پرش به محتوا

محل سکونت امام مهدی در غیبت کبری کجاست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'پنهان' به 'پنهان'
جز (جایگزینی متن - 'اصل' به 'اصل')
جز (جایگزینی متن - 'پنهان' به 'پنهان')
خط ۲۳: خط ۲۳:
:::::#[[مدینه]] منوره‌: همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، برخی [[روایات]]- به صورت عام و بدون قید [[زمان غیبت صغرا]]- [[مدینه]] را [[جایگاه]] آن [[حضرت]] در [[دوران غیبت]] می‌داند.
:::::#[[مدینه]] منوره‌: همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، برخی [[روایات]]- به صورت عام و بدون قید [[زمان غیبت صغرا]]- [[مدینه]] را [[جایگاه]] آن [[حضرت]] در [[دوران غیبت]] می‌داند.
:::::#[[ناحیه]] ذی طوی‌: [[ناحیه]] [[ذی طوی]] در یک فرسخی [[مکه]] و داخل [[حرم]] قرار دارد و از آنجا خانه‌های [[مکه]] دیده می‌شود. برخی از [[روایات]]، آن محل را مکانی معرفی می‌کند که [[حضرت]] بخشی از [[زمان غیبت]] را در آن سپری می‌کند. [[امام باقر]]{{ع}} در این‌باره فرمود: [[صاحب]] این امر را در برخی از این دره‌ها غیبتی است (و با دست خود به [[ناحیه]] [[ذی طوی]] اشاره کرد)<ref>نعمانی، الغیبة، ص ۱۸۱.</ref>.
:::::#[[ناحیه]] ذی طوی‌: [[ناحیه]] [[ذی طوی]] در یک فرسخی [[مکه]] و داخل [[حرم]] قرار دارد و از آنجا خانه‌های [[مکه]] دیده می‌شود. برخی از [[روایات]]، آن محل را مکانی معرفی می‌کند که [[حضرت]] بخشی از [[زمان غیبت]] را در آن سپری می‌کند. [[امام باقر]]{{ع}} در این‌باره فرمود: [[صاحب]] این امر را در برخی از این دره‌ها غیبتی است (و با دست خود به [[ناحیه]] [[ذی طوی]] اشاره کرد)<ref>نعمانی، الغیبة، ص ۱۸۱.</ref>.
:::::#دشت‌ها و بیابان‌ها: از برخی [[روایات]] نیز استفاده می‌شود که آن [[حضرت]] در طول [[غیبت]]، محل خاصی ندارد و همواره در سفر به سر می‌برد. از [[امام باقر]]{{ع}} [[نقل]] شده است درباره شباهت‌های [[حضرت مهدی]]{{ع}} به [[پیامبران الهی]]، چنین فرمود:{{متن حدیث|وَ أَمَّا شِبْهُهُ مِنْ عِيسَى، فَالسِّيَاحَة}}<ref>طبری، دلائل الامامة، ص ۲۹۱.</ref>؛ و اما [[شباهت حضرت]] [[مهدی]]{{ع}} به [[حضرت عیسی]]{{ع}} پس جهانگردی [نداشتن مکان خاص‌] است. همچنین، در توقیعی که به نام [[شیخ مفید]] صادر شده است- اگر صدور آن را بپذیریم- نیز به نامعلوم بودن [[مکان حضرت مهدی]]{{ع}} اشاره شده است. در آن نوشته چنین بیان شده است: با این که ما براساس [[فرمان خداوند]] و [[صلاح]] واقعی ما و [[شیعیان]] [[مؤمن]] خود تا زمانی که [[حکومت]] در [[دنیا]] در [[اختیار]] [[ستمگران]] است در نقطه‌ای دور و [[پنهان]] از دیده‌ها به سر می‌بریم<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۴.</ref>.
:::::#دشت‌ها و بیابان‌ها: از برخی [[روایات]] نیز استفاده می‌شود که آن [[حضرت]] در طول [[غیبت]]، محل خاصی ندارد و همواره در سفر به سر می‌برد. از [[امام باقر]]{{ع}} [[نقل]] شده است درباره شباهت‌های [[حضرت مهدی]]{{ع}} به [[پیامبران الهی]]، چنین فرمود:{{متن حدیث|وَ أَمَّا شِبْهُهُ مِنْ عِيسَى، فَالسِّيَاحَة}}<ref>طبری، دلائل الامامة، ص ۲۹۱.</ref>؛ و اما [[شباهت حضرت]] [[مهدی]]{{ع}} به [[حضرت عیسی]]{{ع}} پس جهانگردی [نداشتن مکان خاص‌] است. همچنین، در توقیعی که به نام [[شیخ مفید]] صادر شده است- اگر صدور آن را بپذیریم- نیز به نامعلوم بودن [[مکان حضرت مهدی]]{{ع}} اشاره شده است. در آن نوشته چنین بیان شده است: با این که ما براساس [[فرمان خداوند]] و [[صلاح]] واقعی ما و [[شیعیان]] [[مؤمن]] خود تا زمانی که [[حکومت]] در [[دنیا]] در [[اختیار]] [[ستمگران]] است در نقطه‌ای دور و پنهان از دیده‌ها به سر می‌بریم<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۴.</ref>.
::::::یادآوری این مطلب لازم است که این نامعلوم بودن [[محل زندگی]] آن [[حضرت]] در "دوران غیبت کبرا"، سبب شده است عده‌ای به گمانه‌زنی‌هایی در مواردی [[سست]] و واهی بپردازند و به طرح محل‌هایی که اثبات آنها کاری بس مشکل است، روی آوردند. افسانه [[جزیره خضرا]] و [[مثلث برمودا]] و مانند آن، حکایت‌هایی است که در [[تاریخ]] پر فراز و فرود این [[اعتقاد]] سترگ رخ نموده است؛ ولی همواره روشنگران این عرصه، [[مردم]] را از فرو غلطیدن در کجراهه‌ها و بیراهه‌ها حفظ کرده‌اند البته پیش از آن نیز برخی [[مخالفان]] [[شیعه]] نسبت داده‌اند که [[شیعیان]] بر این باورند که [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[دوران غیبت]] در [[سرداب سامرا]] [[زندگی]] می‌کند. در این جا مناسب است اشاره‌ای کوتاه بدان نماییم.
::::::یادآوری این مطلب لازم است که این نامعلوم بودن [[محل زندگی]] آن [[حضرت]] در "دوران غیبت کبرا"، سبب شده است عده‌ای به گمانه‌زنی‌هایی در مواردی [[سست]] و واهی بپردازند و به طرح محل‌هایی که اثبات آنها کاری بس مشکل است، روی آوردند. افسانه [[جزیره خضرا]] و [[مثلث برمودا]] و مانند آن، حکایت‌هایی است که در [[تاریخ]] پر فراز و فرود این [[اعتقاد]] سترگ رخ نموده است؛ ولی همواره روشنگران این عرصه، [[مردم]] را از فرو غلطیدن در کجراهه‌ها و بیراهه‌ها حفظ کرده‌اند البته پیش از آن نیز برخی [[مخالفان]] [[شیعه]] نسبت داده‌اند که [[شیعیان]] بر این باورند که [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[دوران غیبت]] در [[سرداب سامرا]] [[زندگی]] می‌کند. در این جا مناسب است اشاره‌ای کوتاه بدان نماییم.
::::::از گذشته بیشتر خانه‌ها در مناطق گرمسیر [[عراق]] [[سرداب]] (زیرزمین) داشت، تا ساکنان خانه، از شدت گرمای تابستان در [[امان]] باشند<ref>فخر الدین طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۴۶۷.</ref>. خانه [[حضرت عسکری]]{{ع}} در [[سامرا]] نیز دارای [[سرداب]] بود. این [[سرداب]]، [[محل زندگی]] و [[عبادت]] [[امام هادی]]، [[امام حسن عسکری]] و [[حضرت]] [[بقیه الله]]{{عم}} بود و اغلب [[دیدارها]] با [[حضرت ولی عصر]] در [[عهد]] [[پدر]] در همین منزل و در همین [[سرداب]] انجام می‌گرفت؛ به همین سبب شیعیانی که پس از [[رحلت]] [[امام حسن عسکری]]{{ع}}، برای [[زیارت]] [[قبر]] آن [[امام]] و [[پدر]] بزرگوارش وارد [[سامرا]] می‌شدند، پس از [[زیارت]] [[قبر]] آن بزرگوار، در محل [[عبادت]] سه [[امام]] بزرگوار [[نماز]] می‌خواندند و آنجا را [[زیارت]] می‌کردند. اما همان‌گونه که اشاره شد، متأسفانه برخی [[دشمنان]] [[متعصب]]، با نسبت دادن تهمت‌های ناروا، خواسته‌اند از این موضوع بهره‌برداری‌های نادرست کنند. آنان به [[شیعه]] تاخته و معتقدان به [[غیبت حضرت مهدی]]{{ع}} را به [[استهزا]] گرفته‌اند؛ با این که می‌دانند حتی یک نفر [[شیعه]] [[راستین]] را نخواهند یافت که [[معتقد]] باشد [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[سرداب]] [[پنهان]] شده یا در [[سرداب]] سکونت و اقامت گزیده است.
::::::از گذشته بیشتر خانه‌ها در مناطق گرمسیر [[عراق]] [[سرداب]] (زیرزمین) داشت، تا ساکنان خانه، از شدت گرمای تابستان در [[امان]] باشند<ref>فخر الدین طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۴۶۷.</ref>. خانه [[حضرت عسکری]]{{ع}} در [[سامرا]] نیز دارای [[سرداب]] بود. این [[سرداب]]، [[محل زندگی]] و [[عبادت]] [[امام هادی]]، [[امام حسن عسکری]] و [[حضرت]] [[بقیه الله]]{{عم}} بود و اغلب [[دیدارها]] با [[حضرت ولی عصر]] در [[عهد]] [[پدر]] در همین منزل و در همین [[سرداب]] انجام می‌گرفت؛ به همین سبب شیعیانی که پس از [[رحلت]] [[امام حسن عسکری]]{{ع}}، برای [[زیارت]] [[قبر]] آن [[امام]] و [[پدر]] بزرگوارش وارد [[سامرا]] می‌شدند، پس از [[زیارت]] [[قبر]] آن بزرگوار، در محل [[عبادت]] سه [[امام]] بزرگوار [[نماز]] می‌خواندند و آنجا را [[زیارت]] می‌کردند. اما همان‌گونه که اشاره شد، متأسفانه برخی [[دشمنان]] [[متعصب]]، با نسبت دادن تهمت‌های ناروا، خواسته‌اند از این موضوع بهره‌برداری‌های نادرست کنند. آنان به [[شیعه]] تاخته و معتقدان به [[غیبت حضرت مهدی]]{{ع}} را به [[استهزا]] گرفته‌اند؛ با این که می‌دانند حتی یک نفر [[شیعه]] [[راستین]] را نخواهند یافت که [[معتقد]] باشد [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[سرداب]] پنهان شده یا در [[سرداب]] سکونت و اقامت گزیده است.
::::::بنابراین [[زائران]]، فقط از آن جهت به این مکان [[مقدس]] [[احترام]] می‌گذارند که محل سکونت، [[زندگی]]، [[عبادت]]، [[نیایش]] و [[تلاوت قرآن]] [[انسان‌های کامل]] بوده است. با این بیان، آنجا مکان [[مقدس]] و خانه پربرکتی است که [[خداوند]] اجازه داده است چنین مکانی، رفعت [[مقام]] یابد و در آنجا [[نام خدا]] به [[عظمت]] برده شود؛ به همین سبب [[مسلمانان]] پیرو [[مذهب]] [[خاندان وحی]] و [[رسالت]]، آنجا [[نماز]] می‌خوانند و بر [[پیامبر]] و خاندانش{{عم}} [[درود]] می‌فرستند؛ آنجا را [[زیارت]] می‌کنند و کسی بر این [[عقیده]] نیست که [[امام مهدی]]{{ع}} در آن [[سرداب]] سکونت دارد یا این که از آنجا [[ظهور]] خواهد کرد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۲]]، ص۱۲۶-۱۳۹.</ref>.
::::::بنابراین [[زائران]]، فقط از آن جهت به این مکان [[مقدس]] [[احترام]] می‌گذارند که محل سکونت، [[زندگی]]، [[عبادت]]، [[نیایش]] و [[تلاوت قرآن]] [[انسان‌های کامل]] بوده است. با این بیان، آنجا مکان [[مقدس]] و خانه پربرکتی است که [[خداوند]] اجازه داده است چنین مکانی، رفعت [[مقام]] یابد و در آنجا [[نام خدا]] به [[عظمت]] برده شود؛ به همین سبب [[مسلمانان]] پیرو [[مذهب]] [[خاندان وحی]] و [[رسالت]]، آنجا [[نماز]] می‌خوانند و بر [[پیامبر]] و خاندانش{{عم}} [[درود]] می‌فرستند؛ آنجا را [[زیارت]] می‌کنند و کسی بر این [[عقیده]] نیست که [[امام مهدی]]{{ع}} در آن [[سرداب]] سکونت دارد یا این که از آنجا [[ظهور]] خواهد کرد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۲]]، ص۱۲۶-۱۳۹.</ref>.


خط ۶۹: خط ۶۹:
::::::آری، همین مطالب از فقرات [[دعای ندبه]] نیز استفاده می‌‌شود آنجا که می‌‌خوانیم: {{متن حدیث|لَيْتَ شَعْرِي أَيْنَ اسْتَقَرَّتْ بِكَ النَّوَى بَلْ أَيُّ أَرْضٍ تُقِلُّكَ أَوْ ثَرَى أَ بِرَضْوَى أَمْ غَيْرِهَا أَمْ ذِي طُوًى}}"<ref>کاش می‌‌دانستم که کجا [[دل‌ها]] به [[ظهور]] تو قرار و آرام خواهد یافت، آیا در کدامین سرزمین اقامت داری در [[زمین]] [[رضوی]] یا غیر آن در دیار [[ذی طوی]] متمکن گردیده‌ای؟"</ref>.
::::::آری، همین مطالب از فقرات [[دعای ندبه]] نیز استفاده می‌‌شود آنجا که می‌‌خوانیم: {{متن حدیث|لَيْتَ شَعْرِي أَيْنَ اسْتَقَرَّتْ بِكَ النَّوَى بَلْ أَيُّ أَرْضٍ تُقِلُّكَ أَوْ ثَرَى أَ بِرَضْوَى أَمْ غَيْرِهَا أَمْ ذِي طُوًى}}"<ref>کاش می‌‌دانستم که کجا [[دل‌ها]] به [[ظهور]] تو قرار و آرام خواهد یافت، آیا در کدامین سرزمین اقامت داری در [[زمین]] [[رضوی]] یا غیر آن در دیار [[ذی طوی]] متمکن گردیده‌ای؟"</ref>.
::::::بعضی از عبارات دعای [[شریف]] [[ندبه]] دلالت دارد بر اینکه ایشان در بین [[مردم]] می‌‌باشند مثل این جمله:{{متن حدیث|بِنَفْسِي أَنْتَ مِنْ مُغَيَّبٍ لَمْ يَخْلُ مِنَّا، بِنَفْسِي أَنْتَ مِنْ نَازِحٍ مَا نَزَحَ عَنَّا}}<ref>جانم به قربانت! ای [[حقیقت]] پنهانی که از ما دور نیستی، و ای دور از وطن که کنار از ما نیستی</ref>.
::::::بعضی از عبارات دعای [[شریف]] [[ندبه]] دلالت دارد بر اینکه ایشان در بین [[مردم]] می‌‌باشند مثل این جمله:{{متن حدیث|بِنَفْسِي أَنْتَ مِنْ مُغَيَّبٍ لَمْ يَخْلُ مِنَّا، بِنَفْسِي أَنْتَ مِنْ نَازِحٍ مَا نَزَحَ عَنَّا}}<ref>جانم به قربانت! ای [[حقیقت]] پنهانی که از ما دور نیستی، و ای دور از وطن که کنار از ما نیستی</ref>.
::::::پس، از مجموع روایاتی که در این‌باره وارد شده معلوم می‌‌شود که محل سکونت آن [[حضرت]] معین نشده و به طور ناشناس در بین [[مردم]] [[زندگی]] می‌‌کند، در موسم [[حج]] حاضر می‌‌شود و در [[اعمال]] [[حج]] شرکت می‌‌جوید، او [[مردم]] را می‌‌شناسد اما [[مردم]] او را نمی‌شناسند، و طبق بعضی نقل‌ها بیشتر محل آمد و رفت و تردد آن [[حضرت]] در [[مکه]] و [[مدینه]] و [[عتبات عالیات]] و سایر [[اماکن مقدسه]] می‌‌باشد، و از مواضع دیگر استفاده می‌‌شود که او در هر کجاست، محل او مانند خودش از انظار مخفی و [[پنهان]] است و کسی او و مکانش را نمی‌بیند. چنان‌که علمای [[عامه]] درباره [[بهشت]] شداد چنین عقیده‌ای دارند. و نیز از بررسی [[روایات]] استفاده می‌‌شود که [[امام عصر]]{{ع}} در محل اقامت خود تنها نیست بلکه عده‌ای از [[اوتاد]] در محضر آن [[حضرت]] هستند که در این دوران [[عزلت]]، [[وسیله]] رفع غبار [[غربت]] از چهره آن وجود [[مبارک]] می‌‌باشند، [[امام صادق]]{{ع}} تعداد آنان را سی نفر فرموده‌اند<ref>غیبت شیخ طوسی، ص۱۰۲؛ نعمانی، ص۹۹.</ref>.
::::::پس، از مجموع روایاتی که در این‌باره وارد شده معلوم می‌‌شود که محل سکونت آن [[حضرت]] معین نشده و به طور ناشناس در بین [[مردم]] [[زندگی]] می‌‌کند، در موسم [[حج]] حاضر می‌‌شود و در [[اعمال]] [[حج]] شرکت می‌‌جوید، او [[مردم]] را می‌‌شناسد اما [[مردم]] او را نمی‌شناسند، و طبق بعضی نقل‌ها بیشتر محل آمد و رفت و تردد آن [[حضرت]] در [[مکه]] و [[مدینه]] و [[عتبات عالیات]] و سایر [[اماکن مقدسه]] می‌‌باشد، و از مواضع دیگر استفاده می‌‌شود که او در هر کجاست، محل او مانند خودش از انظار مخفی و پنهان است و کسی او و مکانش را نمی‌بیند. چنان‌که علمای [[عامه]] درباره [[بهشت]] شداد چنین عقیده‌ای دارند. و نیز از بررسی [[روایات]] استفاده می‌‌شود که [[امام عصر]]{{ع}} در محل اقامت خود تنها نیست بلکه عده‌ای از [[اوتاد]] در محضر آن [[حضرت]] هستند که در این دوران [[عزلت]]، [[وسیله]] رفع غبار [[غربت]] از چهره آن وجود [[مبارک]] می‌‌باشند، [[امام صادق]]{{ع}} تعداد آنان را سی نفر فرموده‌اند<ref>غیبت شیخ طوسی، ص۱۰۲؛ نعمانی، ص۹۹.</ref>.
::::::[[مرحوم مجلسی]] در ذیل همین [[روایت]] می‌‌گوید: این [[روایت]] دلالت می‌کند بر اینکه همواره سی تن از [[شیعیان]] و [[نزدیکان]] در حضور آن بزرگوار هستند که هرگاه یکی از آنها از [[دنیا]] رفت کسی دیگر جای او را پر می‌‌کند<ref>بحار، ج۵۲، ص۱۵۷-۱۵۸.</ref>.
::::::[[مرحوم مجلسی]] در ذیل همین [[روایت]] می‌‌گوید: این [[روایت]] دلالت می‌کند بر اینکه همواره سی تن از [[شیعیان]] و [[نزدیکان]] در حضور آن بزرگوار هستند که هرگاه یکی از آنها از [[دنیا]] رفت کسی دیگر جای او را پر می‌‌کند<ref>بحار، ج۵۲، ص۱۵۷-۱۵۸.</ref>.
::::::مرحوم [[محدث نوری]] می‌‌گوید: اگر مقدر نباشد که این سی نفر چون [[امام زمان]] از [[عمر طولانی]] برخوردار باشند، لازم است که در هر قرنی عوض بشوند و افراد جدیدی جای آنها را بگیرند، به هرحال در هر قرنی ۳۰ نفر از [[مؤمنان]] [[پرهیزکار]] [[سعادت]] [[همنشینی]] آن ‌‌حضرت را دارند<ref>جنة المأوی به نقل بحار، ج۵۳، ص۳۲۰.</ref>.
::::::مرحوم [[محدث نوری]] می‌‌گوید: اگر مقدر نباشد که این سی نفر چون [[امام زمان]] از [[عمر طولانی]] برخوردار باشند، لازم است که در هر قرنی عوض بشوند و افراد جدیدی جای آنها را بگیرند، به هرحال در هر قرنی ۳۰ نفر از [[مؤمنان]] [[پرهیزکار]] [[سعادت]] [[همنشینی]] آن ‌‌حضرت را دارند<ref>جنة المأوی به نقل بحار، ج۵۳، ص۳۲۰.</ref>.
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش