هویت دینی: تفاوت میان نسخهها
←آثار و پیامدهای هویت دینی
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
## '''[[معنادهی به زندگی]]''': [[دین]]، با وجود افزایش و شدت یافتن فرایندهای توسعه و نوسازی در تمام ابعاد [[حیات]] بشری، همچنان منبع مهمی برای [[هویّت]] و [[معنابخشی به زندگی]] [[انسان]] در [[جهان]] متجدد و آشفتۀ صنعتی به شمار میرود<ref>ر.ک: ابراهیم حاجیانی، "تحلیل جامعهشناختی هویت ملی در ایران و طرح چند فرضیه"، فصلنامه مطالعات ملی، ۱۳۷۹، سال دوم، ش۵، ص۱۹۳ - ۲۲۸.</ref>. ساموئل هانتینگتون مینویسد: "[[دین]] به [[زندگی]] [[نخبگان]] نوپای جوامعی که در حال مدرن شدن هستند، جهت و معنا میدهد". [[امام خمینی]](ره) نیز در [[تبیین]] رابطه [[اسلام]] و [[زندگی]]، میگویند: "[[مذهب]] [[اسلام]]، همزمان با اینکه به [[انسان]] میگوید [[خدا]] را [[عبادت]] کن و چگونه [[عبادت]] کن، به او میگوید، چگونه [[زندگی]] کن"<ref>آیین انقلاب اسلامی، گزیده ای از اندیشه و آرای امام خمینی قدس سره، ص ۱۱۸.</ref>. این مسئله بدان جهت است که [[انسان]] دارای هویت دینی از [[هدف]] و جهت مشخصی در [[زندگی]] برخوردار است. به همین جهت، [[زندگی]] وی، دارای معنای مشخصی است. | ## '''[[معنادهی به زندگی]]''': [[دین]]، با وجود افزایش و شدت یافتن فرایندهای توسعه و نوسازی در تمام ابعاد [[حیات]] بشری، همچنان منبع مهمی برای [[هویّت]] و [[معنابخشی به زندگی]] [[انسان]] در [[جهان]] متجدد و آشفتۀ صنعتی به شمار میرود<ref>ر.ک: ابراهیم حاجیانی، "تحلیل جامعهشناختی هویت ملی در ایران و طرح چند فرضیه"، فصلنامه مطالعات ملی، ۱۳۷۹، سال دوم، ش۵، ص۱۹۳ - ۲۲۸.</ref>. ساموئل هانتینگتون مینویسد: "[[دین]] به [[زندگی]] [[نخبگان]] نوپای جوامعی که در حال مدرن شدن هستند، جهت و معنا میدهد". [[امام خمینی]](ره) نیز در [[تبیین]] رابطه [[اسلام]] و [[زندگی]]، میگویند: "[[مذهب]] [[اسلام]]، همزمان با اینکه به [[انسان]] میگوید [[خدا]] را [[عبادت]] کن و چگونه [[عبادت]] کن، به او میگوید، چگونه [[زندگی]] کن"<ref>آیین انقلاب اسلامی، گزیده ای از اندیشه و آرای امام خمینی قدس سره، ص ۱۱۸.</ref>. این مسئله بدان جهت است که [[انسان]] دارای هویت دینی از [[هدف]] و جهت مشخصی در [[زندگی]] برخوردار است. به همین جهت، [[زندگی]] وی، دارای معنای مشخصی است. | ||
#'''آثار و پیامدهای غیر روانشناختی''': | #'''آثار و پیامدهای غیر روانشناختی''': | ||
# '''[[زمینهسازی]] برای [[هویّت]] تمدنی''': رابطه [[ادیان]] و [[تمدنها]] یکی از مباحث مهم و تعیینکننده در میان [[تاریخنگاران]] و تمدنشناسان است. [[پیروزی انقلاب]] و استقرار [[حکومت اسلامی]] در [[کشور]] [[ایران]]، موجب [[احیای هویت اسلامی]] در [[جهان اسلام]]، بهویژه در [[کشور]] [[ایران]] شده است. مولّفههای هویت دینی، عبارت از [[اعتقادات]]، ارزشهای [[اسلامی]]، [[اعیاد اسلامی]] و مراسم و [[مناسک]] [[اسلامی]] است و مولّفههای [[هویت]] [[ایرانی]] نیز شامل [[زبان فارسی]]، [[سرزمین]]، [[تاریخ]]، [[عید]] [[نوروز]]، [[پوشش]] و معماری [[ایرانی]] است<ref>ر.ک: مرشدی زاد، علی و احمدلو، کاووس، مؤلفههای هویت اسلامی و ایرانی در اندیشه آیت اله خامنهای، نشریه مطالعات ملی: ۱۳۹۶، دوره ۱۸، شماره ۲ (۷۰)، ص۶۳:</ref>. | ## '''[[زمینهسازی]] برای [[هویّت]] تمدنی''': رابطه [[ادیان]] و [[تمدنها]] یکی از مباحث مهم و تعیینکننده در میان [[تاریخنگاران]] و تمدنشناسان است. [[پیروزی انقلاب]] و استقرار [[حکومت اسلامی]] در [[کشور]] [[ایران]]، موجب [[احیای هویت اسلامی]] در [[جهان اسلام]]، بهویژه در [[کشور]] [[ایران]] شده است. مولّفههای هویت دینی، عبارت از [[اعتقادات]]، ارزشهای [[اسلامی]]، [[اعیاد اسلامی]] و مراسم و [[مناسک]] [[اسلامی]] است و مولّفههای [[هویت]] [[ایرانی]] نیز شامل [[زبان فارسی]]، [[سرزمین]]، [[تاریخ]]، [[عید]] [[نوروز]]، [[پوشش]] و معماری [[ایرانی]] است<ref>ر.ک: مرشدی زاد، علی و احمدلو، کاووس، مؤلفههای هویت اسلامی و ایرانی در اندیشه آیت اله خامنهای، نشریه مطالعات ملی: ۱۳۹۶، دوره ۱۸، شماره ۲ (۷۰)، ص۶۳:</ref>. | ||
#'''رسیدن به [[وحدت]] [[اجتماعی]] ([[امت]] واحده) در سایه [[وحدت]] [[اعتقادی]]''': شاید بتوان گفت، هویت دینی از مهمترین عناصر ایجادکنندۀ [[انسجام]] و [[همبستگی]] [[اجتماعی]] در سطح [[جوامع]] است. این مسئله، [[طی]] فرایندی با ایجاد تعلّق خاطر به [[دین]] و [[مذهب]] و از طریق [[ارزشها]] و [[مناسک]] مشترک در بین افراد [[جامعه]] به وجود میآید<ref>ر.ک: ابراهیم حاجیانی، "تحلیل جامعهشناختی هویت ملی در ایران و طرح چند فرضیه"، فصلنامه مطالعات ملی، ۱۳۷۹، سال دوم، ش۵، ص۱۹۳ - ۲۲۸.</ref>. از نگاه منابع [[دینی]]، [[جامعۀ اسلامی]] فراتر از مرزهای ملی، جغرافیایی، قومی، نژادی، زبانی، جنسیتی و مانند آن قرار میگیرد و به تعبیر [[قرآن]]، یک [[امت]] است: {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا}}<ref>«و بدین گونه شما را امّتی میانه کردهایم تا گواه بر مردم باشید و پیامبر بر شما گواه باشد» سوره بقره، آیه ۱۴۳.</ref>. [[امت]]، گروههایی از هر [[جامعه]]، چه [[انسانی]] و غیر [[انسانی]] است که [[هدف]] واحد، آنان را گِرد هم میآورد و بر اساس آن، هر [[انسانی]] در هر کشوری از [[جهان]] و از هر ملیتی که باشد، اگر به [[دین اسلام]] [[ایمان]] و [[التزام]] داشته باشد، عضو [[امّت اسلام]] و دارای [[هویّت]] [[اسلامی]] است. | ##'''رسیدن به [[وحدت]] [[اجتماعی]] ([[امت]] واحده) در سایه [[وحدت]] [[اعتقادی]]''': شاید بتوان گفت، هویت دینی از مهمترین عناصر ایجادکنندۀ [[انسجام]] و [[همبستگی]] [[اجتماعی]] در سطح [[جوامع]] است. این مسئله، [[طی]] فرایندی با ایجاد تعلّق خاطر به [[دین]] و [[مذهب]] و از طریق [[ارزشها]] و [[مناسک]] مشترک در بین افراد [[جامعه]] به وجود میآید<ref>ر.ک: ابراهیم حاجیانی، "تحلیل جامعهشناختی هویت ملی در ایران و طرح چند فرضیه"، فصلنامه مطالعات ملی، ۱۳۷۹، سال دوم، ش۵، ص۱۹۳ - ۲۲۸.</ref>. از نگاه منابع [[دینی]]، [[جامعۀ اسلامی]] فراتر از مرزهای ملی، جغرافیایی، قومی، نژادی، زبانی، جنسیتی و مانند آن قرار میگیرد و به تعبیر [[قرآن]]، یک [[امت]] است: {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا}}<ref>«و بدین گونه شما را امّتی میانه کردهایم تا گواه بر مردم باشید و پیامبر بر شما گواه باشد» سوره بقره، آیه ۱۴۳.</ref>. [[امت]]، گروههایی از هر [[جامعه]]، چه [[انسانی]] و غیر [[انسانی]] است که [[هدف]] واحد، آنان را گِرد هم میآورد و بر اساس آن، هر [[انسانی]] در هر کشوری از [[جهان]] و از هر ملیتی که باشد، اگر به [[دین اسلام]] [[ایمان]] و [[التزام]] داشته باشد، عضو [[امّت اسلام]] و دارای [[هویّت]] [[اسلامی]] است. | ||
==منابع== | ==منابع== |