مسئولیت: تفاوت میان نسخه‌ها
←مسئولیت‌های انسان درباره خویشتن
(←پانویس) |
|||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
==[[مسئولیت‌های انسان درباره خویشتن]]== | ==[[مسئولیت‌های انسان درباره خویشتن]]== | ||
*'''مسئولیت درباره [[عقل]]:''' [[عقل]] [[راهبرد]] [[انسان]] در مسیر [[زندگی]] و دربردارنده قوای استعداد و تشخیص [[انسان]] است. [[آدمی]] به کمک [[عقل]] خویش به [[کشف]] ناشناخته‌ها می‌پردازد و پرده از مجهولات برمی‌دارد و می‌تواند [[زندگی دنیوی]] و اخروی را آباد و راحت سازد. از این‌رو [[به‌کارگیری عقل]] در [[جایگاه]] خود امری ویژه به‌شمار می‌آید و نتیجه آن مسئولیت‌شناسی و [[مسئولیت‌پذیری]] در حوزه [[عقل]] و [[خرد]] است. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} نقش [[عقل]] را جداکننده راه [[رستگاری]] از [[شقاوت]] می‌داند و می‌فرماید: [[بردباری]] پرده‌ای است پوشنده و [[عقل]]، شمشیری است برنده. پس عیب‌های اخلاقت را به [[بردباری]] بپوش و با هوای نفست به نیروی عقلت [[پیکار]] کن<ref>نهج البلاغه، حکمت | *'''مسئولیت درباره [[عقل]]:''' [[عقل]] [[راهبرد]] [[انسان]] در مسیر [[زندگی]] و دربردارنده قوای استعداد و تشخیص [[انسان]] است. [[آدمی]] به کمک [[عقل]] خویش به [[کشف]] ناشناخته‌ها می‌پردازد و پرده از مجهولات برمی‌دارد و می‌تواند [[زندگی دنیوی]] و اخروی را آباد و راحت سازد. از این‌رو [[به‌کارگیری عقل]] در [[جایگاه]] خود امری ویژه به‌شمار می‌آید و نتیجه آن مسئولیت‌شناسی و [[مسئولیت‌پذیری]] در حوزه [[عقل]] و [[خرد]] است. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} نقش [[عقل]] را جداکننده راه [[رستگاری]] از [[شقاوت]] می‌داند و می‌فرماید: [[بردباری]] پرده‌ای است پوشنده و [[عقل]]، شمشیری است برنده. پس عیب‌های اخلاقت را به [[بردباری]] بپوش و با هوای نفست به نیروی عقلت [[پیکار]] کن<ref>نهج البلاغه، حکمت ٤٢٤: {{متن حدیث|"الْحِلْمُ غِطَاءٌ سَاتِرٌ، وَ الْعَقْلُ حُسَامٌ قَاطِعٌ؛ فَاسْتُرْ خَلَلَ خُلُقِكَ بِحِلْمِكَ، وَ قَاتِلْ هَوَاكَ بِعَقْلِكَ"}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 691.</ref>. | ||
*'''مسئولیت در برابر [[بدن]]:''' نحوه استفاده [[آدمی]] از [[بدن]] و [[حفاظت]] درست از آن، موضوعی است که مورد سؤال قرار می‌گیرد. [[بدن]] محملی است که [[خداوند]] در [[اختیار انسان]] قرار داده تا چند صباحی حامل [[روح]] او باشد و [[نعمانی]] را نصیبش کند و از [[انسان]] خواسته است که نسبت به آن حساس و وظیفه‌شناس باشد. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} فرمود: چیزی را که نمی‌دانی مگوی، حتی بسیاری از چیزهایی را که می‌دانی، بر زبان میاور، زیرا [[خدا]] بر اعضای تو احکامی [[واجب]] کرده که در ان روز به آن‌ها بر تو [[حجت]] آورد<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۷۴: {{متن حدیث|"لَا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ، بَلْ لَا تَقُلْ كُلَّ مَا تَعْلَمُ؛ فَإِنَّ اللَّهَ فَرَضَ عَلَى جَوَارِحِكَ كُلِّهَا فَرَائِضَ يَحْتَجُّ بِهَا عَلَيْكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ"}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 691.</ref>. | *'''مسئولیت در برابر [[بدن]]:''' نحوه استفاده [[آدمی]] از [[بدن]] و [[حفاظت]] درست از آن، موضوعی است که مورد سؤال قرار می‌گیرد. [[بدن]] محملی است که [[خداوند]] در [[اختیار انسان]] قرار داده تا چند صباحی حامل [[روح]] او باشد و [[نعمانی]] را نصیبش کند و از [[انسان]] خواسته است که نسبت به آن حساس و وظیفه‌شناس باشد. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} فرمود: چیزی را که نمی‌دانی مگوی، حتی بسیاری از چیزهایی را که می‌دانی، بر زبان میاور، زیرا [[خدا]] بر اعضای تو احکامی [[واجب]] کرده که در ان روز به آن‌ها بر تو [[حجت]] آورد<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۷۴: {{متن حدیث|"لَا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ، بَلْ لَا تَقُلْ كُلَّ مَا تَعْلَمُ؛ فَإِنَّ اللَّهَ فَرَضَ عَلَى جَوَارِحِكَ كُلِّهَا فَرَائِضَ يَحْتَجُّ بِهَا عَلَيْكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ"}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 691.</ref>. | ||
*'''مسئولیت در برابر [[عمر]]:''' [[عمر]] [[آدمی]] گوهری گران‌بهاست که [[خداوند]] در [[اختیار]] او قرار داده تا با بهره‌گیری درست از آن راه [[سعادت]] را به روی خود هموار کند. از این‌رو [[آدمی]] در برابر آن و کیفیت بهره‌وری از آن [[مسئول]] است: شب و روز [[مؤمن]] به سه برنامه می‌گذرد: بخشی با [[راز]] و [[نیاز]] با [[خدا]]، بخش دیگر به تأمین معاش و سه دیگر به بهره‌برداریِ [[نیکو]] از لذت‌های [[حلال]]. [[عاقل]] نباید جز در پی این سه باشد: تأمین [[زندگی]]، گامی در راه رستخیز و [[لذت]] [[حلال]]<ref>{{متن حدیث|لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ يُنَاجِي فِيهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ يَرُمُّ [فِيهَا مَعَايِشَهُ] مَعَاشَهُ وَ سَاعَةٌ يُخَلِّي [فِيهَا] بَيْنَ نَفْسِهِ وَ بَيْنَ لَذَّتِهَا فِيمَا يَحِلُّ وَ يَجْمُلُ وَ لَيْسَ لِلْعَاقِلِ أَنْ يَكُونَ شَاخِصاً إِلَّا فِي ثَلَاثٍ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ خُطْوَةٍ فِي مَعَادٍ أَوْ لَذَّةٍ فِي غَيْرِ مُحَرَّم}}؛ نهج البلاغه، حکمت ۳۸۲</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 691.</ref>. | *'''مسئولیت در برابر [[عمر]]:''' [[عمر]] [[آدمی]] گوهری گران‌بهاست که [[خداوند]] در [[اختیار]] او قرار داده تا با بهره‌گیری درست از آن راه [[سعادت]] را به روی خود هموار کند. از این‌رو [[آدمی]] در برابر آن و کیفیت بهره‌وری از آن [[مسئول]] است: شب و روز [[مؤمن]] به سه برنامه می‌گذرد: بخشی با [[راز]] و [[نیاز]] با [[خدا]]، بخش دیگر به تأمین معاش و سه دیگر به بهره‌برداریِ [[نیکو]] از لذت‌های [[حلال]]. [[عاقل]] نباید جز در پی این سه باشد: تأمین [[زندگی]]، گامی در راه رستخیز و [[لذت]] [[حلال]]<ref>{{متن حدیث|لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ يُنَاجِي فِيهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ يَرُمُّ [فِيهَا مَعَايِشَهُ] مَعَاشَهُ وَ سَاعَةٌ يُخَلِّي [فِيهَا] بَيْنَ نَفْسِهِ وَ بَيْنَ لَذَّتِهَا فِيمَا يَحِلُّ وَ يَجْمُلُ وَ لَيْسَ لِلْعَاقِلِ أَنْ يَكُونَ شَاخِصاً إِلَّا فِي ثَلَاثٍ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ خُطْوَةٍ فِي مَعَادٍ أَوْ لَذَّةٍ فِي غَيْرِ مُحَرَّم}}؛ نهج البلاغه، حکمت ۳۸۲</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 691.</ref>. | ||