اراده: تفاوت میان نسخه‌ها
←اراده فرهنگ مطهر
(←منابع) |
|||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
اراده حالت خاصی است که پس از [[استبصار]] و [[اعتقاد]] و [[ایمان به غیب]] در انسان پیدا می‌شود خواه آنکه این اعتقاد ناشی از [[برهان]] [[علمی]] باشد و یا در اثر [[ایمان]] به گفته‌های [[اولیاء]] حاصل شده باشد. به هرحال پس از این اعتقاد، انسان [[احساس]] می‌کند که ناقص است و باید به کامل متّصل شود و [[ضعیف]] است و باید به [[قوی]] متّکی گردد و قطره است و باید با دریا متّحد شود و جزء است و باید اتّصال به کل پیدا کند؛ از این‌رو یک حالت [[هیجان]] و رغبت شدیدی از نوع رغبت بازگشت فرع به اصل در وی پدید می‌آید. این رغبت شدید در اصطلاح [[عارفان]] “اراده” نامیده می‌شود<ref>مجموعه آثار، ج۷، ص۱۲۷؛ مقالات فلسفی جلد دوم، ص۱۶۷.</ref>.<ref>[[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۷۴.</ref> | اراده حالت خاصی است که پس از [[استبصار]] و [[اعتقاد]] و [[ایمان به غیب]] در انسان پیدا می‌شود خواه آنکه این اعتقاد ناشی از [[برهان]] [[علمی]] باشد و یا در اثر [[ایمان]] به گفته‌های [[اولیاء]] حاصل شده باشد. به هرحال پس از این اعتقاد، انسان [[احساس]] می‌کند که ناقص است و باید به کامل متّصل شود و [[ضعیف]] است و باید به [[قوی]] متّکی گردد و قطره است و باید با دریا متّحد شود و جزء است و باید اتّصال به کل پیدا کند؛ از این‌رو یک حالت [[هیجان]] و رغبت شدیدی از نوع رغبت بازگشت فرع به اصل در وی پدید می‌آید. این رغبت شدید در اصطلاح [[عارفان]] “اراده” نامیده می‌شود<ref>مجموعه آثار، ج۷، ص۱۲۷؛ مقالات فلسفی جلد دوم، ص۱۶۷.</ref>.<ref>[[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۷۴.</ref> | ||
===اراده آزاد=== | |||
اراده‌ای که تابع قانون علّیّت نباشد<ref>مجموعه آثار، ج۱، ص۳۸۸.</ref>.<ref>[[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۷۴.</ref> | |||
===اراده تشریعی=== | |||
معنای اراده تشریعی این است که خدا این‌طور راضی است، خدا این‌چنین می‌خواهد<ref>حماسه حسینی، جلد اول، ص۳۱۷ و جلد سوم، ص۳۴۸.</ref>.<ref>[[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۷۴.</ref> | |||
===اراده تکوینی=== | |||
اراده تکوینی، یعنی قضاء و قدر الهی که اگر چیزی قضا و قدر حتمی الهی به آن تعلق گرفت، معنایش این است که در مقابل قضا و قدر الهی دیگر کاری نمی‌شود کرد<ref>حماسه حسینی، جلد اول، ص۳۱۷.</ref>. مقصود از اراده تکوینی، قضا و قدر حتمی الهی است<ref>حماسه حسینی، جلد سوم، ص۳۴۸</ref>.<ref>[[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۷۴.</ref> | |||
===اراده کامله=== | |||
اراده کامله، اراده‌ای است بالفعل و ازلی و احتیاج به انگیزه و محرّک و باعث ندارد، مانند اراده باری‌تعالی و همچنین عقول مجرده که حکمای الهی به آن قائل‌اند<ref>مجموعه آثار، ج۵، ص۴۳۱.</ref>.<ref>[[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۷۴.</ref> | |||
===اراده نیک=== | |||
اراده نیک [انسان] یعنی در مقابل فرمان‌های وجدان مطیع مطلق باشد<ref>فلسفه اخلاق، ص۷۰.</ref>.<ref>[[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۷۴.</ref> | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
# [[پرونده:000055.jpg|22px]] [[محمد حسین حشمت‌پور|حشمت‌پور، محمد حسین]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم ج۲''']] | # [[پرونده:000055.jpg|22px]] [[محمد حسین حشمت‌پور|حشمت‌پور، محمد حسین]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم ج۲''']] | ||