پرش به محتوا

استغفار در معارف دعا و زیارات: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '‌و‌یکم' به ' و یکم'
جز (جایگزینی متن - '‌و‌چهارم' به ' و چهارم')
جز (جایگزینی متن - '‌و‌یکم' به ' و یکم')
خط ۲۱: خط ۲۱:
[[علی بن الحسین]]{{ع}}، استغفار را سبب ریزش [[گناهان]]<ref>نیایش سی‌ویکم.</ref>، و عامل رها شدن از [[تیره‌بختی]]<ref>نیایش چهل‌ویکم.</ref> دانسته، و از [[خداوند]] به عنوان [[مهربان‌ترین]] کسی که [[غایت]] [[آمال]] جویندگان [[رحمت]] است و آمرزش‌جویان به گرد او [[طواف]] می‌کنند یاد نموده است و می‌گوید: «ای صاحب عطوفتی که مقصود پویندگان استغفاری، ای خداوندی که عفوت از [[انتقام]] بیش است و خشنودیت از [[خشم]] افزون، ای خداوندی که از گناهان [[خلق]]، [[نیکو]] در می‌گذری و از این رو زیر بار منّت تو هستند...»<ref>نیایش دوازدهم.</ref>.
[[علی بن الحسین]]{{ع}}، استغفار را سبب ریزش [[گناهان]]<ref>نیایش سی‌ویکم.</ref>، و عامل رها شدن از [[تیره‌بختی]]<ref>نیایش چهل‌ویکم.</ref> دانسته، و از [[خداوند]] به عنوان [[مهربان‌ترین]] کسی که [[غایت]] [[آمال]] جویندگان [[رحمت]] است و آمرزش‌جویان به گرد او [[طواف]] می‌کنند یاد نموده است و می‌گوید: «ای صاحب عطوفتی که مقصود پویندگان استغفاری، ای خداوندی که عفوت از [[انتقام]] بیش است و خشنودیت از [[خشم]] افزون، ای خداوندی که از گناهان [[خلق]]، [[نیکو]] در می‌گذری و از این رو زیر بار منّت تو هستند...»<ref>نیایش دوازدهم.</ref>.


نکته شایان توجه در معنای [[غفران الهی]]، که در عبارت‌هایی از [[صحیفه]] [[امام سجاد]]{{ع}} بازتاب یافته، این است که نه تنها با استغفار و [[طلب]] [[پرده‌پوشی]] از [[خدا]]، آثار و تبعات گناهان [[بنده]] از بین می‌رود<ref>نیایش سی‌و‌یکم.</ref>، بلکه گاهی این پرده‌پوشی، با تبدیل چند برابر گناهان آمرزش‌خواه به [[کارهای نیک]] صورت می‌گیرد، چنانچه آن [[حضرت]] از خداوند به عنوان {{متن حدیث|مُبَدِّلَ السَّيِّئَاتِ بِأَضْعَافِهَا مِنَ‏ الْحَسَنَاتِ‏}}<ref>دعای ۲ و ۲۴.</ref> یاد کرده، می‌گوید: «ای خداوندی که [[بدی‌ها]] را تا چند برابر به خوبی بدل می‌کنی!» و این در حالی است که از نظر [[امام چهارم]]، اساساً بنده [[گناهکار]] هیچ حقی برای اینکه آمرزیده شود بر گردن خداوند ندارد: «بار خدایا،... هیچ کس مستحق آن نیست که تواش بیامرزی و [[آمرزش]] تو به پاس [[شایستگی]] او باشد،... پس هرکه را آمرزیده‌ای از اِنعام توست و از هر که [[خشنود]] گشته‌ای از [[فضل]] و [[احسان]] تو»<ref>نیایش سی و هفتم.</ref>. امام سجاد{{ع}} در توضیح این [[حقیقت]] می‌گوید: «ای خداوند، اگر چندان بگریم که مژگانم فرو ریزد... [[شایسته]] آن نیستم که حتی یک [[گناه]] از گناهانم را از [[نامه]] عملم محو کنی. اگر مرا به هنگامی که مستوجب [[آمرزش]] تو شدم بیامرزی و هنگامی که مستحق [[عفو]] تو گردم عفو کنی، باز هم نه به سبب [[شایستگی]] من است، زیرا [[کیفر]] من در همان آغاز که سر به [[عصیان]] تو برداشتم [[آتش جهنم]] بوده است و اگر مرا [[عذاب]] کنی در [[حق]] من [[ستم]] نکرده‌ای. ای [[خداوند]]، اکنون که بر [[گناه]] من پرده کشیده‌ای و رسوایم نساخته‌ای... حلاوت [[مغفرت]] خود را به من بچشان و مرا [[آزاد]] کرده عفو و [[رحمت]] خود گردان»<ref>نیایش شانزدهم.</ref>.
نکته شایان توجه در معنای [[غفران الهی]]، که در عبارت‌هایی از [[صحیفه]] [[امام سجاد]]{{ع}} بازتاب یافته، این است که نه تنها با استغفار و [[طلب]] [[پرده‌پوشی]] از [[خدا]]، آثار و تبعات گناهان [[بنده]] از بین می‌رود<ref>نیایش سی و یکم.</ref>، بلکه گاهی این پرده‌پوشی، با تبدیل چند برابر گناهان آمرزش‌خواه به [[کارهای نیک]] صورت می‌گیرد، چنانچه آن [[حضرت]] از خداوند به عنوان {{متن حدیث|مُبَدِّلَ السَّيِّئَاتِ بِأَضْعَافِهَا مِنَ‏ الْحَسَنَاتِ‏}}<ref>دعای ۲ و ۲۴.</ref> یاد کرده، می‌گوید: «ای خداوندی که [[بدی‌ها]] را تا چند برابر به خوبی بدل می‌کنی!» و این در حالی است که از نظر [[امام چهارم]]، اساساً بنده [[گناهکار]] هیچ حقی برای اینکه آمرزیده شود بر گردن خداوند ندارد: «بار خدایا،... هیچ کس مستحق آن نیست که تواش بیامرزی و [[آمرزش]] تو به پاس [[شایستگی]] او باشد،... پس هرکه را آمرزیده‌ای از اِنعام توست و از هر که [[خشنود]] گشته‌ای از [[فضل]] و [[احسان]] تو»<ref>نیایش سی و هفتم.</ref>. امام سجاد{{ع}} در توضیح این [[حقیقت]] می‌گوید: «ای خداوند، اگر چندان بگریم که مژگانم فرو ریزد... [[شایسته]] آن نیستم که حتی یک [[گناه]] از گناهانم را از [[نامه]] عملم محو کنی. اگر مرا به هنگامی که مستوجب [[آمرزش]] تو شدم بیامرزی و هنگامی که مستحق [[عفو]] تو گردم عفو کنی، باز هم نه به سبب [[شایستگی]] من است، زیرا [[کیفر]] من در همان آغاز که سر به [[عصیان]] تو برداشتم [[آتش جهنم]] بوده است و اگر مرا [[عذاب]] کنی در [[حق]] من [[ستم]] نکرده‌ای. ای [[خداوند]]، اکنون که بر [[گناه]] من پرده کشیده‌ای و رسوایم نساخته‌ای... حلاوت [[مغفرت]] خود را به من بچشان و مرا [[آزاد]] کرده عفو و [[رحمت]] خود گردان»<ref>نیایش شانزدهم.</ref>.


تأکید فراوان بر درخواست آمرزش، چه در [[قرآن]] و [[روایات]] و چه در [[صحیفه سجادیه]]، از آن رو اهمیت می‌یابد که استغفار، انسانِ بیرون افتاده از مسیر را به [[صراط مستقیم]] [[بندگی]] و بهره‌گیری صحیح از [[فرصت]] [[زندگی]] باز می‌گرداند و زمینه‌سازِ جبران خطاهای او می‌گردد.<ref>[[علی باقری‌فر|باقری‌فر، علی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «استغفار»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۸.</ref>
تأکید فراوان بر درخواست آمرزش، چه در [[قرآن]] و [[روایات]] و چه در [[صحیفه سجادیه]]، از آن رو اهمیت می‌یابد که استغفار، انسانِ بیرون افتاده از مسیر را به [[صراط مستقیم]] [[بندگی]] و بهره‌گیری صحیح از [[فرصت]] [[زندگی]] باز می‌گرداند و زمینه‌سازِ جبران خطاهای او می‌گردد.<ref>[[علی باقری‌فر|باقری‌فر، علی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «استغفار»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۸.</ref>
۲۱۸٬۱۹۱

ویرایش