عدالت اجتماعی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

===آثار [[عدالت اجتماعی]] از دیدگاه [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]]===

*[[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] در یکی از بیانات گوهربارشان به متنی از نهج‌البلاغه اشاره می‌کنند که در آن به آثار رعایت [[حق]] و [[عدالت]] بین [[والی]] و [[رعیت]] پرداخته شده است. {{متن حدیث|فَإِذَا أَدَّتْ الرَّعِيَّةُ إِلَى الْوَالِي حَقَّهُ وَ أَدَّى الْوَالِي إِلَيْهَا حَقَّهَا عَزَّ الْحَقُّ بَيْنَهُمْ وَ قَامَتْ مَنَاهِجُ الدِّينِ وَ اعْتَدَلَتْ مَعَالِمُ الْعَدْلِ وَ جَرَتْ عَلَى أَذْلَالِهَا السُّنَنُ فَصَلَحَ بِذَلِكَ الزَّمَانُ وَ طُمِعَ فِي بَقَاءِ الدَّوْلَةِ وَ يَئِسَتْ مَطَامِعُ الْأَعْدَاءِ. وَ إِذَا غَلَبَتِ الرَّعِيَّةُ وَالِيَهَا أَوْ أَجْحَفَ الْوَالِي بِرَعِيَّتِهِ اخْتَلَفَتْ هُنَالِكَ الْكَلِمَةُ وَ ظَهَرَتْ مَعَالِمُ الْجَوْرِ وَ كَثُرَ الْإِدْغَالُ فِي الدِّينِ}}. "پس چون [[رعیت]] [[حق]] [[والی]] را بگزارد، و [[والی]] [[حق]] [[رعیت]] را به جای آرد، [[حق]] میان آنان بزرگ مقدار بشود، و راه‌های [[دین]] پدیدار و [[نشانه‌های عدالت]] برجا، و [[سنت]] چنانکه باید [[اجرا]]، پس کار زمانه آراسته گردد و [[طمع]] در [[پایداری]] [[دولت]] پیوسته و چشم [[آز]] [[دشمنان]] بسته، و اگر [[رعیت]] بر [[والی]] چیره شود و یا [[والی]] بر [[رعیت]] [[ستم]] کند، [[اختلاف]] کلمه پدیدار گردد و نشانه‌های [[جور]] آشکار و [[تبهکاری]] در [[دین]] بسیار"<ref>شریف رضی، نهج البلاغه ق ۲۱۶.</ref>. [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] در [[تبیین]] پیامدهای [[عدالت]] می‌فرمایند: [[عدالت اجتماعی]] بستر [[اعتماد]] [[ملت]] را به [[حاکمیت]] فراهم می‌نماید. در سایه این [[اعتماد]]، [[حاکمیت]] می‌تواند اصول راهبردی خود را در [[روابط اجتماعی]]، [[اقتصادی]] [[جامعه]]، عملی سازد. [[استصلاح]] [[مردم]] و [[تربیت]] نیروی [[انسانی]] مناسب، [[شکوفایی]] بخش‌های مهم [[اقتصادی]] [[جامعه]] از قبیل [[کشاورزی]]، [[صنعت]] و [[تجارت]] را به دنبال دارد. با [[شکوفایی]] این حوزه‌های تأثیرگذار از طریق [[مشارکت]] بخش خصوصی، درآمد افراد [[جامعه]] افزایش یافته و [[رفاه عمومی]] به طور نسبی [[رشد]] می‌یابد. [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] به ابعاد و زوایای گوناگون ثمرات تحقق [[عدالت اجتماعی]] پرداخته‌اند. ثمرات تحقق [[عدالت اجتماعی]] را می‌توان در حوزه‌های فردی، [[اقتصادی]]، [[فرهنگی]]، [[اخلاقی]]، [[سیاسی]] و حتی بین المللی ملاحظه کرد. گستره ثمرہ [[عدالت]] به وسعت هستی و [[جامعه بشری]] است. پیامد [[عدالت اجتماعی]] در عرصه [[زندگی اجتماعی]] بسیار [[روح]] نواز و آرام بخش است. در سایه [[عدالت]] [[جامعه آرمانی]] [[انبیاء الهی]] و به خصوص [[شیعه]] محقق شده و [[حیات طیبه]] به منصه [[ظهور]] می‌رسد. مناسب است در این فصل به اختصار اهم پیامدهای تحقق [[عدالت اجتماعی]] را بررسی نماییم.

#'''[[تخلق]] به [[اخلاق حسنه]]''': [[پیامبر اسلام]]{{صل}} [[فلسفه بعثت]] خود را [[حاکمیت]] [[اخلاق]] بیان فرموده‌اند. [[رهبر معظم انقلاب]] معتقدند وقتی [[عدالت اجتماعی]] در [[جامعه]] محقق و [[مقررات الهی]] مستقر شد، مرحله بعد آن است که [[مردم]] در این [[نظام]]، به آسودگی، بی دغدغه و با برخورداری از [[عدل]] [[زندگی]] کنند، و برای [[تخلق]] به [[اخلاق حسنه]]، [[فرصت]] و [[شوق]] پیدا کنند. [[حاکمیت]] [[اخلاق حسنه]] و مطابق با [[ارزش‌های الهی]] همان [[حیات طیبه]] خواهد بود. در چنین جامعه‌ای است که [[آرامش]] [[حقیقی]] حکمفرما می‌شود<ref>حضرت آیت الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلا ایران به مناسبت عید سعید مبعث، ۱۹/۹/۱۳۷۵.</ref>.

#'''قوام و [[استواری]] [[جامعه اسلامی]]''': [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] بر اساس [[روایت]] وارده قوام [[جامعه اسلامی]] را به [[عدل و قسط]] پیوند زده، معتقدند [[جامعه اسلامی]] زمانی می‌تواند به عنوان [[شاهد]]، مبشر، [[هدایتگر]]، [[الگو]] و نمونه، برای ملت‌های عالم مطرح شود که در آن [[عدالت]] [[اجرا]] شود؛ چرا که [[اسلام]] بدون [[عدل]]، ممکن نیست. ولو همه ارزش‌های مادی و ظاهری و [[دنیایی]] هم فراهم شود، اگر [[عدالت]] نباشد، در [[حقیقت]] هیچ کاری انجام نشده است. [[اجرای عدالت]] برجسته‌ترین مسأله در [[زندگی]] [[حکومتی]] [[امیر المؤمنین]]{{ع}} بود. [[پیامبر اسلام]]{{صل}} می‌دانستند [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در چه جهتی [[فکر]] می‌کنند و حرکت خواهند کرد. آن [[حضرت]] دستپرورده و [[شاگرد]] پیغمبرند؛ [[مطیع]] و عمل کننده به [[فرمان]] و درس پیغمبرند. [[پیغمبر]] با [[منصوب]] کردن [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}، در [[حقیقت]] [[عدل]] را در [[جامعه اسلامی]] اهمیت بخشیدند و آن [[حضرت]] در طول [[حکومت]] ظاهری که داشتند، بیشترین اهتمامشان بر استقرار [[عدل]] در [[جامعه]] بود. آن [[حضرت]]، [[عدالت]] را مایه [[حیات]] [[اسلام]] و در [[حقیقت]] [[روح]] [[مسلمانی]] و [[جامعه اسلامی]] می‌دانستند<ref>حضرت آیت الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام، به مناسبت عید غدیر خم، ۳۰/۳/۱۳۷۱.</ref>.

#'''[[عدالت]] [[پیام]] [[انقلاب اسلامی]]''': از نگاه [[رهبر معظم انقلاب]]، [[پیام]] [[انقلاب]]، "[[عدالت]]" است چرا که در [[دنیا]] هرجا ندای عدالتخواهی بلند شده است، این [[انقلاب]] آنجا را با خود و از خود و متناسب با خود یافته است و با [[حق‌جویان]] و [[عدالت‌خواهان]] عالم، [[همراهی]] کرده است. بسیاری از [[عدالت‌خواهان]]، آزادی‌خواهان و مبارزان با [[ظلم]] و [[تبعیض]] در [[شرق]] و [[غرب]] اعلام می‌کنند "ما از [[انقلاب]] شما این درس را آموختیم" و [[حقیقت]] همین است، [[پیام]] [[عدالت‌خواهی]]، [[پیام]] بزرگ و مهم [[انقلاب]] برای [[امت اسلامی]] و دیگر [[جوامع]] است. [[پیام]] [[ملت ایران]] "[[احیای هویت اسلامی]]، بازگشت به [[اسلام]]، [[بیداری]] [[مسلمانان]] و بازگشت به [[نهضت اسلامی]]" است<ref>حضرت آیت الله خامنه‌ای، بیانات در مراسم سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی در مرقد مطهر، ۱۴/۳/۱۳۷۴.</ref>.

#'''[[رشد]] و تعالی [[انسان]]''': در محیط [[قسط و عدل]] است که [[انسان‌ها]] می‌توانند [[رشد]] کنند، به [[مقامات]] عالی بشری برسند و [[کمال انسانی]] خودشان را به دست آورند. [[قسط و عدل]]، یک مقدمه [[واجب]] برای [[کمال نهایی]] [[انسان]] است. چطور می‌شود به این قضیه [[بی‌اعتنایی]] کرد؟<ref>حضرت آیت الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با جمعی از فرماندهان و پرسنل نیروی انتظامی، ۲۵/۴/۱۳۷۶.</ref>

#'''پایانی بر [[مصائب]] [[بشریت]]''': ولیامر مسلمن [[جهان]]، [[ظلم عظیم]] مسلط بر عالم، سلطه‌های ناحق، [[زورگویی]] به [[ملت‌ها]] در سطح [[جهان]]، ریختن خون‌های به ناحق، پایمالکردن شریف‌ترین و عزیزترین ارزش‌های [[انسانی]]، دروغها و تزویرهایی که سردمداران [[استکبار جهانی]] هر روز تحویل [[بشریت]] می‌دهند، [[استثمار]]، و همه [[مصائب]] [[انسانی]] را نشانه عدم وجود [[امید به آینده]] در [[بشریت]] می‌دانند. ایشان معتقدند [[ناامیدی]] به طور طبیعی [[مأیوس]] می‌کند؛ لذاست که [[نسل جوان]] در کشورهای غربی، به سوی [[پوچی]] کشانده می‌شوند. [[نسل]] [[جوانی]] که به [[سنت‌ها]] خونگرفته است و خود را پایبند [[سنت‌ها]] نکرده است، وقتی که این [[نابسامانی]] محیط [[زندگی]] [[بشریت]] را می‌بیند، [[ناامید]] می‌شود؛ بسیاری از [[دختران]] و پسران در کشورهای غربی، به سمت [[بیهودگی]] و بیاعتنایی به مظاهر [[زندگی]] و [[پوچی]] و غرقهشدن در [[شهوات]] آنی کشیده می‌شوند؛ این بر اثر [[یأس]] است؛ بسیاری از [[دانشمندان]] و نویسندگان و سخنگویان [[بشریت]] به این حالت دچار می‌شوند؛ اما آن ملتی که به [[آینده]] [[امید]] دارد، می‌داند که روزگار [[ظلم و ستم]] و [[زورگویی]] و [[تجاوز]] و [[طغیان]] و [[استکبار]]، با همه حجم عظیمی که امروز در [[جهان]] به وجود آورده است، روزی تمام می‌شود و دورانی خواهد رسید که [[قدرت]] قاهره [[حق]]، همه قله‌های [[فساد]] و [[ظلم]] را از بین خواهد برد و چشم انداز [[زندگی]] [[بشر]] را با [[نور]] [[عدالت]] منور خواهد کرد<ref>حضرت آیت الله خامنه‌ای، بیانات در اجتماع بزرگ مردم قم در سالروز میلاد حضرت مهدی{{ع}}، ۳۰/۱۱/۱۳۷۰.</ref>.

#'''[[اعتماد]] به [[عدالت]]''': [[مهاجرین]] به [[حبشه]] را [[پیغمبر اکرم]]{{صل}} خودش به [[حبشه]] فرستاد. یعنی آنها را در [[پناه]] یک [[پادشاه]] [[کافر]]، به خاطر [[عدل]] قرار داد. به تعبیر دیگر، [[مردم]] را از [[خانه]] و [[زندگی]] و محیط زیستشان به خاطر ظلمی که به آنها می‌شد، دور کرد. این هم یک نقطه است. یعنی استقرار [[عدل]]، [[تبعیت]] از [[عدل]]، [[ترویج]] [[عدل]]، تلاش و [[مجاهدت]] برای [[عدل]]، [[بزرگداشت]] [[عدالت]] هرجا که باشد -ولو در بلاد غیر [[مسلم]]- و تقبیح [[ظلم]] در هر نقطه‌ای از [[دنیا]] که باشد. این هم یکی از خصوصیات [[اسلامی]] است و شما می‌بینید [[زندگی اسلامی]] و [[حیات]] [[مبارک]] [[پیغمبر]]{{صل}} و [[تاریخ]] [[اسلامی]] در [[بهترین]] ازمنه و سالم‌ترین دوران‌هایش، حاکی از عدلپروری و عدالتجویی است<ref>حضرت آیت الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام به مناسبت عید مبعث، ۱۰/۱۰/۱۳۷۳.</ref>.