پرش به محتوا

آیات سجده: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۱ اکتبر ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{ویرایش غیرنهایی}} {{نبوت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233);...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:


==مقدمه==
==مقدمه==
*در اصطلاح [[فقه اسلامی]] به [[آیات قرآنی]] که [[خواندن]] یا گوش دادن آنها سبب [[وجوب]] یا [[استحباب]] [[سجده]] است، [[آیات سجده]] گفته می‌شود. صاحب جواهر نوشته است: {{عربی|سجدات القرآن عندنا خمس عشرة، أربع منها واجبة، إجماعاَ محصلاَ و منقولاَ و نصوصاَ و هي سجدة (ألم) عند قوله تعالی:}} {{متن قرآن|وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ}}<ref>«و آنان سرکشی نمی‌ورزند» سوره نحل، آیه ۴۹.</ref> {{عربی|(حْمَ السجده) عند قوله تعالی:}} {{متن قرآن|إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ}}<ref>«اگر تنها او را می‌پرستید» سوره بقره، آیه ۱۷۲.</ref>، {{متن قرآن|وَالنَّجْمِ}}<ref>«سوگند به ستاره چون فرو افتد؛» سوره نجم، آیه ۱.</ref> {{عربی|عند قوله تعالی:}} {{متن قرآن|وَاعْبُدُوا}}<ref>«خداوند را بپرستید» سوره نساء، آیه ۳۶.</ref>، {{متن قرآن|اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ}}<ref>«بخوان به نام پروردگار خویش که آفرید» سوره علق، آیه ۱.</ref> {{عربی|عند قوله تعالی:}} {{متن قرآن|وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ}}<ref>«و سجده بگزار و (به خداوند) نزدیکی بجوی!» سوره علق، آیه ۱۹.</ref>.
*در اصطلاح [[فقه اسلامی]] به [[آیات قرآنی]] که [[خواندن]] یا گوش دادن آنها سبب [[وجوب]] یا [[استحباب]] [[سجده]] است، آیات سجده گفته می‌شود. صاحب جواهر نوشته است: {{عربی|سجدات القرآن عندنا خمس عشرة، أربع منها واجبة، إجماعاَ محصلاَ و منقولاَ و نصوصاَ و هي سجدة (ألم) عند قوله تعالی:}} {{متن قرآن|وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ}}<ref>«و آنان سرکشی نمی‌ورزند» سوره نحل، آیه ۴۹.</ref> {{عربی|(حْمَ السجده) عند قوله تعالی:}} {{متن قرآن|إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ}}<ref>«اگر تنها او را می‌پرستید» سوره بقره، آیه ۱۷۲.</ref>، {{متن قرآن|وَالنَّجْمِ}}<ref>«سوگند به ستاره چون فرو افتد؛» سوره نجم، آیه ۱.</ref> {{عربی|عند قوله تعالی:}} {{متن قرآن|وَاعْبُدُوا}}<ref>«خداوند را بپرستید» سوره نساء، آیه ۳۶.</ref>، {{متن قرآن|اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ}}<ref>«بخوان به نام پروردگار خویش که آفرید» سوره علق، آیه ۱.</ref> {{عربی|عند قوله تعالی:}} {{متن قرآن|وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ}}<ref>«و سجده بگزار و (به خداوند) نزدیکی بجوی!» سوره علق، آیه ۱۹.</ref>.
*[[آیات سجده]] پانزده [[آیه]] است که [[سجده]] در چهار [[آیه]]، به لحاظ [[اجماع]] محصل و منقول و نیز، به لحاظ متن [[روایات]] [[واجب]] و در یازده [[آیه]]، [[مستحب]] است.
*آیات سجده پانزده [[آیه]] است که [[سجده]] در چهار [[آیه]]، به لحاظ [[اجماع]] محصل و منقول و نیز، به لحاظ متن [[روایات]] [[واجب]] و در یازده [[آیه]]، [[مستحب]] است.
*[[آیات]] دارای [[سجده]] [[واجب]]، عبارتند از:
*[[آیات]] دارای [[سجده]] [[واجب]]، عبارتند از:
:*{{متن قرآن|إِنَّمَا يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ}}<ref>«به آیات ما تنها کسانی ایمان دارند که چون آنها را بدیشان گوشزد کنند به سجده درمی‌افتند و پروردگارشان را با سپاس، پاک می‌خوانند و گردنکشی نمی‌ورزند» سوره سجده، آیه ۱۵.</ref>؛
:*{{متن قرآن|إِنَّمَا يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ}}<ref>«به آیات ما تنها کسانی ایمان دارند که چون آنها را بدیشان گوشزد کنند به سجده درمی‌افتند و پروردگارشان را با سپاس، پاک می‌خوانند و گردنکشی نمی‌ورزند» سوره سجده، آیه ۱۵.</ref>؛
خط ۲۸: خط ۲۸:
:*{{متن قرآن|قَالَ لَقَدْ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعْجَتِكَ إِلَى نِعَاجِهِ وَإِنَّ كَثِيرًا مِنَ الْخُلَطَاءِ لَيَبْغِي بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَقَلِيلٌ مَا هُمْ وَظَنَّ دَاوُودُ أَنَّمَا فَتَنَّاهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ وَخَرَّ رَاكِعًا وَأَنَابَ}}<ref>«(داود) گفت: بی‌گمان او با خواستن میش تو برای افزودن به میش‌های خویش، به تو ستم کرده است و بسیاری از همکاران  بر یکدیگر ستم روا می‌دارند جز آنان که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند و آنان اندکند؛ و داود دانست که ما او را آزموده‌ایم و از پروردگار» سوره ص، آیه ۲۴.</ref>؛
:*{{متن قرآن|قَالَ لَقَدْ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعْجَتِكَ إِلَى نِعَاجِهِ وَإِنَّ كَثِيرًا مِنَ الْخُلَطَاءِ لَيَبْغِي بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَقَلِيلٌ مَا هُمْ وَظَنَّ دَاوُودُ أَنَّمَا فَتَنَّاهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ وَخَرَّ رَاكِعًا وَأَنَابَ}}<ref>«(داود) گفت: بی‌گمان او با خواستن میش تو برای افزودن به میش‌های خویش، به تو ستم کرده است و بسیاری از همکاران  بر یکدیگر ستم روا می‌دارند جز آنان که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند و آنان اندکند؛ و داود دانست که ما او را آزموده‌ایم و از پروردگار» سوره ص، آیه ۲۴.</ref>؛
:*{{متن قرآن|وَإِذَا قُرِئَ عَلَيْهِمُ الْقُرْآنُ لَا يَسْجُدُونَ}}<ref>«و چون بر آنان قرآن بخوانند به سجده درنمی‌آیند،» سوره انشقاق، آیه ۲۱.</ref>.
:*{{متن قرآن|وَإِذَا قُرِئَ عَلَيْهِمُ الْقُرْآنُ لَا يَسْجُدُونَ}}<ref>«و چون بر آنان قرآن بخوانند به سجده درنمی‌آیند،» سوره انشقاق، آیه ۲۱.</ref>.
*در [[دانش]] [[فقه اسلامی]] بحث پیرامون [[آیات سجده]] در باب‌های [[طهارت]] و [[صلات]] صورت گرفته است.
*در [[دانش]] [[فقه اسلامی]] بحث پیرامون آیات سجده در باب‌های [[طهارت]] و [[صلات]] صورت گرفته است.
*[[سجده]] کردن در صورت [[تلاوت آیات]] دارای [[سجده]] [[واجب]]، [[واجب]] و در صورت [[تلاوت آیات]] دارای [[سجده]] [[مستحب]]، [[مستحب]] است. در این که در صورت تکرار [[تلاوت آیات]] [[سجده]] و پیش از [[سجده]] برای [[تلاوت]] اول، [[سجده]] تکرار می‌شود یا یک [[سجده]] برای تمامی تلاوت‌ها کافی است، [[اختلاف]] است<ref>جواهر الکلام، ج۱۰، ص۲۱۸.</ref>.
*[[سجده]] کردن در صورت [[تلاوت آیات]] دارای [[سجده]] [[واجب]]، [[واجب]] و در صورت [[تلاوت آیات]] دارای [[سجده]] [[مستحب]]، [[مستحب]] است. در این که در صورت تکرار [[تلاوت آیات]] [[سجده]] و پیش از [[سجده]] برای [[تلاوت]] اول، [[سجده]] تکرار می‌شود یا یک [[سجده]] برای تمامی تلاوت‌ها کافی است، [[اختلاف]] است<ref>جواهر الکلام، ج۱۰، ص۲۱۸.</ref>.
*[[حکم]] گوش فرا دادن به [[آیات سجده]] از شخص یا رسانه‌ای - مانند رادیو و تلویزیون - به طور زنده و مستقیم، [[حکم]] [[تلاوت]] آنها است<ref>تحریر الوسیله، ج۲، ص۶۲۹.</ref>. اما در [[وجوب]] [[سجده]] در صورت گوش دادن به تلاوتی که به طور غیرمستقیم از رسانه‌ها پخش می‌شود یا [[تلاوت]] [[کودک]] غیر ممیز یا [[تلاوت]] کسی که قصد [[تلاوت قرآن]] را ندارد، [[اختلاف]] است<ref>توضیح المسائل مراجع، م ۱۰۹۶.</ref>.
*[[حکم]] گوش فرا دادن به آیات سجده از شخص یا رسانه‌ای - مانند رادیو و تلویزیون - به طور زنده و مستقیم، [[حکم]] [[تلاوت]] آنها است<ref>تحریر الوسیله، ج۲، ص۶۲۹.</ref>. اما در [[وجوب]] [[سجده]] در صورت گوش دادن به تلاوتی که به طور غیرمستقیم از رسانه‌ها پخش می‌شود یا [[تلاوت]] [[کودک]] غیر ممیز یا [[تلاوت]] کسی که قصد [[تلاوت قرآن]] را ندارد، [[اختلاف]] است<ref>توضیح المسائل مراجع، م ۱۰۹۶.</ref>.
*در [[وجوب]] یا [[استحباب]] [[سجده]] برای به گوش رسیدن [[آیه]] دارای [[سجده]] [[واجب]]، بدون قصد شنیدن آن، [[اختلاف]] است<ref>جواهر الکلام، ج۱۰، ص۲۲۰- ۲۲۳.</ref>. [[حکم]] شنیدن [[آیات]] دارای [[سجده]] [[مستحب]]، [[حکم]] [[تلاوت]] آنها است<ref>جواهر الکلام، ج۱۰، ص۲۲۳.</ref>.
*در [[وجوب]] یا [[استحباب]] [[سجده]] برای به گوش رسیدن [[آیه]] دارای [[سجده]] [[واجب]]، بدون قصد شنیدن آن، [[اختلاف]] است<ref>جواهر الکلام، ج۱۰، ص۲۲۰- ۲۲۳.</ref>. [[حکم]] شنیدن [[آیات]] دارای [[سجده]] [[مستحب]]، [[حکم]] [[تلاوت]] آنها است<ref>جواهر الکلام، ج۱۰، ص۲۲۳.</ref>.
*زمان انجام [[سجده]] [[واجب]] یا [[مستحب]]، پس از پایان یافتن [[آیه]] [[سجده]] است. نیز [[وجوب]] یا [[استحباب]] [[سجده]] در این زمان، فوری است و در صورت ترک عمدی یا سهوی، [[سجده]] بعداً باید انجام شود.
*زمان انجام [[سجده]] [[واجب]] یا [[مستحب]]، پس از پایان یافتن [[آیه]] [[سجده]] است. نیز [[وجوب]] یا [[استحباب]] [[سجده]] در این زمان، فوری است و در صورت ترک عمدی یا سهوی، [[سجده]] بعداً باید انجام شود.
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش