صبر در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

#{{متن قرآن|فَاصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ...}}<ref>«باری، بر آنچه می‌گویند شکیب کن.».. سوره طه، آیه ۱۳۰.</ref>. '''نکته''': [[خداوند]] به [[پیامبر]] میفرماید درمقابل سخنان غیرمسئولانه [[مخالفان]] [[دعوت]] که از روی [[ناراحتی]] و [[احساس]] بیان میکنند صبرکن؛ زیرا سخنان آنان ازروی [[ضعف]] است و تاثیری در مقابله با گسترش [[دعوت]] [[توحیدی]] ندارد و به زودی [[حقیقت]] و [[حق]] بر [[زندگی]] و [[حیات]] غالب خواهد شد و این [[صبر]] یک عامل مثبت است در برابر [[مخالفان]] [[دعوت]] که همه شیوه‌های گفتاری و [[رفتاری]] خود را به‌کار می‌گیرند و در نهایت در مقابل [[پیامبر]] و [[دعوت]] [[توحیدی]] او [[تسلیم]] میشوند<ref>تفسیر من وحی القرآن، ج۱۵، ص۱۷۵.</ref>.  

#{{متن قرآن|فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِمًا أَوْ كَفُورًا}}<ref>«پس برای فرمان پروردگارت شکیبا باش و از هیچ گناهکار یا ناسپاس آنان فرمان نبر» سوره انسان، آیه ۲۴.</ref>. '''نکته''': [[خداوند]] به [[رسول]] گرامی‌اش میفرماید در برابر دشواری‌ها و مشکلاتی که در امر [[تبلیغ]] [[رسالت]] برایت ایجاد میکنند [[شکیبا]] باش و در مقابل کسانی که با [[تهدید]] و یا [[تطمیع]] میخواهند تو را از امر [[رسالت]] [[منحرف]] کنند [[صبور]] باش {{متن قرآن|فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ}}<ref>«پس برای فرمان پروردگارت شکیبا باش» سوره انسان، آیه ۲۴.</ref> و [[پیامبر]] را از هر گونه [[سازش]] با [[منحرفان]] بر حذر داشته می‌گوید: «از هیچ گنه‌کار و کافری از آنها [[اطاعت]] مکن {{متن قرآن|وَلَا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِمًا أَوْ كَفُورًا}}<ref>«و از هیچ گناهکار یا ناسپاس آنان فرمان نبر» سوره انسان، آیه ۲۴.</ref> (در [[حقیقت]] این [[حکم]] دوم تأکیدی است بر [[حکم]] اول چرا که جمعیت [[دشمنان]] تلاش می‌کردند که از طرق مختلف [[پیامبر]]{{صل}} در مسیر [[باطل]] به [[سازش]] بکشانند، چنان که [[نقل]] شده که «عتبة بن [[ربیعه]]» و [[ولید]] بن [[مغیره]] به [[پیامبر]]{{صل}} می‌گفتند از [[دعوت]] خود باز گرد، ما آن [[قدر]] [[ثروت]] در [[اختیار]] تو می‌گذاریم که [[راضی]] شوی، و زیباترین [[دختران]] [[عرب]] را به همسری تو در می‌آوریم، و پیشنهادهای دیگری از این قبیل، و [[پیامبر]]{{صل}} به عنوان یک [[رهبر]] بزرگ [[راستین]] باید در برابر این وسوسه‌های [[شیطانی]]، یا تهدیداتی که بعد از بی‌اثر ماندن این تطمیع‌ها عنوان می‌شود، [[صبر]] و [[استقامت]] به خرج دهد، نه [[تسلیم]] [[تطمیع]] گردد، و نه [[تهدید]]. درست است که [[پیامبر اسلام]]{{صل}} هرگز [[تسلیم]] نشد، ولی این تأکیدی است بر اهمیت این موضوع در مورد آن [[حضرت]]{{صل}} و سرمشقی است [[جاودانی]] برای سایر [[رهبران]] [[راه خدا]]. گرچه بعضی از [[مفسران]] «[[اثم]]» را به «عتبة بن [[ربیعه]]» و «کفور» را به «[[ولید]] بن [[مغیره]]» یا «[[ابو جهل]]» که هر سه از [[مشرکان]] [[عرب]] بودند [[تفسیر]] کرده‌اند، ولی روشن است که «[[اثم]]» ([[گنهکار]]) و «کفور» ([[کافر]] و کفران‌کننده) مفهوم وسیع و گسترده‌ای دارد که همه [[مجرمان]] و [[مشرکان]] را شامل می‌گردد، هر چند این سه نفر از مصداق‌های روشن آن بودند. این نکته نیز قابل توجه است که «[[اثم]]» مفهوم عامی دارد که «کفور» را نیز شامل می‌شود، بنابراین ذکر «کفور» از قبیل ذکر «خاص» بعد از «عام» و برای تأکید است<ref>تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۳۷۷.</ref>.  

# [[خداوند]] به [[پیامبر]]{{صل}} میفرماید اکنون که بنا نیست این بدکاران فورا مجازات شوند تو در برابر آن‌چه آنها می‌گویند [[صابر]] و [[شکیبا]] باش {{متن قرآن|فَاصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ}}<ref>«باری، بر آنچه می‌گویند شکیب کن» سوره طه، آیه ۱۳۰.</ref> و این [[دستور]] خود را متفرع بر مطالب قبل کرده، گویا فرموده است: وقتی یکی از قضاهای [[رانده شده]] خدایی باشد که [[عذاب]] [[کفار]] را تاخیر بیندازد، و از آنان در برابر سخنان کفرآمیزی که می‌گویند [[انتقام]] نگیرد، {{متن قرآن|وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَكَانَ لِزَامًا وَأَجَلٌ مُسَمًّى}}<ref>«و اگر سخنی از سوی پروردگارت پیشی نگرفته و اجلی معیّن  مقرّر نشده بود بی‌گمان (آن عذاب، هم اکنون) لازم می‌شد» سوره طه، آیه ۱۲۹.</ref> دیگر جز [[صبر]] راهی برای تو نمی‌ماند، باید به قضای [[خدا]] [[راضی]] شوی، و او را از آن‌چه در باره‌اش از کلمات [[شرک]] می‌گویند منزه بداری، و در برابر عکس العمل‌های [[بدی]] که نشان می‌دهند [[صبر]] کنی و در ازای آثار قضای او [[حمد]] [[خدا]] گویی، چون آثار قضای او جز اثر جمیل نخواهد بود، پس بر آن‌چه می‌گویند [[صبر]] کن، و به [[حمد]] پروردگارت [[تسبیح]] گوی، باشد که خوشنود گردی<ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۲۸.</ref>.   

# [[خداوند]] به پیامبرش میفرماید: در برابر [[انکار]] این [[کفار]] [[صبر]] کن و از اینکه به [[معاد]] [[ایمان]] نمی‌آورند حوصله به خرج ده، همان‌طور که [[رسولان]] [[اولوا العزم]] چنین کردند {{متن قرآن|فَاصْبِرْ كَمَا صَبَرَ أُولُو الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ}}<ref>«بنابراین شکیبا باش همان‌گونه که پیامبران اولوا العزم  شکیبایی ورزیدند» سوره احقاف، آیه ۳۵.</ref> و در طلب [[عذاب]] برای آنان [[عجله]] مکن {{متن قرآن|وَلَا تَسْتَعْجِلْ لَهُمْ}}<ref>«و برای آنان (عذاب را به) شتاب مخواه» سوره احقاف، آیه ۳۵.</ref> که به زودی آن روز را با عذاب‌هایی که دارد [[دیدار]] خواهند کرد، چون [[روز قیامت]] خیلی دور نیست، هر چند که اینان آن را دور می‌پندارند. {{متن قرآن|كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ مَا يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا سَاعَةً مِنْ نَهَارٍ}}<ref>«که آنان روزی که آنچه را وعده‌شان داده‌اند بنگرند، چنانند که گویی جز ساعتی از یک روز (در جهان) درنگ نکرده‌اند» سوره احقاف، آیه ۳۵.</ref>.

# [[خداوند]] به پیامبرش صبری هدفمند با روش - هَجرِ جَمِیل - را میآموزد {{متن قرآن|وَاصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ وَاهْجُرْهُمْ هَجْرًا جَمِيلًا}}<ref>«و بر آنچه می‌گویند شکیبا باش و از آنان به نکویی دوری گزین» سوره مزمل، آیه ۱۰.</ref>. به این معنی که میفرماید در مواجهه با اذیت‌های گفتاری، تمسخرها و تهمت‌ها [[مخالفان]] [[دعوت]] [[توحیدی]] ازآنها فاصله بگیر و درگیر نشو به گونه‌ای که زمینه [[دعوت]] به [[حق]] ازطرف تو وجود داشته باشد و برای [[مشرکان]] هم زمینه [[رجوع]] و نزدیکی برای شنیدن [[دعوت]] وجود داشته باشد و اصولاً [[خلق عظیم]] [[پیامبر]] و [[نرمی]] [[اخلاق]] او باعث می‌شود که در مقابل [[مخالفان]] همین روش - هَجر جَمیل - دوری کردن به روشی [[زیبا]] را داشته باشد.