پرش به محتوا

حیات طیبه: تفاوت میان نسخه‌ها

۴٬۵۲۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۰
خط ۲۹: خط ۲۹:


==آثار حیات طیب==
==آثار حیات طیب==
[[حیات]] در [[انسان]] منشأ علم و [[قدرت]] است؛<ref>المیزان، ج ۱۰، ص ۵۱.</ref> ولی حیات طیب مایه علم و قدرت ویژه‌ای برای او می‌شود. بهره‌مند از حیات طیب، دارای علمِ سودمند و ایمان در [[قلب]] وی [[ثابت]] می‌گردد:<ref> المیزان، ج ۱۲، ص ۳۴۲؛ الفرقان، ج ۱۴، ص ۴۷۵.</ref> "اُولکَ کَتَبَ فی قُلوبِهِمُ الایمـنَ واَیدَهُم بِروحٍ مِنهُ" ([[مجادله]] / ۵۸، ۲۲) و برپایه [[احادیث]]، دارای [[روح ایمان]] <ref>مخزن العرفان، ج ۷، ص ۲۳۹.</ref> و در پرتو [[انوار]] [[هدایت]] آن، در زمینه [[اعتقاد]] و عمل، به [[حق]] رهنمون می‌گردد: "اَوَ مَن کانَ مَیتـًا فَاَحیینـهُ وجَعَلنا لَهُ نورًا یمشی بِهِ فِی النّاسِ" (انعام / ۶، ۱۲۲)، چنان‌که از [[موهبت]] قدرت بر [[احیای حق]] و [[نابودی باطل]] بهره‌مند می‌شود:<ref>المیزان، ج ۱۲، ص ۳۴۲.</ref> "وکانَ حَقـًّا عَلَینا نَصرُ المُؤمِنین". ([[روم]] / ۳۰، ۴۷) دارنده حیات طیب، به حقیقتِ اشیاء [[راه]] یافته و حق و باطلِ آنها را از یکدیگر [[شناسایی]] کرده و به [[پایداری]] حق و زوالپذیر بودن [[باطل]] پی می‌برد، ازاین‌رو فریفته [[دنیا]] نگشته و از [[شیطان]] [[فریب]] نمی‌خورد و گرفتار دسیسه‌های [[نفسانی]] نمی‌گردد، بلکه با تمام وجود به [[پروردگار]] خویش رو آورده و [[تدبیر امور]] خود را به وی واگذار می‌کند و در مسیر حیاتِ [[پاک]] و [[جاودانه]] خویش، جز [[زیبایی]] نمی‌بیند و [[زشتی]] را تنها در [[نافرمانی خدا]] می‌داند.<ref>المیزان، ج ۱۲، ص ۳۴۲.</ref> [[امام صادق]]{{ع}} نیز حیات طیب را به [[معرفت خدا]] [[تفسیر]] فرموده و برخی از [[عارفان]]، آن را به فارغ شدن [[بنده]] از [[تدبیر]] کار خویش و واگذاری آن به [[خدا]] یا حالت [[بی‌نیازی]] بنده از [[خلق]] و نیازش به [[پروردگار]] تعریف کرده‌اند.<ref>فتح القدیر، ج ۳، ص ۱۹۳.</ref> چنین [[انسانی]] با [[مشاهده]] تجلیات [[الهی]] <ref>تفسیر ابن عربی، ج ۱، ص ۶۹۰.</ref> همیشه در کمال، [[سرور]]، [[قدرت]] و [[نعمت]] [[غرق]] است:<ref>المیزان، ج ۱۲، ص ۳۴۲.</ref> "مَن ءامَنَ بِاللّهِ والیومِ الأخِرِ وعَمِلَ صــلِحـًا فَلا خَوفٌ عَلَیهِم ولا هُم یحزَنون" ([[مائده]] / ۵، ۶۹) و [[ناملایمات]] [[دنیا]] او را نمی‌آزارند،<ref>الفتوحات المکیه، ج ۴، ص ۱۲۴؛ رحمة من الرحمن، ج ۲، ص ۵۰۵؛ روح المعانی، ج ۱۴، ص ۳۳۵.</ref> زیرا [[بهشت]] پیش از موعد در دنیا به وی مژده داده شده است:<ref>رحمة من الرحمن، ج ۲، ص ۵۰۵.</ref> "لَهُمُ البُشری فِی الحَیوةِ الدُّنیا" ([[یونس]] / ۱۰، ۶۴) و او به تحقق [[وعده‌های الهی]] [[ایمان]] دارد. سرانجامِ کارش درآمدن به بهشت و بهره‌مندی از روزیِ بی‌حساب در آنجاست:<ref>الفرقان، ج ۱۴، ص ۴۷۷.</ref> "اَلَّذینَ ءامَنوا وعَمِلُوا الصّــلِحـتِ [[طوبی]] لَهُم وحُسنُ مَـ ٔ ب" (رعد / ۱۳، ۲۹)؛ "مَن عَمِلَ سَیئَةً فَلا یجزَی اِلاّ مِثلَها ومَن عَمِلَ صــلِحـًا مِن ذَکَرٍ اَو اُنثی وهُوَ مُؤمِنٌ فَاُولکَ یدخُلُونَ الجَنَّةَ یرزَقُونَ فیها بِغَیرِ حِساب". ([[غافر]] / ۴۰، ۴۰)
[[حیات]] در [[انسان]] منشأ علم و [[قدرت]] است؛<ref>المیزان، ج ۱۰، ص ۵۱.</ref> ولی حیات طیب مایه علم و قدرت ویژه‌ای برای او می‌شود. بهره‌مند از حیات طیب، دارای علمِ سودمند و ایمان در [[قلب]] وی [[ثابت]] می‌گردد: {{متن قرآن|لَا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أُولَئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَأَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ أُولَئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ}}<ref>«گروهی را نمی‌یابی که با ایمان به خداوند و روز واپسین، با کسانی که با خداوند و پیامبرش مخالفت ورزیده‌اند دوستی ورزند هر چند که آنان پدران یا فرزندان یا برادران یا خویشانشان باشند؛ آنانند که (خداوند) ایمان را در دلشان برنوشته و با روحی از خویش تأییدشان کرده است و آنان را به بوستان‌هایی درمی‌آورد که از بن آنها جویباران روان است، در آنها جاودانند، خداوند از آنان خرسند است و آنان از وی خرسندند، آنان حزب خداوندند، آگاه باشید که بی‌گمان حزب خداوند است که (گرویدگان به آن) رستگارند» سوره مجادله، آیه ۲۲.</ref>.<ref> المیزان، ج ۱۲، ص ۳۴۲؛ الفرقان، ج ۱۴، ص ۴۷۵.</ref> و برپایه [[احادیث]]، دارای [[روح ایمان]] <ref>مخزن العرفان، ج ۷، ص ۲۳۹.</ref> و در پرتو [[انوار]] [[هدایت]] آن، در زمینه [[اعتقاد]] و عمل، به [[حق]] رهنمون می‌گردد: {{متن قرآن|أَوَمَنْ كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا كَذَلِكَ زُيِّنَ لِلْكَافِرِينَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ}}<ref>«و آیا (داستان) آن کس که (به دل) مرده بود و زنده‌اش کردیم و برای او فروغی پدید آوردیم که با آن در میان مردم راه می‌رود، چون داستان کسی است در تیرگی‌ها که از آنها بیرون آمدنی نیست؟ بدین‌گونه آنچه کافران می‌کردند، در نظرشان آراسته شده است» سوره انعام، آیه ۱۲۲.</ref>، چنان‌که از [[موهبت]] قدرت بر [[احیای حق]] و [[نابودی باطل]] بهره‌مند می‌شود: {{متن قرآن|وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ رُسُلًا إِلَى قَوْمِهِمْ فَجَاءُوهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَانْتَقَمْنَا مِنَ الَّذِينَ أَجْرَمُوا وَكَانَ حَقًّا عَلَيْنَا نَصْرُ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«و بی‌گمان پیش از تو پیامبرانی به سوی قوم آنان فرستادیم که برای آنها برهان‌ها (ی روشن) آوردند و ما از گناهکاران انتقام گرفتیم و یاری مؤمنان بر ما واجب  است» سوره روم، آیه ۴۷.</ref>.<ref>المیزان، ج ۱۲، ص ۳۴۲.</ref> دارنده حیات طیب، به حقیقتِ اشیاء [[راه]] یافته و حق و باطلِ آنها را از یکدیگر [[شناسایی]] کرده و به [[پایداری]] حق و زوالپذیر بودن [[باطل]] پی می‌برد، ازاین‌رو فریفته [[دنیا]] نگشته و از [[شیطان]] [[فریب]] نمی‌خورد و گرفتار دسیسه‌های [[نفسانی]] نمی‌گردد، بلکه با تمام وجود به [[پروردگار]] خویش رو آورده و [[تدبیر امور]] خود را به وی واگذار می‌کند و در مسیر حیاتِ [[پاک]] و [[جاودانه]] خویش، جز [[زیبایی]] نمی‌بیند و [[زشتی]] را تنها در [[نافرمانی خدا]] می‌داند.<ref>المیزان، ج ۱۲، ص ۳۴۲.</ref>
 
[[امام صادق]]{{ع}} نیز حیات طیب را به [[معرفت خدا]] [[تفسیر]] فرموده و برخی از [[عارفان]]، آن را به فارغ شدن [[بنده]] از [[تدبیر]] کار خویش و واگذاری آن به [[خدا]] یا حالت [[بی‌نیازی]] بنده از [[خلق]] و نیازش به [[پروردگار]] تعریف کرده‌اند.<ref>فتح القدیر، ج ۳، ص ۱۹۳.</ref> چنین [[انسانی]] با [[مشاهده]] تجلیات [[الهی]] <ref>تفسیر ابن عربی، ج ۱، ص ۶۹۰.</ref> همیشه در کمال، [[سرور]]، [[قدرت]] و [[نعمت]] [[غرق]] است: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالصَّابِئُونَ وَالنَّصَارَى مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ}}<ref>«بی‌گمان (از) مؤمنان و یهودیان و صابئان و مسیحیان، کسانی که به خداوند و روز بازپسین ایمان آورند و کار شایسته کنند، نه بیمی خواهند داشت و نه اندوهگین می‌گردند» سوره مائده، آیه ۶۹.</ref>.<ref>المیزان، ج ۱۲، ص ۳۴۲.</ref> و [[ناملایمات]] [[دنیا]] او را نمی‌آزارند،<ref>الفتوحات المکیه، ج ۴، ص ۱۲۴؛ رحمة من الرحمن، ج ۲، ص ۵۰۵؛ روح المعانی، ج ۱۴، ص ۳۳۵.</ref> زیرا [[بهشت]] پیش از موعد در دنیا به وی مژده داده شده است: {{متن قرآن|لَهُمُ الْبُشْرَى فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ لَا تَبْدِيلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ}}<ref>«در زندگی این جهان و در جهان واپسین نوید آنان راست. هیچ دگرگونی در کلمات خداوند نیست، این است که رستگاری سترگ است» سوره یونس، آیه ۶۴.</ref><ref>رحمة من الرحمن، ج ۲، ص ۵۰۵.</ref> و او به تحقق [[وعده‌های الهی]] [[ایمان]] دارد. سرانجامِ کارش درآمدن به بهشت و بهره‌مندی از روزیِ بی‌حساب در آنجاست: {{متن قرآن|يُوسُفُ أَعْرِضْ عَنْ هَذَا وَاسْتَغْفِرِي لِذَنْبِكِ إِنَّكِ كُنْتِ مِنَ الْخَاطِئِينَ}}<ref>«ای یوسف! از این (رویداد) روی بگردان (و در گذر) و (ای زن!) تو نیز برای گناهت آمرزش بخواه که تو بی‌گمان از خطاکاران بوده‌ای» سوره یوسف، آیه ۲۹.</ref>،  {{متن قرآن|مَنْ عَمِلَ سَيِّئَةً فَلَا يُجْزَى إِلَّا مِثْلَهَا وَمَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ يُرْزَقُونَ فِيهَا بِغَيْرِ حِسَابٍ}}<ref>«کسانی که گناهی کنند جز همانند آن کیفر نمی‌بینند و کسانی که کاری شایسته بجای آورند و مؤمن باشند چه مرد چه زن به بهشت درمی‌آیند؛ در آن بی‌حساب (و شمار) روزی داده می‌شوند» سوره غافر، آیه ۴۰. الفرقان، ج ۱۴، ص ۴۷۷.</ref>.<ref>[[سید رضا اسحاق‌نیا تربتی|اسحاق‌نیا تربتی، سید رضا]]، [[حیات طیبه (مقاله)|مقاله "حیات طیبه"]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱۱.</ref>


.<ref>[[سید رضا اسحاق‌نیا تربتی|اسحاق‌نیا تربتی، سید رضا]]، [[حیات طیبه (مقاله)|مقاله "حیات طیبه"]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱۱.</ref>
==ویژگی‌ها و پیامدها==
==ویژگی‌ها و پیامدها==


۱۱۵٬۲۱۳

ویرایش