پرش به محتوا

عدالت اجتماعی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲۹: خط ۱۲۹:
===[[عدالت اداری]]===
===[[عدالت اداری]]===


==عدالت اجتماعی از منظر امام خمینی==
==[[عدالت اجتماعی]] از منظر [[امام خمینی]]==
===معنا و مفهوم عدالت===
===معنا و مفهوم [[عدالت]]===
# عدالت به مفهوم زیر بار ظلم نرفتن و ظلم نکردن است.
# [[عدالت]] به مفهوم زیر بار [[ظلم]] نرفتن و [[ظلم]] نکردن است.
# عدالت همانند نور است و ظلمت ظالم را کنار می‌زند.
# [[عدالت]] همانند [[نور]] است و [[ظلمت]] [[ظالم]] را کنار می‌زند.
# عدالت زمانی در جامعه برقرار است که قوی و ضعیف یکسان در برابر قانون قرار گیرند.
# [[عدالت]] زمانی در [[جامعه]] برقرار است که [[قوی]] و [[ضعیف]] یکسان در برابر [[قانون]] قرار گیرند.
# آرمان حکومت در اسلام، تحقق عدالت است.
# [[آرمان حکومت]] در [[اسلام]]، تحقق [[عدالت]] است.
# تحقق عدالت در همه عرصه‌ها، ركن محوری و غایت نظام جمهوری اسلامی است.
# تحقق [[عدالت]] در همه عرصه‌ها، رکن محوری و [[غایت]] [[نظام جمهوری اسلامی]] است.
===[[عدالت از دیدگاه معصومان]]{{ع}}===
===عدالت از دیدگاه معصومان(ع)===
# [[پیامبر اسلام]]{{صل}} است و [[امام علی]]{{ع}} [[مظهر]] [[عدالت]]، [[رحمت]] و [[عطوفت]] هستند.
# پیامبر اسلام(ص) است و امام علی(ع) مظهر عدالت، رحمت و عطوفت هستند.
# [[عدالت]] [[نبوی]] و [[علوی]] می‌بایست در شؤونات [[کشور]] ما تحقق پیدا کند.
# عدالت نبوی و علوی می‌بایست در شؤونات کشور ما تحقق پیدا کند.
# زنده نگه داشتن [[عید غدیر خم]]، به خاطر زنده نگه داشتن [[عدالت]] است.
# زنده نگه داشتن عید غدیر خم، به خاطر زنده نگه داشتن عدالت است.
# [[غزوات پیامبر]]{{صل}} در راستای تحقق [[عدالت]] بوده است.  
# غزوات پیامبر(ص) در راستای تحقق عدالت بوده است.  
# [[هدف غایی]] [[حکومت امام علی]]{{ع}} بسط و [[گسترش عدالت]] بود.
# هدف غایی حکومت امام على(ع) بسط و گسترش عدالت بود.
# [[پیامبر]]{{صل}} و [[امام علی]]{{ع}} [[عزم راسخ]] در [[مبارزه با ستمگران]] و سرمایه‌سالاران در جهت تحقق [[عدالت اجتماعی]] داشتند.
# پیامبر(ص) و امام علی(ع) عزم راسخ در مبارزه با ستمگران و سرمایه‌سالاران در جهت تحقق عدالت اجتماعی داشتند.
# در [[برخورد با دشمن]] هم می‌بایست [[عدالت]] را رعایت کرد.
# در برخورد با دشمن هم می‌بایست عدالت را رعایت کرد.
# در [[حکومت اسلامی]] [[جان]] و [[مال]] و [[ناموس]] [[اقلیت‌های مذهبی]] هم در [[پناه]] [[عدالت]] [[علوی]] در [[امان]] است.
# در حکومت اسلامی جان و مال و ناموس اقلیت‌های مذهبی هم در پناه عدالت علوی در امان است.
=== [[عدالت]] در [[بینش]] [[قرآنی]] [[امام خمینی]]===
# باید [[تشنه]] [[عدالت]] بود؛ یعنی همیشه و همه‌جا به دنبال [[عدالت]] رفت.
=== عدالت در بینش قرآنی امام خمینی===
# [[انبیا]] [[وظیفه]] داشتند تا [[انسان]] را از زیر بار [[شیطان]] بزرگ، یعنی [[نفس]] [[رهایی]] بخشیده و [[مستضعفان]] را از چنگال [[شیطان]] کوچک که همان [[ستمگران]] و [[جباران]] هستند، [[رهایی]] بخشند.
# باید تشنه عدالت بود؛ یعنی همیشه و همه‌جا به دنبال عدالت رفت.
# [[عدالت‌خواهی]]،[[ سختی]] و هزینه و تاوان دارد، باید برای ایجاد [[عدالت]]، [[سختی‌ها]] را [[تحمل]] کرد.
# انبيا وظیفه داشتند تا انسان را از زیر بار شیطان بزرگ، یعنی نفس رهایی بخشیده و مستضعفان را از چنگال شیطان کوچک که همان ستمگران و جباران هستند، رهایی بخشند.
# [[پیامبر اسلام]]{{صل}}، هم [[مأمور]] ارتقای [[معنویات]] بود و هم [[اجرای عدالت]] در [[جامعه]].
# عدالت‌خواهی، سختی و هزینه و تاوان دارد، باید برای ایجاد عدالت، سختی‌ها را تحمل کرد.
# اجرای [[قسط]] و [[عدالت]] به [[جامعه]] [[فرصت]] می‌دهد تا استعدادهای [[مردم]] در ابعاد مختلف شکوفا گردد.
# پیامبر اسلام(ص)، هم مأمور ارتقای معنویات بود و هم اجرای عدالت در جامعه.
# [[پیامبر اسلام]]{{صل}} مصدر بسط [[عدالت‌محوری]] است.
# اجرای قسط و عدالت به جامعه فرصت می‌دهد تا استعدادهای مردم در ابعاد مختلف شکوفا گردد.
# [[حکومت اسلامی]] می‌بایست در [[راه]] تحقق [[معنویت]] و [[عدالت]] توأمان گام بردارد.=== بررسی مفهومی [[عدالت اجتماعی]] از دیدگاه [[امام خمینی]]===
# پیامبر اسلام(ص) مصدر بسط عدالت‌محوری است.
# [[اسلام]] تأکیدها و [[احکام]] فراوانی برای تحقق [[عدالت]] در [[جامعه]] دارد.
# حکومت اسلامی می‌بایست در راه تحقق معنویت و عدالت توأمان گام بردارد.
# باید مواظب [[اختلاف طبقاتی]] در [[جامعه]] بود.
# عدم تحقق [[عدالت اجتماعی]] و وجود شکاف طبقاتی عامل تهدیدکننده [[انقلاب]] و [[نظام]] است.
# [[جامعه]] زمانی [[اصلاح]] می‌شود که [[عدالت اجتماعی]] تحقق یافته باشد.
# [[انبیا]] و [[اولیای الهی]] برای تحقق [[عدالت]] در [[جامعه]] خود را [[فدا]] کردند.
# [[رژیم]] [[توحیدی]] [[انبیا]] بر مبنای توجه به [[عدالت]] در کنار [[معنویات]] است.
# [[اصلاح جامعه]] در [[گسترش عدالت]] و [[رفع ظلم]] است.
# [[اسلام]] [[جامع‌ترین]][[ احکام]] را برای تحقق [[عدالت]] دارد.
=== [[عدالت]] و رعایت [[حقوق انسان‌ها]] ===
# رعایت [[حقوق بشر]] از طریق توجه به [[امور معنوی]] و افراد متّکی بر [[معنویات]] امکان‌پذیر است.
# [[اسلام]] بر رعایت [[حقوق]] [[زنان]] تأکید دارد.
# [[اسلام]] برای این آمده است تا مدافع [[حقوق]] [[مستضعفان]] باشد.
# [[اسلام]]، [[انسانی]] [[عدالت‌خواه]] و [[عدالت‌پرور]]، صاحب [[اخلاق کریمه]]، صاحب [[معارف الهیه]] می‌سازد.
#[[ تاریخ]] پر [[افتخار]] [[اسلام]] که مبدأ [[عدالت]] و [[آزادی]] و [[رشد]] فردی و [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] است نشان می‌دهد که می‌توان [[حقوق انسان‌ها]] را در حدّ اعلا پاس داشت.
# غربی‌ها که بیشتر [[حقوق مردم]] را پایمال می‌نمایند، بیشتر از [[حقوق بشر]] صحبت می‌کنند.
# مسأله [[غرب]]، وضعیت [[حقوق بشر]] در [[ایران]] نیست؛ [[ترس]] از [[اسلام]] و [[جمهوری اسلامی]] است.
# تشکیلات [[اسلام]] بر مبنای [[عدالت]] و رعایت [[حقوق]] انسان‌هاست.
===[[عدالت]] و [[ظلم‌ستیزی]] از دیدگاه [[امام خمینی]]===
# [[تمام]] [[انبیای الهی]] در مقابل [[ظلم]] [[ایستادگی]] کرده‌اند.
# [[مسلمانان]] می‌بایست با [[تبعیت]] از [[مشی انبیا]] در مقابل [[ظالمان]] [[قیام]] کنند.
# [[دفاع از مظلوم]] و طرد [[ظالم]]، ملاک و اساس در [[جمهوری اسلامی ایران]] است.
# [[جمهوری اسلامی]] در صدد تحقق [[عدالت]] [[اسلامی]] است.
# [[دشمن]] از مشی ظلم‌ستیزانه و عدالت‌محورانه [[جمهوری اسلامی]] در [[هراس]] و [[اضطراب]] است.
# [[دشمن]] [[تلاش]] دارد تا نگذارد [[جمهوری اسلامی ایران]] به اهداف خود در [[مبارزه با ظلم]] و بسط [[عدالت]] برسد.
# در [[جمهوری اسلامی ایران]] باید از [[ظلم و ستم]] در هر سطحی جلوگیری شود.
===[[عدالت]] و [[مبارزه]] با [[انحصارگرایی]] ===
# در زمان [[طاغوت]]، [[حکومت]] و [[اموال عمومی]] به صورت انحصاری در دست افراد خاصی بود.
# [[انحصارگرایی]] در آن دوران سبب [[ناامیدی]] [[مردم]] از [[حکومت]] شده بود.
# ثمره [[حکومت‌های انحصارطلب]] قبلی، [[فساد]] گسترده در [[ایران]] بود.
# در [[جمهوری اسلامی]]، انحصار وجود ندارد و با [[انحصارگرایی]] باید مقابله کرد.
# [[توزیع ثروت]] و درآمدها براساس [[عدالت]] [[اسلامی]]، وضع [[مردم]] را بهبود می‌بخشد.
# رعایت حال [[عامه]] [[مردم]] بر رعایت حال [[خواص]] ###[[313]]### ارجحیت دارد.
===[[عدالت]]، [[دنیاگرایی]] و [[تجمّل‌پرستی]] ===
#[[ دنیا]] به خودی خود مذموم نیست، [[دنیاگرایی]] و [[حبّ دنیا]] مذموم است.
# [[دنیاگرایی]] و [[تجمّل‌پرستی]] در دنیای امروز سبب [[انحطاط اخلاقی]][[ بشر]] شده است.
# [[انحطاط اخلاقی]] در [[جهان]] سبب شده است تا ندای [[حق‌طلبی]] [[جمهوری اسلامی]] [[غریب]] بماند.
# [[دنیاگرایی]] و [[تجملات]] مانع [[بزرگی]] در [[راه]] ایجاد [[عدالت اجتماعی]] در [[جامعه]] است.
# کسانی که به [[دنیا]] [[آلوده]] و دلبسته‌اند، نه می‌توانند [[عدالت اجتماعی]] را برپا دارند و نه می‌توانند آن را [[تحمل]] کنند.
# برای ایجاد [[عدالت اجتماعی]] باید با [[اشرافی‌گری]]، [[تجملات]] و [[دنیاگرایی]] [[مبارزه]] مستمر کرد.
# [[مسؤولان]] می‌بایست بیش از [[مردم]] از [[اشرافی‌گری]] و [[تجمّل‌گرایی]] [[پرهیز]] کنند، تا این آفت‌ها [[فرهنگ]] نشود.
===[[انصاف]] و [[عدالت]] ===
# [[نظام اسلامی]] بر پایه [[عدل]] و [[انصاف]] است.
# رعایت [[عدل]] و [[انصاف]] به معنای [[بی‌قانونی]] نیست.
# در مورد [[مسؤولان]] [[نظام جمهوری اسلامی]]، [[مردم]] باید با رعایت [[عدل]] و [[انصاف]] [[قضاوت]] کنند.
# [[جمهوری اسلامی]]، [[حکومتی]] متکی بر [[عدل]] و [[انصاف]] است.
# [[تمام]] اقشار [[ملت]] باید [[انصاف]] را نصب‌العین خودشان قرار دهند.
# [[رفتار]] در [[حقّ]] همدیگر باید بر پایه [[انصاف]] و [[برادری]] باشد.
# [[انصاف]] در این است که همگان به [[فکر]] اقشار [[محروم]] باشند.
# معیار [[عدل]] و [[انصاف]] از [[موازین اسلامی]] است، نه [[حقوق]] من در آوردی [[غرب]].
۹- [[حقوق بشر]] غربی در [[اصل]] [[مخالف]] [[عدل]] و [[انصاف]] است.
===[[عدالت]] و [[همدردی]] با [[محرومان]] ===
# [[انبیا]] از طبقه [[مستضعفان]] بوده‌اند.
# [[دشمنان]] با [[تبلیغات]] غلط [[سعی]] دارند تا [[انبیای الهی]] را طرفدار [[مستکبران]] نشان دهند.
# [[اسلام]] برای [[حمایت]] از طبقه [[مستضعف]] [[جامعه]] آمده است.
# تعلیمات [[اسلام]] برای این است که مستکبری در [[زمین]] نباشد تا نتوانند [[مستضعفان]] را [[استعمار]] و [[استثمار]] کنند.
# [[جمهوری اسلامی]]، [[حکومت]] [[محرومان]] و [[مستضعفان]] است.
# [[خدمت]] به [[مستضعفان]]، [[عبادت]] بزرگ است.
# باید مواظب بود که فاصله طبقاتی در [[نظام اسلامی]] به وجود نیاید.
===توازنِ درآمد در [[جامعه]] ===
# [[مسؤولان]] در [[نظام جمهوری اسلامی]] باید خود طعم [[فقر]] را چشیده باشند.
# [[تمام]] برنامه‌ریزی‌ها در [[نظام اسلامی]] برای رسیدن به [[توازن]] درآمدی در [[جامعه]] باید باشد.
# در [[جامعه اسلامی]] نباید فاصله طبقاتی عمیق وجود داشته باشد.
# [[اسلام]] موافق تعدیل در [[امور اقتصادی]] است.
# [[حکومت اسلامی]] با وضع [[قوانین]]، توزیع صحیح درآمدهای عمومی، ایجاد فرصت‌های برابر تحصیلی و اشتغال، [[عدالت اجتماعی]] را در [[جامعه]] پیگیری می‌کند.
# [[مسؤولان]] [[حکومت اسلامی]] از طبقه [[محروم]] و متوسط [[جامعه]] باید باشند تا در جهت [[توازن]] [[اجتماعی]] و رفع محرومیت‌ها عمل کنند.
===[[عدالت]] و رابطه آن با [[حق]] و [[حقوق]] ===
# مهم‌ترین رکن در [[عدالت]]،[[ حق]] است که منشأ [[حقوق]] افراد در [[جامعه]] می‌باشد.
# شخصیت‌ها را با [[حق]] باید سنجید و نه [[حق]] را با شخصیت‌ها.
# [[تعیین]] [[سرنوشت]] از [[حقوق]] مسلّم و اولیه [[ملت‌ها]] و [[ملت]] [[ایران]] است.
# [[انحراف]] از [[مسیر حق]] و [[حقیقت]] سبب [[شکست]] است.
# اول حقی که [[بشر]] دارد این است که [[آزاد]] باشند و تحت [[استعمار]] و [[استثمار]] کسی نباشند.
# [[قوانین اسلام]] تصریح دارند که هیچ ملتی و هیچ شخصی [[حق]] مداخله در امور [[کشور اسلامی]] را ندارد.
# برای رسیدن به [[حق]] باید در [[تمام]] [[شؤون]] [[اسلامی]] بود.
# [[روحیه حق‌طلبانه]] [[ملت]] [[ایران]] همواره [[پیروز]] است.
۹- [[کناره‌گیری]] از [[حق]] و [[عدالت]]، سبب [[شکست]] است.
۱۰- [[جمهوری اسلامی]] نماد و سمبل [[حکومت حق]] در دنیای ظلمانی است.
۱#[[ حق]] و [[ظلم]] با هم ناسازگار هستند، چون [[حق]] از جنس [[عدالت]] است.
===[[عدالت]] و [[برابری]] ===
# همه [[انسان‌ها]] در پیشگاه [[خداوند]] یکسان‌اند.
# [[اسلام]][[ دین]] [[وحدت]]، [[برادری]] و [[برابری]] است.
# ملاک [[برتری]] در [[اسلام]] فقط تقواست.
# در [[اسلام]] [[برتری نژادی]] مطرح نیست.
# [[جمهوری اسلامی]] در راستای [[برادری]] و [[برابری]] گام بر می‌دارد.
# در [[جمهوری اسلامی]] [[اقوام]] [[کشور]] محترم و از [[حقوق]] برابر برخوردار هستند.
# رمز [[شکست]] [[استکبار]]، تحقق [[روحیه برادری]] و [[برابری]] در [[جهان اسلام]] است.
===[[عدالت]] و [[قانون]] ===
# [[قوانین اسلامی]] غنی‌ترین [[قوانین]] است.
# [[عدالت]] با رعایت [[قانون]]، تأمین می‌شود.
# [[ظلم]] و [[ناهنجاری]] و [[بی‌عدالتی]] به خاطر [[قانون‌شکنی]] است.
# در [[اسلام]] [[قانون]] [[حکومت]] می‌کند. [[پیغمبر اکرم]]{{صل}} هم تابع [[قانون]] بود، تابعِ [[قانون الهی]]، نمی‌توانست تخلّف بکند.
# [[دولت اسلامی]] دولتی است که تابع [[قانون]] است.
# همه باید تابع [[قانون]] باشند، حتی اگر [[قانون]] به ضرر آنها باشد.
# [[قانون]] مایه [[عدالت اجتماعی]] است و تابع [[قانون]] بودن، کمک به [[برقراری عدالت]] است.
===[[عدالت]] و [[شایسته‌سالاری]] ===
# [[گزینش]] برای [[انتخاب]] افراد [[شایسته]] لازم است.
# [[شایسته‌سالاری]]، از ارکان مهم [[اجرای عدالت]] در [[جامعه]] است.
# انسان‌های [[شایسته]] هم براساس [[عدالت]] [[انتخاب]] می‌شوند و هم خود [[مجری عدالت]] در [[جامعه]] هستند.
# فرایند [[گزینش]] باید بر حسب [[قوانین]] و مقررات باشد، نه تفسیرهای شخصی و جناحی.
# در دادن پُست‌ها و [[مناصب]] به افراد باید دقیق و آگاهانه عمل کرد.
# دادن [[پست]] و [[مسؤولیت]] به افراد بدون در نظر گرفتن [[شایستگی]] آنها و صرفاً براساس [[دوستی]] و [[رفاقت]]، [[عمل شیطانی]] است.
# افراد [[شایسته]] نوعاً افراد مکتبی و [[دلسوز]] هستند و در [[اولویت]] اول باید [[مسؤولیت‌ها]] به افراد مکتبی، متخصص و کاردان سپرده شود.
# کسانی که بدون صلاحیت و [[شایستگی]]، مسؤولیت‌هایی را بگیرند، [[مرتکب گناه]] [[عظیم]] و کبیره مُهلک شده‌اند.
۹- هم [[مردم]] و هم دولتمردان و دانشگاهیان باید در [[انتخاب]] افراد، ملاک را صلاحیت و [[شایستگی]] و مکتبی بودن قرار دهند و از گرایش‌های رفاقتی و باند [[بازی]] و ملاحظات غیرخدایی دوری کنند.
===[[عدالت]] و [[پیشرفت]] ===
# [[اسلام]] موافق توسعه و [[پیشرفت]] است. اما با محتوا و مفهوم و تعریف خود، نه آنچه در [[غرب]] مطرح است.
# [[رژیم]] شاهنشاهی فقط درباره توسعه و [[عدالت اجتماعی]] حرف می‌زد، بدون اینکه عملی در [[کار]] باشد.
# در [[الگوی اسلامی پیشرفت]] الزاماتی وجود دارد که [[اخلاق]]، [[معنویت]] و [[عدالت]] از جمله این الزامات است.
# در [[پیشرفت]] و توسعه نبایستی از الگوی غربی که توأم با [[فساد]]،[[ خیانت]] و نادیده‌گرفتن [[معنویت]] و [[عدالت]] است، کپی‌برداری و [[تقلید]] کرد.
===[[عدالت]] و [[معنویت]] ===
# [[ایمان به خدا]] مبدأ [[پیشرفت]] و [[ترقی]] است.
# [[اسلام]] مادیات را طوری تعدیل می‌کند که به [[الهیات]] و [[معنویات]] منجر می‌شود.
# [[نظام اسلامی]] باید بر پایه [[عدالت]] و [[معنویت]] باشد.
# [[معنویت]] و [[عدالت]] در [[نظام اسلامی]] [[کارایی]] دارند؛ چرا که [[نظام اسلامی]] بر پایه [[نفی ظلم و ستم]] و تحقق [[عدالت]] است.
# در جامعه‌ای می‌توان [[عدالت]] را برقرار کرد که در آن [[معنویت]] پیاده شده باشد.
# [[عدالت]] و [[معنویت]] [[ارتباط]] اساسی و ریشه‌ای دارند. [[عدالت]] بدون [[معنویت]] کامل و ممکن نیست.
# [[معنویت]]، [[عدالت]] را در [[خدمت]] [[انسان‌ها]]، به‌ویژه [[محرومان]] قرار می‌دهد و از [[طغیان]] [[انسان‌ها]] جلوگیری می‌کند.
===تحقق [[عدالت فردی]] به منظور تحقق [[عدالت اجتماعی]]===
# [[عدالت فردی]] حالت [[نفسانی]] است که [[انسان]] را بر ملازمت [[تقوا]] وادار می‌کند.
# [[عدالت اجتماعی]] زمانی در [[جامعه]] تحقق می‌یابد که افراد [[عدالت فردی]] را رعایت کنند.
# [[عدالت فردی]] از [[فرد]] آغاز می‌شود و تا [[رفتار]] او در [[جامعه]] گسترش می‌یابد.
# [[تمام]] گرفتاری‌های [[ملت‌ها]]، از نبودن [[تزکیه]] در سران آنهاست.
===نقش [[حکومت]] در تحقق [[عدالت]] ===
# از آنجایی که همه موجودات از [[خدا]] هستند، لذا باید با [[عدل الهی]] با آنها [[رفتار]] کرد.
# [[فلسفه]] [[حکومت اسلامی]] در [[جامعه]]، [[اجرای عدالت]] است.
# [[اسلام]] می‌خواهد [[حکومت جهانی]] بر مبنای [[عدل]] برپا کند.
# مبنای [[حکومت]] در [[اسلام]] بر مبنای [[عدل]] است.
# [[حکومت عدل اسلامی]] فرا جناحی است.
# [[هدف]] از ایجاد [[جمهوری اسلامی]]، تحقق [[حکومت عدل اسلامی]]، شبیه حکومت‌های [[صدر اسلام]] است.
# [[حکومت عدل اسلامی]]، [[زمینه‌ساز]] تحقق [[احکام اسلامی]] است.
# علت [[دشمنی]] [[استکبار]] با [[نظام جمهوری اسلامی]] در [[عدالت‌خواهی]] این [[نظام]] است.
===نقش [[دولت]] [[دینی]] در [[برقراری عدالت]] ===
# تا [[دولت صالح]] نباشد، مملکت [[اصلاح]] و [[عدالت]] برقرار نمی‌شود.
# برنامه [[دولت اسلامی]] این است که همه [[بشر]] به [[سعادت]] برسند.
# [[دولت اسلامی]] [[دولت]] خود [[مردم]] و برگرفته از آنهاست.
# [[مشروعیت]] [[دولت]] [[دینی]] در قبال [[تعهد به اسلام]] و مبانی آن است.
# در [[نظام اسلامی]] [[رأی مردم]] تا زمانی معتبر است که در [[تعارض]] با مبانی [[اسلام]] نباشد.
# [[نظام جمهوری اسلامی]] حامی [[دولت]] عدالت‌محور است.
# [[دولت]] به [[تنهایی]] نمی‌تواند [[عدالت]] را بگستراند.
# رعایت [[عدالت]] از سوی اعضای [[دولت]]، [[زمینه‌ساز]] [[گسترش عدالت]] در [[جامعه]] است.
===نقش [[حکومت مهدوی]] در تجسّم [[عینی]] و [[تحقق کامل عدالت]] ===
# [[امام زمان]]{{ع}} [[کامل‌ترین]] [[حکومت]] را تشکیل می‌دهند.
# [[رسالت بزرگ امام زمان]]{{ع}} در تحقق [[عدالت]] است.
# [[منتظران واقعی]] آن [[حضرت]] باید بیش از همه در [[راه]] تحق [[عدالت]] [[تلاش]] کنند.
# [[عدالت کامل اسلامی]] در زمان [[حکومت مهدوی]] تحقق می‌یابد.
# [[امام زمان]]{{ع}} [[وظیفه]] دارد که [[رسالت انبیای الهی]] را در زمینه تحقق [[عدالت]] به سرانجام برساند.
# [[انقلاب اسلامی]] پیش‌زمینه [[ظهور]] است.
# اهداف کامل [[انقلاب اسلامی]] با [[ظهور]] محقق می‌شود.
# از جمله [[انحرافات]] در زمینه [[انتظار]]، [[بی‌تفاوتی]] نسبت به [[جامعه]] و فقط [[منتظر]] آمدن مُصلح بودن است.


=== بررسی مفهومی عدالت اجتماعی از دیدگاه امام خمینی===
# اسلام تأكيدها و احکام فراوانی برای تحقق عدالت در جامعه دارد.
# باید مواظب اختلاف طبقاتی در جامعه بود.
# عدم تحقق عدالت اجتماعی و وجود شکاف طبقاتی عامل تهدیدکننده انقلاب و نظام است.
# جامعه زمانی اصلاح می‌شود که عدالت اجتماعی تحقق یافته باشد.
# انبیا و اولیای الهی برای تحقق عدالت در جامعه خود را فدا کردند.
# رژیم توحیدی انبیا بر مبنای توجه به عدالت در کنار معنویات است.
# اصلاح جامعه در گسترش عدالت و رفع ظلم است.
# اسلام جامع‌ترین احکام را برای تحقق عدالت دارد.
=== عدالت و رعایت حقوق انسان‌ها ===
# رعایت حقوق بشر از طریق توجه به امور معنوی و افراد متّکی بر معنویات امکان‌پذیر است.
# اسلام بر رعایت حقوق زنان تأکید دارد.
# اسلام برای این آمده است تا مدافع حقوق مستضعفان باشد.
# اسلام، انسانی عدالت‌خواه و عدالت‌پرور، صاحب اخلاق کریمه، صاحب معارف الهیه می‌سازد.
# تاریخ پر افتخار اسلام که مبدأ عدالت و آزادی و رشد فردی و اجتماعی و سیاسی است نشان می‌دهد که می‌توان حقوق انسان‌ها را در حدّ اعلا پاس داشت.
# غربی‌ها که بیشتر حقوق مردم را پایمال می‌نمایند، بیشتر از حقوق بشر صحبت می‌کنند.
# مسأله غرب، وضعیت حقوق بشر در ایران نیست؛ ترس از اسلام و جمهوری اسلامی است.
# تشكيلات اسلام بر مبنای عدالت و رعایت حقوق انسان‌هاست.
===عدالت و ظلم‌ستیزی از دیدگاه امام خمینی===
# تمام انبیای الهی در مقابل ظلم ایستادگی کرده‌اند.
# مسلمانان می‌بایست با تبعیت از مشی انبیا در مقابل ظالمان قیام کنند.
# دفاع از مظلوم و طرد ظالم، ملاک و اساس در جمهوری اسلامی ایران است.
# جمهوری اسلامی در صدد تحقق عدالت اسلامی است.
# دشمن از مشی ظلم‌ستیزانه و عدالت‌محورانه جمهوری اسلامی در هراس و اضطراب است.
# دشمن تلاش دارد تا نگذارد جمهوری اسلامی ایران به اهداف خود در مبارزه با ظلم و بسط عدالت برسد.
# در جمهوری اسلامی ایران باید از ظلم و ستم در هر سطحی جلوگیری شود.
===عدالت و مبارزه با انحصارگرایی ===
# در زمان طاغوت، حکومت و اموال عمومی به صورت انحصاری در دست افراد خاصی بود.
# انحصارگرایی در آن دوران سبب ناامیدی مردم از حکومت شده بود.
# ثمره حکومت‌های انحصارطلب قبلی، فساد گسترده در ایران بود.
# در جمهوری اسلامی، انحصار وجود ندارد و با انحصارگرایی باید مقابله کرد.
# توزیع ثروت و درآمدها براساس عدالت اسلامی، وضع مردم را بهبود می‌بخشد.
# رعایت حال عامه مردم بر رعایت حال خواص جامعه ارجحیت دارد.
===عدالت، دنیاگرایی و تجمّل‌پرستی ===
# دنیا به خودی خود مذموم نیست، دنیاگرایی و حبّ دنیا مذموم است.
# دنیاگرایی و تجمّل‌پرستی در دنیای امروز سبب انحطاط اخلاقی بشر شده است.
# انحطاط اخلاقی در جهان سبب شده است تا ندای حق‌طلبی جمهوری اسلامی غریب بماند.
# دنیاگرایی و تجملات مانع بزرگی در راه ایجاد عدالت اجتماعی در جامعه است.
# کسانی که به دنیا آلوده و دلبسته‌اند، نه می‌توانند عدالت اجتماعی را برپا دارند و نه می‌توانند آن را تحمل کنند.
# برای ایجاد عدالت اجتماعی باید با اشرافی‌گری، تجملات و دنیاگرایی مبارزه مستمر کرد.
# مسؤولان می‌بایست بیش از مردم از اشرافی‌گری و تجمّل‌گرایی پرهیز کنند، تا این آفت‌ها فرهنگ نشود.
===انصاف و عدالت ===
# نظام اسلامی بر پایه عدل و انصاف است.
# رعایت عدل و انصاف به معنای بی‌قانونی نیست.
# در مورد مسؤولان نظام جمهوری اسلامی، مردم باید با رعایت عدل و انصاف قضاوت کنند.
# جمهوری اسلامی، حکومتی متکی بر عدل و انصاف است.
# تمام اقشار ملت باید انصاف را نصب‌العین خودشان قرار دهند.
# رفتار در حقّ همدیگر باید بر پایه انصاف و برادری باشد.
# انصاف در این است که همگان به فکر اقشار محروم باشند.
# معیار عدل و انصاف از موازین اسلامی است، نه حقوق من در آوردی غرب.
۹- حقوق بشر غربی در اصل مخالف عدل و انصاف است.
===عدالت و همدردی با محرومان ===
# انبیا از طبقه مستضعفان بوده‌اند.
# دشمنان با تبلیغات غلط سعی دارند تا انبیای الهی را طرفدار مستکبران نشان دهند.
# اسلام برای حمایت از طبقه مستضعف جامعه آمده است.
# تعلیمات اسلام برای این است که مستکبری در زمین نباشد تا نتوانند مستضعفان را استعمار و استثمار کنند.
# جمهوری اسلامی، حکومت محرومان و مستضعفان است.
# خدمت به مستضعفان، عبادت بزرگ است.
# باید مواظب بود که فاصله طبقاتی در نظام اسلامی به وجود نیاید.
===توازنِ درآمد در جامعه ===
# مسؤولان در نظام جمهوری اسلامی باید خود طعم فقر را چشیده باشند.
# تمام برنامه‌ریزی‌ها در نظام اسلامی برای رسیدن به توازن درآمدی در جامعه باید باشد.
# در جامعه اسلامی نباید فاصله طبقاتی عمیق وجود داشته باشد.
# اسلام موافق تعدیل در امور اقتصادی است.
# حکومت اسلامی با وضع قوانین، توزیع صحیح درآمدهای عمومی، ایجاد فرصت‌های برابر تحصیلی و اشتغال، عدالت اجتماعی را در جامعه پیگیری می‌کند.
# مسؤولان حکومت اسلامی از طبقه محروم و متوسط جامعه باید باشند تا در جهت توازن اجتماعی و رفع محرومیت‌ها عمل کنند.
===عدالت و رابطه آن با حق و حقوق ===
# مهم‌ترین رکن در عدالت، حق است که منشأ حقوق افراد در جامعه می‌باشد.
# شخصیت‌ها را با حق باید سنجید و نه حق را با شخصيت‌ها.
# تعیین سرنوشت از حقوق مسلّم و اولیه ملت‌ها و ملت ایران است.
# انحراف از مسیر حق و حقیقت سبب شکست است.
# اول حقی که بشر دارد این است که آزاد باشند و تحت استعمار و استثمار کسی نباشند.
# قوانین اسلام تصریح دارند که هیچ ملتی و هیچ شخصی حق مداخله در امور کشور اسلامی را ندارد.
# برای رسیدن به حق باید در تمام شؤون اسلامی بود.
# روحیه حق‌طلبانه ملت ایران همواره پیروز است.
۹- کناره‌گیری از حق و عدالت، سبب شکست است.
۱۰- جمهوری اسلامی نماد و سمبل حکومت حق در دنیای ظلمانی است.
۱# حق و ظلم با هم ناسازگار هستند، چون حق از جنس عدالت است.
===عدالت و برابری ===
# همه انسان‌ها در پیشگاه خداوند یکسان‌اند.
# اسلام دین وحدت، برادری و برابری است.
# ملاک برتری در اسلام فقط تقواست.
# در اسلام برتری نژادی مطرح نیست.
# جمهوری اسلامی در راستای برادری و برابری گام بر می‌دارد.
# در جمهوری اسلامی اقوام کشور محترم و از حقوق برابر برخوردار هستند.
# رمز شکست استکبار، تحقق روحیه برادری و برابری در جهان اسلام است.
===عدالت و قانون ===
# قوانین اسلامی غنی‌ترین قوانین است.
# عدالت با رعایت قانون، تأمین می‌شود.
# ظلم و ناهنجاری و بی‌عدالتی به خاطر قانون‌شکنی است.
# در اسلام قانون حکومت می‌کند. پیغمبر اکرم(ص) هم تابع قانون بود، تابعِ قانون الهی، نمی‌توانست تخلّف بکند.
# دولت اسلامی دولتی است که تابع قانون است.
# همه باید تابع قانون باشند، حتی اگر قانون به ضرر آنها باشد.
# قانون مایه عدالت اجتماعی است و تابع قانون بودن، کمک به برقراری عدالت است.
===عدالت و شایسته‌سالاری ===
# گزینش برای انتخاب افراد شایسته لازم است.
# شایسته‌سالاری، از ارکان مهم اجرای عدالت در جامعه است.
# انسان‌های شایسته هم براساس عدالت انتخاب می‌شوند و هم خود مجری عدالت در جامعه هستند.
# فرایند گزینش باید بر حسب قوانین و مقررات باشد، نه تفسیرهای شخصی و جناحی.
# در دادن پُست‌ها و مناصب به افراد باید دقیق و آگاهانه عمل کرد.
# دادن پست و مسؤولیت به افراد بدون در نظر گرفتن شایستگی آنها و صرفاً براساس دوستی و رفاقت، عمل شیطانی است.
# افراد شایسته نوعاً افراد مکتبی و دلسوز هستند و در اولویت اول باید مسؤوليت‌ها به افراد مکتبی، متخصص و کاردان سپرده شود.
# کسانی که بدون صلاحیت و شایستگی، مسؤولیت‌هایی را بگیرند، مرتکب گناه عظیم و كبيره مُهلک شده‌اند.
۹- هم مردم و هم دولتمردان و دانشگاهیان باید در انتخاب افراد، ملاک را صلاحیت و شایستگی و مکتبی بودن قرار دهند و از گرایش‌های رفاقتی و باند بازی و ملاحظات غیرخدایی دوری کنند.
===عدالت و پیشرفت ===
# اسلام موافق توسعه و پیشرفت است. اما با محتوا و مفهوم و تعریف خود، نه آنچه در غرب مطرح است.
# رژیم شاهنشاهی فقط درباره توسعه و عدالت اجتماعی حرف می‌زد، بدون این‌که عملی در کار باشد.
# در الگوی اسلامی پیشرفت الزاماتی وجود دارد که اخلاق، معنویت و عدالت از جمله این الزامات است.
# در پیشرفت و توسعه نبایستی از الگوی غربی که توأم با فساد، خیانت و نادیده‌گرفتن معنویت و عدالت است، کپی‌برداری و تقلید کرد.
===عدالت و معنویت ===
# ایمان به خدا مبدأ پیشرفت و ترقی است.
# اسلام مادیات را طوری تعدیل می‌کند که به الهيات و معنویات منجر می‌شود.
# نظام اسلامی باید بر پایه عدالت و معنویت باشد.
# معنویت و عدالت در نظام اسلامی کارایی دارند؛ چرا که نظام اسلامی بر پایه نفی ظلم و ستم و تحقق عدالت است.
# در جامعه‌ای می‌توان عدالت را برقرار کرد که در آن معنویت پیاده شده باشد.
# عدالت و معنویت ارتباط اساسی و ریشه‌ای دارند. عدالت بدون معنویت کامل و ممکن نیست.
# معنویت، عدالت را در خدمت انسان‌ها، به‌ویژه محرومان قرار می‌دهد و از طغيان انسان‌ها جلوگیری می‌کند.
===تحقق عدالت فردی به منظور تحقق عدالت اجتماعی===
# عدالت فردی حالت نفسانی است که انسان را بر ملازمت تقوا وادار می‌کند.
# عدالت اجتماعی زمانی در جامعه تحقق می‌یابد که افراد عدالت فردی را رعایت کنند.
# عدالت فردی از فرد آغاز می‌شود و تا رفتار او در جامعه گسترش می‌یابد.
# تمام گرفتاری‌های ملت‌ها، از نبودن تزکیه در سران آنهاست.
===نقش حکومت در تحقق عدالت ===
# از آن‌جایی که همه موجودات از خدا هستند، لذا باید با عدل الهی با آنها رفتار کرد.
# فلسفه حکومت اسلامی در جامعه، اجرای عدالت است.
# اسلام می‌خواهد حکومت جهانی بر مبنای عدل برپا کند.
# مبنای حکومت در اسلام بر مبنای عدل است.
# حکومت عدل اسلامی فرا جناحی است.
# هدف از ایجاد جمهوری اسلامی، تحقق حکومت عدل اسلامی، شبیه حکومت‌های صدر اسلام است.
# حکومت عدل اسلامی، زمینه‌ساز تحقق احکام اسلامی است.
# علت دشمنی استکبار با نظام جمهوری اسلامی در عدالت‌خواهی این نظام است.
===نقش دولت دینی در برقراری عدالت ===
# تا دولت صالح نباشد، مملکت اصلاح و عدالت برقرار نمی‌شود.
# برنامه دولت اسلامی این است که همه بشر به سعادت برسند.
# دولت اسلامی دولت خود مردم و برگرفته از آنهاست.
# مشروعیت دولت دینی در قبال تعهد به اسلام و مبانی آن است.
# در نظام اسلامی رأی مردم تا زمانی معتبر است که در تعارض با مبانی اسلام نباشد.
# نظام جمهوری اسلامی حامی دولت عدالت‌محور است.
# دولت به تنهایی نمی‌تواند عدالت را بگستراند.
# رعایت عدالت از سوی اعضای دولت، زمینه‌ساز گسترش عدالت در جامعه است.
===نقش حکومت مهدوی در تجسّم عینی و تحقق کامل عدالت ===
# امام زمان(عج) کامل‌ترین حکومت را تشکیل می‌دهند.
# رسالت بزرگ امام زمان(عج) در تحقق عدالت است.
# منتظران واقعی آن حضرت باید بیش از همه در راه تحق عدالت تلاش کنند.
# عدالت کامل اسلامی در زمان حکومت مهدوی تحقق می‌یابد .
# امام زمان(عج) وظیفه دارد که رسالت انبیای الهی را در زمینه تحقق عدالت به سرانجام برساند.
# انقلاب اسلامی پیش‌زمینه ظهور است.
# اهداف کامل انقلاب اسلامی با ظهور محقق می‌شود.
# از جمله انحرافات در زمینه انتظار، بی‌تفاوتی نسبت به جامعه و فقط منتظر آمدن مُصلح بودن است.
==آسیب‌شناسی اجرای عدالت در جمهوری اسلامی==
==آسیب‌شناسی اجرای عدالت در جمهوری اسلامی==
# نباید به صرف انقلابی بودن اعمال خودسرانه انجام داد.
# نباید به صرف انقلابی بودن اعمال خودسرانه انجام داد.
۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش