شرح در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها
تغییرمسیر به شرح نهج البلاغه حذف شد
(تغییرمسیر به شرح نهج البلاغه) برچسب: تغییر مسیر جدید |
(تغییرمسیر به شرح نهج البلاغه حذف شد) برچسب: تغییرمسیر حذف شد |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
# | {{ویرایش غیرنهایی}} | ||
{{امامت}} | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[شرح]]''' است. "'''[[شرح]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div> | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[شرح در قرآن]] | [[شرح در حدیث]] | [[شرح در فقه سیاسی]] | [[شرح در نهج البلاغه]]</div> | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[شرح (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | |||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | |||
==مقدمه== | |||
شرح در لغت به‌معنای بیان مطلبی با جزئیات، توصیف مطلب و نیز بسط و توضیح سخن مشکل و پیچیده است. این شیوه [[علمی]] از دیرباز در میان [[دانشمندان]] متداول بود. اما در [[عصر ظهور]] [[اسلام]]، پس از [[نزول قرآن]] و در پی نخستین تجربیات [[تفسیری]]، شرح‌نویسی پا به عرصه مباحث [[علمی]] گذاشت. [[مسلمانان]] [[صدر اسلام]] در محضر [[پیامبر]] می‌نشستند و از شرح [[آیات]] جویا می‌شدند و از [[تبیین]] [[پیامبر اکرم]] بهره می‌بردند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۴۹۱.</ref>. | |||
==اهداف شرح== | |||
شرح نویسان در شرح مطلب، اهدافی چند را دنبال می‌‌کنند: | |||
#توضیح عبارت متن که بیشتر در مورد متون مشکل و مغلق صورت می‌‌گیرد و به توضیح [[مشکلات]] لغات میپردازد. | |||
#شارح در پی شرح و بسط [[هدف]] نویسنده متن بر می‌‌آید. | |||
#شارح بر آثاری که نویسنده اصلی در آنها بیشتر به ارائه نظر پرداخته است. از این رو [[فهم]] مطلب برای مخاطب نیاز به بیان مقدمات و بح [[علمی]] و توجیه نظریات دارد. | |||
#نقد و بررسی نظرات مؤلف اصلی. | |||
#ایجاد بستری برای بیان دیدگاه‌های شارح، بدون ایجاد اثری مستقل<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۴۹۱.</ref>. | |||
==انواع شرح== | |||
*شروح را به لحاظ شکل می‌توان در انواع زیر جست‌وجو کرد: | |||
#'''حاشیه تعلیق:''' شرح‌نویس متن اصلی را معیار قرار می‌دهد و هرجا متن نیاز به شرح، توضیح یا نقد داشته باشد، نظر خود را بیان می‌کند. | |||
#'''شرح و بیان:''' شارح تمام متن را ذکر نمی‌کند، بلکه هرگاه بخشی از متن نیاز به شرح داشت، مطلب خود را بیان می‌کند. | |||
#'''شرح "قال و اقوال":''' شارح تمام [[کلام]] اصلی متن را زیر عنوان "قال" ذکر می‌کند و مطلب خود را زیر عنوان "اقول" می‌آورد. | |||
#'''شرح مزجی:''' شارح متن اصلی را با شرح خود ترکیب می‌کند و بین متن اصلی و شرح به‌گونه‌ای با ایجاد [[نشانه‌ها]] تمییز قائل می‌شود، ولی متنی یک‌پارچه به لحاظ خوانش فراهم می‌آورد. | |||
*شروح به‌لحاظ محتوا نیز به انواع زیر تقسیم می‌شوند: | |||
#'''شرحی توضیحی:''' شارح به توضیح عبارات و شرح [[مشکلات]] لغوی متن میپردازد. برخی نیز با [[عنایت]] به اهداف شرح به [[تبیین]] مطلب می‌پردازند. | |||
#'''نقد و بررسی:''' شارح در پی نقد اثر [[علمی]] است، از این‌رو خود باید از [[جایگاه]] ویژه [[علمی]] برخوردار باشد. شارح در این روش ابتدا مطالب متن اصلی را توضیح می‌دهد، سپس نظر دیگر را مورد مطلب بیان می‌کند و در نهایت به [[تبیین]] و توجیه نظریه خود در نقد مطلب اصلی میپردازد؛ مانند شرح اشارات [[خواجه نصیرالدین طوسی]]<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۴۹۱.</ref>. | |||
==روش‌های شرح== | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[شرح نهج البلاغه]] | |||
==منابع== | |||
* [[پرونده:13681048.jpg|22px]] [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۱''']] | |||
==پانویس== | |||
{{یادآوری پانویس}} | |||
{{پانویس2}} | |||
[[رده:امام علی]] | |||
[[رده:شرح]] | |||
[[رده:مدخل نهج البلاغه]] | |||
[[رده: مدخل]] | |||