پرش به محتوا

شرک در معارف دعا و زیارات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:


[[نیایش]] بیست‌و‌هشتم [[صحیفه سجادیه]] به طور کامل به [[نفی]] [[شرک]] در عبادت و دست [[طلب]] به سوی غیر خدا دراز کردن و به غیر او [[امید]] بستن اختصاص دارد. با گزارش بخشی از دعای مزبور، این مقال را به پایان می‌بریم: «ای خداوند! من از روی [[اخلاص]]، تنها و تنها تو را برگزیده‌ام و با همه وجودم به تو روی آورده‌ام (...) ای [[سرور]] و مولای من! تنها و تنها پیشگاه توست که باید دست طلب به سوی آن دراز کرد، نه هر کس دیگر که از او چیزی می‌طلبند (...) پیش از آنکه دیگری را بخوانم تنها و تنها تو را می‌خوانم و تنها به تو امید می‌بندم و تنها دست [[دعا]] به آستان تو برمی‌دارم و تنها تو را ندا می‌دهم»<ref>نیایش بیست‌و‌هشتم.</ref>.<ref>راهنمای موضوعی صحیفه سجادیه، دکتر علی شیروانی، معاونت پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۵ ش؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، ۱۳۸۵ ش؛ فرهنگ‌نامه موضوعی صحیفه سجادیه، سیداحمد سجادی، مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۵ ش؛ قرآن کریم، ترجمه سیدعلی موسوی گرمارودی، انتشارات قدیانی، چاپ دوم،۱۳۸۴ ش؛ لسان‌العرب، محمد بن مکرم مصری (ابن منظور) (م۸۵۲ق)، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۰ ق؛ مفردات الفاظ القرآن، راغب اصفهانی، ترجمة مصطفی رحیمی‌نیا، نشر سبحان، چاپ دوم، ۱۳۸۸ ش.</ref><ref>[[علی باقری‌فر|باقری‌فر، علی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «شرک»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۹۲.</ref>
[[نیایش]] بیست‌و‌هشتم [[صحیفه سجادیه]] به طور کامل به [[نفی]] [[شرک]] در عبادت و دست [[طلب]] به سوی غیر خدا دراز کردن و به غیر او [[امید]] بستن اختصاص دارد. با گزارش بخشی از دعای مزبور، این مقال را به پایان می‌بریم: «ای خداوند! من از روی [[اخلاص]]، تنها و تنها تو را برگزیده‌ام و با همه وجودم به تو روی آورده‌ام (...) ای [[سرور]] و مولای من! تنها و تنها پیشگاه توست که باید دست طلب به سوی آن دراز کرد، نه هر کس دیگر که از او چیزی می‌طلبند (...) پیش از آنکه دیگری را بخوانم تنها و تنها تو را می‌خوانم و تنها به تو امید می‌بندم و تنها دست [[دعا]] به آستان تو برمی‌دارم و تنها تو را ندا می‌دهم»<ref>نیایش بیست‌و‌هشتم.</ref>.<ref>راهنمای موضوعی صحیفه سجادیه، دکتر علی شیروانی، معاونت پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۵ ش؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، ۱۳۸۵ ش؛ فرهنگ‌نامه موضوعی صحیفه سجادیه، سیداحمد سجادی، مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۵ ش؛ قرآن کریم، ترجمه سیدعلی موسوی گرمارودی، انتشارات قدیانی، چاپ دوم،۱۳۸۴ ش؛ لسان‌العرب، محمد بن مکرم مصری (ابن منظور) (م۸۵۲ق)، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۰ ق؛ مفردات الفاظ القرآن، راغب اصفهانی، ترجمة مصطفی رحیمی‌نیا، نشر سبحان، چاپ دوم، ۱۳۸۸ ش.</ref><ref>[[علی باقری‌فر|باقری‌فر، علی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «شرک»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۹۲.</ref>
==مشرکان==
یکی از [[شئون]] [[خداوند متعال]] [[شأن]] معبودیت است و "[[مشرک]]" به کسی می‌گویند که برای [[خدا]] جانشین‌سازی کرده و به جای [[الله]]، شخص یا چیز دیگری را می‌پرستد<ref>مجموعه آثار، ج۱۵، ص۹۸۳-۹۸۵، با تلخیص.</ref>.
[[وظیفه]] اولیه [[مسلمانان]] در برابر [[مشرکان]]، [[دعوت]] آنان به [[توحید]] و [[یگانه‌پرستی]] از [[راه]] [[حکمت]]، [[پند]] [[نیکو]] و بهره‌گیری از [[بهترین]] شیوه‌های گفت‌وگوست<ref>{{متن قرآن|ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ}} «(مردم را) به راه پروردگارت با حکمت و پند نیکو فرا خوان و با آنان با روشی که بهتر باشد چالش ورز! بی‌گمان پروردگارت به آن کس که راه وی را گم کرده داناتر است و او به رهیافتگان داناتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۵.</ref> چنانچه [[مشرکان]] [[پیام]] [[توحید]] را نپذیرند می‌توان با آنها براساس میثاق‌های بین‌المللی و پیمان‌های دو یا چندجانبه، [[زندگی]] [[مسالمت‌آمیز]] و مبتنی بر [[عدالت]] و [[نیکی]] داشت<ref>{{متن قرآن|عَسَى اللَّهُ أَنْ يَجْعَلَ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَ الَّذِينَ عَادَيْتُمْ مِنْهُمْ مَوَدَّةً وَاللَّهُ قَدِيرٌ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ * لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ}} «امید است خداوند میان شما و کسانی از آنان که با هم دشمنی دارید دوستی اندازد و خداوند تواناست و خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است * خداوند شما را از نیکی ورزیدن و دادگری با آنان که با شما در کار دین جنگ نکرده‌اند و شما را از خانه‌هایتان بیرون نرانده‌اند باز نمی‌دارد؛ بی‌گمان خداوند دادگران را دوست می‌دارد» سوره ممتحنه، آیه ۷-۸؛ {{متن قرآن|إِلَّا الَّذِينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ثُمَّ لَمْ يَنْقُصُوكُمْ شَيْئًا وَلَمْ يُظَاهِرُوا عَلَيْكُمْ أَحَدًا فَأَتِمُّوا إِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلَى مُدَّتِهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ}} «مگر کسانی از مشرکان که با آنان پیمان بسته‌اید سپس چیزی از (پیمان) شما نکاسته‌اند و در برابر شما از کسی پشتیبانی نکرده‌اند؛ پیمان اینان را تا پایان زمانشان پاس بدارید؛ بی‌گمان خداوند پرهیزکاران را دوست می‌دارد» سوره توبه، آیه ۴.</ref>. اما چنان‌چه [[پیمان‌شکنی]] کنند و به [[خیانت]] و [[ستیز]] با [[مسلمانان]] برخیزند، [[وظیفه مسلمانان]] [[جهاد]] با آنها و وادار کردن آنان به به [[پذیرش حق]] و [[حاکمیت]] [[دین]] خداست<ref>{{متن قرآن|وَإِنْ نَكَثُوا أَيْمَانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَا أَيْمَانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُونَ * أَلَا تُقَاتِلُونَ قَوْمًا نَكَثُوا أَيْمَانَهُمْ وَهَمُّوا بِإِخْرَاجِ الرَّسُولِ وَهُمْ بَدَءُوكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ أَتَخْشَوْنَهُمْ فَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَوْهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ}} «و اگر پیمانشان را پس از بستن بشکنند و به دینتان طعنه زنند با پیشگامان کفر که به هیچ پیمانی پایبند نیستند کارزار کنید باشد که باز ایستند * چرا با گروهی که پیمان‌های خود را شکستند و به بیرون راندن پیامبر دل نهادند و نخست بار پیکار با شما را آغاز کردند جنگ نمی‌کنید؟ آیا از آنها می‌هراسید؟ با آنکه- اگر مؤمنید- خداوند سزاوارتر است که از وی بهراسید» سوره توبه، آیه ۱۲-۱۳؛ {{متن قرآن|وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِينَ}} «و با آنان نبرد کنید تا آشوبی برجا نماند و تنها دین خداوند بر جای ماند، پس اگر دست از (جنگ) بازداشتند (شما نیز دست باز دارید که) جز با ستمگران دشمنی نباید کرد» سوره بقره، آیه ۱۹۳.</ref>.
[[امام زین‌العابدین]]{{ع}} در [[نیایش دوم صحیفه]] نشان داده است که چگونه [[پیامبر اسلام]]{{صل}} برای اعتلای کلمه [[توحید]] و آشکار شدن [[دین حق]] به [[جهاد]] همه‌جانبه با [[مشرکان]] معاند و [[حق‌ستیز]] پرداخت. همچنین [[نیایش بیست و هفتم صحیفه سجادیه]] به [[مرزداران]] [[سرزمین‌های اسلامی]] و [[طلب]] [[پیروزی]] برای [[مسلمانان]] مبارزی اختصاص دارد که در [[جنگ]] با [[مشرکان]] قرار دارند.
از مجموع [[معارف]] [[صحیفه سجادیه]] درباره [[مشرکان]]، به دست می‌آید که:
#گرچه [[مشرکان]] برای [[خدا]] [[شریک]] قائل شده و [[معبود]] خیالی دیگری غیر از او را می‌پرستند ولی هرگز از قلمرو [[حاکمیت خدا]] بیرون نرفته و از [[سلطه]] و [[قدرت خدا]] نمی‌کاهند<ref>نیایش پنجاه‌و‌دوم.</ref>.
# [[مسلمانان]] [[وظیفه]] دارند با [[مشرکان]] صف‌بندی داشته باشند و از [[مذهب]] و مرام آنان [[اعلام برائت]] کنند<ref>نیایش پنجاه‌و‌دوم.</ref>.
# [[مسلمانان]] باید از [[خداوند]] [[طلب]] کنند که [[مشرکان]] را چنان به یکدیگر مشغول سازد که [[فرصت]] دست‌درازی به [[کشورهای اسلامی]] و ایجاد مزاحمت برای [[مسلمانان]] نیابند<ref>نیایش بیست‌و‌هفتم.</ref>.
#در صورت [[نبرد]] میان [[مشرکان]] با [[مسلمانان]]، [[مسلمانان]] باید برای از بین رفتن [[شرک]] و [[مشرکان]] و [[پیروزی]] [[رزمندگان]] [[اسلام]] تلاش و [[دعا]] کنند<ref>نیایش بیست‌و‌هفتم.</ref>.
# [[هدف]] نهایی در [[جنگ]] با [[مشرکان]]، اعتلای کلمه [[توحید]] و برداشتن موانع [[پرستش]] [[خداوند]] از روی [[زمین]] است. در [[صحیفه]] می‌خوانیم: «بار خدایا! بدین [[نیایش]]، بلاد [[مسلمانان]] نیرومند گردان و شهرهاشان [[استوار]]، اموالشان را فزونی ده و چنان کن که از [[نبرد]] با [[دشمن]] [[فراغت]] جویند و روی به [[پرستش]] تو نهند و به جای [[پیکار]] با [[دشمن]] با تو [[خلوت]] کنند، تا [[مردم]] سراسر [[زمین]] کسی جز تو را نپرستند و در برابر کسی جز تو چهره بر [[خاک]] نسایند»<ref>نیایش بیست‌و‌هفتم.</ref><ref>همچنین نک: شرک، کفر.</ref>.<ref>راهنمای موضوعی صحیفه سجادیه، دکتر علی شیروانی، معاونت پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۵ ش؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵ ش؛ فرهنگ‌نامه موضوعی صحیفه سجادیه، سیداحمد سجادی، مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۵ ش؛ قرآن کریم، ترجمه سیدعلی موسوی گرمارودی، انتشارات قدیانی، چاپ دوم، ۱۳۸۴ ش؛ مجموعه آثار، مرتضی مطهری (شهید)، ج۱۵، تهران، انتشارات صدرا، چاپ هفتم، ۱۳۹۰ ش.</ref>.<ref>[[علی باقری‌فر|باقری‌فر، علی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «مشرکان»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۰۴.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۷۳٬۲۶۲

ویرایش