حکومت در قرآن: تفاوت میان نسخهها
←واژهشناسی لغوی
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==واژهشناسی لغوی== | ==واژهشناسی لغوی== | ||
[[حکومت]] از بُن تازی "ح - ک - م" به معنای منع از [[فساد]] و [[ظلم]] و در مفهوم [[داوری]] و [[سلطنت]] نیز از آنرو به کار میرود که [[قاضی]] و [[سلطان]] از [[هرج و مرج]] و [[ستم]] به دیگران جلوگیری میکند<ref>نک: العین، ج ۱، ص ۴۱۱-۴۱۲؛ معجم مقاییس اللغه، ج ۲، ص ۹۱؛ المصباح، ص ۱۴۵، «حکم».</ref><ref>[[سید محسن کاظمی|کاظمی، سید محسن]]، [[حکومت (مقاله)|حکومت]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱۱، ص۲۷۰ - ۳۰۱.</ref>. | |||
در [[فارسی]] نیز حکومت را به [[فرمانروایی]] بر یک [[شهر]] یا [[کشور]] و اداره [[شئون]] [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] [[مردم]] معنا کردهاند <ref>فرهنگ فارسی، ج ۱، ص ۱۳۶۷؛ فرهنگ عمید، ص ۸۰۳، «حکومت».</ref> سه واژه [[خلافت]]، [[ولایت]] و سلطنت، معادلهای دیگری برای حکومت هستند که کاربرد [[قرآنی]] نیز دارند. | |||
#قوّه اجرایی حاکم بر جامعه و دستگاهی که عهدهدار اجرای قوانین و مقررات اجتماعی است<ref>قرارداد اجتماعی، ص ۵۱؛ دانشنامه سیاسی، ص ۱۴۱.</ref>. | |||
#مجموعه تشکیلات سیاسی و اداری کشور که شامل سه قوّه مقننه و مجریه و قضائیه میگردد<ref>فقه سیاسی، ج ۱، ص ۱۹؛ نیز نک: حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، ج ۱، ص ۴۲۲.</ref>. | حکومت در اصطلاح در سه معنا به کار میرود<ref>سید محسن کاظمی|کاظمی، سید محسن، حکومت (مقاله)|حکومت، دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱۱، ص۲۷۰ - ۳۰۱.</ref>: | ||
#ساختار رژیم سیاسی حاکم بر جامعه و روش اداره آن<ref>موسوعة المورد، ج ۵، ص ۱۹.</ref>. حکومت در اینجا به معنای اخیر آن است که درباره | #قوّه اجرایی [[حاکم]] بر [[جامعه]] و دستگاهی که عهدهدار [[اجرای قوانین]] و مقررات اجتماعی است<ref>قرارداد اجتماعی، ص ۵۱؛ دانشنامه سیاسی، ص ۱۴۱.</ref>. | ||
#مجموعه تشکیلات سیاسی و [[اداری]] کشور که شامل سه قوّه [[مقننه]] و مجریه و قضائیه میگردد<ref>فقه سیاسی، ج ۱، ص ۱۹؛ نیز نک: حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، ج ۱، ص ۴۲۲.</ref>. | |||
#ساختار [[رژیم سیاسی]] حاکم بر جامعه و روش اداره آن<ref>موسوعة المورد، ج ۵، ص ۱۹.</ref>. حکومت در اینجا به معنای اخیر آن است که درباره [[مشروعیّت]]، مبانی و [[قواعد]] آن سخن به میان میآید. | |||
به گفته برخی، [[دلیل]] [[ضرورت حکومت]]، وقوع [[جنگها]] و [[درگیریها]] میان انسانهاست و تا [[جنگ]] و [[خونریزی]] و بزهکاری در میان [[بشر]] باشد، نیاز به حکومت نیز همچنان پابرجاست، زیرا خاستگاه اصلی حکومت وقوع [[نبردها]] بر اثر [[اختلاف طبقاتی]] است که به پیدایی داوری انجامیده و رفته رفته با [[تکامل]] [[دستگاه حکومت]] و رواج [[پادشاهی]]، شخص [[پادشاه]] [[قدرت]] را بر عهده میگرفت<ref>ر.ک: تاریخ تمدن، ج ۱، ص ۲۸-۳۰.</ref><ref>[[سید محسن کاظمی|کاظمی، سید محسن]]، [[حکومت (مقاله)|حکومت]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱۱، ص۲۷۰ - ۳۰۱.</ref>. | |||
==کاربری مفهوم و واژه [[حکومت]] در [[قرآن]]== | ==کاربری مفهوم و واژه [[حکومت]] در [[قرآن]]== |