محال بودن: تفاوت میان نسخه‌ها

"محال بودن" یا "امتناع" به معنای [[ضرورت]] عدم برای یک شیء است؛ مانند شریک واجب‌الوجود، یا اجتماع نقیضین که [[حکم]] به امتناع آن از بدیهیات [[عقلی]] است. امتناع یکی از مفاهیم سه‌گانه [[فلسفی]] قسیم، "[[وجوب]]" و "امکان" است؛ زیرا هر مفهومی را نسبت به وجود در نظر بگیریم، یا [[وجوب]] برای آن ضروری است یا عدم؛ و یا اینکه هیچ کدام برای آن [[ضرورت]] ندارد. این سه به ترتیب [[وجوب]]، امتناع و امکان نام دارد<ref>طباطبایی، نهایة الحکمه، ص۴۲.</ref>. به بیان دیگر: امتناع بالذات در جایی است که وجود برای چیزی ذاتاً محال باشد، یعنی ذات شیء به گونه‌ای باشد که امتناع از وجود داشته باشد و عدم برایش ضروری باشد. محالات ذاتی همه از این قبیل اند<ref>شیروانی، شرح مصطلحات فلسفی، واژه «امتناع»؛ طباطبایی، بدایة الحکمة و نهایة الحکمة، واژه «امتناع».</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۳۹.</ref>.

امتناع را می‌گویند [[استغناء]] دون [[جعل]]<ref>حرکت و زمان، جلد دوم، ص۲۶۱.</ref>. و [[ضرورت]] عدم. وقتی وجود را شناختیم و عدم را شناختیم و [[ضرورت]] را هم شناختیم ضرورت عدم را نیز که اسمش امتناع است شناخته‌ایم<ref>حرکت و زمان، جلد سوم، ص۴۱.</ref>.