عدالت اجتماعی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

*با فرض اینکه [[هدف]] [[انقلاب اسلامی]] برقرار ساختن ارزش‌های [[اسلامی]] بوده است، و اگر [[اسلامی]] بودن به معنای در برداشتن تمام مفاهیم و [[ارزش‌ها]] و [[هدف‌ها]] در قالب و شکل [[اسلامی]] باشد، [[انقلاب]] به شرطی تداوم خواهد یافت که مسیر [[عدالت‌خواهی]] برای همیشه ادامه یابد. [[دولت]] عملاً و واقعاً [[مسئول]] تحقق [[عدالت]] [[اسلامی]] است و [[وظایف]] آن عبارت‌اند از: پرکردن شکاف‌های طبقاتی، از میان برداشتن [[تبعیض‌ها]]، تلاش برای برقراری [[جامعه]] [[توحیدی]] به معنای [[اسلامی]]، صورت نگرفتن هیچ [[ظلم]] و اجحافی بر هیچ‌کس، حتی اگر [[فرد]] [[مجرم]] واجب‌القتلی باشد و [[احترام]] گذاشتن به آزادی‌ها به معنای واقعی کلمه. اگر [[انقلاب]] ما در مسیر برقراری [[عدالت اجتماعی]] به پیش نرود، مطمئناً به نتیجه نخواهد رسید و خطر [[جایگزینی]] [[انقلاب]] با انقلابی دیگر که ماهیتاً متفاوت باشد، وجود دارد. یکی از [[بهترین]] الگوهای [[عدالت اجتماعی]]، [[امام علی]]{{ع}} است که گرچه دوران [[خلافت]] او از تلخ‌ترین ایام زندگی‌اش به حساب می‌آمد، اما موفق شد بذر [[عدالت]] را در [[جامعه اسلامی]] بکارد. روش او به ما می‌آموزد که [[تغییر]] [[رژیم سیاسی]]، تعویض [[مناصب]]، [[عزل]] افراد [[ناصالح]] و به‌کارگیری افراد [[صالح]] به جای آنها بدون دست زدن به بنیادهای [[اجتماع]] همچون [[نظام اقتصادی]] و [[عدالت اجتماعی]] فایده‌ای ندارد<ref>[[نجمه کیخا|کیخا، نجمه]]، عدالت اجتماعی (در اندیشه شهید مطهری)، [[چلچراغ حکمت ج۳۰ (کتاب)|چلچراغ حکمت]]</ref>.

*معنای [[حقیقی]] [[عدالت اجتماعی]] که افراد [[بشر]] باید آن را محترم شمارند، رعایت [[حقوق]] افراد و عطا کردن [[حق]] به صاحبان [[حقوق]] است. [[عدالت]] به این مفهوم، بر دو چیز مبتنی است که نخستین آن [[حقوق]] و اولویت‌هایی است که افراد نسبت به یکدیگر پیدا می‌کنند. کسی که با تلاش خویش محصولی را تولید کرده است، نسبت به آن محصول نوعی [[اولویت]] پیدا می‌کند که منشأ آن، کار و فعالیت او است. مفروض دیگر اعطای [[حقوق]]، اندیشه‌های اعتباری است. [[انسان]] به گونه‌ای [[آفریده]] شده که برای رسیدن به مقاصد طبیعی خود، نوعی از [[اندیشه]] موسوم به اندیشه‌های اعتباری را استخدام کند. این [[اندیشه‌ها]] از نوع انشایی یا باید و نبایدی است. مانند این جمله که: برای دست یافتن به [[سعادت]] باید [[حقوق]] و اولویت‌ها رعایت شود.

*با توجه به اینکه تعریف [[عدالت]] به اعطای [[حقوق]]، یکی از مبنایی‌ترین معانی [[عدالت]] معرفی شده است، [[فهم]] دقیق مفهوم [[حق]] و مبنا و منشأ ایجاد آن، اهمیت می‌یابد. این مطلب به برخی پرسش‌های جدی درباره [[حق]] و [[عدالت]] نیز پاسخ می‌دهد؛ مانند این سؤال که آیا [[حق]] مبنای [[عدالت]] است با [[عدالت]] مبنای [[حق]] به شمار می‌رود؟ یعنی آیا [[حقوق]] واقعی در عالم وجود دارد و [[عدالت]] عبارت از اعطای [[حقوق]] به صاحبان آنها است؟ و یا اینکه [[عدالت]] واقعیت دارد و [[حقوق]] نیز که با [[قانون]] وضع می‌شود، براساس [[عدالت]] است و در [[جامعه]] به [[حکم عقل]] و آثار مطلوبش و به لحاظ [[تکلیف]] و از جهت [[حقوقی]] که [[قانون]] وضع و [[جعل]] می‌کند، باید بین [[مردم]] [[مساوات]] باشد؟ از منظر اخیر، [[عدالت]] عبارت از [[مساوات]] در برابر [[قانون]] خواهد بود و [[قانون]] (که [[حقوق]] را وضع می‌کند) نیز بر اساس [[عدالت]] و [[مساوات]] وضع می‌کند و [[عدالت]] مبنای [[حقوق]] موضوعه می‌باشد<ref>مطهری، مرتضی، یادداشت‌های استاد مطهری، ج۳، ص۲۴۲.</ref>.