عدالت اجتماعی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
عدالت اجتماعی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۸ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۱۲
، ۲۸ اکتبر ۲۰۲۰←آثار عدالت اجتماعی از دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای
| خط ۱۰۲: | خط ۱۰۲: | ||
===آثار [[عدالت اجتماعی]] از دیدگاه [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]]=== | ===آثار [[عدالت اجتماعی]] از دیدگاه [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]]=== | ||
*[[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] در یکی از بیانات گوهربارشان به متنی از نهج‌البلاغه اشاره می‌کنند که در آن به آثار رعایت [[حق]] و [[عدالت]] بین [[والی]] و [[رعیت]] پرداخته شده است. {{متن حدیث|فَإِذَا أَدَّتْ الرَّعِيَّةُ إِلَى الْوَالِي حَقَّهُ وَ أَدَّى الْوَالِي إِلَيْهَا حَقَّهَا عَزَّ الْحَقُّ بَيْنَهُمْ وَ قَامَتْ مَنَاهِجُ الدِّينِ وَ اعْتَدَلَتْ مَعَالِمُ الْعَدْلِ وَ جَرَتْ عَلَى أَذْلَالِهَا السُّنَنُ فَصَلَحَ بِذَلِكَ الزَّمَانُ وَ طُمِعَ فِي بَقَاءِ الدَّوْلَةِ وَ يَئِسَتْ مَطَامِعُ الْأَعْدَاءِ. وَ إِذَا غَلَبَتِ الرَّعِيَّةُ وَالِيَهَا أَوْ أَجْحَفَ الْوَالِي بِرَعِيَّتِهِ اخْتَلَفَتْ هُنَالِكَ الْكَلِمَةُ وَ ظَهَرَتْ مَعَالِمُ الْجَوْرِ وَ كَثُرَ الْإِدْغَالُ فِي الدِّينِ}}. "پس چون [[رعیت]] [[حق]] [[والی]] را بگزارد، و [[والی]] [[حق]] [[رعیت]] را به جای آرد، [[حق]] میان آنان بزرگ مقدار بشود، و راه‌های [[دین]] پدیدار و [[نشانه‌های عدالت]] برجا، و [[سنت]] چنانکه باید [[اجرا]]، پس کار زمانه آراسته گردد و [[طمع]] در [[پایداری]] [[دولت]] پیوسته و چشم [[آز]] [[دشمنان]] بسته، و اگر [[رعیت]] بر [[والی]] چیره شود و یا [[والی]] بر [[رعیت]] [[ستم]] کند، [[اختلاف]] کلمه پدیدار گردد و نشانه‌های [[جور]] آشکار و [[تبهکاری]] در [[دین]] بسیار"<ref>شریف رضی، نهج البلاغه ق ۲۱۶.</ref>. [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] در [[تبیین]] پیامدهای [[عدالت]] می‌فرمایند: [[عدالت اجتماعی]] بستر [[اعتماد]] [[ملت]] را به [[حاکمیت]] فراهم می‌نماید. در سایه این [[اعتماد]]، [[حاکمیت]] می‌تواند اصول راهبردی خود را در [[روابط اجتماعی]]، [[اقتصادی]] [[جامعه]]، عملی سازد. [[استصلاح]] [[مردم]] و [[تربیت]] نیروی [[انسانی]] مناسب، [[شکوفایی]] بخش‌های مهم [[اقتصادی]] [[جامعه]] از قبیل [[کشاورزی]]، [[صنعت]] و [[تجارت]] را به دنبال دارد. با [[شکوفایی]] این حوزه‌های تأثیرگذار از طریق [[مشارکت]] بخش خصوصی، درآمد افراد [[جامعه]] افزایش یافته و [[رفاه عمومی]] به طور نسبی [[رشد]] می‌یابد. [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] به ابعاد و زوایای گوناگون ثمرات تحقق [[عدالت اجتماعی]] پرداخته‌اند. ثمرات تحقق [[عدالت اجتماعی]] را می‌توان در حوزه‌های فردی، [[اقتصادی]]، [[فرهنگی]]، [[اخلاقی]]، [[سیاسی]] و حتی بین المللی ملاحظه کرد. گستره ثمرہ [[عدالت]] به وسعت هستی و [[جامعه بشری]] است. پیامد [[عدالت اجتماعی]] در عرصه [[زندگی اجتماعی]] بسیار [[روح]] نواز و آرام بخش است. در سایه [[عدالت]] [[جامعه آرمانی]] [[انبیاء الهی]] و به خصوص [[شیعه]] محقق شده و [[حیات طیبه]] به منصه [[ظهور]] می‌رسد. مناسب است در این فصل به اختصار اهم پیامدهای تحقق [[عدالت اجتماعی]] را بررسی نماییم. | *[[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] در یکی از بیانات گوهربارشان به متنی از [[نهج‌البلاغه]] اشاره می‌کنند که در آن به آثار رعایت [[حق]] و [[عدالت]] بین [[والی]] و [[رعیت]] پرداخته شده است. {{متن حدیث|فَإِذَا أَدَّتْ الرَّعِيَّةُ إِلَى الْوَالِي حَقَّهُ وَ أَدَّى الْوَالِي إِلَيْهَا حَقَّهَا عَزَّ الْحَقُّ بَيْنَهُمْ وَ قَامَتْ مَنَاهِجُ الدِّينِ وَ اعْتَدَلَتْ مَعَالِمُ الْعَدْلِ وَ جَرَتْ عَلَى أَذْلَالِهَا السُّنَنُ فَصَلَحَ بِذَلِكَ الزَّمَانُ وَ طُمِعَ فِي بَقَاءِ الدَّوْلَةِ وَ يَئِسَتْ مَطَامِعُ الْأَعْدَاءِ. وَ إِذَا غَلَبَتِ الرَّعِيَّةُ وَالِيَهَا أَوْ أَجْحَفَ الْوَالِي بِرَعِيَّتِهِ اخْتَلَفَتْ هُنَالِكَ الْكَلِمَةُ وَ ظَهَرَتْ مَعَالِمُ الْجَوْرِ وَ كَثُرَ الْإِدْغَالُ فِي الدِّينِ}}. "پس چون [[رعیت]] [[حق]] [[والی]] را بگزارد، و [[والی]] [[حق]] [[رعیت]] را به جای آرد، [[حق]] میان آنان بزرگ مقدار بشود، و راه‌های [[دین]] پدیدار و [[نشانه‌های عدالت]] برجا، و [[سنت]] چنانکه باید [[اجرا]]، پس کار زمانه آراسته گردد و [[طمع]] در [[پایداری]] [[دولت]] پیوسته و چشم [[آز]] [[دشمنان]] بسته، و اگر [[رعیت]] بر [[والی]] چیره شود و یا [[والی]] بر [[رعیت]] [[ستم]] کند، [[اختلاف]] کلمه پدیدار گردد و نشانه‌های [[جور]] آشکار و [[تبهکاری]] در [[دین]] بسیار"<ref>شریف رضی، نهج البلاغه ق ۲۱۶.</ref>. [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] در [[تبیین]] پیامدهای [[عدالت]] می‌فرمایند: [[عدالت اجتماعی]] بستر [[اعتماد]] [[ملت]] را به [[حاکمیت]] فراهم می‌نماید. در سایه این [[اعتماد]]، [[حاکمیت]] می‌تواند اصول راهبردی خود را در [[روابط اجتماعی]]، [[اقتصادی]] [[جامعه]]، عملی سازد. [[استصلاح]] [[مردم]] و [[تربیت]] نیروی [[انسانی]] مناسب، [[شکوفایی]] بخش‌های مهم [[اقتصادی]] [[جامعه]] از قبیل [[کشاورزی]]، [[صنعت]] و [[تجارت]] را به دنبال دارد. با [[شکوفایی]] این حوزه‌های تأثیرگذار از طریق [[مشارکت]] بخش خصوصی، درآمد افراد [[جامعه]] افزایش یافته و [[رفاه عمومی]] به طور نسبی [[رشد]] می‌یابد. [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] به ابعاد و زوایای گوناگون ثمرات تحقق [[عدالت اجتماعی]] پرداخته‌اند. ثمرات تحقق [[عدالت اجتماعی]] را می‌توان در حوزه‌های فردی، [[اقتصادی]]، [[فرهنگی]]، [[اخلاقی]]، [[سیاسی]] و حتی بین المللی ملاحظه کرد. گستره ثمرہ [[عدالت]] به وسعت هستی و [[جامعه بشری]] است. پیامد [[عدالت اجتماعی]] در عرصه [[زندگی اجتماعی]] بسیار [[روح]] نواز و آرام بخش است. در سایه [[عدالت]] [[جامعه آرمانی]] [[انبیاء الهی]] و به خصوص [[شیعه]] محقق شده و [[حیات طیبه]] به منصه [[ظهور]] می‌رسد. مناسب است در این فصل به اختصار اهم پیامدهای تحقق [[عدالت اجتماعی]] را بررسی نماییم. | ||
#'''[[عدالت]] وسیله [[پیشرفت]] [[اسلام]]''': [[منطق]] و [[عدالت]] دو وسیله توسعه، [[پیشرفت]] و [[نفوذ اسلام]] است. این دو وسیله می‌تواند بر همه [[ادیان]] عالم [[پیروز]] شود؛ همه دل‌ها را جذب کند و منطقه‌ای پوشانی مقابل را [[شکست]] دهد. [[منطق]] [[قوی]] و [[استدلال]] محکم و [[دلایل]] متقن که [[اسلام]] از آن برخوردار است و [[عدالت]] به معنای [[حقیقی]] کلمه و به صورت مطلق تنها در [[دین مقدس اسلام]] تبلور دارد<ref>حضرت آیت الله خامنه‌ای، بیانات در اجتماع بزرگ مردم در صحن امام خمینی مشهد مقدس رضوی، ۱/۱/۱۳۷۶.</ref>. در قطعاتی از [[تاریخ]] که [[حاکمیت اسلام]]، [[حاکمیت]] [[حقیقی]] بوده است همانند دوران [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}، همان مقدار از [[عدالت]] [[اسلامی]] که [[اجرا]] شده [[دل‌ها]] را به خود جذب کرده است. چه بسیار از نویسندگان و [[دانشمندان]] غیر [[مسلمان]]، درباره [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} کتاب نوشته‌اند و راجع به [[عدالت]] آن [[حضرت]] [[سخن]] گفته‌اند؛ آنها به [[عدالت]]، [[علی]]{{ع}} را شناخته‌اند و به او [[دل]] باخته‌اند. اگر جامعه‌ای که براساس [[اسلام]] به وجود می‌آید، در میان خود، [[عدالت اجتماعی]] و [[عدالت حقوقی]] و [[عدالت قضایی]] و [[عدالت]] اجرایی داشته باشد، [[عدالت]] به معنای مطلق کلمه در میان [[مردم]] [[اجرا]] شود، این [[عدالت]] در [[جامعه]]، عاملی برای جذب دل‌های ملت‌ها و [[مردم]] در همه جای [[دنیا]] به [[اسلام]] است. چرا که [[انسان‌ها]] از بی‌عدالتی [[رنج]] می‌برند<ref>حضرت آیت الله خامنه‌ای، بیانات در اجتماع بزرگ مردم در صحن امام خمینی مشهد مقدسی، رضوی ۱/۱/۱۳۷۶.</ref>. | #'''[[عدالت]] وسیله [[پیشرفت]] [[اسلام]]''': [[منطق]] و [[عدالت]] دو وسیله توسعه، [[پیشرفت]] و [[نفوذ اسلام]] است. این دو وسیله می‌تواند بر همه [[ادیان]] عالم [[پیروز]] شود؛ همه دل‌ها را جذب کند و منطقه‌ای پوشانی مقابل را [[شکست]] دهد. [[منطق]] [[قوی]] و [[استدلال]] محکم و [[دلایل]] متقن که [[اسلام]] از آن برخوردار است و [[عدالت]] به معنای [[حقیقی]] کلمه و به صورت مطلق تنها در [[دین مقدس اسلام]] تبلور دارد<ref>حضرت آیت الله خامنه‌ای، بیانات در اجتماع بزرگ مردم در صحن امام خمینی مشهد مقدس رضوی، ۱/۱/۱۳۷۶.</ref>. در قطعاتی از [[تاریخ]] که [[حاکمیت اسلام]]، [[حاکمیت]] [[حقیقی]] بوده است همانند دوران [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}، همان مقدار از [[عدالت]] [[اسلامی]] که [[اجرا]] شده [[دل‌ها]] را به خود جذب کرده است. چه بسیار از نویسندگان و [[دانشمندان]] غیر [[مسلمان]]، درباره [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} کتاب نوشته‌اند و راجع به [[عدالت]] آن [[حضرت]] [[سخن]] گفته‌اند؛ آنها به [[عدالت]]، [[علی]]{{ع}} را شناخته‌اند و به او [[دل]] باخته‌اند. اگر جامعه‌ای که براساس [[اسلام]] به وجود می‌آید، در میان خود، [[عدالت اجتماعی]] و [[عدالت حقوقی]] و [[عدالت قضایی]] و [[عدالت]] اجرایی داشته باشد، [[عدالت]] به معنای مطلق کلمه در میان [[مردم]] [[اجرا]] شود، این [[عدالت]] در [[جامعه]]، عاملی برای جذب دل‌های ملت‌ها و [[مردم]] در همه جای [[دنیا]] به [[اسلام]] است. چرا که [[انسان‌ها]] از بی‌عدالتی [[رنج]] می‌برند<ref>حضرت آیت الله خامنه‌ای، بیانات در اجتماع بزرگ مردم در صحن امام خمینی مشهد مقدسی، رضوی ۱/۱/۱۳۷۶.</ref>. | ||
#'''[[تخلق]] به [[اخلاق حسنه]]''': [[پیامبر اسلام]]{{صل}} [[فلسفه بعثت]] خود را [[حاکمیت]] [[اخلاق]] بیان فرموده‌اند. [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] معتقدند وقتی [[عدالت اجتماعی]] در [[جامعه]] محقق و [[مقررات الهی]] مستقر شد، مرحله بعد آن است که [[مردم]] در این [[نظام]]، به آسودگی، بی دغدغه و با برخورداری از [[عدل]] [[زندگی]] کنند، و برای [[تخلق]] به [[اخلاق حسنه]]، [[فرصت]] و [[شوق]] پیدا کنند. [[حاکمیت]] [[اخلاق حسنه]] و مطابق با [[ارزش‌های الهی]] همان [[حیات طیبه]] خواهد بود. در چنین جامعه‌ای است که [[آرامش]] [[حقیقی]] حکمفرما می‌شود<ref>حضرت آیت الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلا ایران به مناسبت عید سعید مبعث، ۱۹/۹/۱۳۷۵.</ref>. | #'''[[تخلق]] به [[اخلاق حسنه]]''': [[پیامبر اسلام]]{{صل}} [[فلسفه بعثت]] خود را [[حاکمیت]] [[اخلاق]] بیان فرموده‌اند. [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] معتقدند وقتی [[عدالت اجتماعی]] در [[جامعه]] محقق و [[مقررات الهی]] مستقر شد، مرحله بعد آن است که [[مردم]] در این [[نظام]]، به آسودگی، بی دغدغه و با برخورداری از [[عدل]] [[زندگی]] کنند، و برای [[تخلق]] به [[اخلاق حسنه]]، [[فرصت]] و [[شوق]] پیدا کنند. [[حاکمیت]] [[اخلاق حسنه]] و مطابق با [[ارزش‌های الهی]] همان [[حیات طیبه]] خواهد بود. در چنین جامعه‌ای است که [[آرامش]] [[حقیقی]] حکمفرما می‌شود<ref>حضرت آیت الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلا ایران به مناسبت عید سعید مبعث، ۱۹/۹/۱۳۷۵.</ref>. | ||