پرش به محتوا

ضرورت بحث از امامت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'آشکار' به 'آشکار'
جز (جایگزینی متن - 'واحد' به 'واحد')
جز (جایگزینی متن - 'آشکار' به 'آشکار')
خط ۱۷: خط ۱۷:
بنابراین مسأله‌ای که از یک سو [[سعادت]] و تعالی [[انسان]] در گرو آن است و از سوی دیگر سقوط و حضیض [[انسان]]، به [[لغزش]] در آن وابسته است، [[شایسته]] تامل و دقت و ژرف‌اندیشی می‌‌باشد<ref>علامه حلی (م ۷۲۶) در مقدمه کتاب منهاج الکرامه به این نکته اساسی در اهمیت مسأله امامت تذکر داده است: {{عربی|فَهَذِهِ رِسَالَةٌ شَرِيفَةٌ وَ مَقَالَةٌ لَطِيفَةً اشْتَمَلَتْ عَلَى أَهْمِّ اَلْمَطَالِبِ فِي أَحْكَامِ اَلدِّينِ وَ أَشْرَفِ مَسائِلِ الْمُسْلِمِينَ وَ هِيَ مَسْأَلَةُ الْإِمَامَةِ الَّتي يَحصُلُ بِسَبَبِ إدْراكِهَا نِيلَ دَرَجَةِ الْكَرَامَةِ وَ هِيَ أَحَدُ أَرْكَانِ الْإِيمَانِ الْمُسْتَحِقِّ بِسَبَبِهِ الْخُلُودُ فِي اَلْجِنَانِ وَ اَلتَّخَلُّصُ مِنْ غَضَبِ اَلرَّحْمَنِ فَقَدْ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ{{صل}}:}} {{متن حدیث|مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً}}؛ منهاج الکرامة، ص ۲۷.</ref><ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] ص ۱۷-۲۳</ref>.
بنابراین مسأله‌ای که از یک سو [[سعادت]] و تعالی [[انسان]] در گرو آن است و از سوی دیگر سقوط و حضیض [[انسان]]، به [[لغزش]] در آن وابسته است، [[شایسته]] تامل و دقت و ژرف‌اندیشی می‌‌باشد<ref>علامه حلی (م ۷۲۶) در مقدمه کتاب منهاج الکرامه به این نکته اساسی در اهمیت مسأله امامت تذکر داده است: {{عربی|فَهَذِهِ رِسَالَةٌ شَرِيفَةٌ وَ مَقَالَةٌ لَطِيفَةً اشْتَمَلَتْ عَلَى أَهْمِّ اَلْمَطَالِبِ فِي أَحْكَامِ اَلدِّينِ وَ أَشْرَفِ مَسائِلِ الْمُسْلِمِينَ وَ هِيَ مَسْأَلَةُ الْإِمَامَةِ الَّتي يَحصُلُ بِسَبَبِ إدْراكِهَا نِيلَ دَرَجَةِ الْكَرَامَةِ وَ هِيَ أَحَدُ أَرْكَانِ الْإِيمَانِ الْمُسْتَحِقِّ بِسَبَبِهِ الْخُلُودُ فِي اَلْجِنَانِ وَ اَلتَّخَلُّصُ مِنْ غَضَبِ اَلرَّحْمَنِ فَقَدْ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ{{صل}}:}} {{متن حدیث|مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً}}؛ منهاج الکرامة، ص ۲۷.</ref><ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] ص ۱۷-۲۳</ref>.
==پیشینه موضوع==
==پیشینه موضوع==
موضوع [[امامت]] از همان روزهای آغازین [[بعثت]] و [[دعوت علنی]] به [[دین اسلام]] مطرح شد است<ref>ر.ک: امامت خاصه، حدیث یوم الانذار.</ref> اما بحث و گفت وگو و [[نزاع]] در مسأله [[جانشینی پیامبر اکرم]]{{صل}} - به طور جدی و [[آشکار]]- بعد از [[ارتحال]] [[رسول خدا]]{{صل}} شدت گرفت. [[امام]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در [[نامه]] به [[اهل مصر]] بعد از [[تسبیح]] [[خداوند تعالی]] و توصیف [[پیامبر اکرم]]{{صل}} می‌‌نویسد: {{متن حدیث|فَلَمَّا مَضَى{{ع}} تَنَازَعَ الْمُسْلِمُونَ الْأَمْرَ مِنْ بَعْدِهِ}}<ref>نهج البلاغه، نامه ۶۲.</ref>. هنگامی که آن [[حضرت]] که [[درود]] [[خدا]] بر او [[باد]] از [[جهان]] رفت [[مسلمانان]] درباره [[خلافت]] و [[امارت]] پس از او به [[نزاع]] برخاستند.
موضوع [[امامت]] از همان روزهای آغازین [[بعثت]] و [[دعوت علنی]] به [[دین اسلام]] مطرح شد است<ref>ر.ک: امامت خاصه، حدیث یوم الانذار.</ref> اما بحث و گفت وگو و [[نزاع]] در مسأله [[جانشینی پیامبر اکرم]]{{صل}} - به طور جدی و آشکار- بعد از [[ارتحال]] [[رسول خدا]]{{صل}} شدت گرفت. [[امام]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در [[نامه]] به [[اهل مصر]] بعد از [[تسبیح]] [[خداوند تعالی]] و توصیف [[پیامبر اکرم]]{{صل}} می‌‌نویسد: {{متن حدیث|فَلَمَّا مَضَى{{ع}} تَنَازَعَ الْمُسْلِمُونَ الْأَمْرَ مِنْ بَعْدِهِ}}<ref>نهج البلاغه، نامه ۶۲.</ref>. هنگامی که آن [[حضرت]] که [[درود]] [[خدا]] بر او [[باد]] از [[جهان]] رفت [[مسلمانان]] درباره [[خلافت]] و [[امارت]] پس از او به [[نزاع]] برخاستند.
[[نزاع]] پیرامون مسأله [[امامت]] به صورت جدی در تمام دوره‌ها ادامه داشته است و این خود شاهدی است بر اهتمام [[مسلمانان]] به موضوع [[امامت]] و [[جانشینی رسول خدا]]{{صل}}<ref>شهرستانی در ملل و نحل می‌‌گوید: {{عربی|و أعظم خلاف بين الأمّة خلاف الإمامة إذ ما سلّ سيف في الإسلام على قاعدة دينيّة مثلما سلّ على الإمامة في كلّ زمان...}}؛ الملل و النحل، ج ۱، ص ۳۱.</ref>.
[[نزاع]] پیرامون مسأله [[امامت]] به صورت جدی در تمام دوره‌ها ادامه داشته است و این خود شاهدی است بر اهتمام [[مسلمانان]] به موضوع [[امامت]] و [[جانشینی رسول خدا]]{{صل}}<ref>شهرستانی در ملل و نحل می‌‌گوید: {{عربی|و أعظم خلاف بين الأمّة خلاف الإمامة إذ ما سلّ سيف في الإسلام على قاعدة دينيّة مثلما سلّ على الإمامة في كلّ زمان...}}؛ الملل و النحل، ج ۱، ص ۳۱.</ref>.
با توجه به اهمیّت ویژه [[امامت]] در [[معارف دینی]]، [[امامت]] پژوهی در بین [[دانشمندان]] [[امامیه]] سابقه قابل توجه یافته است. به گونه‌ای که- علاوه بر پرداختن به [[امامت]] در منابع تفسیری و [[حدیثی]] و [[تاریخی]]- از عصر [[امامان شیعه]] تاکنون تک نگاره‌های فراوانی نیز در این مسأله به رشته تحریر در آمده است<ref>ر.ک: معجم ما کتب عن الرسول و اهل البیت که فهرستی از ۱۳۰۵۹ اثر درباره امامت به دست می‌‌دهد. و امامت پژوهی، ص ۲۲.</ref>.
با توجه به اهمیّت ویژه [[امامت]] در [[معارف دینی]]، [[امامت]] پژوهی در بین [[دانشمندان]] [[امامیه]] سابقه قابل توجه یافته است. به گونه‌ای که- علاوه بر پرداختن به [[امامت]] در منابع تفسیری و [[حدیثی]] و [[تاریخی]]- از عصر [[امامان شیعه]] تاکنون تک نگاره‌های فراوانی نیز در این مسأله به رشته تحریر در آمده است<ref>ر.ک: معجم ما کتب عن الرسول و اهل البیت که فهرستی از ۱۳۰۵۹ اثر درباره امامت به دست می‌‌دهد. و امامت پژوهی، ص ۲۲.</ref>.
خط ۳۲: خط ۳۲:
'''ثانیاً'''- مطالعه و بحث پیرامون مسأله [[امامت]] از جنبه [[تاریخی]] صرف به این معنی که گذشته را تغییر دهیم هرگز مورد نظر هیچ محققی در [[باب]] [[امامت]] نیست. بلکه بررسی وقایع [[صدر اسلام]] صرفاً یک ارزیابی و سنجش "ماوقع" است با معیارهای به دست آمده از [[قرآن کریم]] و [[سنت]] [[قطعیه]] [[رسول خدا]]{{صل}} تا اینکه بدانیم آنچه بعد از آن [[حضرت]] اتفاق افتاده مطابق با [[تعالیم]] و [[ضوابط اسلامی]] بوده یا مغایر آن.
'''ثانیاً'''- مطالعه و بحث پیرامون مسأله [[امامت]] از جنبه [[تاریخی]] صرف به این معنی که گذشته را تغییر دهیم هرگز مورد نظر هیچ محققی در [[باب]] [[امامت]] نیست. بلکه بررسی وقایع [[صدر اسلام]] صرفاً یک ارزیابی و سنجش "ماوقع" است با معیارهای به دست آمده از [[قرآن کریم]] و [[سنت]] [[قطعیه]] [[رسول خدا]]{{صل}} تا اینکه بدانیم آنچه بعد از آن [[حضرت]] اتفاق افتاده مطابق با [[تعالیم]] و [[ضوابط اسلامی]] بوده یا مغایر آن.


'''ثالثاً'''- [[نیاز]] مبرم به بحث [[امامت]] برای تعیین [[مرجعیت علمی]] و [[دینی]]، مربوط به همه [[مسلمان‌ها]] و در همه زمان‌ها است تا با [[تعالیم]] و [[آموزه‌های اسلامی]] به صورت درست به دور از [[انحراف]] آشنا شوند<ref>ر.ک: محاضرات فی الالهیات، ص ۳۴۰ الفصل الاول لماذا نبحث عن الامام.</ref>. نقش بی بدیل [[امام]] در [[معرفت]] [[دینی]] و [[تبیین]] صحیح از [[عقاید]] و [[معارف]] و [[احکام اسلامی]] و نیز جنبه [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] [[امام]]، اهمیت پرداختن به بحث از [[امامت]] را به وضوح [[آشکار]] می‌‌سازد<ref>در مباحث دیگر با عنوان شئون و مسوولیّت‌های امام به تفصیل سخن می‌‌گوییم.</ref><ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] ص ۱۷-۲۳</ref>.
'''ثالثاً'''- [[نیاز]] مبرم به بحث [[امامت]] برای تعیین [[مرجعیت علمی]] و [[دینی]]، مربوط به همه [[مسلمان‌ها]] و در همه زمان‌ها است تا با [[تعالیم]] و [[آموزه‌های اسلامی]] به صورت درست به دور از [[انحراف]] آشنا شوند<ref>ر.ک: محاضرات فی الالهیات، ص ۳۴۰ الفصل الاول لماذا نبحث عن الامام.</ref>. نقش بی بدیل [[امام]] در [[معرفت]] [[دینی]] و [[تبیین]] صحیح از [[عقاید]] و [[معارف]] و [[احکام اسلامی]] و نیز جنبه [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] [[امام]]، اهمیت پرداختن به بحث از [[امامت]] را به وضوح آشکار می‌‌سازد<ref>در مباحث دیگر با عنوان شئون و مسوولیّت‌های امام به تفصیل سخن می‌‌گوییم.</ref><ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] ص ۱۷-۲۳</ref>.


==[[جایگاه]] مباحث [[امامت]]==
==[[جایگاه]] مباحث [[امامت]]==
۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش