پرش به محتوا

عمرو بن عبدالله: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰۳٬۵۶۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۳ ژوئن ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
'''عمرو بن عبدالله''' ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
{{جعبه اطلاعات راوی
| عنوان = (عمرو بن عبدالله)
| عنوان اصلی =
| تصویر = 110031.jpg
| اندازه تصویر  = 200px
| نام = إسحاق السبیعی <ref>التهذيب: ج۹، ص۳۴۸، ح۱۲۵۱</ref>
|زادروز =  فی خلافة عثمان لسنتین بقیتا منها <ref>{{عربی|وفي ثقات إبن حبّان مولده سنة تسع وعشرين في خلافة عثمان ... ويقال كان مولده سنة اثنتين وثلاثين}}؛ ثقات إبن حبّان: ج۵، ص۱۷۷.</ref><ref>تاریخ الاسلام للذهبی: ج۸، ص۱۹۱.</ref>
| زادگاه =
| تاریخ درگذشت = سنة ۱۲۷ ـ ۱۲۸<ref>{{عربی|وفي تاريخ الكبير: ج۶، ص۳۴۷، مات يوم قدم ضحاك الكوفة سنة تسع وعشرين وفي القاموس:ج۷، ص۱۵۷، قال أبو بكر بن عيّاش : دفنّاه سنة ست ـ أو سبع ـ وعشرين ومائة}}.</ref><ref>تاریخ الاسلام للذهبی: ج۸، ص۱۹۴.</ref>
| آرامگاه = 
| محل زندگی = [[کوفه]]
| پیشه =
| نقش‌های برجسته =
| از موالی =
| شهر خانگی =
| لقب = [[همدانی]]، [[سبیعی]]، [[کوفی]] <ref>تاریخ الاسلام للذهبی: ج۸، ص۱۹۰.</ref>
| کنیه =  [[أبو إسحاق]]<ref>تاریخ الاسلام للذهبی: ج۸، ص۱۹۰.</ref>
| شهرت =
| دین = [[اسلام]]
| مذهب = عامی<ref> قاموس الرجال للشوشتری: ج۷، ص۱۵۸.</ref>
|| صحابی  = [[امام علی]]{{ع}} <ref>الرجال الطوسی، ص:۶۴، ر ۲۴.</ref>، [[امام حسن]]{{ع}} <ref>الرجال الطوسی، ص۷۱، ر ۲.</ref>، [[امام سجاد]]{{ع}} <ref>التهذيب: ج۹، ص۳۴۸، ح ۱۲۵۱.</ref>، [[امام صادق]]{{ع}} <ref>الرجال الطوسی، ص۲۴۶، ر ۳۷۵.</ref>
| راوی از معصوم    = [[امام سجاد]]{{ع}}<ref>التهذيب جلد ۹ حديث ۱۲۵۱</ref>
| مشایخ            = 
| راویان از او      =[[اسرائيل بن يونس]]<ref>التهذيب جلد ۹ حديث ۱۲۵۱</ref>
| اعتبار            =
| موضوع روایات      =
| تعداد روایات      =إسحاق السبیعی: ۱ روایه؛<br/>أبو إسحاق السبیعی: ۱۴ روایه؛<br/>جمع عدد الروایات: ۱۵ روایه
| منصب =
| مکتب =
| استادان =
|شاگردان =
| آثار =
| سایر              = نام وی در منابع ذیل آمده است: اتقان المقال : ۱۰۱ و ۳۳۱، وفیه : «عمرو بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق الهمدانی السبیعی الکوفی».
أعیان الشیعة : ۲ / ۲۸۲، وفیه : «اسمه عمرو بن عبد اللّه بن علی بن کلیب الهمدانی الکوفی السبیعی وذکر أیضا بعنوان أبی إسحاق الهمدانی» (۲۸۳).
بهجة الآمال : ۷ / ۳۷۸، وذکر أیضا بعنوان : «عمرو بن عبد اللّه بن علی (؟؟) والسبیعی (۷ / ۵۳۱).
تنقیح المقال : ۳ / ۲، وذکر أیضا بعنوان : «عمرو بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق الهمدانی السبیعی الکوفی» (۲ / ۳۳۳ ر ۸۷۲۶)، و«عمر بن عبد اللّه ...» (۲ / ۳۴۵ ر ۹۰۱۸).
جامع الرواة : ۲ / ۳۶۵، وذکر أیضا بعنوان «عمرو بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق السبیعی» (۱ / ۶۲۴) و«عمر بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق الهمدانی السبیعی الکوفی»، (۱ / ۶۳۵).
الجامع فی الرجال : ۲ / ۱۳۰۷، وفیه : «أبو إسحاق السبیعی» وذکر أیضا بعنوان : «عمرو بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق السبیعی الکوفی»، (۲ / ۴۷۷)، و«عمر بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق السبیعی»، (۲ / ۵۰۱).
رجال الطوسی : ۷۱ / ۱، و۲، و۳، وفیه : «أبو إسحاق الهمدانی، أبو إسحاق السبیعی»، إبن کلیب : ۶۴۰ ر۲۴، وفیه : «أبو إسحاق الهمدانی»، و۲۴۶ ر ۳۷۵، وفیه : «عمرو بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق الهمدانی السبیعی الکوفی».
رجال المیرداماد : ۱ / ۱۴۶.
طرائف المقال : ۲ / ۶۲ ر ۷۱۶۶، وفیه : «عمر بن عبد اللّه أبو إسحاق الهمدانی السبیعی الکوفی وذکر أیضا بعنوان : «عمرو بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق السبیعی»، (۱ / ۵۴۰ ر ۵۰۵۶)، و«عمر بن عبد اللّه أبو إسحاق الهمدانی السبیعی الکوفی»، (۱ / ۵۴۶ ر ۵۱۳۷)، و«عمر بن عبید اللّه»، (۱ / ۵۴۶ ر ۵۱۳۸)، و«عمر بن عبد اللّه الارزق أبو علی»، (۱ / ۵۴۶ ر ۵۱۳۹).
غایة المرام : ۵۸۹، وذکر أیضا بعنوان : «عمر بن عبد اللّه علی أبو إسحاق الهمدانی السبیعی الکوفی»، و۴۶۰.
قاموس الرجال : ۱۰ / ۸، وذکر أیضا بعنوان : «أبی إسحاق الهمدانی»، وفیه : «وهو السبیعی المقدم»، ۱۰ / ۹، وبعنوان : «عمرو بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق الهمدانی السبیعی الکوفی»، ۷ / ۱۵۷.
مجمع الرجال : ۷ / ۵، وذکر أیضا بعنوان «عمرو بن عبد اللّه علی أبو إسحاق الهمدانی السبیعی»، ۴ / ۲۸۸.
مستدرکات علم الرجال : ۸ / ۳۲۴ ر ۱۶۶۲۲، وذکر أیضا بعنوان : «أبی إسحاق بن کلیب السبیعی»، ۸ / ۳۲۶ ر ۱۶۶۲۷، و«أبی إسحاق الهمدانی»، ۸ / ۳۲۷ ر ۱۶۶۳۳، و«عمرو بن عبد اللّه بن علی السبیعی أبو إسحاق الهمدانی»، ۶ / ۵۲ ر ۱۰۸۳۵، و«عمر بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق الهمدانی السبیعی»، ۶ / ۹۹ ر ۱۱۰۵۸.
معجم الثقات : ۳۲۸ ر ۶۲۸.
معجم رجال الحدیث : ۳ / ۷۷ ر ۱۲۰۱، و۲۱ / ۱۷ ر ۱۳۸۹۵، و۱۳ / ۱۱۱ ر ۸۹۳۱.
المعین : ۵۲ و۵۵۱ ر ۳۱۸۴.
منتهی المقال : ۳۳۸، وذکر أیضا بعنوان : «عمرو بن عبد اللّه أبو إسحاق السبیعی»، ۲۳۰، و«عمر بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق الهمدانی السبیعی الکوفی»، ۲۳۳.
منهج المقال : ۳۸۳، وذکر أیضا بعنوان : «عمر بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق الهمدانی السبیعی الکوفی»، ۲۵۰.
الموسوعة الرجالیة : ۴ / ۴۰۶، و۷ / ۱۱۴، وفیه : صوابه «أبو إسحاق».
الوسیط : ۲۷۵، وذکر أیضا بعنوان : «عمرو بن عبد اللّه علی أبو إسحاق السبیعی»، ۱۷۵، و«عمر بن عبد اللّه بن علی أبو إسحاق الهمدانی السبیعی الکوفی»، ۱۷۸.
}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[عمرو بن عبدالله در رجال و تراجم]] | [[عمرو بن عبدالله در تاریخ اسلامی]] | [[عمرو بن عبدالله در حدیث]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">


==نسب==
* [[ابو اُبی انصاری]]، از [[صحابه رسول خدا]] {{صل}}
*[[ابواسحاق السُبیعیُّ]] [[عمرو بن عبد الله]] از [[ذریه]] [[سُبیع بن صَعْبِ بن همدان]]<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲. سبیع بطن من همدان، نه سبیع و قاعده نیز مقتضی خوانش سبیع است؛ مثل حسین و زبیر و کمیل. (یوسفی غروی).</ref>، و [[سبیع]] نیز قبیله‌ای از [[همدان]] است<ref>الثقات، ابن حبان، ج۵، ص۱۷۷.</ref>.
* [[ابواسحاق سبیعی]]، از اصحاب امام علی {{ع}}
*در کتاب‌های [[رجال]] از وی با عنوان‌های زیر نام برده شده است: [[ابواسحاق السبیعی]] اسمه عمرو بن عبدالله<ref>مقدمة ابن الصلاح، عثمان بن عبد الرحمن، ص۱۹۶.</ref>؛ [[ابو اسحاق السبیعی عمرو بن عبد الله همدانی کوفی]]<ref>تذکرة الحفاظ، ذهبی، ج۱، ص۱۱۶.</ref>، [[ابواسحاق السبیعی عمرو بن عبد الله بن ذی یحمد]]<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ إمتاع الأسماع، مقریزی، ج۴، ص۳۱۰.</ref>؛ [[ابواسحاق السبیعی عمرو بن عبد الله]]<ref>المعجم الأوسط، طبرانی، ج۲، ص۳۴۵.</ref>؛ [[ابو اسحاق السبیعی]]<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۶، ص۳۱۵؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، نمازی شاهرودی، ج۸، ص۳۲۴.</ref>؛ [[ابواسحاق همدانی سبیعی الکوفی]]<ref>تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ص۵۷۱.</ref>؛ [[عمرو بن عبدالله ابو اسحاق السبیعی]] و [[عمرو بن عبدالله بن أبی شعیرة]]<ref>تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ص۵۷۱.</ref>، [[عمرو بن عبدالله بن علی همدانی کوفی]]<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲.</ref>، [[عمرو بن عبدالله بن علی احمد بن ذی یحمد]]<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۵؛ وفیات الأعیان و أنباء أبناء الزمان، ابن خلکان، ج۳، ص۴۵۹؛ الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۶، ص۳۱۳؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ص۲۰۴.</ref> و [[عمرو بن عبدالله بن علی بن کلیب همدانی]]<ref>مستدرکات علم رجال الحدیث، نمازی شاهرودی، ج۸، ص۳۲۴.</ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|عمرو بن عبدالله]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۷۳-۱۷۴. </ref>.
* [[ابوعزه]]
* [[عمرو بن عبدالله بن جدعان]] از [[بنی‌تیم]]


==[[ابواسحاق السبیعی]] در [[منابع شیعه]]==
{{ابهام‌زدایی}}
*[[شیخ طوسی]] در کتاب [[رجال]] خود در باب {{عربی|من عرف بكنيته او بقبيلته}}؛ [[ابواسحاق همدانی]] را جزء أصحاب [[امیر المؤمنین]]{{ع}} <ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۸۷ (باب من عرف بکنیته او بقبیلته).</ref> و در باب الکنی، [[ابواسحاق همدانی]] و [[ابواسحاق السبیعی]] را جزء [[اصحاب امام حسن مجتبی]]{{ع}} شمرده است<ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۹۶ (باب الکنی).</ref>.
*لازم به [[یادآوری]] است، همان طور که در [[کتاب]] [[اختیار معرفة الرجال]] آمده است: [[ابواسحاق همدانی]] و [[ابواسحاق السبیعی]] نام یک نفر هستند<ref>الاختصاص، شیخ مفید، ص۸۳.</ref>. همچنین [[شیخ طوسی]] در باب العین، در هنگام برشمردن [[اصحاب]] [[ابی عبدالله]] [[جعفر بن محمد]]{{ع}} [[ابواسحاق همدانی]] را از [[یاران امام صادق]]{{ع}} دانسته، درباره او چنین می‌نویسد: [[عمرو بن عبدالله بن علی]]، [[ابواسحاق همدانی]] [[سبیعی کوفی]]، [[تابعی]]<ref>اختیار معرفة الرجال، طوسی، ج۱، ص۱۴۷.</ref>.
*[[شیخ مفید]] نیز به [[نقل]] از [[محمد بن جعفر المؤدب]] او را از ثقات [[علی بن الحسین]]{{عم}} دانسته، می‌گوید: [[ابا اسحاق]] که اسمش [[عمرو بن عبدالله سبیعی]] است، [[چهل]] سال [[نماز صبح]] خود را با وضوی [[نماز]] شبش به جای آورد و هر [[شب]] یک ختم [[قرآن]] داشت و کسی عابد‌تر از او و در میان خاص و عام، موثق‌تر از او نبود <ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۲۴۸ (باب العین).</ref>.
*اما صاحب کتاب [[معجم رجال الحدیث (کتاب)|معجم رجال الحدیث]]، [[ابواسحاق]] را از علمای [[اهل سنت]] دانسته، می‌گوید: وی [[ثقه]] نیست<ref>معجم رجال الحدیث، خویی، ج۱۴، ص۱۲۱.</ref>؛ در حالی که [[شهرستانی]]، از [[علماء]] [[اهل سنت]]، در کتاب الملل و النحل، [[ابواسحاق السبیعی]] را جزء [[امامیه]] و [[شیعه]] شمرده است <ref>الملل والنحل، شهرستانی، ج۱، ص۱۹۰.</ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|عمرو بن عبدالله]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۷۴-۱۷۵.</ref>.
 
==[[ابواسحاق السبیعی]] در منابع [[اهل‌سنت]]==
*در منابع [[اهل‌سنت]] به [[ابواسحاق السبیعی]] بیشتر از [[منابع شیعه]] پرداخته شده و او از [[راویان]] کتب شش‌گانه [[اهل‌سنت]] شمرده شده است و [[بخاری]]، [[مسلم]]، [[ابوداود]]، [[ترمذی]]، [[نسائی]] و [[ابن ماجه]] از وی [[روایت]] [[نقل]] کرده‌اند. در ادامه، نظرات برخی علمای [[اهل‌سنت]] درباره "[[ابواسحاق السبیعی]]" [[نقل]] خواهد شد.
===تصریح بر [[وثاقت]]===
*بسیاری از [[علمای رجال]] [[اهل‌سنت]] [[ابواسحاق السبیعی]] را توثیق کرده‌اند، مانند افراد زیر:
#[[یحیی بن معین]]: [[ابواسحاق السبیعی]] [[ثقه]] است<ref>تهذیب الکمال، مزی، ج۲۲، ص۱۰۳؛ سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ إمتاع الأسماع، مقریزی، ج۴، ص۳۱۰.</ref>؛
#[[العجلی]]: [[ابواسحاق السبیعی]]، [[کوفی]]، [[تابعی]] و [[ثقه]] است<ref>معرفة الثقات، عجلی، ج۲، ص۱۷۹؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر ۴۶، ص۲۱۷؛ تهذیب الکمال، مزی ۲۲، ص۱۰۳؛ عمدة القاری، عینی، ج۱، ص۲۴۱.</ref>؛
#[[ذهبی]]: [[ابواسحاق السبیعی]] را شیخ، عالم و [[محدث]] [[کوفه]] دانسته است و می‌گوید: وی از [[علماء]] عامل، و از [[تابعین]] و از طالبان [[علم]] و دارای [[شأن]] بزرگی است<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ إمتاع الاسماع، مقریزی، ج۴، ص۳۱۰.</ref>.
#[[ابوحاتم]] [[معتقد]] است که [[ابواسحاق السبیعی]]، [[ثقه]] بوده و أحفظ از أبی إسحاق، [[شیبانی]] است و در [[کثرت]] [[روایت]] نیز شبیه [[زهری]] است<ref>تهذیب الکمال، مزی، ۲۲، ص۱۰۳؛ سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ تذکرة الحفاظ، ذهبی، ج۱، ص۱۱۶؛ میزان الاعتدال، ذهبی، ج۳، ص۲۷۰.</ref>؛
#شعبه [[معتقد]] است که [[حدیث]] [[ابواسحاق السبیعی]] از [[مجاهد]] و [[حسن]] و [[ابن سیرین]] بهتر است <ref>تهذیب الکمال، مزی، ۲۲، ص۱۰۳؛ سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲.</ref>؛
#[[احمد بن عبده]] می‌گوید: از [[اباداود طیالسی]] شنیدم که می‌گفت: ما [[حدیث]] را نزد چهار نفر "[[زهری]] و [[قتادة]] و [[ابواسحاق السبیعی|أبی إسحاق]] و [[اعمش]]" یافتیم<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ تذکرة الحفاظ، ذهبی، ج۱، ص۱۱۶.</ref>؛
#[[علی بن المدینی]]: [[ابواسحاق السبیعی]] را هم جزء حافظان [[علم]] [[امت]] دانسته است<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ تاریخ أسماء الثقات، عمر بن شاهین، ص۱۴؛ تاریخ بغداد، خطیب بغدادی ۹، ص۱۱.</ref> و هم وی را از کسانی می‌داند که سندهای [[احادیث]] حول آنها می‌چرخد<ref>الجرح و التعدیل، رازی، ج۱، ص۳۴، ۵۹، ۱۲۹، ۱۸۷ و ۲۳۴؛ تهذیب الکمال، مزی ۲۸، ص۳۰۶ (شرح حال معمر راشد الحدانی) و تذکرة الحفاظ، ذهبی، ج۱، ص۳۶۰ (شرح حال یحیی بن آدم الحافظ).</ref>؛
#[[أبوبکر بن عیاش]] می‌گوید: هیچ وقت نشنیدم که [[ابواسحاق السبیعی]] [[عیب]] کسی را بگوید<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲.</ref>؛
#[[علائی]] می‌گوید: عمرو بن عبدالله [[ابواسحاق السبیعی]]، از [[ائمه]] [[تابعین]] است که همه به سخنان او [[احتجاج]] کرده‌اند<ref>المختلطین، أبوسعید العلائی، ص۹۳.</ref>.
#[[ابن خلکان]] [[معتقد]] است، [[ابواسحاق السبیعی]] از اعیان [[تابعین]] و کثیر الروایة است<ref>وفیات الأعیان وأنباء أبناء الزمان، ابن خلکان، ج۳، ص۴۵۹.</ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|عمرو بن عبدالله]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۵۶. </ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|عمرو بن عبدالله]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۷۵-۱۷۶. </ref>.
===اهتمام به [[عبادات]] و [[تلاوت قرآن]]===
#[[ابو الاحوص|أبُو الأحْوَص]] می‌گوید: [[ابواسحاق السبیعی]] خطاب به [[جوانان]] گفته است: "ای گروه [[جوانان]]! [[قدرت]] و [[جوانی]] خود را [[غنیمت]] شمارید؛ هیچ شبی بر من نگذشت مگر اینکه در آن [[شب]]، هزار [[آیه]] از [[قرآن]] و در هر رکعت از [[نماز]]، [[سوره بقره]] را [[تلاوت]] کردم و تمام [[ماه‌های حرام]] و سه روز از هر ماه و روزهای [[دوشنبه]] و [[پنج‌شنبه]] هر ماه را، [[روزه]] گرفتم"<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۳ و تهذیب التهذیب، ابن حجر ۸:.۶۵.</ref>؛
#[[ابوبکر بن عیاش|أبُوبکر بنُ عَیَّاش]] گوید: از [[ابواسحاق السبیعی]] شنیدم که می‌گفت: [[چهل]] سال است که در شب‌ها یک لحظه چشم‌هایم را روی هم نگذاشته‌ام<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۳؛ تذکرة الحفاظ، ذهبی، ج۱، ص۱۱۶؛ تهذیب التهذیب، ج۸، ص۶۵.</ref>؛
#[[یونس]]، [[فرزند]] [[ابواسحاق السبیعی|ابا اسحاق]] می‌گوید: "پدرم در هر [[شب]]، هزار [[آیه]] از [[قرآن]] را [[تلاوت]] می‌کرد"<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۳؛ تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۶۵.</ref>؛
#[[احمد بن عمران|أحمدُ بنُ عمران]]، می‌گوید: از [[ابابکر]] شنیدم که می‌گفت: [[ابواسحاق السبیعی]] در هنگام [[پیری]] می‌گفت: ضعیف شده‌ام و [[توانایی]] به جا آوردن [[نماز]] زیاد را ندارم و من [[نماز]] به جای نمی‌آورم مگر اینکه [[سوره بقره]] و [[آل عمران]] را در آن [[تلاوت]] می‌کنم<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۳؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر ۴۶، ص۲۱۳.</ref>؛
#[[اخنسی|أخْنسیُّ]] از [[علاءُ بن سالم العَبدی]] [[نقل]] می‌کند که [[ابواسحاق السبیعی]] در دو سال آخر عمرش چنان پیر شده بود که توان ایستادن را نداشت، مگر اینکه کسی او را بلند کند و زمانی هم که او را از جایش برای [[نماز خواندن]] بلند می‌کردند، در حالی که [[ایستاده]] بود، هزار [[آیه]] از [[قرآن]] را [[تلاوت]] می‌کرد<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۳؛ تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۶۵.</ref>؛
#[[فضیل بن غزوان]] می‌گوید: [[ابواسحاق السبیعی]] همیشه در هر سه روز، یک ختم [[قرآن]] داشت. و بعضی‌ها نیز گفته‌اند که وی همیشه در حال [[روزه]] و [[قیام]] بود<ref>تذکرة الحفاظ، ذهبی، ج۱، ص۱۱۶؛ میزان الاعتدال، ذهبی، ج۳، ص۲۷۰.</ref>؛
#[[أبوالأحوص]] از [[ابواسحاق السبیعی|أبی إسحاق]] [[نقل]] می‌کند که وی در سن [[پیری]] می‌گفت: به [[درستی]] که پیر شدم و قوتی در من نیست، لذا فقط سه روز از هر ماه و روزهای [[دوشنبه]] و [[پنج شنبه]] و [[ماه‌های حرام]] را [[روزه]] می‌گیرم<ref>تذکرة الحفاظ، ذهبی، ج۱، ص۱۱۶.</ref>؛
#[[ابن فضیل]]، از پدرش [[نقل]] می‌کند که [[ابواسحاق السبیعی]] هر سه روز یک بار [[قرآن]] را ختم می‌کرد <ref>تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۶۵.</ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|عمرو بن عبدالله]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۷۶-۱۷۷. </ref>.
 
===تصریح بر [[جرح]] و [[ذم]]===
*گرچه بعضی از رجال‌شناسان [[اهل سنت]] [[ابواسحاق السبیعی]] را توثیق کرده‌اند؛ اما بعضی دیگر نیز وی را به تدلیس در [[احادیث]] و [[فراموشی]] و اختلاط متهم کرده‌اند<ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|عمرو بن عبدالله]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۷۸. </ref>.
====[[فراموشی]] و ضعیف شدن حافظه====
*بعضی‌ها معتقدند که [[ابواسحاق السبیعی|ابو اسحاق]] در بزرگ‌ سالی به [[ضعف]] حافظه دچار شده، ولی به اختلاط گرفتار نشده بود <ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی ۵: ۳۹۲و إمتاع الأسماع، مقریزی۴: ۳۱۰.</ref>.
*[[ذهبی]] در [[میزان]] الاعتدال می‌گوید که عمرو بن عبدالله [[ابو اسحاق السبیعی]]، در [[پیری]] به [[فراموشی]] دچار شده بود، ولی به اختلاط گرفتار نبود <ref>میزان الاعتدال، ذهبی ۳: ۲۷۰.</ref>.
*بعضی نیز می‌گویند حافظه او اندکی ضعیف شده بود <ref>میزان الاعتدال، [[ذهبی]] ۳: ۲۷۰ و [[تهذیب]] التهذیب، [[ابن حجر]] ۸: ۵۶.</ref>.
*[[ذهبی]] در جای دیگر می‌گوید: [[ابو اسحاق السبیعی]]، عمرو بن عبدالله، [[ثقه]] است ولی قبل از مرگش حافظه‌اش ضعیف و به [[فراموشی]] دچار شد<ref>ذکر أسماء من تلکم فیه وهو موثق، ذهبی: ۲۰۸.</ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|عمرو بن عبدالله]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۷۸. </ref>.
====دچار شدن به اختلاط در آخر [[عمر]]====
*[[فسوی]] از بعضی از [[اهل]] [[علم]] [[نقل]] می‌کند که [[ابواسحاق السبیعی|ابو اسحاق]] به اختلاط دچار شده بود و به همین سبب، من و [[ابن عیینه]] او را ترک کردیم <ref>میزان الاعتدال، ذهبی ۳: ۲۷۰ و دعوة إلی سبیل المؤمنین، طارق زین العابدین: ۱۳۸.</ref>.
*[[ابن حجر]] نیز در تقریب التهذیب بعد از توثیق [[ابواسحاق السبیعی]]، می‌گوید: وی در آخر [[عمر]] به [[مرض]] اختلاط گرفتار شد <ref>تقریب التهذیب، ابن حجر۱: ۷۳۹.</ref>.
*بعضی هم معتقدند که [[ابن عیینة]] و [[أبی خیثمة زهیر بن معاویة]] بعد از اینکه [[ابواسحاق السبیعی]] به اختلاط گرفتار شد، از وی [[حدیث]] شنیده‌اند<ref>المختلطین، علائی، ص۹۳.</ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|عمرو بن عبدالله]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۷۸-۱۷۹. </ref>.
====[[مدلس]] بودن====
*[[ابواسحاق السبیعی]] به تدلیس هم متهم و با عباراتی همانند: {{عربی|كان يدلس}}<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۵۶.</ref>، {{عربی|مكثر من التدليس}}<ref>جامع التحصیل فی أحکام المراسیل، علائی، ص۴۵.</ref>، {{عربی|مشهور بالتدليس}}<ref>تعریف اهل التقدیس بمراتب الموصوفین بالتدلیس، ابن حجر، ص۴۲.</ref> {{عربی|وكان مدلسا}}<ref>الثقات، ابن حبان، ج۵، ص۱۷۷؛ دعوة إلی سبیل المؤمنین، طارق زین العابدین، ص۱۳۸.</ref> از او یاد شده است.
*[[ابواسحاق الجوزجانی]]<ref>اسم او «إبراهیم بن یعقوب بن إسحاق السعدی أبو إسحاق الجوزجانی» است. ر.ک: تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۱، ص۱۵۹</ref>، از علمای [[اهل‌سنت]] در [[جرح]] و تعدیل، [[ابواسحاق السبیعی]] را جزء [[محدثان]] بزرگ [[کوفه]] دانسته است و ضمن [[شیعه]] دانستن او می‌گوید: [[مذهب]] ([[تشیع]]) گروهی از [[اهل کوفه]]، همانند [[ابواسحاق السبیعی|أبی إسحاق]]، [[الأعمش]]، [[منصور]]، [[زبید]] و دیگران را نمی‌توان ستود؛ [[مردم]] به سبب [[راستگو]] بودن آنها حرفشان را می‌پذیرند و هر جا که آنها [[حدیثی]] را به صورت مرسل [[نقل]] کرده باشند، توقف می‌کنند<ref>تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۵۶.</ref>.
*[[جریر]] از [[مغیرة]] [[نقل]] می‌کند که [[ابواسحاق السبیعی|ابو اسحاق]] و [[اعمش]] [[حدیث]] [[اهل کوفه]] را [[فاسد]] کرده‌اند<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ میزان الاعتدال، ذهبی، ج۳، ص۲۷۰؛ تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۵۶.</ref>!
*[[ابن حجر]] در توضیح این سخن گفته است: یعنی للتدلیس<ref>تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۵۹.</ref>؛ یعنی علت اینکه [[مغیره]] می‌گوید، [[ابواسحاق السبیعی|ابواسحاق]] و [[اعمش]] باعث [[فاسد]] شدن [[حدیث]] [[اهل کوفه]] شده‌اند، [[مدلس]] بودن آن دو است. ولی احتمال دارد، به [[عقیده]] [[ابواسحاق الجوزجانی]]، [[فاسد]] شدن [[حدیث]] [[اهل کوفه]] با حضور [[ابواسحاق السبیعی|ابواسحاق]] و [[اعمش،]] به خاطر [[شیعه]] بودن آن دو باشد و نه [[مدلس]] بودن آنها؛ زیرا [[ابواسحاق الجوزجانی]] به [[مذهب]] [[شام]]، [[گرایش]] و نسبت به [[حضرت علی]]{{ع}} بسیار [[کینه]] دارد و [[دشمن]] آن [[حضرت]] است<ref>ذهبی در شرح حال وی می‌نویسد: {{عربی|... و قال ابن عدي، صكان شديد الميل إلى مذهب أهل دمشق فس المسل على علیّ و قال السلمی عن الدارقطنی بعد ان ذکر توثیقه، صلکن فیه انحراف عن علیّ{{ع}}، اجتمع علی بابه أصحاب الحدیث، فأخرجت جاریة له فرّوجة لتذبحها، فلم تجد من یذبحها، فقال، صسبحان اللّه!! فرّوجة لا یوجد من یذبحها، و علیّ یذبح فی ضحوة نیفا و عشرین ألف مسلم}}؛ ابن عدی می‌گوید، صجوزجانی در انحراف از حضرت علی{{ع}} به شدت به مذهب اهل شام گرایش داشت؛ سلمی بعد از توثیق جوزجانی به نقل از دار قطنی میگوید، صلکن جوزجانی از حضرت علی{{ع}} منحرف بود؛ یک روز عده‌ای از اهل حدیث به در خانه او رفتند، در حالی که جاریه وی قصد داشت جوجه‌ای را بکشد، اما کسی نبود که آن جوجه را بکشد؛ پس جوزجانی گفت، صسبحان الله! کسی نیست که یک جوجه را ببرد، در حالی که علی بن ابی طالب از صبح تا ظهر بیست هزار مسلمان را کشت! (تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۱، ص۱۵۹). </ref> و با [[اهل کوفه]] که به [[پیروی]] از [[اهل‌بیت]]{{عم}} مشهور هستند، نسبت خوبی ندارد و آنها را [[جرح]] می‌کند؛ [[ابن حجر]] در این باره می‌نویسد: زمانی که در [[عیب]] گرفتن [[ابواسحاق الجوزجانی]] نسبت به [[اهل کوفه]] دقت کنی، با جرح‌های عجیبی روبه‌رو خواهی شد، و علت آن هم شدت [[انحراف]] و [[دشمنی]] او نسبت به [[حضرت علی]]{{ع}} و مشهور بودن [[اهل کوفه]] به [[شیعه]] بودن است<ref>{{عربی| إذا تأمل ثلب أبی إسحاق الجوزجانی لأهل الكوفه رأی العجب و ذلك لشدة انحرافه في النصب و شهرة أهلها بالتشیع}}؛ (تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۱، ص۱۶). </ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|عمرو بن عبدالله]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۷۹-۱۸۰. </ref>.
====[[نقل روایت]] از [[قاتلان امام حسین]]{{ع}}====
*از [[دلایل]] [[ذم]] [[ابواسحاق السبیعی|ابواسحاق]] آن است که وی از [[عمر بن سعد]]، [[قاتل]] [[امام حسین]]{{ع}} و از [[شمر بن ذی الجوشن]]، کسی که سر [[امام حسین]]{{ع}} را جدا کرد، [[حدیث]] [[نقل]] کرده است <ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ دعوة إلی سبیل المؤمنین، طارق زین العابدین، ص۱۳۸. شمر بن ذی الجوشن فرمانده چهار هزار پیاده نظام بود که با امام حسین{{ع}} به مبارزه پرداختند و سنان بن انس کسی بود که امام را به شهادت رساند. (نک: وقعه الطف، یوسفی غروی، ص۲۵۵).</ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|عمرو بن عبدالله]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۸۰. </ref>.
 
==مشایخ در روایت==
{{فهرست اثر}}
{{ستون-شروع|2}}
*[[أبان بن صالح بن عمیر بن عبید]] مشهور به [[أبان بن صالح قرشی]]
*[[أبو أسماء]] مشهور به [[أبو أسماء صیقل]]
*[[أبو احوص]] مشهور به [[أبو احوص]] [[مولی]] [[بنی لیث]]
*[[عامر بن قیس بن سلیم بن حضار بن حرب]] مشهور به [[أبو بردة بن قیس]]
*[[عمرو بن عبد الله بن قیس بن سلیم بن حضار]] مشهور به [[أبو بکر بن أبی موسی اشعری]]
*[[أبو بکر بن عمارة بن رویبة]] مشهور به [[أبو بکر بن عمارة بن روبیة]]
*[[أبو حبیبة]] مشهور به [[أبو حبیبة طائی]]
*[[عمرو بن عبدالله]] مشهور به [[عمرو بن عبدالله همدانی]]
*[[أبو عبیدة بن عبد الله بن زمعة بن اسود]] مشهور به  [[أبو عبیدة بن عبدالله قرشی]]
*[[أربدة]] مشهور به [[أربدة التمیمی]]
*[[أرقم بن شرحبیل]] مشهور به [[أرقم بن شرحبیل اودی]]
*[[أشعث بن سوار]] مشهور به [[أشعث بن سوار کندی]]
*[[أصبغ بن نباتة]] مشهور به [[أصبغ بن نباتة تمیمی]]
*[[أمیة بن عبدالله بن خالد بن أسید]] مشهور به [[أمیة بن عبدالله قرشی]]
*[[أنس بن مالک بن نضر بن ضمضم بن زید]] مشهور به [[أنس بن مالک انصاری]]
*[[أوس بن أوس]] مشهور به [[أوس بن أوس ثقفی]]
*[[أوس بن ضمعج]] مشهور به [[أوس بن ضمعج نخعی]]
*[[أوسط بن إسماعیل بن أوسط]] مشهور به [[أوسط بن إسماعیل بجلی]]
*[[إبراهیم بن محمد بن سعد بن مالک بن وهیب]] مشهور به [[إبراهیم بن محمد زهری]]
*[[إبراهیم بن مهاجر بن جابر ]] مشهور به [[إبراهیم بن مهاجر بجلی]]
*[[زینب بنت خباب بن ارت بن جندلة بن سعد]] مشهور به [[زینب بنت خباب تمیمیة]]
*[[أسود بن قیس]] مشهور به [[اسود بن قیس عبدی]]
*[[أسود بن هلال]] مشهور به [[الأسود بن هلال محاربی]]
*[[أسود بن یزید بن قیس بن عبدالله بن علقمة]] مشهور به [[الأسود بن یزید نخعی]]
*[[أغر بن عبدالله]] مشهور به [[الأغر بن عبدالله مدینی]]
*[[أغر بن سلیک]] مشهور به [[الأغر بن سلیک کوفی]]
*[[براء بن عازب بن حارث بن عدی بن مجدعة]] مشهور به [[البراء بن عازب انصاری]]
*[[حارث بن عبدالله]] مشهور به [[حارث بن عبدالله اعور]]
*[[حارث بن قیس]] مشهور به [[حارث بن قیس الجعفی]]
*[[حارث بن نوفل بن حارث بن عبد المطلب]] مشهور به [[حارث بن نوفل الهاشمی]]
*[[حسین بن علی بن أبی طالب بن عبد المطلب]] مشهور به [[الحسین بن علی السبط]]
*[[حکم بن عتیبة]] مشهور به [[الحکم بن عتیبة الکندی]]
*[[ربیع بن البراء بن عازب بن حارث بن عدی]] مشهور به [[ربیع بن البراء انصاری]]
*[[ربیع بن سبرة بن معبد بن عوسجة بن حرملة]] مشهور به [[ربیع بن سبرة الجهنی]]
*[[زبیر بن العوام بن خویلد بن أسد]] مشهور به [[الزبیر بن العوام الأسدی]]
*[[زبیر بن عدی]] مشهور به [[الزبیر بن عدی همدانی]]
*[[سائب بن فروخ]] مشهور به [[السائب بن فروخ المکی]]
*[[سائب بن مالک]] مشهور به [[السائب بن مالک الثقفی]]
*[[ضحاک بن مزاحم]] مشهور به [[الضحاک بن مزاحم الهلالی]]
*[[عیزار بن حریث]] مشهور به [[العیزار بن حریث العبدی]]
*[[قاسم بن عبد الرحمن بن عبدالله بن مسعود]] مشهور به [[القاسم بن عبد الرحمن الهذلی]]
*[[قاسم بن مخیمرة]] مشهور به [[القاسم بن مخیمرة همدانی]]
*[[مخارق]] مشهور به [[المخارق]]
*[[مسیب بن رافع]] مشهور به [[المسیب بن رافع الأسدی ]]
*[[مغیرة بن شبیل بن عوف]] مشهور به [[مغیرة بن شبیل الأحمسی]]
*[[مغیرة بن عبدالله بن أبی عقیل]] مشهور به [[مغیرة بن عبدالله الیشکری]]
*[[منذر بن جریر بن عبدالله]] مشهور به [[المنذر بن جریر البجلی]]
*[[مهلب بن ظالم بن سارق]] مشهور به [[المهلب بن أبی صفرة الأزدی]]
*[[نجرانی]] مشهور به [[النجرانی]]
*[[نعمان بن بشیر بن سعد بن ثعلبة بن الجلاس]] مشهور به [[النعمان بن بشیر انصاری]]
*[[برید بن مالک بن ربیعة]] مشهور به [[برید بن أبی مریم سلولی]]
*[[بشیر بن یسار]] مشهور به [[بشیر بن یسار حارثی]]
*[[جابر بن سمرة بن جنادة بن عمرو بن جندب]] مشهور به [[جابر بن سمرة العامری]]
*[[جبر بن نوف]] مشهور به [[جبر بن نوف همدانی]]
*[[جبلة بن حارثة بن شراحیل بن عبد العزی]] مشهور به [[جبلة بن حارثة الکلبی]]
*[[جبلة بن سحیم]] مشهور به [[جبلة بن سحیم التیمی]]
*[[جری بن کلیب]] مشهور به [[جری بن کلیب النهدی]]
*[[جریر بن عبدالله بن جابر بن مالک بن نضر]] مشهور به [[جریر بن عبدالله البجلی]]
*[[جمیع بن عمیر بن عفاق]] مشهور به [[جمیع بن عمیر التیمی]]
*[[حارثة بن مضرب]] مشهور به [[حارثة بن مضرب العبدی]]
*[[حارثة بن وهب]] مشهور به [[حارثة بن وهب خزاعی]]
*[[حبة بن جوین بن علی بن عبد نهم بن مالک]] مشهور به [[حبة بن جوین العرنی]]
*[[حبشی بن جنادة بن نصر بن أسامة بن حارث]] مشهور به [[حبشی بن جنادة سلولی]]
*[[حبیب بن قیس بن دینار]] مشهور به [[حبیب بن أبی ثابت الأسدی]]
*[[حصین بن جندب بن عمرو بن حارث بن وحشی]] مشهور به [[الحصین بن جندب المذحجی]]
*[[حفص]] مشهور به [[حفص العبدی]]
*[[حماد بن مسلم]] مشهور به [[حماد بن أبی سلیمان الأشعری]]
*[[صدوق کثیر الخطأ والوهم, ورمی بالإرجاء]]
*[[حمان]] مشهور به [[حمان الهنائی]]
*[[حمزة بن مالک بن ربیعة]] مشهور به [[حمزة بن أبی أسید انصاری]]
*[[حنش بن المعتمر]] مشهور به [[حنش بن المعتمر الکنانی]]
*[[حیان بن حصین]] مشهور به [[حیان بن الحصین الأسدی]]
*[[خالد بن عرفطة بن أبرهة بن سنان بن صیفی]] مشهور به [[خالد بن عرفطة القضاعی]]
*[[خالد بن مهران]] مشهور به [[خالد الحذاء]]
*[[خلید بن جعفر بن طریف]] مشهور به [[خلید بن جعفر الحنفی]]
*[[خمیر بن مالک]] مشهور به [[خمیر بن مالک همدانی]]
*[[خیثمة بن عبد الرحمن بن یزید بن مالک]] مشهور به [[خیثمة بن عبد الرحمن الجعفی]]
*[[دارم]] مشهور به [[دارم کوفی]]
*[[ذؤیب بن حلحلة بن عمرو بن کلیب بن أصرم]] مشهور به [[ذؤیب بن حلحلة خزاعی]]
*[[ذکوان]] مشهور به [[أبو صالح السمان]]
*[[شرحبیل بن اعور بن عمرو بن معاویة]] مشهور به [[أوس الکلابی]]
*[[رافع بن خدیج بن رافع بن عدی بن یزید]] مشهور به [[رافع بن خدیج انصاری]]
*[[رعیة]] مشهور به [[رعیة السحیمی]]
*[[زر بن حبیش بن حباشة بن أوس بن بلال]] مشهور به [[زر بن حبیش الأسدی]]
*[[زیاد بن علاقة بن مالک]] مشهور به [[زیاد بن علاقة ثعلبی]]
*[[زید بن أرقم بن زید بن قیس بن النعمان]] مشهور به [[زید بن أرقم انصاری]]
*[[زید بن یثیع]] مشهور به [[یزید بن یثیع همدانی]]
*[[سالم بن أبی أمیة]] مشهور به [[سالم بن أبی أمیة قرشی]]
*[[سعد بن مالک بن وهیب بن عبد مناف بن زهرة]] مشهور به [[سعد بن أبی وقاص الزهری]]
*[[إسحاق بن سعد بن کعب بن عجرة]] مشهور به [[سعد بن إسحاق القضاعی]]
*[[سعد بن إیاس]] مشهور به [[سعد بن إیاس الشیبانی]]
*[[سعد بن عبیدة]] مشهور به [[سعد بن عبیدة السلمی]]
*[[سعد بن عیاض]] مشهور به [[سعد بن عیاض الثمالی]]
*[[سعید بن کیسان]] مشهور به [[سعید بن أبی سعید المقبری]]
*[[سعید بن أبی کرب]] مشهور به [[سعید بن أبی کرب همدانی]] مشهور به [[
*[[سعید بن حارث بن أبی سعید بن المعلی]] مشهور به [[سعید بن حارث انصاری]]
*[[سعید بن المسیب بن حزن بن أبی وهب بن عمرو]] مشهور به [[سعید بن المسیب قرشی]]
*[[أحد العلماء الأثبات الفقهاء الکبار]]
*[[سعید بن جبیر بن هشام]] مشهور به [[سعید بن جبیر الأسدی]]
*[[سعید بن ذی حدان]] مشهور به [[سعید بن ذی حدان کوفی]]
*[[سعید بن زید بن عمرو بن نفیل]] مشهور به [[سعید بن زید قرشی]]
*[[سعید بن شفی]] مشهور به [[سعید بن شفی همدانی]]
*[[سعید بن فیروز]] مشهور به [[سعید بن أبی عمران الطائی]]
*[[سعید بن وهب]] مشهور به [[سعید بن وهب همدانی]]
*[[سعید بن یحمد]] مشهور به [[سعید بن أحمد همدانی]]
*[[سفیان بن وهب]] مشهور به [[سفیان بن وهب الخولانی]]
*[[سقیر]] مشهور به [[صقیر العبدی]]
*[[سلمان]] مشهور به [[سلمان الأغر]]
*[[سلمة بن صهیب]] مشهور به [[سلمة بن صهیبة همدانی]]
*[[سلمة بن قیس]] مشهور به [[سلمة بن قیس الأشجعی]]
*[[سلمة بن کهیل بن حصین]] مشهور به [[سلمة بن کهیل الحضرمی]]
*[[سعید بن أشرف بن سنان]] مشهور به [[سلمة بن معاویة الکندی]]
*[[سلیم بن أسود بن حنظلة]] مشهور به [[سلیم بن أسود المحاربی]]
*[[سلیم بن حنظلة]] مشهور به [[سلیم بن حنظلة السعدی]]
*[[سلیم بن عبد]] مشهور به [[سلیم بن عبد سلولی]]
*[[سلیمان بن صرد بن الجون بن أبی الجون]] مشهور به [[سلیمان بن صرد خزاعی]]
*[[سلیمان بن مهران]] مشهور به [[سلیمان بن مهران الأعمش]]
*[[سلیمان بن یسار]] مشهور به [[سلیمان بن یسار الهلالی]]
*[[سوید بن غفلة بن عوسجة بن عامر بن وداع]] مشهور به [[سوید بن غفلة الجعفی]]
*[[سیار بن معرور]] مشهور به [[سیار بن معرور تمیمی]]
*[[شداد بن أوس بن ثابت بن المنذر بن حرام]] مشهور به [[شداد بن أوس انصاری]]
*[[شریح بن النعمان]] مشهور به [[شریح بن النعمان الصائدی]]
*[[شریک بن حنبل]] مشهور به [[شریک بن حنبل عبسی]]
*[[شقیق بن سلمة]] مشهور به [[شقیق بن سلمة الأسدی]]
*[[شمر بن عطیة بن عبد الرحمن]] مشهور به [[شمر بن عطیة الأسدی]]
*[[صبی بن معبد]] مشهور به [[صبی بن معبد التغلبی]]
*[[صعصعة بن صوحان بن حجر بن حارث]] مشهور به [[صعصعة بن صوحان العبدی]]
*[[صلة بن زفر]] مشهور به [[صلة بن زفر عبسی]]
*[[طریف بن مجالد]] مشهور به [[طریف بن مجالد السلی]]
*[[طلحة بن مصرف بن عمرو بن کعب بن جحدب]] مشهور به [[طلحة بن مصرف الإیامی]]
*[[عائشة بنت عبدالله بن عثمان بن عامر]] مشهور به [[عائشة بنت أبی بکر الصدیق]]
*[[عابس بن ربیعة]] مشهور به [[عابس بن ربیعة نخعی]]
*[[عاصم]] مشهور به [[عاصم العدوی]]
*[[عاصم بن ضمرة]] مشهور به [[عاصم بن ضمرة سلولی]]
*[[عاصم بن عمرو]] مشهور به [[عاصم بن عمرو البجلی]]
*[[صدوق رمی بالتشیع]]
*[[عاصم بن کلیب بن شهاب بن المجنون]] مشهور به [[عاصم بن کلیب الجرمی]]
*[[عامر بن سعد]] مشهور به [[عامر بن سعد البجلی]]
*[[عامر بن سعد بن مالک بن وهیب بن عبد مناف]] مشهور به [[عامر بن سعد قرشی]]
*[[عامر بن شراحیل]] مشهور به [[عامر الشعبی]]
*[[عامر بن عبدالله بن قیس بن سلیم بن حضار]] مشهور به [[أبو بردة بن أبی موسی الأشعری]]
*[[عامر بن عبدالله بن مسعود بن حبیب بن شمخ]] مشهور به [[أبو عبیدة بن عبدالله الهذلی]]
*[[عامر بن مسعود بن أمیة بن خلف بن وهب بن]] مشهور به [[عامر بن مسعود الجمحی]]
*[[عباس بن عبد المطلب بن هاشم بن عبد مناف]] مشهور به [[عباس بن عبد المطلب الهاشمی]]
*[[عبد الرحمن بن عبد بن عبدالله ]] مشهور به [[عبد الرحمن بن عبد الجدلی]]
*[[عبد خیر بن یزید بن خولی بن عبد عمرو]] مشهور به [[عبد خیر بن یزید همدانی]]
*[[عبد الجبار بن وائل بن حجر]] مشهور به [[عبد الجبار بن وائل الحضرمی]]
*[[عبد الرحمن بن أبزی]] مشهور به [[عبد الرحمن بن أبزی خزاعی]]
*[[عبد الرحمن بن یسار]] مشهور به [[عبد الرحمن بن أبی لیلی انصاری]]
*[[عبد الرحمن بن أذینة بن سلمة]] مشهور به [[عبد الرحمن بن أذینة العبدی]]
*[[عبد الرحمن بن الأسود بن یزید بن قیس]] مشهور به [[عبد الرحمن بن الأسود نخعی]]
*[[عبد الرحمن بن ثروان]] مشهور به [[عبد الرحمن بن ثروان الأودی]]
*[[عبد الرحمن بن زید]] مشهور به [[عبد الرحمن بن زید همدانی]]
*[[عبد الرحمن بن صخر]] مشهور به [[أبو هریرة الدوسی]]
*[[عبد الرحمن بن عائذ]] مشهور به [[عبد الرحمن بن عائذ الأزدی]]
*[[عبد الرحمن بن عوسجة]] مشهور به [[عبد الرحمن بن عوسجة همدانی]]
*[[عبد الرحمن بن مالک]] مشهور به [[عبد الرحمن بن مالک الأحمسی]]
*[[عبد الرحمن بن یزید]] مشهور به [[عبد الرحمن بن یزید الیمانی]]
*[[عبد الرحمن بن یزید بن قیس بن عبدالله]] مشهور به [[عبد الرحمن بن یزید نخعی]]
*[[عبدالله بن یسار]] مشهور به [[عبدالله بن یسار البهی]]
*[[عبدالله بن علقمة بن خالد بن حارث]] مشهور به [[عبدالله بن أبی أوفی الأسلمی]]
*[[عبدالله بن أبی الجدعاء]] مشهور به [[عبدالله بن أبی الجدعاء تمیمی]]
*[[عبدالله بن حفص]] مشهور به [[عبدالله بن أبی بصیر العبدی]]
*[[عبدالله بن أبی سفیان]] مشهور به [[عبدالله بن أبی سفیان الحجازی]]
*[[عبدالله بن میمون]] مشهور به [[عبدالله بن أبی سلمة الماجشون]]
*[[عبدالله بن حارث]] مشهور به [[عبدالله بن حارث الزبیدی]]
*[[عبدالله بن حارث بن نوفل بن حارث]] مشهور به [[عبدالله بن حارث الهاشمی]]
*[[عبدالله بن الخلیل بن أبی الخلیل]] مشهور به [[عبدالله بن الخلیل الحضرمی]]
*[[عبدالله بن الزبیر بن العوام بن خویلد]] مشهور به [[عبدالله بن الزبیر الأسدی]]
*[[عبدالله بن بریدة بن الحصیب بن عبدالله]] مشهور به [[عبدالله بن بریدة الأسلمی]]
*[[عبدالله بن حبیب بن ربیعة]] مشهور به [[عبدالله بن حبیب السلمی ]]
*[[عبدالله بن حفص بن عمر بن سعد بن أبی وقاص]] مشهور به [[عبدالله بن حفص قرشی]]
*[[عبدالله بن حلام]] مشهور به [[عبدالله بن حلام کوفی]]
*[[عبدالله بن خلیفة]] مشهور به [[عبدالله بن خلیفة العنبری]]
*[[عبدالله بن سعید بن جبیر]] مشهور به [[عبدالله بن سعید الأسدی]]
*[[عبدالله بن شداد بن أسامة بن عمرو ]] مشهور به [[عبدالله بن شداد اللیثی]]
*[[عبدالله بن عامر]] مشهور به [[عبدالله بن عویمر الأزدی]]
*[[عبدالله بن عباس بن عبد المطلب بن هاشم]] مشهور به [[عبدالله بن عباس قرشی]]
*[[عبدالله بن عبد الرحمن بن أبی حسین]] مشهور به [[عبدالله بن عبد الرحمن النوفلی]]
*[[عبدالله بن عبد الرحمن بن عوف بن عبد عوف]] مشهور به [[أبو سلمة بن عبد الرحمن الزهری]]
*[[عبدالله بن عبید]] مشهور به [[عبدالله بن عبید انصاری]]
*[[عبدالله بن عتبة بن مسعود بن حبیب]] مشهور به [[عبدالله بن عتبة الهذلی ]]
*[[عبدالله بن عثمان بن عامر بن عمرو بن کعب]] مشهور به [[أبو بکر الصدیق]]
*[[عبدالله بن عطاء]] مشهور به [[عبدالله بن عطاء الطائفی]]
*[[عبدالله بن عکیم]] مشهور به [[عبدالله بن عکیم الجهنی]]
*[[عبدالله بن عمر بن الخطاب بن نفیل]] مشهور به [[عبدالله بن عمر العدوی]]
*[[عبدالله بن عمرو بن العاص بن وائل]] مشهور به [[عبدالله بن عمرو السهمی]]
*[[عبدالله بن غالب]] مشهور به [[عبدالله بن غالب الحدانی ]]
*[[عبدالله بن قیس بن سلیم بن حضار بن حرب]] مشهور به [[عبدالله بن قیس الأشعری ]]
*[[عبدالله بن مالک بن حارث]] مشهور به [[عبدالله بن مالک همدانی]]
*[[عبدالله بن مرة]] مشهور به [[عبدالله بن مرة همدانی]]
*[[عبدالله بن مرثد]] مشهور به [[عبدالله بن مرثد]]
*[[عبدالله بن مسعود بن حبیب بن شمخ بن مخزوم]] مشهور به [[عبدالله بن مسعود]]
*[[عبدالله بن معقل]] مشهور به [[عبدالله بن معقل المحاربی]]
*[[عبدالله بن معقل بن مقرن]] مشهور به [[عبدالله بن المغفل المزنی ]]
*[[عبدالله بن مغفل بن عبد نهم بن عفیف]] مشهور به [[عبدالله بن مغفل المزنی]]
*[[عبدالله بن موهب]] مشهور به [[عبدالله بن موهب همدانی]]
*[[عبدالله بن یزید]] مشهور به [[عبدالله بن یزید بصری]]
*[[عبدالله بن یزید]] مشهور به [[عبدالله بن یزید المعافری]]
*[[عبدالله بن یزید بن زید بن حصن بن عمرو]] مشهور به [[عبدالله بن یزید الأوسی]]
*[[عبد الملک بن عمیر بن سوید بن حارثة بن]] مشهور به [[عبد الملک بن عمیر اللخمی]]
*[[نصر بن حزن]] مشهور به [[بشر بن حزن النهدی]]
*[[عبید بن مغیرة]] مشهور به [[عبید الله بن عمرو البجلی]]
*[[عبید الله بن جریر بن عبدالله]] مشهور به [[عبید الله بن جریر البجلی]]
*[[عبید الله بن عبدالله بن عتبة بن مسعود]] مشهور به [[عبید الله بن عبدالله الهذلی]]
*[[عبیدة بن عمرو]] مشهور به [[عبیدة بن عمرو السلمانی]]
*[[عثمان بن عاصم بن الحصین]] مشهور به [[عثمان بن عاصم الأسدی]]
*[[عدی بن ثابت بن دینار]] مشهور به [[عدی بن ثابت انصاری]]
*[[عدی بن حاتم بن عبدالله بن سعد بن الحشرج]] مشهور به [[عدی بن حاتم الطائی]]
*[[عدی بن عدی بن عمیرة]] مشهور به [[عدی بن عدی الکندی]]
*[[عروة بن أبی الجعد]] مشهور به [[عروة بن الجعد البارقی]]
*[[عروة بن حارث]] مشهور به [[عروة بن حارث همدانی]]
*[[عروة بن الزبیر بن العوام بن خویلد بن أسد]] مشهور به [[عروة بن الزبیر الأسدی]]
*[[عروة بن مغیرة بن شعبة]] مشهور به [[عروة بن مغیرة الثقفی]]
*[[عریب بن حمید]] مشهور به [[عریب بن حمید همدانی]]
*[[عطاء بن أسلم]] مشهور به [[عطاء بن أبی رباح قرشی]]
*[[عطاء بن السائب بن مالک بن زید]] مشهور به [[عطاء بن السائب الثقفی]]
*[[عقبة بن عمرو بن ثعلبة بن عمرو بن أسیرة]] مشهور به [[أبو مسعود انصاری]]
*[[عکرمة بن عمرو بن هشام]] مشهور به [[عکرمة بن أبی جهل المخزومی]]
*[[عکرمة]] مشهور به [[عکرمة مولی ابن عباس]]
*[[علقمة بن قیس بن عبدالله بن مالک بن علقم]] مشهور به [[علقمة بن قیس نخعی]]
*[[علقمة بن وائل بن حجر]] مشهور به [[علقمة بن وائل الحضرمی]]
*[[علی بن أبی طالب بن عبد المطلب بن هاشم]] مشهور به [[علی بن أبی طالب الهاشمی]]
*[[علی بن ربیعة بن نضلة]] مشهور به [[علی بن ربیعة الوالبی]]
*[[علی بن زید بن عبدالله بن زهیر]] مشهور به [[علی بن زید قرشی]]
*[[عمارة بن أکیمة]] مشهور به [[عمارة بن أکیمة اللیثی]]
*[[عمارة بن رویبة]] مشهور به [[عمارة بن رویبة الثقفی]]
*[[عمر بن الخطاب بن نفیل بن عبد العزی]] مشهور به [[عمر بن الخطاب العدوی ]]
*[[عمر بن سعد بن مالک بن وهیب بن عبد مناف]] مشهور به [[عمر بن سعد الزهری]]
*[[عمرو بن أوس بن حذیفة]] مشهور به [[عمرو بن أوس الطائی]]
*[[عمرو بن حارث بن أبی ضرار بن حبیب]] مشهور به [[عمرو بن حارث خزاعی ]]
*[[عمرو بن تمیم]] مشهور به [[عمرو بن تمیم المازنی]]
*[[عمرو بن حبشی]] مشهور به [[عمرو بن حبشی الزبیدی]]
*[[عمرو بن شرحبیل]] مشهور به [[عمرو بن شرحبیل همدانی ]]
*[[عمرو بن غالب]] مشهور به [[عمرو بن غالب همدانی]]
*[[عمرو بن مرة بن عبدالله بن طارق بن حارث]] مشهور به [[عمرو بن مرة المرادی ]]
*[[عمرو بن میمون]] مشهور به [[عمرو بن میمون الأودی ]]
*[[عمرو]] مشهور به [[عمرو همدانی]]
*[[عمیر]] مشهور به [[عمیر العدوی]]
*[[عمیر بن سعید]] مشهور به [[عمیر بن سعید نخعی ]]
*[[عوف بن مالک بن نضلة بن خدیج بن حبیب]] مشهور به [[عوف بن مالک الجشمی ]]
*[[عون بن وهب بن عبدالله]] مشهور به [[عون بن أبی جحیفة السوائی ]]
*[[فاطمة بنت محمد بن عبدالله]] مشهور به [[فاطمة بنت رسول الله ]]
*[[فروة بن نوفل بن فروة]] مشهور به [[فروة بن نوفل الأشجعی ]]
*[[قرة بن إیاس بن هلال بن رئاب بن عبید]] مشهور به [[قرة بن إیاس المزنی ]]
*[[قیس بن عوف بن عبد حارث بن عوف بن حشیش]] مشهور به [[قیس بن أبی حازم البجلی ]]
*[[کریب بن أبی مسلم]] مشهور به [[کریب بن أبی مسلم قرشی ]]
*[[کمیل بن زیاد بن نهیک بن هیثم بن سعد]] مشهور به [[کمیل بن زیاد نخعی  ]]
*[[مالک بن مغول بن عاصم بن مالک بن غزیة]] مشهور به [[مالک بن مغول البجلی ]]
*[[مجاهد بن جبر]] مشهور به [[مجاهد بن جبر قرشی  ]]
*[[محمد بن إبراهیم بن حارث بن خالد بن صخر]] مشهور به [[محمد بن إبراهیم قرشی]]
*[[محمد بن سعد بن مالک بن وهیب بن عبد مناف]] مشهور به [[محمد بن سعد الزهری ]]
*[[محمد بن عبد الرحمن بن یسار]] مشهور به [[محمد بن عبد الرحمن انصاری ]]
*[[محمد بن عبد الرحمن بن یزید بن قیس]] مشهور به [[محمد بن عبد الرحمن نخعی]]
*[[محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب]] مشهور به [[محمد الباقر  ]]
*[[محمد بن کعب بن سلیم بن أسد بن عمرو]] مشهور به [[محمد بن کعب القرظی  ]]
*[[معبد بن کعب بن مالک بن عمرو بن القین]] مشهور به [[محمد بن کعب انصاری]]
*[[محمد بن مسلم بن عبید الله بن عبدالله]] مشهور به [[محمد بن شهاب الزهری  ]]
*[[مرثد بن عبدالله]] مشهور به [[مرثد بن عبدالله الیزنی ]]
*[[مستورد بن شداد بن عمرو بن حسل بن الأجب]] مشهور به [[المستورد بن شداد قرشی ]]
*[[مسروق بن الأجدع بن مالک بن معاویة]] مشهور به [[مسروق بن الأجدع همدانی ]]
*[[مسلم بن عمران]] مشهور به [[مسلم بن أبی عبدالله البطین]]
*[[مسلم بن نذیر بن یزید بن شبل بن حیان]] مشهور به [[مسلم بن نذیر السعدی]]
*[[مصعب بن سعد بن مالک بن وهیب بن عبد مناف]] مشهور به [[مصعب بن سعد الزهری ]]
*[[مطر بن عکامس]] مشهور به [[مطر بن عکامس السلمی]] مشهور به [[
*[[معاذ بن جبل بن عمرو بن أوس بن عائذ]] مشهور به [[معاذ بن جبل انصاری ]]
*[[معاویة بن صخر بن حرب بن أمیة بن عبد شمس]] مشهور به [[معاویة بن أبی سفیان الأموی ]]
*[[معاویة بن قرة بن إیاس بن هلال بن رئاب]] مشهور به [[معاویة بن قرة المزنی  ]]
*[[معدی کرب]] مشهور به [[معدی کرب المشرقی]]
*[[مغراء]] مشهور به [[مغراء العبدی]]
*[[موسی بن طلحة بن عبید الله]] مشهور به [[موسی بن طلحة قرشی ]]
*[[موسی بن یسار بن خیار]] مشهور به [[موسی بن یسار قرشی]]
*[[ناجیة بن خفاف]] مشهور به [[ناجیة بن خفاف العنزی]]
*[[ناجیة بن کعب]] مشهور به [[ناجیة بن کعب العنزی]]
*[[نافع]] مشهور به [[نافع مولی ابن عمر ]]
*[[نفیع بن حارث]] مشهور به [[نفیع بن حارث همدانی]]
*[[نمیر بن عریب]] مشهور به [[نمیر بن عریب همدانی]]
*[[نهیک بن عبدالله]] مشهور به [[نهیک بن عبدالله سلولی]]
*[[نوفل بن فروة]] مشهور به [[نوفل بن فروة اشجعی]]
*[[هانئ بن هانئ]] مشهور به [[هانئ بن هانئ همدانی]]
*[[هبیرة بن یریم بن عبدود]] مشهور به [[هبیرة بن یریم شبامی ]]
*[[هزیل بن شرحبیل]] مشهور به [[هزیل بن شرحبیل اودی ]]
*[[هشام بن عروة بن الزبیر بن العوام بن خویل]] مشهور به [[هشام بن عروة اسدی]]
*[[هلال بن خباب]] مشهور به [[هلال بن خباب عبدی ]]
*[[هلال بن یساف]] مشهور به [[هلال بن یساف اشجعی]]
*[[هند بنت حذیفة بن مغیرة بن عبدالله]] مشهور به [[أم سلمة زوج نبی ]]
*[[هنیدة بن خالد]] مشهور به [[هنیدة بن خالد خزاعی]]
*[[وهب بن بیان بن جابر]] مشهور به [[وهب بن بیان خیوانی]]
*[[وهب بن عبدالله بن جنادة بن حجر بن رئاب]] مشهور به [[وهب بن وهب سوائی ]]
*[[یحیی بن الحصین]] مشهور به [[یحیی بن حصین بجلی]]
*[[یحیی بن جعدة بن هبیرة بن أبی وهب بن عمرو]] مشهور به [[یحیی بن جعدة قرشی]]
*[[یحیی بن سعید بن قیس بن عمرو بن سهل]] مشهور به [[یحیی بن سعید انصاری ]]
*[[یحیی بن عبید]] مشهور به [[یحیی بن عبید بهرانی]]
*[[یحیی بن وثاب]] مشهور به [[یحیی بن وثاب الأسدی ]]
*[[یزید بن أبی مریم بن أبی عطاء]] مشهور به [[یزید بن أبی مریم انصاری ]]
*[[یزید بن رومان]] مشهور به [[یزید بن رومان اسدی ]]
*[[أبو بکر بن بشیر]] مشهور به [[أبو بکر بن بشیر]]
*[[أبو قرة]] مشهور به [[أبو قرة کندی]]
*[[براء بن مالک بن النضر بن ضمضم بن زید]] مشهور به [[براء بن مالک انصاری]]
*[[بکر بن ماعز بن مالک]] مشهور به [[بکر بن ماعز ثوری]]
*[[حواری بن زیاد]] مشهور به [[حواری بن زیاد عتکی]]
*[[خالد بن قثم بن عباس بن عبد المطلب]] مشهور به [[خالد بن قثم هاشمی]]
*[[زائدة بن عمیر]] مشهور به [[زائدة بن عمیر طائی]]
*[[زید بن نفیع]] مشهور به [[زید بن نفیع]]
*[[سبیع]] مشهور به [[سبیع سلولی]]
*[[سعد بن حذیفة بن الیمان]] مشهور به [[سعد بن حذیفة عبسی]]
*[[سعید بن حارث بن عبد المطلب بن هاشم]] مشهور به [[سعید بن حارث هاشمی]]
*[[شقیر]] مشهور به [[شقیر]]
*[[عبد الرحمن بن مدرک]] مشهور به [[عبد الرحمن بن مدرک احمسی]]
*[[عبدالله بن أبی الحسین بن بشران]] مشهور به [[عبدالله بن أبی الحسین قرشی]]
*[[عبدالله بن أبی بن کعب]] مشهور به [[عبدالله بن أبی بن کعب انصاری]]
*[[عبدالله بن جریر بن عبدالله]] مشهور به [[عبدالله بن جریر بجلی]]
*[[عبدالله بن خلیفة]] مشهور به [[عبدالله بن خلیفة همدانی]]
*[[عبدالله بن شرحبیل بن الحسنة]] مشهور به [[عبدالله بن شرحبیل قرشی]]
*[[عبدالله بن عطاء]] مشهور به [[عبدالله بن عطاء]]
*[[علاء بن عرار]] مشهور به [[علاء بن عرار خارفی]]
*[[عمارة بن عبد]] مشهور به [[عمارة بن عبد سلولی]]
*[[عمر]] مشهور به [[عمر تمیمی]]
*[[عمیر بن قمیم]] مشهور به [[عمیر بن قمیم ثعلبی]]
*[[قثم بن عباس بن عبد المطلب]] مشهور به [[قثم بن عباس قرشی]]
*[[قیس بن السکن بن قیس بن زعوراء بن حرام]] مشهور به [[قیس بن سکن انصاری]]
*[[کدیر بن قتادة]] مشهور به [[کدیر بن قتادة ضبی]]
*[[مالک بن أغر]] مشهور به [[مالک بن أغر]]
*[[مالک بن مالک]] مشهور به [[مالک بن مالک کوفی]]
*[[مضاء]] مشهور به [[مضاء فائشی]]
*[[هیثم بن حنش]] مشهور به [[هیثم بن حنش نخعی]]
*[[یریم بن أسعد]] مشهور به [[یریم بن عبدد]]
*[[یزید بن یزید]] مشهور به [[یزید بن زید]]
*[[فطر بن عبدالله بن أبی هذیل]] مشهور به [[فطر بن عبدالله بن أبی هذیل]]
*[[عبدالله بن عمران]] مشهور به [[عبدالله بن عمران الفریعی]]
*[[ابن أبی حسن]] مشهور به [[ابن أبی الحسن]]
*[[عمار]] مشهور به [[عمار]]
*[[یزید بن ربیع]] مشهور به [[یزید بن ربیع بصری]]
*[[عبد المؤمن]] مشهور به [[عبد المؤمن]]
*[[زیاد بن مطرف]] مشهور به [[زیاد بن مطرف]]
*[[عرینة]] مشهور به [[عرینة العرنی]]
*[[عبدالله بن عبید]] مشهور به [[عمرو بن عبید سبیعی]]
*[[سمرة بن عطیة]] مشهور به [[سمرة بن عطیة]]
*[[سنان]] مشهور به [[سنان]]
*[[علقمة بن ناجیة بن حارث]] مشهور به [[علقمة بن حارث خزاعی]]
*[[سعید بن حذیفة بن الیمان]] مشهور به [[سعید بن حذیفة عبسی]]
*[[حارث بن علی]] مشهور به [[حارث بن علی]]
*[[مغیرة بن رویبة]] مشهور به [[مغیرة بن رویبة]]<ref>[http://hadith.islam-db.com/narrators/6155/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%88-%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D8%A8%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D8%A8%D9%8A%D8%AF موسوعة الحدیث]</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}
 
==روایت‌کنندگان از او==
{{فهرست اثر}}
{{ستون-شروع|2}}
*[[أبان بن تغلب]] مشهور به [[أبان بن تغلب جریری]]
*[[أبو بکر بن عیاش بن سالم]] مشهور به [[أبو بکر بن عیاش اسدی]]
*[[أجلح بن عبد الله بن حسان]] مشهور به [[أجلح بن عبد الله کندی]]
*[[إبراهیم بن أدهم بن منصور بن یزید بن جابر]] مشهور به [[إبراهیم بن أدهم زاهد]]
*[[إبراهیم بن سعد بن إبراهیم بن عبد الرحمن]] مشهور به [[إبراهیم بن سعد زهری]]
*[[إبراهیم بن طهمان بن شعبة]] مشهور به [[إبراهیم بن طهمان هروی]]
*[[إبراهیم بن محمد بن الحارث بن أسماء]] مشهوربه [[إبراهیم بن محمد فزاری]]
*[[إبراهیم بن میمون]] مشهور به [[إبراهیم بن میمون صائغ]]
*[[إبراهیم بن یوسف بن إسحاق بن عمرو]] مشهوربه [[إبراهیم بن یوسف سبیعی]]
*[[إدریس بن یزید بن عبد الرحمن]] مشهور به [[إدریس بن یزید اودی]]
*[[إسرائیل بن موسی]] مشهوربه [[إسرائیل بن موسی بصری]]
*[[إسرائیل بن یونس بن أبی إسحاق]] مشهور به [[إسرائیل بن یونس سبیعی]]
*[[إسماعیل بن هرمز]] مشهور به [[إسماعیل بن أبی خالد بجلی]]
*[[إسماعیل بن إبراهیم بن مقسم]] مشهور به [[إسماعیل بن علیة اسدی]]
*[[إسماعیل بن حماد بن أبی سلیمان]] مشهور به [[إسماعیل بن حماد اشعری]]
*[[إسماعیل بن کثیر]] مشهور به [[إسماعیل بن کثیر حجازی]]
*[[إسماعیل بن مجالد بن سعید بن عمیر بن بسطا]] مشهور به [[إسماعیل بن مجالد همدانی]]
*[[إسماعیل بن مسلم]] مشهور به [[إسماعیل بن مسلم عبدی]]
*[[جراح بن ضحاک بن قیس]] مشهور به [[جراح بن ضحاک خراسانی]]
*[[جراح بن ملیح]] مشهور به [[جراح بن ملیح حمصی]]
*[[حسن بن حی بن صالح بن مسلم بن حیان]] مشهور به [[حسن بن صالح ثوری]]
*[[حسن بن عمرو]] مشهور به [[حسن بن عمرو تمیمی]]
*[[حسن بن عیاش بن سالم]] مشهور به [[حسن بن عیاش اسدی]]
*[[حسین بن ذکوان]] مشهور به [[حسین بن ذکوان معلم]]
*[[حسین بن عیاش بن حازم]] مشهور به [[حسین بن عیاش رقی]]
*[[حسین بن واقد]] مشهور به [[الحسین بن واقد المروزی]]
*[[حکم بن عبدالله]] مشهور به [[الحکم بن عبدالله النصری]]
*[[سری بن یحیی بن إیاس بن حرملة بن إیاس]] مشهور به [[السری بن یحیی الشیبانی]]
*[[صبی بن الأشعث بن سالم]] مشهور به [[الصبی بن أشعث السلولی]]
*[[عوام بن حوشب بن یزید بن رویم بن عبدالله]] مشهور به [[العوام بن حوشب الشیبانی ]]
*[[فضل بن عمرو بن حماد بن زهیر بن درهم]] مشهور به [[الفضل بن دکین الملائی ]]
*[[قاسم بن بهرام]] مشهور به [[القاسم بن أبی أیوب الأسدی]]
*[[قاسم بن مهران]] مشهور به [[القاسم بن مهران القیسی]]
*[[مغیرة بن مسلم]] مشهور به [[المغیرة بن مسلم القسملی]]
*[[مغیرة بن مقسم]] مشهور به [[المغیرة بن مقسم الضبی ]]
*[[مفضل بن صالح]] مشهور به [[المفضل بن صالح الأسدی]]
*[[مفضل بن عبدالله]] مشهور به [[المفضل بن عبدالله کوفی]]
*[[نعمان بن ثابت بن زوطی]] مشهور به [[أبو حنیفة النعمان التیمی  ]]
*[[نعمان بن راشد]] مشهور به [[النعمان بن راشد الجزری]]
*[[ولید بن العیزار بن حریث]] مشهور به [[الولید بن العیزار العبدی]]
*[[بحر بن کنیز]] مشهور به [[بحر بن کنیز الباهلی]]
*[[ثابت بن دینار]] مشهور به [[ثابت بن أبی صفیة الأزدی]]
*[[جابر بن الحر]] مشهور به [[جابر بن الحر نخعی]]
*[[جابر بن یزید بن الحارث بن عبد یغوث]] مشهور به [[جابر بن یزید الجعفی]]
*[[جریر بن أیوب بن أبی زرعة بن عمرو بن جریر]] مشهور به [[جریر بن أیوب البجلی]]
*[[جریر بن حازم بن زید بن عبدالله بن شجاع]] مشهور به [[جریر بن حازم الأزدی]]
*[[جعفر بن الحارث بن جمیع بن عمرو]] مشهور به [[جعفر بن الحارث الواسطی]]
*[[حباب]] مشهور به [[حباب القطعی]]
*[[حبیب بن الشهید]] مشهور به [[حبیب بن الشهید الأزدی]]
*[[حجاج بن أرطاة بن ثور بن هبیرة بن شراحیل]] مشهور به [[الحجاج بن أرطاة نخعی]]
*[[حجاج بن منهال]] مشهور به [[الحجاج بن المنهال الأنماطی]]
*[[حدیج بن معاویة بن حدیج بن الرحیل بن زهیر]] مشهور به [[حدیج بن معاویة الجعفی]]
*[[حصین بن عبدالرحمن]] مشهور به [[الحصین بن عبدالرحمن السلمی]]
*[[حماد بن مسلم]] مشهور به [[حماد بن أبی سلیمان اشعری]]
*[[حماد بن أسامة بن زید]] مشهور به [[حماد بن أسامة قرشی]]
*[[حماد بن زید بن درهم]] مشهور به [[حماد بن زید الأزدی]]
*[[حماد بن شعیب]] مشهور به [[حماد بن شعیب الحمانی]]
*[[حماد بن عبدالرحمن]] مشهور به [[حماد بن عبدالرحمن الکلبی]]
*[[حماد بن یحیی]] مشهور به [[حماد بن یحیی الأبح]]
*[[حمزة بن حبیب بن عمارة]] مشهور به [[حمزة بن حبیب الزیات]]
*[[خالد بن دینار]] مشهور به [[خالد بن دینار التمیمی]]
*[[خالد بن مهران]] مشهور به [[خالد الحذاء]]
*[[خالد بن میمون]] مشهور به [[خالد بن میمون الخراسانی]]
*[[خلف بن حوشب]] مشهور به [[خلف بن حوشب کوفی]]
*[[داود بن أبی عبدالله]] مشهور به [[داود بن أبی عبدالله]]
*[[دلهم بن صالح]] مشهور به [[دلهم بن صالح الکندی]]
*[[رحیل بن معاویة بن حدیج بن الرحیل بن زهیر]] مشهور به [[رحیل بن معاویة الجعفی]]
*[[رقبة بن مصقلة بن عبدالله بن خوتعة]] مشهور به [[رقبة بن مصقلة العبدی]]
*[[زائدة بن قدامة]] مشهور به [[زائدة بن قدامة الثقفی]]
*[[زکریا بن خالد بن میمون بن فیروز]] مشهور به [[زکریا بن أبی زائدة وادعی]]
*[[زکریا بن یحیی بن زکریا بن خالد بن میمون]] مشهور به [[زکریا بن یحیی وادعی]]
*[[زهیر بن حرب بن شداد]] مشهور به [[زهیر بن حرب الحرشی]]
*[[زهیر بن محمد]] مشهور به [[زهیر بن محمد التمیمی]]
*[[زهیر بن معاویة بن حدیج بن الرحیل بن زهیر]] مشهور به [[زهیر بن معاویة الجعفی]]
*[[زیاد بن خیثمة]] مشهور به [[زیاد بن خیثمة الجعفی]]
*[[زید بن زید]] مشهور به [[زید بن أبی أنیسة الجزری]]
*[[زید بن الحواری]] مشهور به [[زید بن الحواری العمی]]
*[[سالم بن أبی حفصة]] مشهور به [[سالم بن أبی حفصة العجلی]]
*[[سعاد بن سلیمان]] مشهور به [[سعاد بن سلیمان التمیمی]]
*[[سعد بن إبراهیم بن عبدالرحمن بن عوف]] مشهور به [[سعد بن إبراهیم قرشی]]
*[[سعد بن سنان]] مشهور به [[سعد بن سنان الکندی]]
*[[سعید بن کیسان]] مشهور به [[سعید بن أبی سعید المقبری]]
*[[سعید بن مهران]] مشهور به [[سعید بن أبی عروبة العدوی]]
*[[سعید بن أبی هلال]] مشهور به [[سعید بن أبی هلال اللیثی]]
*[[سعید بن سنان]] مشهور به [[سعید بن سنان البرجمی]]
*[[سعید بن مسروق بن حمزة بن حبیب بن موهبة]] مشهور به [[سعید بن مسروق الثوری]]
*[[سعید بن یسار]] مشهور به [[سعید بن یسار]]
*[[سعیر بن الخمس]] مشهور به [[سعیر بن الخمس التمیمی]]
*[[سفیان بن سعید بن مسروق بن حمزة بن حبیب]] مشهور به [[سفیان الثوری]]
*[[فقیه إمام  وربما دلس]]
*[[سفیان بن عبدالرحمن بن عاصم بن سفیان]] مشهور به [[سفیان بن عبدالرحمن الثقفی]]
*[[سفیان بن عیینة بن میمون]] مشهور به [[سفیان بن عیینة الهلالی]]
*[[سلام بن سلیم]] مشهور به [[سلام بن سلیم الحنفی]]
*[[سلام بن سلیمان بن سوار]] مشهور به [[سلام بن سوار الثقفی]]
*[[سلمی بن عبدالله بن سلمی]] مشهور به [[سلمی بن عبدالله الهذلی]]
*[[سلیمان بن بلال]] مشهور به [[سلیمان بن بلال قرشی]]
*[[سلیمان بن داود بن الجارود]] مشهور به [[أبو داود الطیالسی]]
*[[سلیمان بن طرخان]] مشهور به [[سلیمان بن طرخان التیمی]]
*[[سلیمان بن قرم بن معاذ]] مشهور به [[سلیمان بن قرم التمیمی]]
*[[سلیمان بن مهران]] مشهور به [[سلیمان بن مهران الأعمش]]
*[[سلیمان بن موسی]] مشهور به [[سلیمان بن موسی قرشی]]
*[[سهیل بن ذکوان]] مشهور به [[سهیل بن أبی صالح السمان]]
*[[شریک بن عبدالله بن الحارث بن شریک بن]] مشهور به [[شریک بن عبدالله القاضی]]
*[[شریک بن عبدالله بن أبی نمر]] مشهور به [[شریک بن عبدالله اللیثی]]
*[[شعبة بن الحجاج بن الورد]] مشهور به [[شعبة بن الحجاج العتکی]]
*[[شعیب]] مشهور به [[شعیب الجشمی]]
*[[شعیب بن بیان]] مشهور به [[شعیب بن بیان البصری]]
*[[شعیب بن خالد]] مشهور به [[شعیب بن خالد البجلی]]
*[[شعیب بن صفوان بن الربیع بن الرکین]] مشهور به [[شعیب بن صفوان الثقفی]]
*[[شیبان بن عبدالرحمن]] مشهور به [[شیبان بن عبدالرحمن التمیمی]]
*[[شیبان بن فروخ]] مشهور به [[شیبان بن أبی شیبة الحبطی]]
*[[صدقة بن أبی عمران]] مشهور به [[صدقة بن أبی عمران کوفی]]
*[[صفوان بن سلیم]] مشهور به [[صفوان بن سلیم قرشی]]
*[[عاصم بن بهدلة]] مشهور به [[عاصم بن أبی النجود الأسدی ]]
*[[عامر بن عبدالله بن قیس بن سلیم بن حضار]] مشهور به [[أبو بردة بن أبی موسی اشعری]]
*[[عامر بن مسعود بن أمیة بن خلف بن وهب بن]] مشهور به [[عامر بن مسعود الجمحی]]
*[[عبد الأعلی بن أبی المساور]] مشهور به [[عبد الأعلی بن أبی المساور الزهری ]]
*[[عبد الجبار بن العباس]] مشهور به [[عبد الجبار بن العباس الشبامی]]
*[[عبد الحمید بن الحسن]] مشهور به [[عبد الحمید بن الحسن الهلالی]]
*[[عبد الحمید بن جعفر بن عبدالله بن الحکم]] مشهور به [[عبد الحمید بن جعفر الأنصاری  ]]
*[[عبد الحمید بن سنان]] مشهور به [[عبد الحمید بن سنان الحجازی]]
*[[عبد الحمید بن کیسان]] مشهور به [[عبد الحمید بن أبی جعفر الفراء]]
*[[عبدالرحمن بن ثابت بن ثوبان]] مشهور به [[عبدالرحمن بن ثابت العنسی  ]]
*[[عبدالرحمن بن حمید بن عبدالرحمن]] مشهور به [[عبدالرحمن بن حمید الرؤاسی]]
*[[عبدالرحمن بن عبدالله بن عتبة]] مشهور به [[عبدالرحمن بن عبدالله المسعودی ]]
*[[عبد الرزاق بن همام بن نافع]] مشهور به [[عبد الرزاق بن همام الحمیری  ]]
*[[عبد العزیز بن میمون بن بدر]] مشهور به [[عبد العزیز بن أبی رواد المکی ]]
*[[عبد العزیز بن مسلم]] مشهور به [[عبد العزیز بن مسلم القسملی ]]
*[[عبد الغفار بن القاسم بن قیس]] مشهور به [[عبد الغفار بن القاسم النجاری]]
*[[عبد الکریم بن عبدالرحمن]] مشهور به [[عبد الکریم بن عبدالرحمن البجلی]]
*[[عبد الکریم بن مالک]] مشهور به [[عبد الکریم بن مالک الجزری ]]
*[[عبدالله بن إدریس بن یزید بن عبدالرحمن]] مشهور به [[عبدالله بن إدریس الأودی  ]]
*[[عبدالله بن الحسین]] مشهور به [[عبدالله بن الحسن الأزدی]]
*[[عبدالله بن المختار]] مشهور به [[عبدالله بن المختار البصری]]
*[[عبدالله بن بشر بن النبهان]] مشهور به [[عبدالله بن بشر الرقی]]
*[[عبدالله بن علی]] مشهور به [[عبدالله بن علی الأزرق]]
*[[عبدالله بن علی بن الحسین بن علی]] مشهور به [[عبدالله بن علی قرشی]]
*[[عبدالله بن معاویة بن قطاف]] مشهور به [[عبدالله بن قطاف النهشلی ]]
*[[عبدالله بن محمد بن إبراهیم بن عثمان]] مشهور به [[ابن أبی شیبة العبسی ]]
*[[عبدالله بن نمیر]] مشهور به [[عبدالله بن نمیر الهمدانی  ]]
*[[عبدالله بن واقد بن الحارث بن عبدالله]] مشهور به [[عبدالله بن واقد الهروی ]]
*[[عبد الملک بن میسرة]] مشهور به [[عبد الملک بن میسرة الفزازی ]]
*[[عبد الملک بن الحسین بن مالک]] مشهور به [[عبد الملک بن أبی الحسین نخعی]]
*[[عبد الملک بن حمید بن أبی غنیة]] مشهور به [[عبد الملک بن حمید الخزاعی]]
*[[عبد الملک بن سعید بن حیان بن أبجر]] مشهور به [[عبد الملک بن أبجر الهمدانی]]
*[[عبد الملک بن عبد العزیز بن جریج]] مشهور به [[ابن جریج المکی  ]]
*[[عبد الوهاب بن بخت]] مشهور به [[عبد الوهاب بن بخت المکی ]]
*[[عبدة بن سلیمان]] مشهور به [[عبدة بن سلیمان کوفی ]]
*[[عبید الله بن زحر]] مشهور به [[عبید الله بن زحر الضمری]]
*[[عبید الله بن موسی بن باذام]] مشهور به [[عبید الله بن موسی العبسی ]]
*[[عثمان بن زائدة]] مشهور به [[عثمان بن زائدة المقرئ]]
*[[عثمان بن عبدالرحمن بن عبدالله بن سالم]] مشهور به [[عثمان بن عبدالرحمن الجمحی ]]
*[[عثمان بن محمد بن إبراهیم بن عثمان]] مشهور به [[عثمان بن أبی شیبة العبسی ]]
*[[عطاء بن أسلم]] مشهور به [[عطاء بن أبی رباح قرشی  ]]
*[[عطاء بن السائب بن مالک بن زید]] مشهور به [[عطاء بن السائب الثقفی ]]
*[[عطاء بن عجلان]] مشهور به [[عطاء بن عجلان الحنفی]]
*[[علاء بن المسیب بن رافع]] مشهور به [[العلاء بن المسیب الکاهلی]]
*[[علی بن صالح بن صالح بن حی]] مشهور به [[علی بن صالح الهمدانی  ]]
*[[علی بن عابس]] مشهور به [[علی بن عابس الأسدی]]
*[[علی بن مسهر بن علی بن عمیر بن عاصم]] مشهور به [[علی بن مسهر قرشی ]]
*[[عمار بن رزیق]] مشهور به [[عمار بن رزیق الضبی ]]
*[[عمار بن معاویة]] مشهور به [[عمار بن معاویة البجلی ]]
*[[عمر بن خالد بن میمون بن فیروز]] مشهور به [[عمر بن أبی زائدة الهمدانی ]]
*[[عمر بن المثنی]] مشهور به [[عمر بن المثنی الأشجعی]]
*[[عمر بن عامر]] مشهور به [[عمر بن عامر السلمی ]]
*[[عمر بن عبید بن أبی أمیة]] مشهور به [[عمر بن عبید الطنافسی  ]]
*[[عمرو بن أبی قیس]] مشهور به [[عمرو بن أبی قیس الرازی]]
*[[عمرو بن ثابت]] مشهور به [[عمرو بن ثابت العتواری]]
*[[عمرو بن ثابت بن هرمز]] مشهور به [[عمرو بن أبی المقدام البکری ]]
*[[عمرو بن خالد بن فروخ بن سعید بن عبدالرح]] مشهور به [[عمرو بن خالد الحرانی ]]
*[[عمرو بن قیس]] مشهور به [[عمرو بن قیس الملائی ]]
*[[عمرو بن قیس بن ثور بن مازن بن خیثمة]] مشهور به [[عمرو بن قیس الکندی  ]]
*[[عمرو بن یزید]] مشهور به [[عمرو بن یزید التمیمی]]
*[[عنبسة بن الأزهر]] مشهور به [[عنبسة بن الأزهر الشیبانی]]
*[[عنبسة بن سعید بن الضریس]] مشهور به [[عنبسة بن سعید الأسدی]]
*[[عوف بن بندویه]] مشهور به [[عوف بن أبی جمیلة الأعرابی  ]]
*[[عوف بن مالک بن نضلة بن خدیج بن حبیب]] مشهور به [[عوف بن مالک الجشمی ]]
*[[عیسی بن عبدالرحمن]] مشهور به [[عیسی بن عبدالرحمن السلمی ]]
*[[عیسی بن عبدالله بن مالک بن عیاض]] مشهور به [[عیسی بن عبدالله العمری]]
*[[عیسی بن یزید]] مشهور به [[عیسی بن یزید الأزرق]]
*[[عیسی بن یونس بن عمرو بن عبدالله]] مشهور به [[عیسی بن یونس السبیعی ]]
*[[غیلان بن جامع بن أشعث]] مشهور به [[غیلان بن جامع المحاربی ]]
*[[فضیل بن غزوان بن جریر]] مشهور به [[الفضیل بن غزوان الضبی ]]
*[[فضیل بن مرزوق]] مشهور به [[الفضیل بن مرزوق الأغر ]]
*[[فطر بن خلیفة]] مشهور به [[فطر بن خلیفة المخزومی ]]
*[[قبیصة بن عقبة بن محمد بن سفیان بن عقبة]] مشهور به [[قبیصة بن عقبة السوائی ]]
*[[قتادة بن دعامة بن قتادة بن عزیز بن]] مشهور به [[قتادة بن دعامة السدوسی  ]]
*[[قیس بن الربیع]] مشهور به [[قیس بن الربیع الأسدی ]]
*[[لیث بن أیمن بن زنیم]] مشهور به [[اللیث بن أبی سلیم قرشی ]]
*[[لیث بن سعد بن عبدالرحمن]] مشهور به [[اللیث بن سعد الفهمی  ]]
*[[مالک بن أنس بن مالک بن أبی عامر بن عمرو]] مشهور به [[مالک بن أنس الأصبحی  ]]
*[[مالک بن مغول بن عاصم بن مالک بن غزیة]] مشهور به [[مالک بن مغول البجلی ]]
*[[محمد بن أبان بن صالح بن عمیر بن عبید]] مشهور به [[محمد بن أبان قرشی ]]
*[[محمد بن إسحاق بن یسار بن خیار]] مشهور به [[ابن إسحاق قرشی ]]
*[[حماد بن السائب بن بشر بن عمرو بن الحارث]] مشهور به [[حماد بن السائب الکلبی ]]
*[[محمد بن الفرات]] مشهور به [[محمد بن الفرات التمیمی]]
*[[محمد بن الفضل بن عطیة بن عمر بن خالد]] مشهور به [[محمد بن الفضل العبسی ]]
*[[محمد بن جابر بن سیار بن طلق]] مشهور به [[محمد بن جابر السحیمی ]]
*[[محمد بن جحادة]] مشهور به [[محمد بن جحادة الأودی ]]
*[[محمد بن خازم]] مشهور به [[محمد بن خازم الأعمی  ]]
*[[محمد بن زید بن المهاجر بن قنفذ بن عمیر]] مشهور به [[محمد بن زید قرشی]]
*[[محمد بن سالم]] مشهور به [[محمد بن سالم الهمدانی]]
*[[محمد بن سلمة بن عبدالله بن أبی فاطمة]] مشهور به [[محمد بن سلمة المرادی ]]
*[[محمد بن سلمة بن عبدالله]] مشهور به [[محمد بن سلمة الباهلی ]]
*[[محمد بن سوقة]] مشهور به [[محمد بن سوقة الغنوی]]
*[[محمد بن سیرین]] مشهور به [[محمد بن سیرین الأنصاری  ]]
*[[محمد بن شیبة بن نعامة]] مشهور به [[محمد بن شیبة الضبی]]
*[[محمد بن طلحة بن مصرف]] مشهور به [[محمد بن طلحة الیامی ]]
*[[محمد بن عبدالرحمن بن یسار]] مشهور به [[محمد بن عبدالرحمن الأنصاری ]]
*[[محمد بن عبدالله بن الزبیر بن عمر]] مشهور به [[محمد بن عبدالله الزبیری ]]
*[[محمد بن عبید الله بن میسرة]] مشهور به [[محمد بن عبید الله العرزمی  ]]
*[[محمد بن عجلان]] مشهور به [[محمد بن عجلان قرشی ]]
*[[محمد بن عمرو بن علقمة بن وقاص بن محصن]] مشهور به [[محمد بن عمرو اللیثی ]]
*[[محمد بن فضیل بن غزوان بن جریر]] مشهور به [[محمد بن الفضیل الضبی ]]
*[[محمد بن میمون]] مشهور به [[محمد بن میمون المروزی ]]
*[[مسعر بن کدام بن ظهیر بن عبیدة بن الحارث]] مشهور به [[مسعر بن کدام العامری ]]
*[[مسعود بن سعد]] مشهور به [[مسعود بن سعد الجعفی]]
*[[مطرف بن طریف]] مشهور به [[مطرف بن طریف الحارثی ]]
*[[معاویة بن صالح بن حدیر بن سعید]] مشهور به [[معاویة بن صالح الحضرمی ]]
*[[معاویة بن هشام]] مشهور به [[معاویة بن هشام الأسدی ]]
*[[معلی بن هلال بن سوید]] مشهور به [[المعلی بن هلال الحضرمی]]
*[[معمر بن راشد]] مشهور به [[معمر بن أبی عمرو الأزدی  ]]
*[[منصور بن المعتمر بن عبدالله بن ربیعة]] مشهور به [[منصور بن المعتمر السلمی ]]
*[[منصور بن سلمة بن عبد العزیز بن صالح]] مشهور به [[منصور بن سلمة الخزاعی ]]
*[[منصور بن عبدالرحمن]] مشهور به [[منصور بن عبدالرحمن الأشل]]
*[[موسی بن أعین]] مشهور به [[موسی بن أعین الجزری ]]
*[[موسی بن عقبة بن أبی عیاش]] مشهور به [[موسی بن عقبة قرشی ]]
*[[موسی بن عمیر]] مشهور به [[موسی بن عمیر التمیمی]]
*[[موسی بن هلال]] مشهور به [[موسی بن هلال العبدی]]
*[[نصیر بن أبی الأشعث]] مشهور به [[نصیر بن أبی الأشعث الفزاری]]
*[[نعیم بن میسرة]] مشهور به [[نعیم بن میسرة الرازی ]]
*[[نهشل بن مجمع]] مشهور به [[نهشل بن مجمع الضبی]]
*[[نوح بن مابنة]] مشهور به [[نوح بن أبی مریم قرشی ]]
*[[هارون بن سعد]] مشهور به [[هارون بن سعد العجلی]]
*[[هارون بن عنترة بن عبدالرحمن]] مشهور به [[هارون بن أبی وکیع الشیبانی ]]
*[[هاشم بن البرید]] مشهور به [[هاشم بن البرید الزبیدی]]
*[[هریم بن سفیان]] مشهور به [[هریم بن سفیان البجلی]]
*[[هشام بن حسان]] مشهور به [[هشام بن حسان الأزدی ]]
*[[هشیم بن بشیر بن القاسم بن دینار]] مشهور به [[هشیم بن بشیر السلمی  ]]
*[[هلال بن عبدالله]] مشهور به [[هلال بن عبدالله الباهلی]]
*[[ورقاء بن عمر بن کلیب]] مشهور به [[ورقاء بن عمر الیشکری]]
*[[وضاح بن عبدالله]] مشهور به [[الوضاح بن عبدالله الیشکری ]]
*[[وکیع بن الجراح بن ملیح بن عدی بن فرس]] مشهور به [[وکیع بن الجراح الرؤاسی  ]]
*[[وهیب بن خالد بن عجلان]] مشهور به [[وهیب بن خالد الباهلی  ]]
*[[یحیی بن آدم بن سلیمان]] مشهور به [[یحیی بن آدم الأموی ]]
*[[یحیی بن زید]] مشهور به [[یحیی بن أبی أنیسة الغنوی ]]
*[[یحیی بن صالح بن المتوکل]] مشهور به [[یحیی بن أبی کثیر الطائی ]]
*[[یحیی بن دینار]] مشهور به [[یحیی بن أبی الأسود الرمانی ]]
*[[یحیی بن زکریا بن خالد بن میمون بن فیروز]] مشهور به [[یحیی بن زکریا الهمدانی  ]]
*[[یحیی بن سعید بن فروخ]] مشهور به [[یحیی بن سعید القطان  ]]
*[[یحیی بن سعید بن قیس بن عمرو بن سهل]] مشهور به [[یحیی بن سعید الأنصاری ]]
*[[یحیی بن یزید]] مشهور به [[یحیی بن یزید الجزری]]
*[[یزید بن عبدالرحمن بن عاصم]] مشهور به [[یزید بن عبدالرحمن الدالانی]]
*[[یزید بن عبدالله بن أسامة بن الهاد]] مشهور به [[یزید بن الهاد اللیثی ]]
*[[یزید بن عطاء بن یزید بن عبدالرحمن]] مشهور به [[یزید بن عطاء الیشکری ]]
*[[یزید بن هارون بن زاذی بن ثابت]] مشهور به [[یزید بن هارون الواسطی  ]]
*[[یعقوب بن سفیان بن جوان]] مشهور به [[یعقوب بن سفیان الفسوی ]]
*[[یعلی بن عبید بن أبی میة]] مشهور به [[یعلی بن عبید الطناقسی  ]]
*[[یوسف بن إسحاق بن أبی إسحاق]] مشهور به [[یوسف بن إسحاق السبیعی ]]
*[[یونس بن عمرو بن عبدالله]] مشهور به [[یونس بن أبی إسحاق السبیعی ]]
*[[یونس بن وقدان]] مشهور به [[یونس بن واقد العبدی]]
*[[یونس بن بکیر بن واصل]] مشهور به [[یونس بن بکیر الشیبانی ]]
*[[یونس بن عبید بن دینار]] مشهور به [[یونس بن عبید العبدی ]]
*[[یونس بن یزید بن مشکان]] مشهور به [[یونس بن یزید الأیلی ]]
*[[أبو مریم]] مشهور به [[أبو مریم مکاتب عائشة]]
*[[أحمد بن محمد بن إسماعیل بن یونس]] مشهور به [[أحمد بن محمد المرادی]]
*[[أیوب بن إبراهیم]] مشهور به [[أیوب بن إبراهیم الثقفی]]
*[[أیوب بن جریر بن عبدالله]] مشهور به [[أیوب بن جریر البجلی]]
*[[بکیر بن عثمان]] مشهور به [[بکیر بن عثمان کوفی]]
*[[بهلول بن عبید]] مشهور به [[بهلول بن عبید الکندی]]
*[[حبیب بن حبیب بن عمارة]] مشهور به [[حبیب بن حبیب التمیمی]]
*[[حلو بن السری]] مشهور به [[حلو بن السری کوفی]]
*[[حمید بن أبی غنیة]] مشهور به [[حمید بن أبی غنیة الأصبهانی]]
*[[خالد بن أبی خلدة]] مشهور به [[خالد بن أبی خلدة الحنفی]]
*[[خطاب بن محمد بن کیسان بن عدی]] مشهور به [[الخطاب بن کیسان]]
*[[درمک بن عمرو]] مشهور به [[درمک بن عمرو کنانی]]
*[[روح بن مسافر]] مشهور به [[روح بن مسافر البصری]]
*[[زهیر بن الأصبغ]] مشهور به [[زهیر بن الأصبغ العامری]]
*[[زید بن زید]] مشهور به [[زید بن أبی أنیسة الغنوی]]
*[[سعید بن راشد]] مشهور به [[سعید بن راشد المازنی]]
*[[سلمة بن صالح]] مشهور به [[سلمة بن صالح اللخمی]]
*[[سلمة بن صالح]] مشهور به [[سلمة بن صالح الأحمر]]
*[[سلیمان بن عمرو بن عبدالله بن وهب]] مشهور به [[سلیمان بن عمرو نخعی]]
*[[سهل بن عمار بن عبدالله]] مشهور به [[سهل بن عمار العتکی]]
*[[سوار بن مصعب]] مشهور به [[سوار بن مصعب الهمدانی]]
*[[سید بن عیسی]] مشهور به [[سید بن عیسی کوفی]]
*[[صباح بن یحیی]] مشهور به [[صباح بن یحیی المزنی]]
*[[عباد بن بشر]] مشهور به [[عباد بن بشر التیمی]]
*[[عباد بن بشیر]] مشهور به [[عباد بن بشیر]]
*[[عبدالرحمن بن بشر]] مشهور به [[عبدالرحمن بن بشر الغطفانی]]
*[[عقیل بن یحیی]] مشهور به [[عقیل بن یحیی الجعدی]]
*[[علی بن سلیمان]] مشهور به [[علی بن سلیمان الکیسانی]]
*[[عمرو بن إسماعیل]] مشهور به [[عمرو بن إسماعیل الهمدانی]]
*[[عمرو بن شمر]] مشهور به [[عمرو بن شمر الجعفی]]
*[[عیسی بن إبراهیم]] مشهور به [[عیسی بن إبراهیم الهاشمی]]
*[[عیسی بن مسلم]] مشهور به [[عیسی بن مسلم الطهوی]]
*[[غالب بن عبید الله]] مشهور به [[غالب بن عبید الله العقیلی ]]
*[[غیاث بن المسیب]] مشهور به [[غیاث بن المسیب الراسبی]]
*[[فرات بن السائب]] مشهور به [[فرات بن السائب الجزری]]
*[[محمد بن عمر بن واقد]] مشهور به [[محمد بن عمر الواقدی  ]]
*[[محمد بن عیاش بن عمرو]] مشهور به [[محمد بن عیاش العامری]]
*[[مفضل بن صدقة بن سعید]] مشهور به [[المفضل بن صدقة الحنفی ]]
*[[مقاتل بن سلیمان بن بشیر]] مشهور به [[مقاتل بن سلیمان الأزدی ]]
*[[منصور بن النعمان بن المغیرة]] مشهور به [[منصور بن النعمان الیشکری]]
*[[موسی بن سهل]] مشهور به [[موسی بن سهل الراسبی]]
*[[موسی بن عثمان]] مشهور به [[موسی بن عثمان الحضرمی]]
*[[موسی بن مطیر]] مشهور به [[موسی بن مطیر الإسکیف]]
*[[موسی بن هلال]] مشهور به [[موسی بن هلال نخعی]]
*[[میمون بن عطاء بن زید]] مشهور به [[میمون بن عطاء]]
*[[نضر بن حمید]] مشهور به [[النضر بن حمید الکندی]]
*[[نعیم بن یعقوب]] مشهور به [[نعیم بن یعقوب البغدادی]]
*[[یاسین]] مشهور به [[یاسین الکناسی]]
*[[یاسین بن معاذ]] مشهور به [[یاسین بن معاذ الزیات]]
*[[یحیی بن عقبة بن مالک بن أبی العیزار]] مشهور به [[یحیی بن عقبة کوفی]]
*[[یعقوب بن أبی المتئد]] مشهور به [[یعقوب بن أبی المتئد]]
*[[محمد بن عبید الله]] مشهور به [[محمد بن عبید الله السلمی]]
*[[خالد بن میمون بن فیروز]] مشهور به [[أبو زائدة بن میمون وادعی]]
*[[عتاب بن أعین]] مشهور به [[عتاب بن أعین کوفی]]
*[[مدرک بن عمرو]] مشهور به [[مدرک بن عمرو کنانی]]
*[[أبو معطل]] مشهور به [[أبو معطل زهری]]
*[[محمد بن إبراهیم بن بشار]] مشهور به [[محمد بن إبراهیم بن بشار]]
*[[جابر بن یحیی]] مشهور به [[جابر بن یحیی الحضرمی]]
*[[عبد الکبیر بن دینار]] مشهور به [[عبد الکبیر بن دینار صائغ ]]
*[[عثمان بن رزیق]] مشهور به [[عثمان بن رزیق]]
*[[سعید بن بیان]] مشهور به [[سعید بن بیان کوفی]]
*[[أبو عامر]] مشهور به [[أبو عامر المری]]
*[[حر بن سعید]] مشهور به [[الحر بن سعید نخعی]]
*[[داود بن عبد الجبار]] مشهور به [[داود بن عبدالجبار]]
*[[محمد بن إبراهیم بن یسار]] مشهور به [[محمد بن إبراهیم بن یسار]]
*[[عیسی بن زکریا]] مشهور به [[عیسی بن زکریا]]
*[[هیثم بن خیار]] مشهور به [[هیثم بن خیار کوفی]]
*[[أزهر بن معبد]] مشهور به [[أزهر بن معبد]]
*[[ثابت بن کباس]] مشهور به [[ثابت بن کباس]]
*[[یحیی بن تغلب]] مشهور به [[یحیی بن تغلب]]<ref>[http://hadith.islam-db.com/narrators/6155/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%88-%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D8%A8%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D8%A8%D9%8A%D8%AF موسوعة الحدیث]</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}
 
== جستارهای وابسته ==
 
==منابع==
*[[پرونده:1100376.jpg|22px]] [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|عمرو بن عبدالله]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)|'''اصحاب امام حسن مجتبی''']]
*[http://hadith.islam-db.com/narrators/6155/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%88-%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D8%A8%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D8%A8%D9%8A%D8%AF موسوعة الحدیث]
 
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}
{{امام علی}}
 
[[رده:مدخل]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:عمرو بن عبدالله]]
[[رده:مدخل اصحاب امام حسن مجتبی]]
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش