کاتبان وحی در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - ']]{{متن قرآن' به ']]: {{متن قرآن'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - ']]{{متن قرآن' به ']]: {{متن قرآن') |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*[[محمد]]{{صل}} در [[چهل سالگی]] به [[رسالت]] [[مبعوث]] شد<ref>علی بن حسین مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۲۷۵.</ref>. آن [[حضرت]] در [[غار حرا]] به [[راز و نیاز]] با [[خدا]] مشغول بود که [[جبرئیل]]، اوّلین [[آیات]] [[نورانی]] [[قرآن کریم]] را به ایشان [[وحی]] کرد<ref>علی بن حسین مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۲۷۶.</ref>. | *[[محمد]]{{صل}} در [[چهل سالگی]] به [[رسالت]] [[مبعوث]] شد<ref>علی بن حسین مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۲۷۵.</ref>. آن [[حضرت]] در [[غار حرا]] به [[راز و نیاز]] با [[خدا]] مشغول بود که [[جبرئیل]]، اوّلین [[آیات]] [[نورانی]] [[قرآن کریم]] را به ایشان [[وحی]] کرد<ref>علی بن حسین مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۲۷۶.</ref>. | ||
*[[پیامبر]]{{صل}} طبق [[آیات قرآن]]{{متن قرآن|وَمَا كُنْتَ تَتْلُو مِنْ قَبْلِهِ مِنْ كِتَابٍ وَلَا تَخُطُّهُ بِيَمِينِكَ إِذًا لَارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ}}<ref> «و تو پیش از آن (قرآن) نه کتابی میخواندی و نه به دست خویش آن را مینوشتی که آنگاه، تباهاندیشان، بدگمان میشدند» سوره عنکبوت، آیه ۴۸.</ref>؛ {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ}}<ref>«اوست که در میان نانویسندگان (عرب)، پیامبری از خود آنان برانگیخت» سوره جمعه، آیه ۲.</ref> و به [[شهادت]] [[تاریخ]]<ref>اخبار الدولة العباسیه، ص۴۱؛ محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی و الرشاد، فی سیرة خیر العباد، ج۵، ص۵۴.</ref>، فردی "امّی" و درس نخوانده بود. چون آن [[حضرت]] نمیتوانست [[آیات قرآن]] را بنویسد، به کسانی که با کتابت آشنا بودند، [[دستور]] داد [[قرآن]] را بنویسند تا [[آیات الهی]] همواره محفوظ بماند. به دستاندرکاران [[نگارش]] [[قرآن]]، "کاتبان وحی" گفتهاند. | *[[پیامبر]]{{صل}} طبق [[آیات قرآن]]: {{متن قرآن|وَمَا كُنْتَ تَتْلُو مِنْ قَبْلِهِ مِنْ كِتَابٍ وَلَا تَخُطُّهُ بِيَمِينِكَ إِذًا لَارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ}}<ref> «و تو پیش از آن (قرآن) نه کتابی میخواندی و نه به دست خویش آن را مینوشتی که آنگاه، تباهاندیشان، بدگمان میشدند» سوره عنکبوت، آیه ۴۸.</ref>؛ {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ}}<ref>«اوست که در میان نانویسندگان (عرب)، پیامبری از خود آنان برانگیخت» سوره جمعه، آیه ۲.</ref> و به [[شهادت]] [[تاریخ]]<ref>اخبار الدولة العباسیه، ص۴۱؛ محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی و الرشاد، فی سیرة خیر العباد، ج۵، ص۵۴.</ref>، فردی "امّی" و درس نخوانده بود. چون آن [[حضرت]] نمیتوانست [[آیات قرآن]] را بنویسد، به کسانی که با کتابت آشنا بودند، [[دستور]] داد [[قرآن]] را بنویسند تا [[آیات الهی]] همواره محفوظ بماند. به دستاندرکاران [[نگارش]] [[قرآن]]، "کاتبان وحی" گفتهاند. | ||
*روندِ [[نگارش]] [[آیات]] به این صورت بود که پس از [[نزول]] [[آیات]] بر [[رسول اکرم]]{{صل}}، آن [[حضرت]]، [[آیات]] را بر کاتبان وحی [[املا]] میکرد و کاتبان، [[آیات]] را مینوشتند<ref>تقی الدین مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و امتاع، ج۹، ص۳۳۴.</ref>. در اینکه کاتبان وحی چند نفر و چه کسانی بودهاند، [[اختلاف]] است. بعضاً افرادی از جمله کاتبان وحی شمرده شدهاند که اصلاً جزء کاتبان نبودهاند. گاه نیز در ذکر نام برخی از افراد، اهمال شده است و در برخی از موارد هم، افرادی به عنوان کاتب [[پیامبر]]{{صل}} معرفی شدهاند؛ اما مشخص نیست که این افراد آیا کاتب [[وحی]] بودهاند یا غیر [[وحی]]<ref>سید ابوالفضل میر محمدی زرندی، بحوث فی تاریخ القرآن، ص۱۰۵.</ref>. | *روندِ [[نگارش]] [[آیات]] به این صورت بود که پس از [[نزول]] [[آیات]] بر [[رسول اکرم]]{{صل}}، آن [[حضرت]]، [[آیات]] را بر کاتبان وحی [[املا]] میکرد و کاتبان، [[آیات]] را مینوشتند<ref>تقی الدین مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و امتاع، ج۹، ص۳۳۴.</ref>. در اینکه کاتبان وحی چند نفر و چه کسانی بودهاند، [[اختلاف]] است. بعضاً افرادی از جمله کاتبان وحی شمرده شدهاند که اصلاً جزء کاتبان نبودهاند. گاه نیز در ذکر نام برخی از افراد، اهمال شده است و در برخی از موارد هم، افرادی به عنوان کاتب [[پیامبر]]{{صل}} معرفی شدهاند؛ اما مشخص نیست که این افراد آیا کاتب [[وحی]] بودهاند یا غیر [[وحی]]<ref>سید ابوالفضل میر محمدی زرندی، بحوث فی تاریخ القرآن، ص۱۰۵.</ref>. | ||
*دکتر [[محمود رامیار]] مینویسد: "در شماره کاتبان وحی [[اختلاف]] نظر بسیار است. [[حافظ بن عساکر]] در [[تاریخ]] [[دمشق]] ۲۳ نفر را یاد میکند. [[ابن عبدالبر]] ۲۵ نفر را ذکر میکند. [[برهانالدین حلبی]] ۴۳ نفر را ذکر میکند و [[مجتهد زنجانی]] نیز همین عدد را [[نقل]] میکند"<ref>محمود رامیار، تاریخ قرآن، ص۲۶۲-۲۶۱.</ref><ref>[[یدالله حاجیزاده|حاجیزاده، یدالله]]، [[کاتبان وحی (مقاله)|کاتبان وحی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۳۳-۲۳۴.</ref>. | *دکتر [[محمود رامیار]] مینویسد: "در شماره کاتبان وحی [[اختلاف]] نظر بسیار است. [[حافظ بن عساکر]] در [[تاریخ]] [[دمشق]] ۲۳ نفر را یاد میکند. [[ابن عبدالبر]] ۲۵ نفر را ذکر میکند. [[برهانالدین حلبی]] ۴۳ نفر را ذکر میکند و [[مجتهد زنجانی]] نیز همین عدد را [[نقل]] میکند"<ref>محمود رامیار، تاریخ قرآن، ص۲۶۲-۲۶۱.</ref><ref>[[یدالله حاجیزاده|حاجیزاده، یدالله]]، [[کاتبان وحی (مقاله)|کاتبان وحی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۳۳-۲۳۴.</ref>. |