کربلا در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخهها
←جستارهای وابسته
(صفحهای تازه حاوی «{{خرد}} {{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; fo...» ایجاد کرد) |
|||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
*در سال ۲۳۶ [[متوکل]] [[دستور]] داد که [[قبر]] [[امام حسین|حسین بن علی]]{{ع}} و خانههای اطراف آن و ساختمانهای مجاور را ویران کردند و امر کرد که جای [[قبر]] را شخم زدند و بذر افشاندند و [[آب]] بستند و از آمدن [[مردم]] به آنجا جلوگیری کردند. (در اجرای [[اوامر]] [[متوکل]]) مأموران پلیس او در آن منطقه ندا دادند که: بعد از سه روز، هرکس را در آنجا ببینیم، گرفته و به سیاهچال زندان میفرستیم. [[مردم]] از روی [[هراس]]، پراکنده شدند و آن سرزمین شخم زده شد و اطرافش زراعت شد<ref> تاریخ طبری ۸ جلدی چاپ قاهره، ج ۷، ص ۳۶۵.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۲۳۶-۲۴۱.</ref>. | *در سال ۲۳۶ [[متوکل]] [[دستور]] داد که [[قبر]] [[امام حسین|حسین بن علی]]{{ع}} و خانههای اطراف آن و ساختمانهای مجاور را ویران کردند و امر کرد که جای [[قبر]] را شخم زدند و بذر افشاندند و [[آب]] بستند و از آمدن [[مردم]] به آنجا جلوگیری کردند. (در اجرای [[اوامر]] [[متوکل]]) مأموران پلیس او در آن منطقه ندا دادند که: بعد از سه روز، هرکس را در آنجا ببینیم، گرفته و به سیاهچال زندان میفرستیم. [[مردم]] از روی [[هراس]]، پراکنده شدند و آن سرزمین شخم زده شد و اطرافش زراعت شد<ref> تاریخ طبری ۸ جلدی چاپ قاهره، ج ۷، ص ۳۶۵.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۲۳۶-۲۴۱.</ref>. | ||
*در کتاب"مقاتل الطالبیین" هم از سختگیریها و کشتنها و عقوبتی که نسبت به [[زائران]] [[قبر]] [[امام حسین|حسین]]{{ع}} انجام میگرفت، مطالبی [[نقل]] شده است که میتوانید مراجعه کنید<ref>مقاتل الطالبیین، ابوالفرج اصفهانی، چاپ ایران، ص ۲۰۳.</ref> [[راستی]] قدرتمندان غاصبی که با درخشش [[خیره]] کننده [[شخصیت]] و [[مزار]] [[امام حسین|سیدالشهدا]]{{ع}}، حنای خود را رنگ باخته میدیدند و [[هویت]] [[مسخ]] شده خویش را در معرض افشا مییافتند، چه میاندیشیدند؟! آیا میپنداشتند که با سختگیری بر [[عاشقان]] [[امام حسین|حسین]]{{ع}}، میتوانند [[محبت]] او را از [[دلها]] بیرون کنند و با ویران کردن [[قبر]] [[امام حسین|اباعبدالله الحسین]]{{ع}} راه او و خط سرخ او و مکتبِ سازنده و بیدارگر کربلایش را میتوانند نابود سازند؟ آیا با [[تخریب قبر]]، میتوان [[الهام]] [[معنوی]] و [[روحی]] را از [[تربت]] [[امام حسین|سیدالشهدا]]{{ع}} گرفت؟ آیا با حمله و [[هجوم]] به مزارات [[معصومین]]{{عم}}، میتوان [[عقیده]] و [[ایمان]] به آنان را از [[مردم]] سلب کرد؟ تجربه و [[تاریخ]] نشان داده است که [[حکام]] [[ستمگر]] در این مورد هرگز موفق نبودهاند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۲۳۶-۲۴۱.</ref>. | *در کتاب"مقاتل الطالبیین" هم از سختگیریها و کشتنها و عقوبتی که نسبت به [[زائران]] [[قبر]] [[امام حسین|حسین]]{{ع}} انجام میگرفت، مطالبی [[نقل]] شده است که میتوانید مراجعه کنید<ref>مقاتل الطالبیین، ابوالفرج اصفهانی، چاپ ایران، ص ۲۰۳.</ref> [[راستی]] قدرتمندان غاصبی که با درخشش [[خیره]] کننده [[شخصیت]] و [[مزار]] [[امام حسین|سیدالشهدا]]{{ع}}، حنای خود را رنگ باخته میدیدند و [[هویت]] [[مسخ]] شده خویش را در معرض افشا مییافتند، چه میاندیشیدند؟! آیا میپنداشتند که با سختگیری بر [[عاشقان]] [[امام حسین|حسین]]{{ع}}، میتوانند [[محبت]] او را از [[دلها]] بیرون کنند و با ویران کردن [[قبر]] [[امام حسین|اباعبدالله الحسین]]{{ع}} راه او و خط سرخ او و مکتبِ سازنده و بیدارگر کربلایش را میتوانند نابود سازند؟ آیا با [[تخریب قبر]]، میتوان [[الهام]] [[معنوی]] و [[روحی]] را از [[تربت]] [[امام حسین|سیدالشهدا]]{{ع}} گرفت؟ آیا با حمله و [[هجوم]] به مزارات [[معصومین]]{{عم}}، میتوان [[عقیده]] و [[ایمان]] به آنان را از [[مردم]] سلب کرد؟ تجربه و [[تاریخ]] نشان داده است که [[حکام]] [[ستمگر]] در این مورد هرگز موفق نبودهاند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۲۳۶-۲۴۱.</ref>. | ||
== کربلا در فرهنگ عاشورا == | |||
"[[کربلا]]"، [[مدفن]] [[سید]] الشهداست، سرزمینی که عظیمترین حماسۀ خدایی [[بشر]]، در عاشورای سال ۶۱ در آن اتفاق افتاد و موجش سراسر [[تاریخ]] و پهنۀ [[جهان]] را فرا گرفت. | |||
[[خاک]] آن، بوی [[خون]] میدهد و [[تربت]] [[کربلا]] [[مقدّس]] و [[الهام]] بخش است و در [[فضیلت]] آن، [[روایات]] بسیاری [[نقل]] شده است<ref>ر.ک: سفینة البحار، ج۲، ص۱۱ و ۴۷۵. معروفت که: «کل ارض کربلاء و کل یوم عاشورا». دربارۀ این مرقد مطهر از جمله «چهل حدیث کربلا»، نشر معروف نیز منتشر شده است.</ref>. | |||
[[امام علی]]{{ع}} پس از [[جنگ صفّین]]، هنگام عبور از [[کربلا]] همراه برخی همراهان، چشمانش پر از [[اشک]] شد و فرمود: اینجاست محلّ فرود آمدنشان... و اینجاست شهادتگاه [[عاشقان]] بینظیر که در گذشته و [[آینده]]، نمونه ندارند: {{متن حدیث|مَصَارِعُ عُشَّاقٍ شُهَدَاءَ لاَ يَسْبِقُهُمْ مَنْ كَانَ قَبْلَهُمْ وَ لاَ يَلْحَقُهُمْ مَنْ بَعْدَهُمْ...}}<ref>سفینة البحار، ج۲، ص۱۹۷ و ۴۷۵.</ref>. و به همین خاطر، "[[کربلا]]" سمبل [[ایثار]] و جانبازی و [[شهادتطلبی]] و [[شوق]] و [[شور]] حماسی شناخته شده است و در طول [[تاریخ]] نیز، کانون عشقهای [[برتر]] بوده و همچون مغناطیسی، دلهای [[مشتاق]] و شیدای [[معرفت]] را به سوی خود کشیده است. در حماسۀ [[دفاع مقدس]] [[ایران]] نیز، بسیاری از [[رزمندگان]] [[اسلام]]، به [[شوق]] [[کربلا]] و [[زیارت]] [[حرم حسینی]]، [[جبههها]] را درمی نوردیدند و با بعثیان [[کافر]] میجنگیدند و رو به کعبۀ [[عشق]]، کربلای [[سید الشهدا]]{{ع}} [[شهید]] میشدند، چون [[کربلا]] سمبل هر جایی است که صحنۀ دیگری [[حق و باطل]] باشد. | |||
در [[روایات]] آمده است که [[سید الشهدا]]{{ع}} نواحی اطراف [[قبر]] خویش را از [[اهل]] [[نینوا]] و غاضریّه به مبلغ شصت هزار [[درهم]] خریداری کرد و به خود آنان [[صدقه]] داد و با آنان شرط کرد که [[مردم]] را به [[جایگاه]] قبرش [[راهنمایی]] کنند و هر که را به [[زیارت]] آن [[حضرت]] آید، سه روز مهمان نمایند و [[پذیرایی]] کنند<ref>مجمع البحرین، طریحی، واژۀ «کربل».</ref>. | |||
باری، [[کربلا]] نام یکی از شهرهای [[کشور عراق]] است که در کنار رودخانۀ [[فرات]] قرار داشته است. این [[شهر]]، تا سال ۶۱ [[هجری]]، بیابان بوده است. از آن زمان به بعد، بر اثر [[شهادت]] [[حسین بن علی]]{{ع}} در آن محلّ، بتدریج مورد توجّه [[شیعیان]] [[آل علی]] قرار گرفت و پس از بنای مرقدهای [[شهدا]]، متدرّجا مرکز جمعیّت گردید و امروز، یکی از شهرهای زیارتی [[عراق]] میباشد که قریب ۶۵۰۰۰ تن جمعیّت دارد و در ماههای [[محرّم]] و صفر و هنگام زمستان، به سبب ورود [[زایران]]، جمعیّت [[شهر]] به ۰۰۰/۱۰۰ تن میرسد<ref>فرهنگ فارسی، معین. برای آشنایی با تاریخ این شهر از دیرباز تا عصر حاضر، ر.ک: «تراث کربلا» از سلمان هادی الطعمه (این کتاب به فارسی هم ترجمه شده است: میراث کربلا) همچنین ر.ک: «موسوعة العتبات المقدسه» جلد ۸ (قسم کربلا) از جعفر الخلیلی.</ref>. | |||
در این که "[[کربلا]]" یعنی چه و ریشۀ لغوی آن چیست و از چه گرفته شده، بحثهای مفصّلی انجام گرفته است<ref>از جمله ر.ک: «موسوعه العتبات المقدسه»، ج۸، ص۹ به بعد.</ref>. طبق برخی نقلها، این نام از ترکیب "کرب" و "ال" ساخته شده است، یعنی [[حرم]] [[الله]]، یا [[مقدّس]] [[الله]]، "کرب" در لغت سامی به معنای "[[قرب]]" در [[عربی]] است (کرب: [[قرب]]). اگر"ال" هم به معنای "[[الله]]" باشد، [[کربلا]] به معنای محلّی است که نزد [[خدا]]، [[مقدّس]] و [[مقرّب]] است، یا "[[حرم]] [[خدا]]" است<ref>از جمله ر.ک: «موسوعه العتبات المقدسه»، ج۸، ص۱۰.</ref>. برخی هم آن را ترکیب یافته از "[[کور]] [[بابل]]" دانستهاند، یعنی مجموعهای از آبادیها و روستاهای [[بابل]]. موقعیّتی که [[کربلا]] در آن قرار دارد، در [[بین النهرین]] است. این منطقه در گذشتههای دور، مهد حوادث و احیانا [[تمدنها]] بوده است و بخشهای گوناگونی از این [[ناحیه]]، نامهای مختلف داشته است. [[کربلا]]، [[کور]] [[بابل]]، [[نینوا]]، غاضریّه، کربله، [[نواویس]]، حیر، طفّ، شفیه، [[عقر]]، نهر علقمی، [[عمورا]]، [[ماریه]] و... که بعضی از اینها نام روستاها و آبادیهایی در این منطقۀ وسیع بوده است<ref>تراث کربلا، ص۱۹.</ref>. | |||
[[حرم]] [[مطهّر]] [[امام حسین]]{{ع}} که در این [[شهر]] قرار دارد، تاریخچهای مفصّل دارد و در دورههای مختلف [[تاریخی]]، بنای آن تغییرات و تعمیراتی یافته است. [[کربلا]]، شهری است که خاندانهای ریشهدار در آن ساکن بودهاند. حوزۀ علمیه داشته و خانوادههایی [[شریف]]، ادیب و علمای برجسته از آن برخاسته و در آن زیستهاند. [[قبر]] [[حضرت عباس]]{{ع}} نیز در همین [[شهر]] است. در قرون اخیر نیز [[شاهد]] تعدادی حوادث و [[انقلابها]] و [[فتنهها]] بوده است<ref>ر.ک: «تراث کربلا»، سلمان هادی الطعمه.</ref>. | |||
ولی به هر حال، در [[کربلا]] بیش از نشانهای جغرافیایی و [[تاریخی]]، باید مفاهیم والای [[انسانی]] و شورگستریها و [[الهام]] بخشیهای [[قداست]] آفرین را سراغ گرفت<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۳۹۷.</ref>. | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |