نظریه نصب الهی امام در قرن سیزدهم هجری: تفاوت میان نسخه‌ها
نظریه نصب الهی امام در قرن سیزدهم هجری (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۱ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۰۶
، ۳۱ اکتبر ۲۰۲۰بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | ||
از میان بزرگان یاد شده در این قرن، [[محقق سبزواری]] به‌اجمال به بحث از [[امامت الهی]] پرداخته، در [[استدلال‌های عقلی]] و [[نقلی]] خویش، فقط به بیان مهم‌ترین [[ادله]] که [[براهین]] [[ویژگی‌های درونی امام]] و [[لطف]] می‌باشد، اکتفا کرده است و در [[تبیین نقلی]] این بحث نیز، تنها برخی [[آیات]] و [[روایات]] را که در گذشته بارها مطرح و [[تبیین]] شده بودند، ذکر کرده، و توضیح چندانی نداده است. هرچند [[ملامهدی نراقی]] و محمدجعفر استرآبادی، درباره [[نصب الهی امام]] به تفصیل بحث کرده‌اند، [[ادله]] ابتکاری چندانی نداشته‌اند. در میان [[ادله قرآنی]] می‌توان استناد مرحوم نراقی به [[آیات]] اول تا پنجم [[سوره]] [[مبارکه]] نبأ را در [[اثبات امامت امیر مؤمنان]]{{ع}} و [[استدلال]] به [[آیه ابتلا]] و فرمایش [[امام زمان]]{{ع}} را در [[اثبات]] [[الهی بودن مقام امامت]]، مواردی جدید دانست. نکته قابل توجه، [[عنایت]] [[متکلمان]] به [[روایات]] در این بحث است. ایشان بارها به احادیثی که بیانگر [[امامت الهی]] هستند، استناد کرده‌اند. گفتنی است: مرحوم سبزواری، اخباری که از [[جایگاه]] و [[خلقت]] ویژه [[امیر مؤمنان]]{{ع}} [[سخن]] گفته‌اند را نیز در این بحث مطرح نموده است. [[محقق سبزواری]] برخلاف [[متکلمان]] معاصر خویش، در بیان [[راه‌های شناخت امام]]، تنها [[نص]] را ذکر کرده، و از [[معجزه]] سخنی نگفته است<ref>[[سید احمد حسینی|حسینی، سید احمد]]، [[نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه (کتاب)|نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه]]، ص ۵۳۵.</ref>. | |||
==مقدمه== | |||
در این قرن، بزرگانی چون [[محمد مهدی نراقی]]<ref>محمد مهدی بن ابی ذر نراقی کاشانی از بزرگان امامیه در فقه، اصول، حکمت و الهیات است که در نراق از توابع کاشان متولد شد. او در اصفهان و عراق از محضر استادانه علوم مختلف بهره برد. سپس به کاشان برگشت و از جایگاه بلندی در این دیار برخوردار بود. از جمله آثار فارسی او در کلام، انیس الموحدین و شهاب ثاقب در مباحث امامت است. وی در اواخر عمرش در نجف اشرف سکونت گزید و در همان شهر نیز در سال ۱۲۰۹ قمری در گذشت (برای مطالعه بیشتر، ر.ک: جعفر سبحانی و دیگران، معجم طبقات المتکلمین، ج۵، ص۱۸۱- ۱۸۴).</ref>، [[محمد جعفر استرآبادی]]<ref>محمدجعفر بن سیف‌الدین استرآبادی، مشهور به شریعت‌مدار از علمای بزرگ امامیه در قرن سیزدهم است. وی در سال ۱۱۹۵ یا ۱۱۹۶ قمری در نوکنده از توابع استرآباد به دنیا آمد و برای تحصیل و تدریس، به شهرهای مختلفی چون کربلای معلی، تهران و مشهد مسافرت کرد. به درخواست فتحعلی شاه قاجار مدتی در تهران ماند و فتوای شرکت در جهاد در برابر قوای روس را صادر نمود. بیشتر آثارش مانند مصباح الهدی و البراهین القاطعه فی شرح تجرید الاعتقاد درباره اصول دین و اعتقادات است. وی سرانجام سال ۱۲۶۳ قمری در تهران وفات یافت (برای مطالعه بیشتر، ر.ک: جعفر سبحانی و دیگران، معجم طبقات المتکلمین، ج۵، ص۱۵۱-۱۵۳).</ref> و [[محقق سبزواری]]<ref>هادی بن مهدی سبزواری از فلاسفه و علمای بزرگ امامیه در این دوران است. وی سال ۱۲۱۲ قمری در سبزوار به دنیا آمد. به برکت حضور بزرگانی نظیر او، شهر سبزوار در آن زمان، حوزه علمی معارف الهی، فلسفه و منطق بود. برخی آثار کلامیه او، مثل هادی المضلین، هدایة الطالبین فی معرفة الانبیاء و الائمة المعصومین و جواب المسائل القمیه به فارسی است. او در سال ۱۲۸۹ قمری درگذشت (برای مطالعه بیشتر، ر.ک: جعفر سبحانی و دیگران، معجم طبقات المتکلمین، ج۵، ص۲۰۹- ۲۱۲).</ref> می‌زیستند که دیدگاهشان درباره [[امامت الهی]] بررسی خواهد شد<ref>[[سید احمد حسینی|حسینی، سید احمد]]، [[نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه (کتاب)|نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه]]، ص ۵۲۴.</ref>. | در این قرن، بزرگانی چون [[محمد مهدی نراقی]]<ref>محمد مهدی بن ابی ذر نراقی کاشانی از بزرگان امامیه در فقه، اصول، حکمت و الهیات است که در نراق از توابع کاشان متولد شد. او در اصفهان و عراق از محضر استادانه علوم مختلف بهره برد. سپس به کاشان برگشت و از جایگاه بلندی در این دیار برخوردار بود. از جمله آثار فارسی او در کلام، انیس الموحدین و شهاب ثاقب در مباحث امامت است. وی در اواخر عمرش در نجف اشرف سکونت گزید و در همان شهر نیز در سال ۱۲۰۹ قمری در گذشت (برای مطالعه بیشتر، ر.ک: جعفر سبحانی و دیگران، معجم طبقات المتکلمین، ج۵، ص۱۸۱- ۱۸۴).</ref>، [[محمد جعفر استرآبادی]]<ref>محمدجعفر بن سیف‌الدین استرآبادی، مشهور به شریعت‌مدار از علمای بزرگ امامیه در قرن سیزدهم است. وی در سال ۱۱۹۵ یا ۱۱۹۶ قمری در نوکنده از توابع استرآباد به دنیا آمد و برای تحصیل و تدریس، به شهرهای مختلفی چون کربلای معلی، تهران و مشهد مسافرت کرد. به درخواست فتحعلی شاه قاجار مدتی در تهران ماند و فتوای شرکت در جهاد در برابر قوای روس را صادر نمود. بیشتر آثارش مانند مصباح الهدی و البراهین القاطعه فی شرح تجرید الاعتقاد درباره اصول دین و اعتقادات است. وی سرانجام سال ۱۲۶۳ قمری در تهران وفات یافت (برای مطالعه بیشتر، ر.ک: جعفر سبحانی و دیگران، معجم طبقات المتکلمین، ج۵، ص۱۵۱-۱۵۳).</ref> و [[محقق سبزواری]]<ref>هادی بن مهدی سبزواری از فلاسفه و علمای بزرگ امامیه در این دوران است. وی سال ۱۲۱۲ قمری در سبزوار به دنیا آمد. به برکت حضور بزرگانی نظیر او، شهر سبزوار در آن زمان، حوزه علمی معارف الهی، فلسفه و منطق بود. برخی آثار کلامیه او، مثل هادی المضلین، هدایة الطالبین فی معرفة الانبیاء و الائمة المعصومین و جواب المسائل القمیه به فارسی است. او در سال ۱۲۸۹ قمری درگذشت (برای مطالعه بیشتر، ر.ک: جعفر سبحانی و دیگران، معجم طبقات المتکلمین، ج۵، ص۲۰۹- ۲۱۲).</ref> می‌زیستند که دیدگاهشان درباره [[امامت الهی]] بررسی خواهد شد<ref>[[سید احمد حسینی|حسینی، سید احمد]]، [[نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه (کتاب)|نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه]]، ص ۵۲۴.</ref>. | ||