیه]] در پاسخ آنان فرود آمد و [[مردم]] را بر [[مودت]] [[پیامبر]] و [[خویشاوندان]] [[مأمور]] ساخت<ref>ر.ک: تفسیر آیة المودة، ص۲۵؛ روح المعانی، ج۲۵، ص۳۰؛ المیزان، ج۱۸، ص ۴۳.</ref>. در [[شأن نزول]] دوم که [[مدنی]] بودن [[آیه]] از آن فهمیده میشود، [[نقل]] شده زمانی که [[پیامبر]]{{صل}} [[حکومت اسلامی]] را در [[مدینه]] برقرار رکد به دشواریهای [[مالی]] دچار شد. [[انصار]] نزد او آمدند و [[اموال]] خویش را به [[حضرت]] عرضه کردند. در این هنگام [[آیه]] نازل<ref>مجمع البیان، ج۹، ص۲۹؛ تفسیر نمونه، ج۲۰، ص ۴۰۲</ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۵۱.</ref> | *از مسائلی که در [[آیات]] متعددی از [[قرآن کریم]] [[یادآوری]] شده است، [[محبت]] [[امت]] به [[خاندان]] [[پیامبران]] است<ref>ر.ک: [[یحیی کبیر|کبیر، یحیی]]، [[جهانبینی و معارف تطبیقی (کتاب)|جهانبینی و معارف تطبیقی]]، ص ۳۰۵-۳۰۷.</ref>. بنابر [[نص]] [[قرآن کریم]]، [[مودت اهل بیت]] بر هر [[مسلمانی]] [[واجب]] است: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}}<ref>سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>. دو [[شأن نزول]] برای [[آیه]] بیان شده است، در [[شأن نزول]] اول که [[آیه]] مکی محسوب میشود، آمده است که روزی [[مشرکان]] [[مکه]] در جایی گرد آمدند و گفتند: «آیا [[محمد]] در برابر آنچه آورده است، مزدی میخواهد؟» این [[آیه]] در پاسخ آنان فرود آمد و [[مردم]] را بر [[مودت]] [[پیامبر]] و [[خویشاوندان]] [[مأمور]] ساخت<ref>ر.ک: تفسیر آیة المودة، ص۲۵؛ روح المعانی، ج۲۵، ص۳۰؛ المیزان، ج۱۸، ص ۴۳.</ref>. در [[شأن نزول]] دوم که [[مدنی]] بودن [[آیه]] از آن فهمیده میشود، [[نقل]] شده زمانی که [[پیامبر]]{{صل}} [[حکومت اسلامی]] را در [[مدینه]] برقرار رکد به دشواریهای [[مالی]] دچار شد. [[انصار]] نزد او آمدند و [[اموال]] خویش را به [[حضرت]] عرضه کردند. در این هنگام [[آیه]] نازل<ref>مجمع البیان، ج۹، ص۲۹؛ تفسیر نمونه، ج۲۰، ص ۴۰۲</ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۵۱.</ref> | ||
*مراد از "[[مودت به قربی]]" که در [[آیه]] ذکر شده است [[دوستی]] با [[خویشاوندان پیامبر]]{{صل}} یعنی [[عترت]] و [[اهل بیت]] است<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۵۳.</ref>. این [[خویشاوندان]] همان کسانیاند که [[آیۀ تطهیر]]<ref>{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}«جز این نیست که خداوند میخواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گردان» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref> در مورد آنان نازل شده است<ref>ر.ک: [[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ص۹۴.</ref>. [[روایات]] فراوانی از طریق [[شیعه]] و [[سنی]] [[نقل]] شده است که بر [[درستی]] این [[نظریه]] [[گواهی]] میدهند، از جمله آنکه، پس از [[نزول]] | *مراد از "[[مودت به قربی]]" که در [[آیه]] ذکر شده است [[دوستی]] با [[خویشاوندان پیامبر]]{{صل}} یعنی [[عترت]] و [[اهل بیت]] است<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۵۳.</ref>. این [[خویشاوندان]] همان کسانیاند که [[آیۀ تطهیر]]<ref>{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}«جز این نیست که خداوند میخواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گردان» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref> در مورد آنان نازل شده است<ref>ر.ک: [[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ص۹۴.</ref>. [[روایات]] فراوانی از طریق [[شیعه]] و [[سنی]] [[نقل]] شده است که بر [[درستی]] این [[نظریه]] [[گواهی]] میدهند، از جمله آنکه، پس از [[نزول]] [[آیۀ مودت]] از [[پیامبر]]{{صل}} پرسیدند: "یا [[رسول الله]]! [[خویشاوندان]] تو کیانند که [[مودت]] آنان بر ما [[واجب]] است؟ فرمود: «[[علی]] و [[فاطمه]] و دو [[فرزند]] آنان" و این پاسخ را سه بار بر زبان آورد»<ref>{{متن حدیث|لَمَّا نَزَلَتْ قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً الْآیَةَ قَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ مَنْ هَؤُلَاءِ الَّذِینَ أُمِرْنَا بِمَوَدَّتِهِمْ قَالَ عَلِیٌّ وَ فَاطِمَةُ وَ وُلْدُهُمَا}}؛ احقاق الحق، ج۳، ص۲؛ ج ۱۴، ص ۱۰۶؛ تفسیر قرطبی، ج۸، ص۵۸۴۳؛ تفسیر نمونه، ج۲۰، ص۴۱۰؛ الدرّ المنثور، ج ۶، ص ۷؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج ۲۳، ص ۲۳۰؛ فضائل الخمسة من الصحاح الستّه، ج ۱، ص۲۵۹"</ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۵۴؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref> | ||
* [[ابن عباس]] میگوید: زمانی که آیۀ {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}} نازل شد، از [[پیامبر]]{{صل}} سؤال شد: [[خویشاوندان]] تو که [[مودت]] آنان بر ما [[واجب]] شده، چه کسانیاند؟ [[حضرت]] فرمودند: «[[علی]]{{ع}}، [[فاطمه]]{{س}} و دو پسر آنها»<ref>المناقب، حدیث ۲۶۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ص۹۴.</ref> این [[تفسیر]] از [[آیه]] زمانی نمایان میشود که این دسته از [[روایات]] را به روایاتی که [[مردم]] را در [[فهم قرآن]] به [[اهل بیت]] ارجاع میدهند پیوند دهیم. در این صورت، شکی نمیماند که مراد از [[مزد رسالت]]، محبتی است که با آن [[مردم]] به [[اهل بیت]] مراجعه مینمایند و آنها را [[مرجع]] [[علمی]] و عملی خود قرار میدهند و از این گذر با [[راهنمایان]] [[راستین]] خویش پیوند میخورند و به [[سعادت دنیوی]] و [[اخروی]] میرسند<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۵۳.</ref>. | * [[ابن عباس]] میگوید: زمانی که آیۀ {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}} نازل شد، از [[پیامبر]]{{صل}} سؤال شد: [[خویشاوندان]] تو که [[مودت]] آنان بر ما [[واجب]] شده، چه کسانیاند؟ [[حضرت]] فرمودند: «[[علی]]{{ع}}، [[فاطمه]]{{س}} و دو پسر آنها»<ref>المناقب، حدیث ۲۶۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ص۹۴.</ref> این [[تفسیر]] از [[آیه]] زمانی نمایان میشود که این دسته از [[روایات]] را به روایاتی که [[مردم]] را در [[فهم قرآن]] به [[اهل بیت]] ارجاع میدهند پیوند دهیم. در این صورت، شکی نمیماند که مراد از [[مزد رسالت]]، محبتی است که با آن [[مردم]] به [[اهل بیت]] مراجعه مینمایند و آنها را [[مرجع]] [[علمی]] و عملی خود قرار میدهند و از این گذر با [[راهنمایان]] [[راستین]] خویش پیوند میخورند و به [[سعادت دنیوی]] و [[اخروی]] میرسند<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۵۳.</ref>. | ||
==[[مودت اهل بیت]] از منظر [[روایات]]== | ==[[مودت اهل بیت]] از منظر [[روایات]]== |