علم در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۲۳: خط ۱۲۳:
*همچنین آن را یکی از علائم سه گانه دانشمند شمرده است<ref>محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج۱، ص۳۷۱-۳۷۲.</ref><ref>[[مجتبی تهرانی|تهرانی، مجتبی]]، [[اخلاق الاهی ج۱ (کتاب)|اخلاق الاهی]]، ج۱،ص۲۷۷.</ref>.
*همچنین آن را یکی از علائم سه گانه دانشمند شمرده است<ref>محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج۱، ص۳۷۱-۳۷۲.</ref><ref>[[مجتبی تهرانی|تهرانی، مجتبی]]، [[اخلاق الاهی ج۱ (کتاب)|اخلاق الاهی]]، ج۱،ص۲۷۷.</ref>.
===[[پرهیز]] از [[خودرأیی]]===
===[[پرهیز]] از [[خودرأیی]]===
*از عواملی که [[دانش]] [[انسان]] را از [[خطا]] [[پاکیزه]] می‌کند، بهره وری از آرای [[صاحب نظران]] است. اکتفا و [[اعتماد]] بر دستاوردهای شخصی انفرادی، [[انسان]] را در معرض [[اشتباه]]<ref>علی بن محمد لیثی واسطی، عیون الحکم والمواعظ، ص۴۶.</ref>، [[لغزش]]، [[گمراهی]]<ref>علی بن محمد لیئی واسطی، عیون الحکم والمواعظ، ص۴۲۹.</ref> و سقوط قرار میدهد. محصول [[عقل]] و [[اندیشه]] دیگران، روزی بی‌رنجی است که هیچ دانشوری خود را از آن [[محروم]] نمی‌کند. [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} میفرماید:
*از عواملی که [[دانش]] [[انسان]] را از [[خطا]] [[پاکیزه]] می‌کند، بهره‌وری از آرای [[صاحب نظران]] است. اکتفا و [[اعتماد]] بر دستاوردهای شخصی انفرادی، [[انسان]] را در معرض [[اشتباه]]<ref>علی بن محمد لیثی واسطی، عیون الحکم والمواعظ، ص۴۶.</ref>، [[لغزش]]، [[گمراهی]]<ref>علی بن محمد لیئی واسطی، عیون الحکم والمواعظ، ص۴۲۹.</ref> و سقوط قرار می‌دهد. محصول [[عقل]] و [[اندیشه]] دیگران، روزی بی‌رنجی است که هیچ دانشوری خود را از آن [[محروم]] نمی‌کند. [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} می‌فرماید: "هرکس [[خودرأیی]] کند، هلاک می‌شود و هرکس با دیگران [[مشورت]] کند، در [[عقول]] آنها [[شریک]] شده است"<ref>{{متن حدیث|مَنِ اِسْتَبَدَّ بِرَأْيِهِ هَلَكَ وَ مَنْ شَاوَرَ اَلرِّجَالَ شَارَكَهَا فِي عُقُولِهَا}}؛ نهج البلاغه، ترجمه فیض‌الاسلام، حکمت ۱۵۲، ص۱۱۶۵؛ محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج۷۲، ص۱۰۵.</ref>.
{{متن حدیث|مَنِ اِسْتَبَدَّ بِرَأْيِهِ هَلَكَ وَ مَنْ شَاوَرَ اَلرِّجَالَ شَارَكَهَا فِي عُقُولِهَا}}<ref>نهج البلاغه، ترجمه فیض‌الاسلام، حکمت ۱۵۲، ص۱۱۶۵؛ محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج۷۲، ص۱۰۵.</ref>.
*و می‌فرماید: "هرکس [[خودرأیی]] کند، [[گمراه]] می‌شود و هرکس با اتکا به [[عقل]] خویش خود را از دیگران بی‌نیاز ببیند، می‌لغزد"<ref>{{متن حدیث|مَنْ أُعْجِبَ بِرَأْيِهِ ضَلَّ وَ مَنِ اِسْتَغْنَى بِعَقْلِهِ زَلَّ}}؛ محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج۸، ص۱۹؛ محمد ری‌شهری، العلم والحکمة فی الکتاب والسنة، ص۱۷۴.</ref><ref>[[مجتبی تهرانی|تهرانی، مجتبی]]، [[اخلاق الاهی ج۱ (کتاب)|اخلاق الاهی]]، ج۱،ص۲۷۷-۲۷۸.</ref>.
هرکس [[خودرأیی]] کند، هلاک می‌شود و هرکس با دیگران [[مشورت]] کند، در [[عقول]] آنها [[شریک]] شده است.
===[[تأنی]]===
و میفرماید:
{{متن حدیث|مَنْ أُعْجِبَ بِرَأْيِهِ ضَلَّ وَ مَنِ اِسْتَغْنَى بِعَقْلِهِ زَلَّ}}<ref>محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج۸، ص۱۹؛ محمد ری‌شهری، العلم والحکمة فی الکتاب والسنة، ص۱۷۴.</ref>.
هرکس [[خودرأیی]] کند، [[گمراه]] می‌شود و هرکس با اتکا به [[عقل]] خویش خود را از دیگران بی‌نیاز ببیند، میلغزد.
۳-۱۱. [[تأنی]]
رسیدن به [[حقیقت]]، با شتاب ممکن نیست. کسی که در نتیجه‌گیری شتاب می‌کند به ندرت به پاسخی صحیح دست مییابد. [[علی]]{{ع}} میفرماید:
رسیدن به [[حقیقت]]، با شتاب ممکن نیست. کسی که در نتیجه‌گیری شتاب می‌کند به ندرت به پاسخی صحیح دست مییابد. [[علی]]{{ع}} میفرماید:
{{متن حدیث|قَلَّمَا يُصِيبُ رَأْيُ اَلْعَجُولِ}}<ref>علی بن محمد لیثی واسطی، عیون الحکم والمواعظ، ص۳۶۹.</ref>.
{{متن حدیث|قَلَّمَا يُصِيبُ رَأْيُ اَلْعَجُولِ}}<ref>علی بن محمد لیثی واسطی، عیون الحکم والمواعظ، ص۳۶۹.</ref>.
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش